سلامت نیوز: پلاسکو سوخت و فرو ریخت؛ این اتفاق شوکه کننده که پیش از ظهر روز پنجشنبه ۳۰ دی در قلب پایتخت ایران رخ داد به سرعت به خبر اول رسانههای داخلی و خارجی تبدیل شد؛ اتفاقی که هنوز بعد از ساعتها از وقوع آن تعداد دقیق قربانیانش مشخص نیست و مانند بسیاری از اتفاقات این چنینی که جای حادثه باید از تعبیر فاجعه برای آن استفاده کرد، به پاسخگویی روشن و استعفای مسئولان مربوطه منجر نشده است.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه آرمان در ادامه نوشت: حدود ۴۸ ساعت بعد از فرو ریختن اولین برج مدرن ایران در منطقهای از تهران که پیش از این بارها شاهد چنین حوادثی بوده و در یکی از موارد اخیر آن سه سال پیش درست در چنین روزهایی به قربانی شدن دردناک دو زن کارگر در خیابان جمهوری تهران منجر شد، هنوز شهروندان ایرانی که از هر طریق به دنبال دریافت اطلاعات درست و دقیق از این ماجرا هستند، پاسخ روشنی برای ابهامات خود نمییابند. تعداد زیادی از مسئولان به محل حادثه رفته و هزاران خبر و اظهار نظر درباره این حادثه منتشر شده است، اما از تمامی این موارد باز هم یک برداشت میشود: مسئولان توپ را به زمین همدیگر میاندازند و در حالی که اعلام شده حداقل ۲۵نفر در این حادثه مفقود شدهاند و میلیاردها تومان خسارت به بار آمده است کسی امیدوار نیست این حادثه به تحولی بنیادین در این زمینه منجر شود. نگرانی درباره زلزله احتمالی تهران با وقوع آتش سوزی و ریزش ساختمان پلاسکو شدت گرفته و مردم میپرسند در چنین مواقعی چه کسی پاسخگو خواهد بود و در حالی که آتشسوزی و ریزش یک ساختمان این طور همه مسئولان را سراسیمه میکند، یک زلزله چند ریشتری با تهران و ایران چه خواهد کرد؟ آینده تهران مبهم است، وقتی یک آتشسوزی به داغدارشدن چندین خانواده میانجامد اگر زلزله بیاید چقدر قربانی میدهیم؟
ساعت هفت و ۵۹ دقیقه صبح پنجشنبه، طبقه نهم اولین ساختمان مدرن ایران دچار آتش سوزی شد و این خبر در رسانهها به سرعت انعکاس یافت. در حالی که خبرنگاران بسیاری اخبار آتش سوزی را مخابره میکردند، ساختمان پلاسکو حدود سه ساعت پس از آغاز حریق به صورت عمودی فرو ریخت. فرو ریختن این ساختمان به قدری شوکآور بود که حتی آتش نشانان حاضر در صحنه بر زمین نشستند و به دلیل حضور برخی از همکاران خود زیر آوار ساختمان ۱۷ طبقهای دست بر سر گذاشتند و اشک از چشمانشان جاری شد. این حادثه از دو جنبه قابل تامل است: اول اینکه ساختمان در ساعات اولیه روز دچار آتشسوزی شد و بسیاری از کسبه ساختمان، کار خود را آغاز نکرده بودند. به گفته محمد نبوی، رئیس اسبق اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک بالغ بر چهار هزار نفر به صورت مستقیم در این ساختمان مشغول به کار بودند. اگر به صورت تخمینی تعداد مشتریان را هزار نفر در نظر بگیریم، در صورتی که این حادثه در ساعت فعالیت این مجتمع اتفاق میافتاد، رخ دادن یک فاجعه انسانی در این ساختمان دور از ذهن نبود. نکته دیگر در مورد این حادثه فرو ریختن ساختمان پلاسکو به صورت عمودی است؛ اگر این ساختمان به صورت افقی پایین میآمد، با توجه به حضور گسترده مردم، عوامل امدادی و انتظامی در صحنه، باز هم انتظار یک فاجعه انسانی میرفت که خوشبختانه این دو مساله اتفاق نیفتاد.
