سلامت نیوز:«با بحران كمبود پزشك در برخی رشته‌ها مواجهیم»، «20 هزار پزشك طبابت نمی‌كنند»، «پزشكان امنیت شغلی ندارند و درآمدشان روزانه است»؛ اینها بخشی از صحبت‌های ضد و نقیضی است كه درباره یك موضوع واحد یعنی كمبود یا مازاد پزشك از دو مرجع ذی‌صلاح در حوزه پزشكی یعنی نظام پزشكی و وزارت بهداشت مطرح می‌شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جوان بر این اساس در حالی كه شخص وزیر و سخنگوی وزارت بهداشت از بحران كمبود پزشك در برخی رشته‌ها سخن می‌گویند، مسئولان سازمان نظام پزشكی یك جورهایی معتقدند نه فقط پزشك كم نداریم بلكه پزشكان ما در شرایطی بحرانی و با درآمدهای ناچیز حدود ماهی یك میلیون تومان كار می‌كنند و برخی مراكز خیریه پزشكان جوان را استثمار می‌كنند!
«چیزی حدود 10هزار و 500پزشك عمومی در نظام آماری ما ثبت نشده‌اند و از طرف دیگر 20هزار پزشك عمومی فاقد مطب و در بخش‌های اداری كشور در حال فعالیت هستند»؛ این بخشی از سخنان دكتر زالی، رئیس سازمان نظام پزشكی است كه حدود سه سال قبل وقتی می‌خواست از وضعیت جامعه پزشكی گزارشی ارائه كند به این آمار استناد كرد. با وجود این و به‌رغم آنكه در اغلب موارد وزارت بهداشت دولت یازدهم و سازمان نظام پزشكی اتفاق نظر دارند، انگار كمبود یا مازاد نیروی پزشكی مورد اختلاف این دو سازمان است.
روز گذشته اما علیرضا زالی، رئیس سازمان نظام پزشكی در نشست خود با خبرنگاران از مؤسساتی سخن گفت كه با توجه به شرایط بحرانی كاری و نبود امنیت شغلی، برخی پزشكان جوان جویای كار را استثمار می‌كنند و آنها را با حداقل دستمزد به خدمت می‌گیرند؛ موضوعی كه موجب شد درباره تفاوت نگاه وزارت بهداشت و نظام پزشكی درباره تعداد پزشكان متناسب با نیاز كشور یك علامت سؤال بزرگ قرار گیرد. زالی در پاسخ به این سؤال می‌گوید: وزارت بهداشت بر اساس جمعیت، بیمارستان و تخت نیاز كشور را به پزشك اعلام می‌كند و نگاه ما با وزارت بهداشت در این مسئله فرق دارد.
رتبه آخر ایران در داشتن پزشك نسبت به جمعیت
سال 93 بود كه ظرفیت پذیرش رشته‌های پزشكی به شكلی جدی كاهش یافت. در آن سال ظرفیت پذیرش روزانه دانشگاه‌های دولتی در رشته پزشكی ۲ هزار و ۸۸۲ نفر شد در حالی كه در سال 92 در كنكور ۹۲ برای رشته پزشكی 4هزار و 700 ظرفیت در دانشگاه‌های دولتی تعیین شده بود؛ كاهشی كه كارشناسان را به واكنش وا داشت. حالا اما وزارت بهداشت خودش هم به این نتیجه رسیده كه كمبود پزشك در برخی رشته‌ها بحرانی است.
به گفته ایرج حریرچی، قائم مقام وزیر بهداشت اكنون به ازای هزار نفر جمعیت 0/89 نفر پزشك داریم و در این زمینه در بین كشورهای منطقه جزو رتبه‌های آخر محسوب می‌شویم. این در حالی است كه مطابق استانداردهای جهانی باید به ازای هر هزار نفر جمعیت 3/5 پزشك در كشور وجود داشته باشد. زالی اما در پاسخ به سؤال «جوان» درباره كمبود پزشك با تأكید بر اینكه در حال حاضر شرایط كشور خیلی بهتر از قبل شده، می‌افزاید: پیش از این 2هزار و 600 پزشك در مناطق محروم كم داشتیم كه این كمبود مرتفع شده است.
