سلامت نیوز: آیا شما از آن دسته والدینی هستید که معتقدید شأن پدر و مادری‌تان با عذرخواهی کردن از فرزند زیر سؤال می‌رود یا از آنها که می‌گویند اگر اشتباهت را جلوی بچه به روی خودت بیاوری، دیگر روی حرفت حساب نمی‌کند؟ شاید هم جزو والدینی باشید كه به‌نظرشان معذرت خواستن، وظیفه ابدی و ازلی فرزند است و پدر و مادر در ارتباط با فرزندشان، از آن معافند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری آنلاین، البته دسته دیگری هم وجود دارند كه پذیرفته‌اند معذرت‌خواهی، كوچك و بزرگ و بچه و والد نمی‌شناسد و هركسی اشتباهی از او سر می‌زند و به واسطه آن آسیبی هرچند جزئی به دیگران وارد می‌كند، باید عذرخواهی كند اما همین‌كه در جایگاه فرد خاطی قرار می‌گیرید و فرزندتان باید عذر شما را بپذیرد، دچار تشویش، اضطراب، ترس و حتی خجالت شده و قیدش را می‌زنید؟ عذرخواهی‌كردن والدین از فرزندان، فقط یك كلام ساده نیست، بلكه پیام‌ها و آثار زیادی برای تك‌تك اعضای یك خانه دارد كه در ادامه به آنها اشاره خواهیم كرد.
بگو اشتباه كردم!
«بگو ببخشید»، «بگو عذر‌می‌خوام»، «بگو اشتباه كردم»! از این دست جملات امری در باب معذرت‌خواستن، در ادبیات تربیتی والدین، زیاد است. مدام از كودك می‌خواهیم بابت اشتباهش از ما، خواهر و برادر، همسایه و دوست و آشنا عذرخواهی كند. البته كه این بد نیست. اما آیا خود ما تا به حال از او عذرخواهی كرده‌ایم؟ الگوی مناسبی برایش بوده‌ایم؟ قبل از هر‌چیز باید بدانید كه هر انسانی ممكن است دچار خطا و اشتباه شود و والدین هم از آن مستثناء نیستند. در گام دوم باید پذیرفت كه كودك و نوجوان با چشم و عقل تیز، رفتار والدین خود را كنترل می‌كند و متوجه اشتباهات او می‌شود و اگر به روی خودتان نیاورید كه اشتباهی رخ داده، یك نمره منفی دیگر هم در تربیت كودك، نصیب‌‌تان می‌شود. پس بهتر است بعد از هر اشتباه احتمالی، بپذیرید كه خطایی رخ داده و كودك متوجه آن شده، بعد هم خیلی آرام مسئولیت اشتباه خودتان را قبول كنید. حتی اگر كودك، طرف اشتباه شما نیست، می‌توانید به او بگویید از اینكه چنین اشتباه رفتاری یا گفتاری از جانب شما رخ داده، احساس پشیمانی و ناراحتی می‌كنید و متأسفید؛ «از اینكه موقع حرف زدن با بابا، عصبانی شدم و صدام بلند شد، خیلی ناراحت و پشیمونم. امیدوارم از این به بعد بتونم خودمو كنترل كنم.» همچنین با عذرخواهی كردن از «بابا» به كودك نشان می‌دهیم كه كدام رفتارها نادرست است و نیازمند عذرخواهی است. در این حالت كودك می‌آموزد كه خودش باید رفتارش را بسنجد، در مورد بهتر و درست‌شدن رفتار و گفتارش، تصمیم گرفته و اقدام كند و از عذرخواهی كردن و ابراز پشیمانی از كار اشتباه، احساس بدی نداشته باشد. اگر شما یك الگوی خوب برایش باشید دیگر نیازی نیست مدام در هر شرایط نادرستی از او بخواهید كه عذرخواهی كند، بلكه او می‌آموزد كه درصورت بروز اشتباه، عذرخواهی كرده و تصمیم بر درست كردن شرایط بگیرد.
بخشیدن را یاد بگیر
پذیرفتن «معذرت خواهی» دیگران و توانایی بخشیدن افراد، قدرت و مهارتی است كه باید از كودكی آموخته شده و رشد پیدا كند. با عذرخواهی كردن، هر دو طرف در موقعیت «بخشیدن» قرار می‌گیرند و معنا و مفهوم آن را تجربه می‌كنند. كودكی كه بخشش را تجربه كرده در بزرگسالی روابط اجتماعی بهتری خواهد داشت. امام‌حسین(ع) می‌فرمایند: «عذر برادر خود را بپذیر و اگر او عذری نداشت برای خطای او عذری بتراش»! بنا به همین فرمایش رفتار كرده و بخشنده باشیم تا كودكمان نیز آن را فرا بگیرد.