آمار زیر آوار ماندگان مشخص نیست
با گذشت چندین ساعت از عملیات آواربرداری و عملیات نجات، هنوز آمار دقیقی از افراد زیر آوار مانده ارائه نشده است، اما گفته شده علاوه بر نیروهای آتش نشانی، برخی از کسبه که برای برداشتن مدارک خود به ساختمان آمده بودند نیز زیر آوار ماندهاند. در همین زمینه اخباری ضد و نقض عنوان شده است که تعدادی از آتشنشانها از موتورخانه ساختمان پلاسکو تماس گرفتند و خبر سلامت خود را ارائه کردند. رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران گفت: چند منبع خبری به من گفتند که یک تا سه نفر از نیروهای امدادی گرفتار شده در ساختمان پلاسکو پیامک دادند و عنوان کردند که در موتورخانه این ساختمان پناه گرفتهاند. اقبال شاکری در حاشیه بازدید خود از محل حادثه حریق ساختمان پلاسکو اظهار داشت: براساس گزارشها، ۲۵ نفر از نیروهای امدادی به بیمارستان منتقل شدهاند، تا زمان آواربرداری آمار دقیق محبوسشدگان مشخص نیست. همچنین به گزارش تسنیم، یکی از شاهدان عینی این حادثه که با کمک نردبان آتشنشانی از صحنه خارج شده است، گفت: شدت آتشسوزی بسیار زیاد بود. مردم و مالکان و کسبه از طبقات مختلف تخلیه شدند و تعدادی از نیروهای آتشنشانی در ساختمان باقی مانده بودند. منابع رسمی تاکنون شهادت یکی از آتش نشانان که راهی بیمارستان شده بود را تایید کردند و از وضع افراد زیر آوار خبری در دست نیست. پیرحسین کولیوند، رئیس اورژانس کشور نیز گفت: فقط ۳ نفر از مصدومان در بیمارستان بستری هستند. پس از صحبتهای رئیس اورژانس، محمد آسترکی آتش نشان ۲۶ ساله، به علت ترومای پا به بیمارستان سینا و مهرداد ربیعی ۳۰ ساله، به دلیل ترومای کتف به بیمارستان بانک ملی منتقل شدند. آن طور که فرمانده انتظامی تهران بزرگ میگوید تاکنون نزدیک به ۲۵ خانواده مفقودی یکی از اعضای خود را به پلیس اعلام کردهاند. با احتمال زنده بودن کسانی که زیر آوار مانده اند، مرتضی مرادی پور معاون امداد و نجات هلال احمر تهران از حضور ۱۳ تیم از سگهای نجات و زندهیاب در محل حادثه پلاسکو خبر داد. همچنین رئیس تیمهای آنست جمعیت هلال احمر گفت: بلافاصله بعد از ریزش ساختمان سوخته پلاسکو سگهای زنده یاب هلال احمر در محل حادثه حاضرشدند و برای یافتن اجساد اقدام کردند. اسماعیل اسکندری با تاکید بر اینکه امکان ورود سگهای زنده یاب به طبقات زیرین ساختمان پلاسکو وجود ندارد، خاطرنشان کرد: به دلیل شدت آتش و حرارت امکان ورود سگهای زنده یاب به طبقات زیرین ساختمان وجود ندارد. یک مسئول هلال احمر نیز درباره عملکرد سگهای نجات به دلیل دود و حرارت حریق ساختمان پلاسکو اظهار داشت: در برخی نقاط زیرین ساختمان پلاسکو حرارت بین ۲۰۰ تا ۶۰۰ درجه است که باعث تاثیر منفی بر عملکرد نیروی انسانی و خرابی تجهیزات میشود که سگها نیز مستثنی نیستند.