رئیس سازمان نظام پزشكی تأكید می‌كند: در حال حاضر 40 درصد از خدمات سلامت در تهران متمركز شده و آنچه كه مشكل كشور را در حوزه توزیع پزشكان حل می‌كند بومی‌گزینی است به این صورت كه پزشكان از مناطق محروم پذیرش شوند و متعهد شوند در همان مناطق هم ارائه خدمت كنند، در حالی كه هم‌اكنون پزشكان طرحی به مناطق محروم فرستاده می‌شوند و طبیعی است بعد از پایان طرح‌شان به مركز یا شهرهای بزرگ باز‌می‌گردند اما می‌توان با بومی‌گزینی پزشكان را به مدت بیشتری وادار به خدمت به مناطق محروم كرد. وی تصریح می‌كند: در عین حال نباید حق پزشكان دارای سهمیه آزاد هم ضایع شود.
نقشه‌ای برای كاهش نیافتن درآمد
بنا به تأكید دكتر بهرام عین اللهی، معاون سابق آموزشی وزیر بهداشت در شرایطی كه كشورهای منطقه به شدت در حال افزایش نیروهای تحصیلكرده هستند ما به دنبال كاهش هستیم و مانند مسئله جمعیت در سال‌های آینده دچار بحران شده و مجبور می‌شویم از امارات و تركیه پزشك بیاوریم.
بنا به تأكید وی، رشد كمی رشته‌های پزشكی زیاد نیست و هنوز نمی‌توانیم خدمات مناسب و كافی به مردم بدهیم. به باور معاون سابق آموزشی وزیر بهداشت، مسائل صنفی پشت پرده ایجاد این محدودیت است. شاید اگر مثلاً برای دندانپزشكی می‌گوید نیروی كمتری تربیت شود برای پایین نیامدن تعرفه و درآمد‌های‌شان است در حالی كه باید نیاز مردم را در نظر بگیرید.
عین اللهی تأكید می‌كند: در رشته‌های علوم پایه بسیار عقب هستیم در حالی كه در دنیا PhDهای مختلف وجود دارد اما در برخی رشته‌ها در كشور فقط 20 تا 30 نفر وجود دارد. در انگلستان در هر شهری دانشگاه و امكانات وجود دارد اما ما هنوز از آن بی‌بهره‌ایم و این موضوع باعث عقب‌افتادن كشورمان می‌شود چراكه رشد كیفی در گرو رشد كمی است. از سوی دیگر باید خروجی افراد بازنشسته، جمعیت مردم و نیازشان در سال‌های آینده سنجیده شود.
عین اللهی تصریح می‌كند: به نظر می‌رسد جو‌سازی برخی از این متخصصان است كه می‌خواهند از درآمد‌های‌شان كم نشود، در حالی كه در بسیاری از رشته‌ها هنوز باید ظرفیت‌ها را بیشتر كنیم. بنده سال‌ها در بحث ارزیابی كیفی رشته‌ها كار كرده‌ام و به این نتیجه رسیده‌ام كه كیفیت را باید در بسیاری از مقوله‌ها مانند استاد، مواد درسی، تجهیزات، دانشجو و غیره جست‌وجو كرد.
به باور معاون سابق آموزشی وزیر بهداشت برای به دست آمدن كیفیت نباید رشته‌ها را كم كنیم بلكه هرچه رشته‌ها افزایش یابد رقابت بین دانشگاه‌ها نیز بیشتر می‌شود و به كیفیت دست خواهیم یافت.
انحصارگرایی پشت پرده كاهش ظرفیت‌ها و احیاناً زیرمیزی بگیر
بر این اساس آیا انحصارگرایی پزشكان پشت پرده‌ای است كه موجب شده برخی پزشكان كمبود پزشك در كشور را كتمان كنند؟
نظر شما