سلامت نیوز: تغییرات اقلیمی، تأثیر سایر سدها و اصول مدیریت جامع منابع آب، باعث شده است که حدود 50 درصد از حجم مخزن تمام سدهای کشور در دوره پانزده ساله اخیر، خالی بماند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از خبرآنلاین، بررسی وضعیت و عملكرد سدهای كشور در دوره چهارده ساله اخیر یعنی سال آبی 1380 - 1381 تا سال آبی 1393 - 1394 نشان می‌دهد در این دوره بیشترین و شدیدترین خشكسالی‌های سال‌های اخیر كشور را شاهد بوده‌ایم. بررسی 6 حوضه آبریز درجه یك كشور نشان می‌دهد بیشترین مقدار بارندگی در كشور در حوضه آبریز دریای خزر و كمترین آن در حوضه آبریز هامون بوده است.

این در حالی است که در پانزده سال اخیر متوسط بارندگی در كل كشور برابر با مقدار 3/226 میلی‌متر بوده كه این رقم در مقایسه با متوسط بلندمدت، تقریباً 10 درصد كاهش داشته است. در پانزده سال اخیر سال آبی 1386-1387 یكی از خشك‌ترین سال‌های كشور بوده و میزان كاهش بارندگی از سال آبی 1386-1387 به بعد نسبت به متوسط بلندمدت حدود 19 درصد است.

طبق بررسی های مرکز پژوهش‌های مجلس، بیشترین پتانسیل تولید آب در كشور در حوضه آبریز خلیج فارس وجود دارد و قاعدتاً انتظار می‌رود تغییرات در این حوضه آبریز، بیشترین اثر را بر متوسط كشور داشته باشد. با این حال از سال آبی 1386-1387 به بعد كاهشی 50 درصدی در حجم آب سطحی سالانه كشور رخ داده و در این دوره مقدار حجم روان‌آب از متوسط 86 میلیارد مترمكعب در قبل از سال آبی 1386-1387 به 45 میلیارد مترمكعب در بعد از آن تقلیل یافته است.

بعد از سال آبی 1386-1387 نوساناتی در میزان بارندگی مشاهده شده و افزایش‌هایی نیز داشته است ولی متناظر این نوسانات با شدت قابل انتظار در میزان حجم روان‌آب دیده نمی‌شود و كاهش 50 درصدی در حجم روان‌آب پایدار بوده است. در این دوره هر 1 میلیمتر كاهش در بارندگی باعث كاهش 9/0 میلیارد مترمكعب كاهش در روان‌آب شده است یا به عبارت دیگر هر 1 درصد كاهش در بارندگی باعث 6/2 درصد كاهش در حجم روان‌آب شده است.

در نیمه اول سال 1395 در حوضه‌های آبریز خزر، خلیج فارس، دریاچه ارومیه، مركزی، هامون و سرخس به ترتیب به تعداد 48،50 ،12،35،6 و12 سد فعال وجود دارد كه این سدها در مجموع حجم مخزنی به ترتیب برابر 1/8 ، 4/30 ، 6/1،5،6/1 و 3/1 میلیارد مترمكعب را در این حوضه ها ایجاد می كند. میزان حجم مخزن موجود در حوضه آبریز خلیج فارس به تنهایی تقریباً دو برابر مجموع حجم مخزن سایر حوضه های آبریز كشور است و بیشتر سدهای بزرگ و عظیم‌الجثه كشورنظیر كرخه، دز، كارون 3، گتوند علیا در این حوضه قراردارند.

افزایش حجم ذخیره مخزن توسط كل سدهای تأسیس شده در حوضه های آبریز دریای خزر، خلیج فارس، دریاچه ارومیه، مركزی، هامون، سرخس و كل كشور در دوره پانزده ساله اخیر به ترتیب 3,1، 15,7، 0,5، 1,2، 0,9، 1,3 و 22,7 میلیاردمتر مکعب بوده است.

تنها در دوره پانزده ساله اخیر حجم آب مهار شده توسط سدها در كشور حدود 50 درصد نسبت به ابتدای دوره افزایش داشته است.

بررسی ها نشان می دهد در كل كشور به طور متوسط در دوره پانزده ساله اخیر هیچ‌گاه حجم كامل مخازن سدهای كشور پر نبوده است، در كل كشور به طور متوسط در دوره پانزده ساله اخیر حداكثر درصد پر بودن مخازن سدهای كشور 60 درصد بوده است كه در سالهای اخیر این رقم به حدود 40 درصد رسیده است،

این امر نشان‌دهنده این است كه مقادیر آب ورودی به سدها كاهش یافته است كه علل این کاهش خشكسالی‌ها و كم‌آبی‌ها و دیگری برداشت آب قبل از ورود آن به سدها است.