ضعف تجهیزات آتش نشانی
در زمان بروز حوادثی از این دست، اولین کسانی که در صحنه حاضر میشوند، نیروهای زحمتکش آتشنشانی هستند، اما ضعف تجهیزات آتشنشانی، نکتهای است که نمیتوان از کنار آن به آسانی عبور کرد. سه سال پیش در همین روزها یک ساختمان سه طبقه در خیابان جمهوری تهران دچار آتشسوزی شد. در آن حادثه که در یک کارگاه تولید پوشاک رخ داد، درحالی که ماموران سازمان آتشنشانی در حال امدادرسانی بودند، دو نفر از کارگران زن کارگاه که برای نجات جانشان از پنجرهها آویزان شده بودند، از ارتفاع سقوط کرده و جان باختند. در زمان امدادرسانی برای نجات این دو زن، نردبان هیدرولیکی باز نشد. تلاش آتشنشانان در حادثه پلاسکو بر هیچ کس پوشیده نیست و بارها شاهد جان فشانیهای این نیروهای خدوم بودهایم، اما چرا یکی از مهم ترین نیروهای امدادی در بروز حادثه با چنین ضعفی در تجهیزات مواجه است که باعث کاستی در امدادرسانی، قربانی شدن حادثه دیدگان و شهادت نیروهای آتش نشانی میشود؟ یک عضو شورای شهر در این باره گفت: سال گذشته ۱۴۰ میلیارد تومان اعتبار از محل دو درصد عوارض برای ارتقای تجهیزات آتش نشانی مصوب شد. براساس آخرین گزارشات، تاکنون ۲۵ میلیارد تومان از این منابع به آتش نشانی پرداخت شده است. رحمت ا... حافظی به لایحه به روز رسانی تجهیزات آتشنشانی اشاره و خاطرنشان کرد: برای این لایحه، ابتدا شهرداری بودجه هزار میلیارد تومانی پیشبینی کرده بود. این لایحه طی جلسات متعدد، در نهایت به ۶۰۰ میلیارد تومان در طی برنامه پنج ساله تقلیل یافت و در بررسی این لایحه در صحن، اعضا بر ارائه لایحه محل تامین درآمد از سوی شهرداری تاکید کردند تجهیزات آتشنشانی باید به روز باشد، زیرا این تجهیزات با جان مردم سر و کار دارند. از سوی دیگر به دنبال بازدید مرتضی طلایی از محل حادثه پلاسکو، یکی از آتشنشانان درباره فرسودگی دستگاههای امدادی، به او اعتراض کرد. مرتضی طلایی، نایب رئیس شورای شهر با حضور در محل حادثه در حال بازدید از میزان خسارات حادثه حریق و ریزش ساختمان پلاسکو بود که یکی از آتشنشانان که پشت لودر نشسته بود، گفت: چرا نگاه میکنید، پول بدهید دستگاه بخریم، این دستگاه برای چندین سال قبل است و چرا وقتی میخواهیم پول نمیدهید و باید نامهنگاری کنیم؟ به گزارش ایسنا، طلایی در پاسخ به این اعتراض تنها سکوت کرد. حادثه پلاسکو زنگ خطری برای مسئولان و مدیران شهری بود که نشان داد با وجود تمام تلاشهای صورت گرفته، ما هنوز به حد قابل قبولی از مدیریت بحران دست نیافتهایم. پلاسکو تنها یک ساختمان از صدها ساختمان فرسوده تهران بود که با تلنگری فروریخت؛ با زلزله احتمالی تهران چه کنیم؟
خسارت تخمینی حادثه
علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ایران با اعلام اینکه ساختمان پلاسکو بیمه نبوده ولی برخی از واحدها بیمه داشتند، گفت: برآورد اولیه از میزان خسارات در این حادثه ۱۵۰۰ میلیارد تومان است. محمود نبوی، رئیس سابق اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک نیز با بیان اینکه بیشتر واحدهای ساختمان پلاسکو تهران بیمه نداشتند، اظهار داشت: ۶۰۰ واحد تولیدی و تجاری فعالیت خود را از دست دادهاند. نبوی بابیان اینکه بیش از۴ هزار نفر در ساختمان پلاسکو بهصورت مستقیم فعالیت میکردند، گفت: بیشتر این واحدها شرایط لازم برای بیمه شدن را نداشتهاند و درواقع بیمه نبودند که این امر مشکلات بعدی آنها را بیشتر میکند. به گزارش تسنیم، محسن پورکیانی، مدیرعامل بیمه ایران نیز در همین زمینه گفت: از ۵۶۰ واحد صنفی که در این ساختمان فعالیت میکردند، حدود ۱۰۰واحد تجاری و اداری تحت پوشش بیمه ایران هستند و بیمه آنها نیز آتش سوزی و خطرات ناشی از آن بود و اموالشان نیز تحت پوشش است.
