سلامت نیوز: به گفته بسیاری از منتقدان شهرداری، چرخه توانمندسازی معتادان در یک سال اخیر یک چرخه معیوب بوده، چرا که بیش از هشتاد درصد از معتادان جمع آوری شده دوباره به خیابانها بازگشته و مراکز بهاران را برای خود امن نمی دانند. این در حالی است که در یک ماه اخیر خبرهایی مبنی بر عدم پذیرش معتادان بهبودیافته در مراکز بهاران به گوش می رسد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ابتکار، با گذشت بیش از یک سال از طرح جمعآوری معتادان متجاهر، بر اساس آمار تعداد معتادان جمع آوری شده به مرز 11 هزار نفر رسیده است. معتادانی که با تلاش نیروی انتظامی از سطح شهر به کمپهای ترک اعتیاد رفته و در آنجا تلاشها برای بهبود آن ها آغاز میشود. جمع آوری، سم زدایی و سپس توانمندسازی چرخه ای است که دستگاه های مربوطه برای بازگشت این معتادان به زندگی عادی در نظر گرفته اند؛ فرآیندی که از خیابان شروع می شود، به کمپ های ترک اعتیاد میرسد و سپس با گذر از مراکز بهاران به ثمر خواهد نشست.
به گفته بسیاری از منتقدان شهرداری، چرخه توانمندسازی معتادان در یک سال اخیر یک چرخه معیوب بوده، چرا که بیش از هشتاد درصد از معتادان جمع آوری شده دوباره به خیابانها بازگشته و مراکز بهاران را برای خود امن نمی دانند. این در حالی است که در یک ماه اخیر خبرهایی مبنی بر عدم پذیرش معتادان بهبودیافته در مراکز بهاران به گوش می رسد.
حدود 1700 تخت خالی در بهاران!
میثم امرودی، معاون سابق امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران در خرداد ماه امسال گفته بود که در تهران 23 مرکز بهاران وجود دارد و 2300 تخت خالی برای معتادان بهبود یافته آماده توانمندسازی این افراد است.
پس از آن در آخرین روزهای مرداد ماه امسال در طرح دیگری که برای جمعآوری و ساماندهی معتادان متجاهر صورت گرفت، محمدرضا آذر نیا پیش بینی کرده بود، تعداد 6000 نفر معتاد از سطح شهر جمع آوری شوند که این مقدار به اضافه 5400 معتاد متجاهر جمع آوری شده از ابتدای امسال در مجموع به 11 هزار نفر میرسد. به گزارش ایسنا، رئیس شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران گفته بود: «این معتادان در مراکز ماده 15 و 16 ساماندهی خواهند شد.»
این فرآیند ادامه پیدا کرد و بسیاری از این معتادان بهبود یافته و بسیاری نیز فرار کردند تا بار دیگر در طرح بعدی جمع آوری شوند. گفتنی است 90 درصد افرادی که در هر دوره جمع آوری می شوند، معتادان تکراری بوده و هرکدام چندین بار دستگیر شدهاند. آنچه مشخص است با توجه به اینکه برخی از مراکز بهاران دیگر جایی برای نگهداری این معتادان متجاهر ندارد، باید پرسید جمعآوری چندین باره این افراد و سپس سمزدایی آیا نتیجه ای جز هدر رفتن منابع مالی داشته است؟
به گزارش «ابتکار»، در تهران 150 کمپ ترک اعتیاد و 23 مرکز بهاران وجود دارد. تعداد 600 نفر از معتادین جمع آوری شده در سطح تهران در حال حاضر در مراکز بهاران نگه داری می شوند. حدود 700 نفر از معتادان از شهرستان ها آمده بودند که به شهرشان بازگردانده شدند.
با توجه به آمار اولیه 2300 تخت خالی در مراکز بهاران میتوان گفت 1700 تخت همینک در مراکز بهاران خالی بوده و هیچ معتادی در آن نگهداری نمیشود!
هزینه بدون بازده!
مجتبی شاکری، عضو شورای شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی روزنامه «ابتکار» می گوید: «از زمان بازگشایی مراکز بهاران تئوری بر این بود که به دو نوع در باز و در بسته اجرایی شود. دلیل این کار این بود که افرادی که مراجعه می کنند معتاد هستند و معتاد در تعاریف یک بیمار تلقی می شود؛ بیماری که نیاز به دارو دارد. براساس همین تعریف در مراحل اولیه از افراد جمع آوری شده 50 درصدشان از مراکز رفتند.»
شاکری با اشاره به این موضوع که تنها 15 درصد از این افراد در مراکز باقی می مانند، می افزاید:«با گذشت زمان همینطور بر شمار فراری ها افزوده شد و تعداد افراد باقی مانده حدود 15 درصد شد. به عبارتی 85 درصد افراد در هرمرحله به خیابان ها باز می گشتند.»
وی با بیان اینکه در آخرین جلسه ای که هفته گذشته برگزار کرده اند به این نتیجه رسیده اند که تنها 15 درصد افراد در مراکز بهاران باقی می مانند، می گوید: «به طور مثال در بازدیدی که یکی از همکاران از مرکز بهاران منطقه یک داشته است؛ از ظرفیت 150 نفری این مرکز تنها 15 نفر در آن حضور داشتند.»
