این برنامه با هدف ارتقاء رفتارهای محافظت کننده در خصوص پیشگیری از سوختگی و استنشاق دود سیگار دیگران بر روی کودکان و والدین آنها طراحی و در استانهای قم، قزوین، چهارمحال بختیاری، مرکزی و زنجان اجرایی شد.

آموزشهای لازم در این خصوص از طریق کارشناسان ستادی به کارشناسان مسئول استانی و از طریق آنها به کارشناسان شهرستان، مدیران و مربیان مهدکودکها منتقل شد.

مواد آموزشی این طرح یک بسته آموزشی ویژه کودکان است که در آن کتاب داستان، کتاب نقاشی، پازل، پوستر و همچنین کتاب آموزش والدین، مربیان گنجانده شده است.

ارزشیابی برنامه در 10 درصد جمعیت تحت پوشش از طریق تکمیل پرسش نامه توسط والدین قبل و بعد از اجرای برنامه آموزشی انجام شد که علاوه بر رفتار والدین، رفتار کودکان نیز مورد پرسش قرار گرفت.

در ارزشیابی برنامه آموزش پیشگیری از سوختگی، میانگین نمرات والدین و کودکان در خصوص رفتارهای محافظت کننده از سوختگی، بعد از آموزش افزایش یافته بود که آزمون آماری این تغییرات را معنادار گزارش کرد.

براین اساس 2/37 درصد از والدین گزارش کرده بودند که کودکان آنها تا کنون حداقل یکبار دچار سوختگی شده اند و بیشترین علتهای گزارش شده سوختگی عبارت بود از ظرف داغ با 25 / 7 درصد، غذای داغ با 23 درصد، اتوی داغ و وسایل گرم کننده با 22 / 4 درصد و آب و مایعات داغ نیز با 14 / 9 درصد.

در بسیاری موارد با وجود کاهش رفتار پرخطر، درصد افرادی که پس از آموزش همچنان رفتار پرخطر داشته اند بالا است. محل نامناسب نگهداری مواد شوینده، نفت و بنزین، عدم استفاده از عینک آفتابی استاندارد و کرم ضد آفتاب در کودکان، عدم تهیه وسایل آتش بازی ایمن توسط والدین و عدم استفاده از درپوش برای پریزهای برق از جمله دلایل سوختگی بودند که در این بررسی درصد بالایی را به خود اختصاص داده و به نظر می رسد این رفتارها نیاز به تاکید و آموزشهای بیشتر دارند.

تجزیه و تحلیل پرسش نامه های تکمیل شده در مورد پیشگیری از استنشاق دود سیگار دیگران نیز نشان داد که 24 / 5 درصد از خانواده های مورد بررسی حداقل یک فرد سیگاری در میان اعضای خانوده شان داشتند.

میانگین نمرات رفتاری خانواده های دارای عضو سیگاری بعد از آموزش از 97/6 درصد به 8/ 57 درصد افزایش پیدا کرده است که براساس آزمون آماری این تغییر معنی دار است. بررسی دقیقتر سوالات مربوط به والدین نشان می دهد 65 / 1 درصد ازافراد سیگاری خانواده ها در حضور کودکان سیگار می  کشند که بعد از آموزش این آمار به 57 / 1 درصد رسید.

اجرای این برنامه پیشگیرانه در مهدهای کودک نشان می دهد واکنش کودک به سیگار کشیدن عضو خانواده سیگاری قبل از آموزش 4.60  بوده که بعد از آموزش به 7.77 درصد رسیده و همچنین واکنش کودک به سیگار کشیدن دیگران قبل از آموزش 9.61 درصد بوده که بعد از آموزش به 9.71 درصد رسیده است.

بررسی ها نشان داد 57 / 38 درصد خانواده های سیگاری و 5/ 19 درصد از خانواده های غیرسیگاری اعلام کردند که در جمع های خانوادگی، قلیان کشیده می شود که متاسفانه این امر حاکی ازاین باور نادرست فرهنگی است که خانواده ها کشیدن قلیان را فعالیتی تفریحی می دانند.

تغییرات مثبت رفتاری در والدین گرچه از نظر آماری معنی داراست اما همچنان درصد بالایی از خانواده ها رفتارهای مناسب اجتنابی و پیشگیرانه ندارند.

کارشناسان این برنامه پیشگیرانه اعلام کردند به نظر می رسد آموزش والدین نیاز به گستردگی بیشتر چه در زمینه مواد آموزشی و چه در زمینه جلسات آموزشی دارد. همچنین با توجه به اینکه شیوع سیگار کشیدن اعضاء مذکر خانواده بیشتر است اما شرکت کنندگان در کلا سهای آموزشی بیشتر از مادران کودکان هستند لازم است ترتیبی اتخاذ شود که هر دو والد و علی الخصوص عضو سیگاری خانواده درگیر برنامه آموزشی شود.

با توجه به نتایج به دست آمده از تجزیه تحلیل اطلاعات، مشاهده می شود که اجرای این برنامه توانسته نقش مثبتی در ارتقاء رفتارهای محافظت کننده در کودکان و والدین آنها داشته باشد که این امر اجرای گسترده آن را در تمام استانهای کشور بیش از پیش نمایان می کند.