به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا دكتر مرضیه وحید دستجردی در پیامی به مراسم روز جهانی جمعیت، با اشاره به نقش خانواده در حفظ جامعه، گفت: توجه به مفهوم و معنی خانواده و حفظ و تحكیم خانواده مبنایی است كه برای حفظ جامعه و حفظ تمدن بشری ضروری است. برای قوام خانواده لازم است كه بتوانیم شرایط بهداشت و سلامت، به ویژه سلامت باروری را در خانواده تامین كنیم. هدف از اجرای برنامه سلامت خانواده، تقویت بنیان خانواده و تحكیم خانواده است تا در این راستا بتوان با دستیابی به ابعاد مختلف سلامت، مسیر ارتقای سلامت جامعه را هموار كرد.
وی در ادامه پیام خود با اشاره به كاهش آمار مرگ و میر مادران از حدود 75 درصد هزار به حدود 24 درصد هزار آورده است: همچنین مرگ و میر نوزادان از رقم بیش از 140 تا 130 در هزار به رقمی حدود 14 در هزار كاهش یافته است. در برنامه‌های نظام سلامت، این مساله از جامعیت خاص خود برخوردار است. این جامعیت از دورانی پیش از تصمیم گرفتن به بارداری آغاز شده و تا پس از زایمان را در بر می‌گیرد. همان طور كه امروزه آموزش‌های پیش از ازدواج به عنوان یك ركن ازدواج و در واقع یك امر لازم پیش از ثبت ازدواج درآمده است و دولت و وزارت بهداشت نیز بر اجرای هر چه بهتر آن اهتمام دارد.
وی با تاكید بر این كه تمام زوج‌ها باید پیش از ازدواج در كلاس‌های آموزشی شركت كنند، ادامه داد: لازم است زوج‌ها درباره پیشگیری از بارداری‌های ناخواسته، آمادگی برای بارداری، نیازمند‌ی‌های دوران بارداری و سایر مطالب آموزش‌های لازم را دریافت كنند. در بسته جدید آموزش‌های قبل از ازدواج به لزوم آموزش‌های مذهبی، زناشویی و روابط اجتماعی در كنار مسایل مطرح شده به عنوان اموری كه سبب تحكیم بنیان خانواده و داشتن یك زندگی سالم می‌شود نیز پرداخته شده است.
وزیر بهداشت با اشاره به بهبود شاخص بارداری‌های ناخواسته طی سال‌های برنامه تنظیم خانواده كشور از حدود 37 درصد در سال 1371 به 6/18 درصد در سال 1384 ادامه داد: اما میزان موجود لزوم كاهش بیش از پیش این شاخص را گوشزد می‌كند. در حال حاضر نیز برنامه سلامت خانواده با تاكید ویژه بر ارتقای شاخص‌های خدمات در مناطق نیازمند توجهات ویژه و مناطق محروم كشور با جلب همكاری‌های بین بخشی، مسیر خود را در كاهش هر چه بیشتر شاخص بارداری‌های ناخواسته و بارداری‌های پرخطر در سراسر كشور ادامه می‌دهد.
وی ادامه داد: تداوم سرمایه‌گذاری برای این برنامه با توجه به اهداف توسعه هزاره، می‌تواند ضمن افزایش پوشش استفاده از روش‌های مطمئن و كاهش نیاز برآورده نشده خانواده‌ها تاثیر قابل توجهی در دستیابی به اهداف كاهش میزان مرگ ومیر مادران ناشی از عوارض بارداری و زایمان و كاهش مرگ‌ومیر كودكان را به ارمغان بیاورد.
مرگ سالانه 585 هزار مادر در دنیا به دلیل عوارض زایمان
90 درصد مرگ مادران دنیا به دلیل عوارض زایمان در كشورهای در حال توسعه است
وی با اشاره به مرگ سالیانه حدود 585 هزار مادر در دنیا به دلیل عوارض زایمان افزود: متاسفانه 99 درصد این مرگ و میرها در كشورهای در حال توسعه و فقیر رخ می‌دهد. از طرف دیگر 90 درصد از كودكان این مادران اولین سالروز تولد خویش را نمی‌بینند و قبل از اینكه به سن یك سالگی برسند می‌میرند.
