سلامت نیوز: حالا «مجازاتهای جایگزین حبس» دیگر یک عبارت ناآشنا نیست.دست کم در رسانهها بیشتر از گذشته به این موضوع پرداخته میشود.اما وزن حرفها و اظهارنظرها همچنان بیشتر است. جمعیت زندانها اگر چه به سرعت گذشته زیاد نمیشود، اما تحقق مجازاتهای جایگزین هم سرعت زیادی نگرفته است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری آنلاین، حجتالاسلام حسن نوروزی سخنگوی كمسیون قضایی و حقوقی مجلس در این گفتوگو، ضمن وعده پیگیری مشكلات این حوزه در مجلس، راهحلهایی هم ارائه میكند.
حاج آقا، زندان از نظر اسلام چقدر بهعنوان یك مجازات توصیه شده است؟
ما در اسلام مجازات زندان خیلی كم داریم.اتفاقا پیش از انقلاب اصل و مبنای قوانین حقوقی و جزایی تكیه برحبس بهعنوان اصلیترین مجازات تعریف شده بود.اما بعد از انقلاب مجازاتهای بسیاری برحسب دیات، حدود و تعزیرات تعیین شد.حتی در بیشتر قوانین در كنار زندان مجازاتهای دیگری مانند جریمه نقدی، شلاق و محرومیتهای دیگر آمده كه دست قضات را بازمی گذارد تا با كشف جرم هوشمندانه، از مجازاتهای مناسب جایگزین حبس استفاده كنند. همه مجرمان حقشان زندان نیست. برخی باید جریمه و برخی دیگر با محرومیتهای اجتماعی، انفصال از پستها و خدمات دولتی و... مجازات شوند.
پس شما با همه آنهایی كه میگویند زندان بازدارند نیست، هم عقیده اید؟
بله.حتی میخواهم بگویم نهتنها بازدارنده نیست، بلكه برای عدهای یك امتیاز است.زندان برای عدهای از مجرمها یك استراحتگاه گرم و نرم است!.بعضی از سارقان 6ماه سرد سال را در زندان سپری میكنند تا هنگام بهار. در فصل گرم دوباره فعالیت مجرمانهشان را از سر میگیرند. باورتان نمیشود عدهای مجرم برای این كار برنامهریزی میكنند تا در آستانه فصل سرد داوطلبانه به زندان بروند! آیا برای چنین افرادی زندان میتواند یك مجازات باشد، حالا بازدارندگیاش بماند! برای همین قضات ما باید در این خصوص بیشتر تامل و كار كنند. در بیشتر موارد مجازات جایگزین از حبس بهتر است.
این روزهای همه بر اهمیت مجازات جایگزین تأكید میكنند، اما ظاهرا قضات روی خوشی نشان نمیدهند.عده زیادیشان میگویند مجازاتهای حبس بازدارنده نیست.
اتفاقا با توجه به شخصیت متفاوت متهمان، جریمه نقدی، تبعید، گاهی اوقات كاشتن درخت و... میتواند شدیدترین مجازات برای برخی مجرمان باشد، حتی از زندان هم سخت تر. قضات باید در این مورد مطالعه و بررسی بیشتری كنند. تصور نكنند یك قاضی خوب كسی است كه صرفا به هر آنچه درماده قانونی آمده عمل میكند. یك قاضی خوب باید احساس كند تنها قاضی نیست، برادر یا پدری است كه متهم نه، بلكه یك یك بیمار را باید برای زندگی بهتر ارشاد و راهنمایی كند.قانون دست آنها را باز گذارده است، با این همه اگر بازهم منع و محدودیتی در این زمینه هست میتوانند به نمایندگان گوشزد كنند. اگر قوه قضاییه برای رفع مشكل مطرح شده، آن را بهعنوان لایحه به مجلس ارائه ندهد ما نمایندگان در قالب طرح مشكل را در مجلس مطرح میكنیم.
یكی گلایههای قضات، صوری شدن این نوع مجازاتهاست. ارجاع مجرمان به نهادهای پذیرنده برای سپری كردن دوران مجازات جایگزین حبس در حالی است كه آنها رقبتی به اینكه یك مجرم در مجموعهشان مجازات شود نشان نمیدهند. بنابراین با گذشتن از خیر اصل مجازات به مجازات صوری تن میدهند و گواهی تأیید به مجرم میدهند.برای رفع این مشكل برنامهای دارید!؟
موضوع مهمی است و حتما مجلس به آن توجه خواهد كرد. البته باید ظرفیتهای دیگر هم ایجاد كرد.در برخی نقاط مثلا در دریاچه قم جایی آماده شود كه افراد ناهنجار اجتماعی كه قرار است برای مدتی از جامعه جدا شوند به جای زندان در این مكان تحمل كیفر كنند. در این مكانها باید كارخانه و یا كارگاههایی وجود داشته باشد كه مجرمان در مدت محكومیت صنعت و كاریاد بگیرند. البته دستگاههای دولتی هم باید به وظیفه خود در این زمینه عمل كنند.
مجلس میتواند پیشگام این موضوع شود؟
مجلس ظرفیت زیادی ندارد و با توجه به نوع كار نمایندگان واقعا شاید نشود كه مجرمان دوران مجازات جایگزینشان را در مجلس سپری كنند.
حالا قرار نیست حتما در صحن مجلس باشد، میشود بهعنوان باغبان یا نیروی خدماتی در بخشهای تحت نظر مجلس مثلا كتابخانه و... از آنها استفاده كرد.ضمن اینكه این كار نمادین خواهد بود و به فرهنگسازی كمك میكند.
مشكلی نیست.موضوع را پیگیری میكنم و در فرصت مناسب انجام خواهد شد.اما نقش نمایندگان و مجلس بیشتر قانونگذاری در این زمینه است كه به آن توجه میكنند.
یك دهه پیش حكم جایگزین حبس صادر كردم!
سال 85در مشهد قاضی دادسرا بودم.فردی را به جرم شرارت آوردند نزد من.به جای حبس، برایش قرار كفالت صادر كردم تا به جای مجازات زندان برود و یك هفته تمام، جلوی مسجد محل را جارو بزند و پشت سر امام جماعت نماز بخواند. به متهم این پیشنهاد را دادم و گفتم امام جماعت مسجد باید در آخر تو را تأیید كند، در غیراین صورت پرونده ات را میفرستم به دادگاه و حداقل 6 ماه تا یك سال هم مجازات خواهی شد.او به آنچه برایش تعیین شده بود عمل كرد. بعد هم رفت به امان خدا و دیگر كسی او را در محل مشغول شرارت ندید. سر به راه شد و حالا یك انسان شریف است. از این دست حكمها كه حالا احكام جایگزین حبس شهرت یافته بسیار صادر كردم و خوشبختانه نتیجه بخش بوده است.
نظر شما