گفتنی است بسیاری از منتقدان شهرداری در ارتباط با راه اندازی مراکز بهاران، چرخه جمع آوری، سم زدایی، توانمندسازی را ناقص تلقی میکنند و آن را چرخه باطل نامیدهاند.
این عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران در این باره می گوید: «این چرخه یک چرخه بی انتهاست. اول این که معتاد بیمار است و نمی توان او را از مصرف دارو نهی کرد. افرادی را داریم که مدتی در بهاران می مانند و سپس دلشان برای مصرف مواد تنگ می شود و برای لذت بردن از بهاران خارج می شوند؛ ما در بهاران هیچ اجباری نداریم. افرادی را در جمع آوری دیده ایم که 20 تا 30 بار ترک کرده اند!.»
وی در پاسخ به این سوال که چرا مراکز بهاران از پذیرش افراد جدید سرباز می زنند، می گوید: «این که بگوییم مراکز پر هستند درست نیست، چرا که با توجه به آمار 85 درصدی خروج از بهاران بعید است پر بودن دلیل عدم پذیرش باشد و من هم اطلاعی در اینباره ندارم.»
شاکری چرخه توانمندسازی معتادان متجاهر را باطل نمی داند و می گوید: «اگر 5 درصد از این افراد هم توانمندسازی شوند و اعتیاد را ترک کنند پس نمی توان آن را باطل دانست. هرچند این موضوع که اگر 100 درصد هزینه صورت گیرد و تنها 10 درصد بهرهبرداری شود، اصلا مقرون به صرفه نیست.»
عضو شورای شهر تهران سرعت رشد معتادان را از سرعت پاکسازی که توسط شهرداری صورت میگیرد بالاتر میداند. وی با اشاره به این موضوع که تنها شهرداری توان مقابله با این معضل را ندارد، میافزاید: «شهرداری تهران یک دلیل دارد و میگوید ما مسئول همه موارد معتادان نیستیم، برخی از آن ها میگویند به ما اشتغال دهید یا مسکن مارا تامین کنید. این موارد هیچ ربطی به شهرداری ندارد و به دلیل کوتاهی سایر دستگاه ها است. این موضوع مانند ماراتنی میماند که شهرداری آن را تا جایی پیش میبرد ولی نیمه کاره میماند.»
ظرفیت تکمیل است؟
خبرنگار اجتماعی روزنامه «ابتکار» در تماس با مرکز بهاران منطقه 15 نحوه پذیرش معتادان در این مرکز را پیگیری کرده است. یکی از مسئولان این مرکز در این باره میگوید: «مرکز ما پذیرش ندارد و ظرفیت تکمیل است.»
او با اشاره به اینکه در حال حاضر ما اضافه بر سازمان هم افرادی را نگهداری میکنیم میگوید: «شما برای معرفی بیمار معتاد میتوانید او را به بهاران منطقه 16 معرفی کنید.»
یکی از نکات جالبی که در ارتباط با مراکز بهاران وجود دارد این است که شماره تماسی از این مراکز در فضای مجازی و پایگاه اطلاع رسانی شهرداری وجود ندارد.
این مسئول مرکز بهاران منطقه 15 در پاسخ به این سوال که با بیمار معتاد خود چه کاری باید بکنیم و آیا امکان معرفی به بهاران وجود داد، می گوید:«مرکز خاورشهر که تمام 80 تختش پر است و جا نداریم. شما باید بیماری که سم زدایی نشده است را به خیابان "انبار گندم" ببرید.آنجا غذا به بیمار داده میشود و به کمپ برده میشوند که تا 30 روز ترک داده شوند. پس از آن می توان آن ها را به مراکز بهاران معرفی کرد.»
او در قبال بیماران معتادی که سم زدایی شده اند نیز می افزاید: «متاسفانه در مرکز بهاران خاوران جا نداریم. شما میتوانید اگر ظرفیت موجود باشد، بیمار را به بهاران منطقه 16 یا 19 ببرید.» این مسئول در پاسخ به اینکه آیا تنها این دو مرکز بهاران ظرفیت دارد، می گوید: «من گفتم اگر ظرفیت داشته باشد، ممکن است ظرفیت آن ها هم پر شده باشد.»
آنچه مشخص است معتادان از خیابان های سطح شهر تهران جمع آوری می شوند، سپس در کمپ ها ترک داده شده و پس از آن به مراکز بهاران منتقل می شوند. چرخه ای که هزینه های زیادی رابرای شهرداری و سازمان های مسئول به بار می آورد اما زمانی که شنیده می شود بیش از 80 درصد از این افراد فرار کرده، رهاسازی شده و دوباره به خیابان ها بازگشته اند همه فعالیت ها را زیر سوال می برد. اتفاقی که خبرهای اخیر شنیده شده مبنی بر عدم پذیرش افراد بهبود یافته در مراکز بهاران خبر از اتفاق جدیدی در پشت پرده این مراکز میدهد که در این ارتباط دستگاه های مربوطه باید پاسخگو باشند.
نظر شما