قوانین برای همه یكسان است
عذرخواهی در زمانی كه قوانین خانه به ناگاه نقض شده‌اند، به كودك یاد می‌دهد كه قوانین برای همه یكسان است و باعث می‌شود كه احترام گذاشتن به حریم خانه و قوانین آن، برای كودك درونی شود. تصور كنید كه استفاده از تلفن همراه، هنگام صرف غذا، در خانه‌تان ممنوع است، ناگهان تلفن شما زنگ می‌خورد و شما ناخودآگاه شروع به صحبت می‌كنید. كودك در چنین شرایطی تصور می‌كند كه قوانین فقط برای او است و همه در جهت محدود كردن آزادی و لذات او وضع شده و والدین به آن پایبند نیستند اما اگر شما بعد از آن بگویید: «معذرت می‌خوام، قصدم نایده گرفتن قانون نبود و حواسم هست دیگه تكرار نشه» كودك می‌فهمد كه قانون برای همه است و استثنایی ندارد. این كار قدرت شما در وضع قوانین را بیشتر می‌كند.
من قدرتمندم
هرگز گمان نكنید كه با عذرخواهی كردن شأن والدینی‌تان زیر سؤال رفته و دیگر بچه روی حرف‌تان حساب نمی‌كند و خودتان را كوچك كرده‌اید. اینها تصور اشتباهی است و دقیقا عكس این اتفاق می‌افتد. شما به كودكتان یاد می‌دهید كه توانایی و قدرت پذیرش اشتباهش را داشته باشد؛ قدرتی كه اگر به آن مصلح شود، روابط اجتماعی بهتری را تجربه خواهد كرد. بسیاری از افراد به‌دلیل نداشتن قدرت‌پذیرش اشتباه، در روابط شخصی‌شان دچار مشكلات بزرگ شده و تنها مانده یا طرد می‌شوند. فقط باید مراقب باشید این اتفاق معذرت خواستن خیلی زیاد تكرار نشود كه اثر سوئی خواهد داشت.
آرام باش
پذیرفتن اشتباه و عذرخواهی كردن، راه خوبی برای شكستن گارد عصبی افراد است. نگاهی به مشكلات اجتماعی بیندازید. و خیابان‌ها و دعواهای روزانه افراد را ببینید، عامل اصلی اغلب آنها این است كه فرد خاطی حاضر به پذیرش اشتباهش نبوده و با «ببخشید» و «معذرت می‌خواهم» بیگانه است. پذیرفتن اشتباه و درخواست بخشش، خودبه‌خود فضا را از تشنج و ناآرامی نجات می‌دهد. ممكن است اشتباهی در ارتباط با نوجوانتان انجام داده باشید؛ مثلا بی‌هوا و بدون اجازه وارد اتاقش شده‌اید. او از دست شما عصبانی و ناراحت است و اگر شما اشتباه را نپذیرید بیشتر به ناراحتی و پرخاشگری او دامن زده‌اید و بعید نیست كه حرمت‌شكنی‌ای هم اتفاق بیفتد و لجبازی هم صورت بگیرد. اما اگر عذرخواهی كنید و بگویید اشتباه شده و معذرت می‌خواهید، راه روی پرخاشگری، عصبانیت و ناراحتی بسته می‌شود و فضا آرام شده و روابط صمیمانه‌تر می‌شود.
جاده اشتباه
عذرخواهی كردن نباید بهانه‌ای شود برای راندن در جاده اشتباه؛ حالا كه می‌توان عذرخواهی كرد و بخشیده شد، پس مجاز به اشتباه كردن هستیم! امام‌حسین(ع) می‌فرمایند: «مومن بد نمی‌كند و عذر نمی‌خواهد» البته این سخن به معنای نفی عذرخواستن نیست، بلكه نگاه پیشگیرانه نسبت به عذرخواهی دارد. یعنی مراقب باشیم كمتر در دام اشتباه بیفتیم! همچنین با عذرخواهی زبانی و بدون جبران، مفهوم آن را لوث نكنیم. عذرخواهی زبانی یك قسمت از داستان است، قدم مهم و بعدی جبران و اصلاح است كه اگر اتفاق نیفتد، عذرخواهی‌كردن اثر خود را از دست می‌دهد.
نظر شما