تشکیل پرونده حادثه ساختمان پلاسکو
دادستان تهران از تشکیل پرونده حادثه ساختمان پلاسکو خبر داد. روز گذشته عباس جعفری دولتآبادی با حضور در محل حادثه ساختمان پلاسکو گفت: از روز گذشته (پنجشنبه) و با وقوع حادثه، سه تن از معاونان دادستانی به صورت شبانهروزی در منطقه حضور دارند و مسائل مربوط به این حادثه را پیگیری میکنند. او با اشاره به اینکه دستور تشکیل پرونده این حادثه داده شده است، افزود: با توجه به اینکه امداد و نجات در اولویت اقدامات قرار دارد، از اعلام تشکیل پرونده برای این حادثه خودداری کردیم، اما از روز گذشته این امر انجام شده و گزارش مقدماتی معاون دادستانی تهیه شده همچنین مدیران این ساختمان شناسایی شدهاند و قطعا باید درخصوص موارد ایمنی که رعایت نشده است، پاسخگو باشند
حفر تونل برای تسریع عملیات نجات
نیروهای آتشنشانی برای دسترسی به زیرزمین برج پلاسکو و رسیدن به آتش نشانان زیر آوار، تونلی از پارکینگ پاساژ کویتیها حفر کردهاند. این درحالی است که به گفته منابع مستقر در محل وقوع فاجعه پلاسکو، ساختمان مجاور آن در خطر فروریزی قرار دارد. دیوارههای پاساژ کویتیها در مجاورت مخروبه پلاسکو ترک برداشته و خطر ریزش این بنا هم جدی به نظر میرسد.
آخرین جزئیات عملیات آواربرداری
معاون عملیات سازمان آتشنشانی تهران آخرین وضعیت روند آواربرداری ساختمان پلاسکو را تشریح کرد. داوری با تاکید بر اینکه حجم آوار بسیار زیاد است و به همین دلیل کار آواربرداری به سختی انجام میشود، ادامه داد: ما تلاش کردهایم با افزایش توان خود در بخشهایی مثل برشکاری سرعت کار را افزایش دهیم، همچنین تمام کانالهایی را که حدس میزدیم احتمالا در طبقات زیرین دسترسی پیدا کنیم بررسی میکنیم. او افزود: از سمت شمال و غرب نیز تونل زده بودیم اما کسی را پیدا نکردیم. معاون عملیات سازمان آتشنشانی تهران با اشاره به برنامه تیمهای عملیاتی برای ورود از کانال فاضلاب که در ضلع جنوبی ساختمان و در پیادهرو قرار دارد، گفت: به دلیل قرار داشتن در کانال فاضلاب در پیادهرو تلاش میکنیم که ابتدا آهنآلات را برداریم و از همان مسیر نفوذ کنیم. این مورد یکی از گزینههای اصلی ما برای بررسی است. داوری ادامه داد: کار آواربرداری در جناح شمالی به خاطر شرایط خاص سازه در این سمت کمی مشکلتر است اما در جناح شرقی با سرعت بیشتری پیش میرویم. او در مورد برخی شایعات مبنی بر شنیده شدن صدای محبوسان زیر آوار نیز گفت: تاکنون خبر مستندی برای ما در این باره وجود نداشته است. داوری همچنین تاکید کرد: حضور شهروندان در حال حاضر نه تنها کمکی نمیکند بلکه روند امدادرسانی را کند میکند. به گفته او، همچنین بسیاری از آتشنشانهایی که در شیفت کاری خود حضور نداشتند در محل حادثه حاضر و ساماندهی شدند. از شهرهای اطراف مانند قم، کرج، ملارد و... برای کمک رسانی آمدند. براساس آخرین گزارشها از محل ساختمان پلاسکو، ملکی سخنگوی سازمان آتش نشانی تهران گفت: عملیات آواربرداری بدون توقف در حال انجام است. در لایههای زیرین آوارها آتش محبوس شده و آتش نهفته شکل گرفته که با آواربرداری، آتش شعله ور میشود و این دود غلیظ را ایجاد میکند. او ادامه داد: نگرانی ما از حرارت بسیار بالاست اما امیدمان را از دست نمیدهیم. همچنین مغازههای ضلع شرقی ساختمان پلاسکو توسط ماموران امدادی تخلیه شد. به گفته شهرام گیل آبادی، سخنگوی شهرداری تهران، حدود دو هزار نفر از نیروهای اجرایی و داوطلب در حادثه ریزش ساختمان پلاسکو مشغول کمک رسانی و فعالیت هستند. این درحالی است که جستوجوکنندگان برای ورود به آوار چندین بار ضلع شرقی و غربی را امتحان کردند، حتی از راه فاضلاب که در ضلع جنوبی قرار داشت اقدام به ورود کردند که متاسفانه راه نفوذ پیدا نشد.
اعلام عزای عمومی برای روز شنبه
هیات دولت طی اطلاعیه ای، شنبه را عزای عمومی اعلام کرد. در متن این اطلاعیه آمده است: «هیات دولت جمهوری اسلامی ایران با تجلیل از این بزرگمردان ایثار و فداکاری، قدردانی از خدمات ارزنده آنان، آرزوی سلامتی برای مجروحان و تسلیت به بازماندگان به منظور بزرگداشت جانباختگان و همدردی با بازماندگان آنان روز شنبه دوم بهمن ماه ۱۳۹۵ را عزای عمومی اعلام و عموم مردم ایران را به قدرشناسی شایسته از آنان دعوت میکند.»
