باتولد «حبه انگور» قصه شنگول و منگول در موسسه شبیهسازی رویان كامل شد تا امروز پژوهشگران ایرانی بتوانند از شیر «حبه انگور» تازهترین مهمان مزرعه حیوانات تراریخته و شبیه سازی شده این پژوهشگاه داروی ضدسكته را تولید كنند. این اتفاق میتواند پایانی باشد برمرگهای آنی كه هرلحظه بشر امروزی را تهدید میكند.
«حبه انگور» تازهترین مهمان مزرعه حیوانات تراریخته و شبیهسازی شده پژوهشگاه رویان است كه در پی تولد «شنگول» و «منگول» - بزهای تراریخته حاوی ژن فاكتور 9 انعقادی- روز جمعه سوم اردیبهشت ماه امسال همراه با یك بزغاله تراریخته دیگر در پایگاه تحقیقاتی اصفهان پژوهشگاه رویان متولد شد. خبر تولد حبه انگور برای نخستین بار توسط گورابی، رئیس پژوهشکده رویان در اولین سخنرانی عمومی یازدهمین کنگره ژنتیک ایران اعلام شد. البته بزغاله همراه «حبه انگور» به علت نارسایی گوارشی پس از هفت روز تلف شد، اما این بزغاله در سلامت كامل به سر میبرد و آزمایشهای ژنتیكی كه طی این مدت انجام شده، صحت تراریختگی آن و بزغاله تلف شده را تایید كرده است. شاهرودی، معاون پژوهشی پژوهشگاه «رویان» جهاد دانشگاهی به ایسنا میگویند: این بزغاله تراریخته حاوی ژن «تی پی ای» انسانی است. «تی پی ای» در واقع نوعی فاکتور نوترکیب است که در سکتههای مغزی و قلبی به منظور از بین بردن لختههای خونی و جلوگیری از آسیبهای ناشی از سكته به كار میرود. با توجه به آمار بالای سکته های قلبی ناشی از ایجاد لختههای خون در کشور، تولید پروتئین tPA که توان بالایی در حذف سریع لخته های خون دارد، با استفاده از فناوری جانوران تراریخته، از اولویتهای تحقیقاتی پژوهشکده رویان بوده است. برای نیل به این هدف بزرگ، محققان طی تحقیقات دامنه دار خود در عرصه شبیهسازی توانستند، ضمن تولید انواع دامهای شبیهسازی شده (رویانا، حنا، تامینا، بنیانا و...) گونه بز را به عنوان بهترین گونه برای تولید دام تراریخته انتخاب کنند. شاهرودی استفاده از حیوانات تراریخته در تولید tPA را یک روش ایمن با بازدهی بالا و قیمت كمتر میداند. پروتئین نوترکیب tPA و چند گونه دیگر آن از پروتئین های مهمی هستند که در درمان سکته های قلبی و مغزی مورد استفاده قرار میگیرند. این داروها که در حال حاضر از طریق کشت سلولی تولید میشوند در سبد دارویی کشورهایی از جمله آمریکا با مبلغی در حدود 1500 دلار برای هر آمپول موجود هستند.محققان این پروژه با ابراز امیدواری نسبت به این که که تولد این حیوان راهگشای تولید انبوه این دارو جهت ورود آن به سبد دارویی کشورمان شود، اعلام میكنند: برای رسیدن به این مقصود باید تعداد قابل توجهی از این گونه بزهای تراریخته تولید شوند که پس از بلوغ و ورود به دوره شیرواری بتوان از شیر این دامها برای استحصال این پروتئین ارزشمند اقدام شود. براساس آنچه شاهرودی میگوید تولد حبه انگور مساوی تولید فاکتور تی پیای در كشور شروع شده است. شاهرودی همچنین امیدوار است كه بعد از گذشت یک سال از تولد این بز که قطعا شیر بدست آمده از آن حاوی پروتئین مورد نظر خواهد بود وارد مرحله شیردهی شود. براساس آنچه او میگوید:تعداد کشورهای دستیافته به این ژن جدید معدود است که خوشبختانه پژوهشگاه رویان با بهرهجویی از نوابغ پزشکی ایران موفق به دستیابی به این علم جدید و به روز جهانی شده است. باید توجه كنیم كه تاکنون در دنیا یک دارو حاصل از شیر حیوانات تراریخته وارد بازار دارویی شده و داروی دوم نیز در فاز سوم کارآزمایی بالینی است، امید میرود که کشور ما نیز به زودی به این مجموعه بپیوندد. نخستین راهبرد تولید داروهایی که از پروتئین نوترکیب انسانی ساخته میشوند، استفاده از باکتریهای تراریخته بوده است که به علت ناهمخوانی بعضی از این پروتئینها با سیستم انسانی هم اکنون از راهبرد دوم یعنی تولید این پروتئینها از طریق کشت سلولهای تراریخته استفاده میشود.
اما تولید میزان زیادی از این پروتئینها مستلزم انکوباتورهای بزرگ کشت سلولی، تجهیزات و صرف هزینههای بالاست، بنابراین تولید حیوانات تراریخته از طریق شبیهسازی افق جدیدی در تولید داروهای نوترکیب از شیر پستانداران فراروی محققان گشوده است که این روش امروزه به عنوان یکی از بهترین گزینهها برای تولید انبوه بسیاری از مواد بیولوژیک انسانی با کمترین هزینه ممکن برگزیده شده است.
نظر شما