سلامت نیوز:جمعیت حیات وحش در ایران وضعیت نگرانکنندهای دارد؛ در حالی که زیستگاهها با انواع و اقسام مشکلات نظیر ورود دام بیش از ظرفیت، حضور دایم شکارچیان، مشکلات ناشی از تغییر اقلیم و... دست و پنجه نرم میکنند، جادهکشی و معدنکاوی نیز به تکهتکه شدن زیستگاهها و لطمات جدی به حیات وحش منجر شده است. سازمان محیط زیست در همین راستا طرح «قرق اختصاصی» را راهحلی برای کاهش فشار بر مناطق چهارگانه میداند.
رضا فرجی، معاون اجرایی دفتر شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست، در همین رابطه به روزنامه سبزینه میگوید: در چند دهه گذشته در دنیا قرق اختصاصی پیاده شده و دستاوردهای مثبتی را نیز در موضوع جمعیت حیات وحش داشته است. در ایران نیز گرچه بحث قرق اختصاصی به سال 1346 بازمیگردد با این حال قانون مرتبط با آن دههها مسکوت مانده بود تا اینکه با تصویب حقوق و تکالیف دارندگان قرق اختصاصی در اسفندماه سال گذشته این قانون اجرایی شد. براساس قانون علاوهبر مناطق آزاد، مناطق شکار ممنوعی که برنامهای برای ارتقای سطح آنها به مناطق چهارگانه وجود نداشته باشد نیز میتوانند در زمره منطقههای قرق اختصاصی قرار گیرند.
وی میافزاید: در قرق اختصاصی تلاش میشود با توجه به محدودیتهای انسانی و اعتباری سازمان حفاظت محیط زیست از توان و ظرفیتهای جامعه بومی در کنار تشکلهای مردمی و سرمایهگذاران برای توسعه حفاظت بهره گرفته شود. این قانون کمک میکند ضمن گسترش حفاظت، ظرفیتهای جدیدی برای بهرهبرداری بدون نگرانی از کاهش جمعیت حیات وحش شکل گیرد. معاون اجرایی دفتر شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه 5 پرونده موفق به دریافت مجوز از شورای عالی محیط زیست در اسفندماه سال گذشته شدهاند، ادامه میدهد: با این تصویب درخواستهای زیادی برای قرق اختصاصی در سایر استانها داشتیم که در حال بررسی آنها برای ارجاع به شورای عالی محیط زیست هستیم.
وی در اینباره که آیا پروندههای تصویب شده توانستهاند مجوز دریافت کنند و براساس بررسیهای صورت گرفته پروندههای آمادهای برای ارجاع به جلسه آتی هست یا خیر، بیان میکند: هنوز پروانهای به دارندگان قرق داده نشده است و این روند بهزودی انجام خواهد شد. درباره پروندههای جدید نیز در چند مورد بررسیهای فنی لازم صورت گرفته و حائز شرایط لازم شناخته شدهاند.
با توجه به ضرورت تصویب هر پرونده قرق اختصاصی در شورای عالی محیط زیست برخی کارشناسان این انتقاد را وارد میدانند که با روند کند تشکیل شورای عالی محیط زیست (در هر سال یک جلسه) و پرداختن به موضوعات مختلف در این شورا، امکان تصویب سایر پروندهها، فارغ از پنج پروانه تصویب شده بسیار دشوار خواهد بود، فرجی در پاسخ به این انتقاد عنوان میکند: قرق اختصاصی در کشور سابقه نداشته و بهسرعت نمیتوان قانون آن را تغییر داد. ما باید ابتدا بازخوردهای پنج قرق اختصاصی تصویب شده را دریافت کنیم و پس از آن درخواست واگذاری پروانه قرقهای اختصاصی به سازمان حفاظت محیط زیست را داشته باشیم. وی میافزاید: پس از گذشت یک دوره زمانی میتوانیم آییننامهای را در هیئت دولت به تصویب برسانیم که در آن سازمان محیط زیست متولی تایید این پروندهها شده و روند صدور مجوزها نیز سرعت گیرد.
شیرین ابوالقاسمی، مدیر طرح حفاظت از زاگرس، که سابقه مدیریت دفتر زیستگاهها را نیز در کارنامه خود دارد درباره طرح قرقهای اختصاصی به «سبزینه»، گفت: تردیدی نیست که طی دهههای گذشته وضع حیات وحش روز به روز بدتر شده است و اگر قرق اختصاصی به نحو صحیحی انجام شود میتواند در بهبود وضع گونههای جانوری موثر باشد. وی با اشاره به مدیریت مناطق چهارگانه بیان کرد: تجربه نشان داده هر زمان جامعه مدنی و افراد بومی وارد کار شدهاند مدیریت به نحو موثرتری صورت گرفته است.
در همین رابطه ابوالقاسمی برگزاری کارگاههای آموزشی و تبادل تجربیات را از جمله موارد ضروری بهویژه برای سازمانهای مردمنهاد دانست و افزود: افزایش عددی سازمانهای مردمنهاد کمکی به وضع محیط زیست ایران نمیکند، گاهی شاهدیم بهواسطه عدم فعالیتهای آموزشی، سازمانهای مردمنهاد نمیتوانند رسالت خود را به خوبی به انجام برسانند.
وی ادامه داد: ظرفیتسازی از جمله مواردی است که ما در حوزه فعالیتهای مردمی به آنها نیازمندیم و تا زمانی که این اتفاق نیفتد مدیریت عرصهها نیز مقدور نخواهد بود.
مدیر سابق دفتر زیستگاهها و مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست در همین رابطه اشاره کرد: ما دره انجیر، نابیند و بافق را جزو مناطق چهارگانه اعلام کردهایم، این در حالی است که شرایط زیستگاهی در این مناطق کاهش پیدا کرده است. از این رو باید به مدیریت تلفیقی در عرصههایمان توجه کرده و براساس آن حفاظت را صورتبندی کنیم. وی درباره اجرایی شدن قرق اختصاصی اضافه کرد: چنانچه درصدی از سرریز حیات وحش در قرقهای اختصاصی به مناطق چهارگانه اطراف هدایت میشود، میتواند در احیاء و بازسازی این مناطق نیز راهگشا باشد و وضع حیات وحش را در آنها بهبود بخشند.
نظر شما