به دلیل بی‌توجهی به بهداشت باروری؛
سالانه حدود 11 میلیون كودك زیر 5 سال در دنیا جان خود را از دست می‌دهند
به گفته وزیر بهداشت، سالیانه حدود یازده میلیون كودك زیر 5 سال در دنیا از بین می‌روند. همچنین مرگ و میر مادران به دلیل عوارض زایمان ومرگ و میر كودكان زیر 5 سال به ویژه كودكان زیر یك سال و زیر یك ماه ( نوزادان)، متاثر از بی‌توجهی به بهداشت باروری است.
بارداری‌های پرخطر بر مرگ و میر كودكان و نوزادان موثر است
وی در ادامه پیام خود آورده است: به خوبی روشن شده است كه مادران با بارداری‌های پرخطر كه در سنین زیر 18 سالگی و یا بعد از 35 سالگی باردار می‌شوند و زایمان می‌كنند، مادرانی كه فاصله بین باردای‌هایشان كمتر از 3 سال است بیشتر در معرض خطر بوده و نیز افزایش بعد خانوار، به ویژه اگر تعداد فرزندان بیش از 4 نفر باشند بر مرگ و میر مادران به ویژه كودكان و نوزادان تاثیر دارد.
توجه به سلامت باروری تا 25 درصد از مرگ و میر مادران و نوزادان می‌كاهد
به گفته دستجردی، توجه به فاصله‌گذاری و سلامت باروری می‌تواند تا 25 درصد از مرگ و میر مادران ( ناشی از عوارض بارداری و زایمان ) و نوزادان را كاهش دهد. به همین دلیل به این موضوع از این منظر توجه می‌كنیم و آن را مهم می‌دانیم و البته در ارائه این خدمت اصولی را پیگیری می‌كنیم كه از مهم‌ترین آنها در دسترس بودن این خدمات به صورت به هنگام و در زمان مورد نیاز، تطبیق آن با فرهنگ جامعه و بومی‌سازی چگونگی استفاده از آن امكان پاسخگو بودن نظام سلامت در برابر نیازهای مختلف و همچنین استمرار مراقبت است.
امكان دسترسی تمام افراد جامعه به روش‌های تنظیم خانواده وجود دارد
وزیر بهداشت ادامه داد: اهمیت دیگر برنامه سلامت خانواده كشور در این سال‌ها آن است كه كشور سابقه میزان باروری كلی حدود 4/6 را در سال1365 داشته است. افرادی كه در آن فاصله زمانی به دنیا آمده‌اند اكنون به سن ازدواج، باروری و فرزندآوری رسیده‌اند. یكی از دستاوردهای نظام سلامت ما امكان دسترسی تمام افراد به انواع روش‌های تنظیم خانواده است. استفاده از روش‌های تنظیم خانواده به رقم كلی حدود 77 درصد برای همه روش‌ها و حدود 7/59 درصد برای استفاده از روش‌های مدرن است.
وی با بیان این كه حاصل این شاخص‌ها بویژه در جلوگیری از بارداری‌های ناخواسته به خوبی در فرآیند مرگ و میر مادران قابل مشاهده است، ادامه داد: در فاصله سال‌های 1355 و زمان پیروزی انقلاب، میزان مرگ و میر مادران به دلیل عوارض بارداری‌ها و زایمان حدود 245 مورد به ازای هر 100 هزار زایمان بوده است. امروزه این رقم كاهش یافته و به كمتر از 25 و حدود 24 مرگ در هر 100 زایمان رسیده است.
وی با اشاره به مرگ حدود 300 مادر طی سال گذشته به دلیل عوارض زایمان، ادامه داد: این رقم در سال‌های گذشته به مراتب بیش از این مقدار بوده است. امروز بسیار خوشحالیم كه می‌توانیم تك تك این مرگ و میرها را بشماریم و برای هر یك از آنها پرونده تشكیل دهیم و موارد مرگ را پیگیری كنیم. امیدوام كه بتوانیم این مسیر را با جدیت ادامه دهیم.
عدم توجه به فاصله‌گذاری و دفعات مناسب بارداری در مرگ و میر مادران به دلیل عوارض بارداری موثر است
وزیر بهداشت گفت: در آنالیز و تحلیل وضعیت مرگ مادرانی كه در سال‌های اخیر به دلیل عوارض ناشی از بارداری و زایمان فوت كردند به این نكته می‌رسیم كه در بسیاری از موارد عدم توجه صحیح به مساله فاصله‌گذاری و رعایت سنین و دفعات مناسب بارداری در مرگ دخالت داشته است. البته عوامل دیگری هم در این موارد مرگ موثر بوده كه در جای خود نیازمند بررسی است.