کشف ۲ پیکر نیمتنه
تیمهای جستوجو حین آواربرداری با پیکر دو تن از آتشنشانان روبهرو شدند که نیمی از بدن آنها از زیر آوار خارج شده و با توجه به تاکیدی که برای سالم خارج شدن اجساد وجود دارد، دستگاههای امدادی در تلاشند تا بدون کمترین آسیبدیدگی پیکر این افراد را از زیر آوار خارج کنند.
شایعه بمبگذاری در پلاسکو!
از همان ابتدای این رخداد تلخ شایعات در مورد این حادثه هم آغاز شد. برخی با نگاه امنیتی به حادثه، مسائلی را مبنی بر بمبگذاری در ساختمان پلاسکو مطرح کردند. معاون امنیتی استانداری تهران، درباره دلیل آتشسوزی و فرو ریختن ساختمان پلاسکو گفت: اینکه گفته شده دلیل آتشسوزی، امنیتی بوده اصلا درست نیست و این آتشسوزی کاملا طبیعی است. محسن همدانی افزود: اتصال برق در یکی از طبقات، عامل اصلی آتشسوزی ابتدایی ساختمان پلاسکو بوده است. او ادامه داد: اصلا این ساختمان لولهکشی گاز نداشته و کسبه از پیکنیک یا لوازم دیگر گرمایشی هم استفاده میکردند و نشت گاز به عنوان دلیل آتشسوزی درست نیست. فرمانده انتظامی تهران بزرگ نیز هرگونه شایعه مبنی بر امنیتی بودن حادثه ساختمان پلاسکو را رد کرد. حسین ساجدینیا در واکنش به برخی شایعات بیاساس اظهار داشت: هیچگونه مورد امنیتی در وقوع حادثه آتشسوزی و فرو ریختن ساختمان پلاسکو دخیل نبوده است. فرمانده ناجا تاکید کرد: در ۲۴ ساعت گذشته از حادثه هیچ مورد امنیتی نداشتهایم و نیروهای پلیس در اطراف محل حادثه حضور دارند. حسین اشتری درباره آخرین وضعیت تامین امنیت محل حادثه ساختمان پلاسکو توضیح داد: همکاران من در فرماندهی نیروی انتظامی در لحظات اولیه حادثه در محل حضور یافتند و بنابر ضرورت نیز جمعیت آنها افزایش یافت. همچنین مردمی که اطلاعاتی در مورد بستگان خود دارند، میتوانند به کلانتری بهارستان مراجعه کنند تا همکاران ما آن را در ستاد بحران بررسی و پیگیری کنند. به گزارش ایسنا، اشتری خاطرنشان کرد: مردم نیز هر مورد مشکوکی را که مشاهده کردند سریع اطلاع دهند تا به آن رسیدگی کنیم.
دستور رئیس جمهور به وزیر کشور
رئیسجمهور با ابراز تاسف و تاثر از حادثه پلاسکو، به وزیر کشور دستور داد تا در اسرع وقت، علل حادثه و مسئولیت حادثه بررسی و گزارش شود و همچنین نسبت به رسیدگی به مجروحان و جبران خسارات آسیب دیدگان توسط نهادهای مسئول اقدام فوری صورت پذیرد. متن دستور به این شرح است: « حادثه آتش سوزی و فروریزی ساختمان پلاسکو تهران که موجب جان باختن و مصدوم شدن تعدادی از هموطنان عزیز شده است، مایه تاسف و تاثر گردید. مقتضی است در اسرع وقت، علل حادثه و مسئولیت حادثه بررسی و گزارش شود و نسبت به رسیدگی به مجروحان و جبران خسارات آسیبدیدگان توسط نهادهای مسئول اقدام فوری صورت پذیرد.» به دنبال صدور این دستور عبدالرضا رحمانی فضلی در محل حادثه حضور داشت. او تنها مسئولی نبود که به محل این حادثه رفت، بلکه از ابتدای انتشار اخباری درباره وقوع آتش سوزی در ساختمان پلاسکو شاهد ترافیک حضور مسئولان در این محل بودیم. سوال اساسی اما این است که آیا مدیریت بحران در تهران و ایران محدود به همین حضورهاست؟ هر سال در ایران شاهد وقوع حوادثی هستیم که بیش از پنج نفر قربانی بر جا میگذارد. در تعریف فاجعه عنوان میشود هر حادثهای که بیش از پنج قربانی داشته باشد باید آن را فاجعه نامید. در کشورهای مختلف هر جا فاجعهای رخ میدهد افکار عمومی چنان جریحه دار میشوند که مسئولان چارهای جز عذرخواهی و استعفا پیدا نمیکنند.