سلامت نیوز: انتشار 8 هزار میلیارد اوراق قرضه بیمه سلامت برای تأمین بدهی‌هایی كه طی سه سال اجرای طرح تحول سلامت روی دست دولت مانده است، حكایت از چالشی جدی در این حوزه دارد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جوان، انتشار 8 هزار میلیارد اوراق قرضه بیمه سلامت برای تأمین بدهی‌هایی كه طی سه سال اجرای طرح تحول سلامت روی دست دولت مانده است، حكایت از چالشی جدی در این حوزه دارد؛ چالشی كه تا اینجا 8 هزار میلیارد بدهی روی دست دولت گذاشته و بنا به تأكید حسنعلی شهریاری، عضو كمیسیون بهداشت و درمان مجلس اگر منابع بیمه‌ها از سوی دولت تأمین نشود، بدهی بیمه‌ها تا پایان سال 95 به بیمارستان‌ها و دانشگاه‌های دولتی به حدود 16 هزار میلیارد تومان می‌رسد. اصلی‌ترین عامل این بدهی اما درآمدهای پزشكان است كه با اجرای طرح تحول سلامت تا سه برابر افزایش داشته است. پس برای حل ریشه‌ای این بدهی باید به سراغ منطقی كردن این درآمدها رفت. مالیات پلكانی اصلی‌ترین راهكاری است كه برخی نمایندگان مجلس بر آن اتفاق نظر دارند اما بنا به تأكید رئیس سازمان امور مالیاتی كشور پزشكان از ۷۰۰ میلیارد تومان مالیاتی كه باید در سال بپردازند تنها۱۵۰ میلیارد تومانش را می‌پردازند.

با رسانه‌ای شدن ماجرای عرضه 8 میلیارد تومان اوراق قرضه برای صاف كردن بدهی بیمه‌ها به طرح تحول سلامت تقریباً هیچ موافقی نداشت و بنا به تأكید كارشناسان حوزه اقتصاد به معنی فروش بدهی با سود تضمین شده است كه در دراز‌مدت می‌تواند موجب بدهكاری بیشتر دولت شود. به طور نمونه حسین راغفر، اقتصاددان و استاد دانشگاه در ‌این ‌باره معتقد است: «این اقدام به معنای فروش بدهی صندوق‌هاست. در واقع صندوق‌هایی كه اكنون با بحران مالی جدی روبه‌رو هستند باید همین وجوه و بدهی‌ها را در آینده با نرخ بهره بالاتری بپردازند. این موضوع سبب می‌شود نه تنها بحران صندوق‌های بیمه عمیق‌تر شود و ورشكستگی آنها شتاب بیشتری بگیرد، بلكه این بدهی را به دولت بعدی منتقل خواهند كرد كه در ادبیات اقتصاد با عنوان گروگانگیری دولت بعدی شناخته می‌شود.»

كارانه‌های نجومی پزشكان اما به عنوان اصلی‌ترین حفره‌ای كه این بدهی بزرگ را به بار آورده است حالا بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته تا جایی كه برخی نمایندگان مجلس هم وارد این ماجرا شده‌اند تا با راهكارهایی از جمله سقف دریافتی یا كنترل درآمد با مالیات این درآمدهای نجومی را تحت كنترل در آورند.
 
ویزیت‌های خصوصی در بخش دولتی
اكبر تركی، نماینده مردم در كمیسیون بهداشت معتقد است «كارانه‌ای كه پزشكان در طرح تحول سلامت به جهت حق عمل و ویزیت بیمار دریافت می‌كنند ارقام نسبتاً بالایی است كه باعث دریافتی‌های زیاد برخی پزشكان شده است.»
آنطور كه نماینده مردم فریدن در مجلس شورای اسلامی می‌گوید، اگرچه این دریافتی‌ها در قالب كارانه است اما برخی متولیان در تلاش هستند بررسی‌های لازم را در زمینه نحوه ارائه این كارانه انجام دهند، به گونه‌ای كه یا سقفی برای این كارانه‌ها در نظر گرفته شود یا كارانه‌ها را به صورت پلكانی به پزشكان پرداخت كنند. این نماینده مردم در مجلس دهم در بیان ایرادهای وارده به این پرداخت‌ها می‌گوید «در برخی از مناطق برای جذب پزشك، به جای یك k2/5 ، k پرداخت می‌شود كه همین امر نوعی بی‌عدالتی ایجاد كرده است.»

به باور وی اگر سقفی برای این كارانه درنظر گرفته شود یا دریافتی كارانه به صورت پلكانی باشد پزشكان می‌توانند دریافتی معقولی داشته باشند اما درحال حاضر نابسامانی در پرداختی‌های بیش از حد به پزشكان وجود دارد.

