سلامت نیوز: یكی از عوامل مؤثر در توسعه كشاورزی در كنار آب، ‌خاك است كه متأسفانه كمتر به آن توجه می‌شود.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه جوان نوشت: هم اكنون ایران به دلیل شرایط جفرافیایی‌اش تنها 17 درصد از پهنه سرزمینی‌اش(اعم از بیابان و كوهستان‌های زیاد) قابلیت كشت كشاورزی دارد. این میزان سهم ما را از زمین‌های قابل كشت جهان 1/2 درصد كرده است. اما براساس آمارهای موجود جهانی سهم ما از فرسایش خاك جهانی حدود 10‌درصد است. به عبارت بهتر سهم‌های ما از خاك قابل كشت و فرسایش خاك نشان می‌دهد وضعیت خاك ما به مراتب از وضعیت آب بحرانی‌تر بوده و بر اساس تخمین‌های بدبینانه اگر روند فرسایشی خاك به همین منوال پیش برود تا 30 سال آینده در ایران خاكی كه قابلیت كشت داشته باشد نخواهیم داشت.

همچنین گفته می‌شود ما جزو پنج كشور نخست «صحرازایی» هستیم كه روزی 40 هكتار و سالانه تا 1/5 میلیون هكتار از زمین‌های ایران را به بیابان تبدیل می‌كنیم كه مهم‌ترین عوامل آن كاهش بارندگی و استفاده بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و توسعه بی‌رویه دامپروری است، به نحوی كه هم اكنون تعداد دام‌های موجود در كشور بیش از سه برابر ظرفیت مراتع و  زمین‌هاست. ما هم اكنون سالانه حدود 3/5 میلیون گاو و 1/5 میلیون سایر دام‌ها (گوسفند و بز و...) را می‌پرورانیم. برای این میزان دام و دامپروری حدود 10 میلیون تن خوراك نیاز داریم كه بخشی از خوراك آنها (حدود یك‌سوم) را از طریق واردات و همین مقدار نیز در اثر فشار خارج از ظرفیت به زمین‌ها و مراتع تأمین می‌كنیم.

در چنین شرایطی تصمیم‌گیری تمركز روی تولید چنین محصولی در حوزه اقتصاد باید بسیار هوشمندانه و با نگاه درازمدت باشد زیرا هزینه جلوگیری از فرسایش خاك خیلی كمتر از بازسازی فرسایش خاك است، لذا باید تصمیمی جدی برای تحول در اقتصاد كشاورزی بگیریم.

ممكن است برخی از افراد عامی وجود جنگل‌ها را دلیلی بر رد این اعداد بحرانی بدانند اما پوشش جنگلی ما نیز به سرعت در حال كاهش است، اگر چه آمار رسمی وجود ندارد اما برخی تخمین‌های غیررسمی نشان می‌دهد ما حدود دو سوم جنگل‌های خود را در 50 سال اخیر از دست داده‌ایم. همچنین گزارشات خیزش جنگل‌ها و سیل‌های مخرب در شهر‌های شمالی نیز نشان دیگری بر فشار بیش از حد به جنگل‌ها و استفاده از دام در جنگل‌هاست كه توان بازسازی جنگل‌ها را به تناسب استفاده از آنها گرفته است. هر چند كه جنگل‌های ما با جذابیت ویلا‌سازی نیز با یكی از خطرناك‌ترین عوامل مخرب مواجه است و خاكی که پذیرای جنگل‌هاست و برای انسان‌ها حیاتی است به مراتب و به نسبت سایر نقاط كشور بیشتر در خطر است. باید بدانیم كه روند سال‌های اخیر در فشار بیش از حد به زمین‌ها حتماً باید بازنگری شود تا مانع از «رشد مخرب» اقتصادی شویم.