وی تاكید كرد كه باید این مطلب را در نظر گرفت كه به مشكل كشورهای توسعه یافته یعنی رشد منفی جمعیت نیز گرفتار نشویم.
وزیر بهداشت با اشاره به شعار سال جاری برای روز جهانی جمعیت با عنوان «همه انسان‌ها به شمار می‌آیند»، ادامه داد: این شعار ارزش و اهمیت اطلاعات را در برنامه‌ریزی‌ها و نیز فعالیت‌های مبتنی بر سلامت انسان‌ها و جمعیت نشان می‌دهد. سعی وزارت بهداشت همواره در این بوده است كه برنامه‌ریزی‌ها و فعالیت‌های خود را مبتنی بر مستندات انجام دهد. خوشبختانه منابع اطلاعاتی متنوع و وسیعی در اختیار مجموعه وزارت بهداشت وجود دارد.
وزیر بهداشت گفت: زیج حیاتی كه اطلاعات مربوط به مناطق روستایی كشور را به ویژه با تاكید بر برنامه‌های مادر، كودك و تنظیم خانواده ثبت می‌كند، یك منبع اطلاعاتی اساسی و حساس برای تجزیه و تحلیل وضعیت سلامت خانواده در مناطق روستایی و برنامه‌ریزی‌های مبتنی بر اطلاعات در این مناطق است. اگرچه با مهاجرت از مناطق روستایی به شهری، جمعیت مناطق روستایی كشور طی سال‌های اخیر كاهش یافته، اما باید در نظر داشت كه حدود 39 درصد از جمعیت حدود 74 میلیون نفری كشور ساكن مناطق روستایی بوده و این اطلاعات می‌توانند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشند.
وی ادامه داد: خوشبختانه طی سال‌های اخیر با توجه به رایانه‌ای شدن سیستم جمع‌آوری اطلاعات زیج در شهرستان‌ها و ارسال اطلاعات از همین طریق به ستادهای شهرستانی و دانشگاهی و ملی و تجزیه و تحلیل بسیار مطلوب‌تری در مقایسه با سال‌های گذشته صورت گرفته و امكان بهره‌گیری از اطلاعات به هنگام را در فاصله زمانی كوتاه‌تری فراهم آورده است.
وی با بیان این كه كاهش مرگ مادران از اهداف توسعه هزاره بوده و همه كشورها باید برای دستیابی به آن نهایت مساعی و كوشش‌های خود را به كار گیرند، ادامه داد: ایران نیز طی سال‌های اخیر موفقیت‌های بزرگی را در زمینه بهبود این شاخص تجربه كرده است؛ به طوری كه این میزان در كشور به حدود 24 مرگ در 100هزار تولد زنده كاهش یافته است. بر این اساس در آستانه دستیابی به هدف تعیین شده قرار گرفته‌ایم.
وزیر بهداشت استقرار نظام مراقبت مرگ مادری را یكی از مداخلات مناسب در ارتباط با بهبود شاخص وضعیت مرگ مادران در كشور عنوان كرد و گفت: بر این اساس همه اطلاعات و موارد گزارش‌های مرگ مادر از سراسر كشور جمع‌آوری شده و در كمیته‌های دانشگاهی مرگ به ریاست رییس هر دانشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد تا از این طریق با ریشه‌یابی مشكلات و موانع موجود از بروز سایر مرگ‌های مشابه پیشگیری كند.
دستجردی در پایان پیام خود ابراز امیدواری كرد كه با تقویت پتانسیل‌های گفته شده و نیز بهره‌گیری از سایر راه‌های ممكن دسترسی به اطلاعات صحیح و به هنگام را برای سطوح مختلف مدیریتی برنامه تسهیل شود تا مدیران بتوانند با به كار بستن این اطلاعات در برنامه‌ریزی‌ها و مداخلات بهترین آینده را برای سلامت خانواده‌ها و مردم كشور ترسیم كنند.
وزیر بهداشت از مرگ حدود 300 مادر در سال گذشته به دلیل عوارض زایمان خبر داد و بر اهمیت آموزش‌های قبل از ازدواج تاكید كرد.
نظر شما