تركی درباره چگونگی اجرای طرح پلكانی كارانه‌ها به پزشكان، اینگونه توضیح می‌دهد: « با طرح پلكانی، بین 60 تا 70 درصدی كه باید در قالب كارانه به پزشك پرداخت شود، به ازای هر 10 تا 20 درصدی كه این درآمد بالاتر می‌رود درصد پرداختی به پزشك كمتر می‌شود و سهمی كه برای بیمارستان باقی می‌ماند، بیشتر است.»

این عضو كمیسیون بهداشت و درمان تأكید می‌كند: پزشكان با بودجه دولت و بیماری مردم متخصص می‌شوند و بر اساس قوانین مصوب مجلس اینها متعهد به دو تا پنج سال ارائه خدمات بهداشتی، درمانی و تخصصی به مردم می‌شوند. در چنین شرایطی پزشكان هم حقوق دریافت می‌كنند هم به آنها درصدی از كارانه تعلق می‌گیرد، درحالی كه نباید بیش از اینها دریافت شود، هم اكنون با عنوان جذب پزشك، k2/5 به آنها پرداخت می‌شود بدان معنا كه پزشك یك بیمار را ویزیت می‌كند اما به اندازه 2/5 بیمار برای وی محاسبه می‌شود.»
عضو كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در این باره می‌گوید:«‌ویزیتی كه پزشك در بیمارستان دولتی دریافت می‌كند بر اساس نرخ دولتی است اما زمانی كه این ویزیت ضرب در
 k2/5 می‌شود معادل ویزیت بخش خصوصی می‌شود كه این اقدام بار مالی زیادی را بر دوش وزارت بهداشت می‌گذارد.»
 
افزایش مالیات با افزایش درآمد پزشكان
از نگاه محمدنعیم امینی‌فرد، عضو كمیسیون بهداشت و درمان مجلس تعیین سقف حقوق و درآمد به شكل دستوری در جلوگیری از دریافت‌های نجومی راهگشا نیست، به دلیل اینكه تعیین سقف حقوق و درآمد برای پزشكان كارایی را میان این قشر كاهش خواهد داد.
نماینده مردم ایرانشهر در مجلس شورای اسلامی، درباره تبعات منفی تعیین سقف درآمد برای پزشكان، معتقد است:«چنانچه سقف درآمدی برای پزشكان در نظر گرفته شود به طور مثال سقف درآمدی و كاری پزشكی براساس تعرفه‌های موجود ظرف دو هفته تكمیل خواهد شد، بنابراین پزشك هیچ انگیزه‌ای برای دو هفته پایانی ماه و ارائه خدمات به بیماران ندارد، از این رو بهتر است برای پزشكان یك نظام پرداختی همراه با افزایش تصاعدی مالیات در نظرگرفته شود.»
سخنگوی كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی درباره اینكه در حال حاضر نیز از پزشكان مالیات اخذ می‌شود، می‌گوید: «به طور قطع ارزیابی و بازبینی در میزان مالیات از پزشكان باید صورت گیرد و باید به نوعی عمل كرد تا عدالت اجتماعی در جامعه فراهم شود.»

بهروز بنیادی، عضو دیگر كمیسیون بهداشت مجلس نامتناسب بودن شیوه پرداخت به پزشكان را به دلیل كمبود پزشك می‌داند و اینگونه توضیح می‌دهد: «زمانی كه كمبود پزشك در حوزه سلامت وجود داشته باشد مبلغ پرداختی بین تعداد محدودی پزشك توزیع می‌شود كه همین امر باعث شده شائبه دریافتی نجومی بین پزشكان قوت گیرد.»
وی با بیان اینكه اكنون وزارت بهداشت سیاستی را در پیش گرفته كه بر اساس آن سرانه متخصصان به جمعیت كشور را مطالعه كند، می‌افزاید: «اگر این مهم رخ دهد بسیاری از سؤالات موجود پیرامون دریافتی‌های نجومی پزشكان نیز رفع می‌شود.»
 
فرار مالیاتی سفید‌پوشان
هرچند در نظر گرفتن مالیات پلكانی با افزایش درآمد پزشكان راهكاری است كه در بسیاری از كشورهای دنیا بوسیله آن درآمد پزشكان را كنترل می‌كنند اما رئیس سازمان امور مالیاتی معتقد است در حال حاضر مالیات پزشكان ۷۰۰ میلیارد تومان در سال است اما اكنون این قشر ۱۵۰ میلیارد تومان مالیات می‌پردازد. با این تفاسیر آیا می‌توان با مالیات درآمد پزشكان را كنترل كرد؟