حادثه پلاسکو اما نه عذرخواهی کسی را به دنبال داشت و نه استعفای مسئولی را. مسئولان مختلف که هر کدام وظایفی در قبال حوادث این چنینی دارند با انداختن توپ به زمین دیگری از زیر بار مسئولیت شانه خالی کردند. مسئول مستقیم هر حادثهای که در شهر اتفاق میافتاد شهردار آن شهر است. شهرداریها باید با اندیشیدن تمهیداتی از وقوع حوادث این چنینی پیشگیری کنند. این در حالی است که در تهران و در جایی که حادثه آتش سوزی ساختمان پلاسکو رخ داد، پیش از این شاهد حوادث مشابهی بودیم که زنگ خطر را به صدا درآورده بود. کارشناسان بارها نسبت به ناایمن بودن ساختمانهای اطراف پلاسکو هشدار دادهاند، اما هیچ اقدام مناسبی در این زمینه صورت نگرفته و بمبهای ساعتی زیر ساختمانهای شهر تهران به لحظه انفجار نزدیک میشوند. سه سال بعد از حادثه خیابان جمهوری که به مرگ دردناک دو زن کارگر انجامید، این سوال مطرح است که شهرداری تهران چه اقدام مناسبی برای پیشگیری از حوادث این چنینی اندیشیده است و اساسا چند حادثه دیگر باید اتفاق بیفتد، چند نفر دیگر باید قربانی شوند، چند خانواده دیگر باید داغدار شوند و چقدر باید به شهروندان خسارت جانی و مالی وارد آید تا شهرداری به خود آمده و به فکر شهر بیفتد؟ آیا زمان آن نرسیده که اعضای شورای شهر شهردار را بازخواست کنند و از او گزارشی درباره ایمن سازی شهر بخواهند؟ آیا وقت آن نیست که نمایندگان مجلس از شهرداری و دیگر نهادهای شهری بپرسند که نقطه پایان حوادث شهری چیست؟ آیا وقت آن نرسیده است که نهادهایی مانند وزارت کشور به مساله ورود کرده و در صورت اثبات تخلفات از نهادهای نظارتی بخواهند بر عملکرد نهادهای شهری نظارت کنند؟
برخورد قابل تامل برخی مردم در قبال پلاسکو!
از همان ساعات اولیه شروع آتشسوزی و پس از فروریختن ساختمان، مردم به طور گسترده در اطراف پلاسکو تجمع کردند. مسئولان امدادی و انتظامی بارها بر این نکته اصرار ورزیدند که مردم نباید در این مکان ازدحام کنند، چون مانع از رسیدن به موقع نیروهای امدادی میشوند، اما متاسفانه مردم توجه چندانی به این پیامها نداشتند و تا ساعات پایانی شب حادثه نیز مکان را ترک نکردند. فارغ از کسبه ساختمان پلاسکو و خانوادههای آتشنشانان محبوس زیر آوار که هر دو دسته نگرانیهای خاص خود را داشتند، حضور مردم نیز امری طبیعی است، اما زمانی که در مورد ترک محل حادثه و باز گذاشتن راه برای نیروهای امدادی تذکر داده میشود، مردم باید یار مسئولان مربوطه باشند نه بارآنها. ازدحام جمعیت امدادرسانی و تردد خودروهای امدادی را با مشکل مواجه ساخته بود. از همان دقایق نخست ریزش ساختمان، برخی شهروندان اصرار به حضور در محل داشتند که پلیس راهنمایی و رانندگی با افزایش ممنوعیتهای ترافیکی برای چندمین بار از شهروندان خواست که از حضور در اطراف ساختمان پلاسکو خودداری کنند. به گفته امدادرسانان، ازدحام جمعیت در حوالی ساختمان پلاسکو علاوه بر اختلال در عملیات نجات، باعث خطراتی برای خود افراد حاضر نیز میشود. این در حالی است که ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی در ارتباطی زنده با شبکه خبر، درحالی که مردم حاضر در صحنه اطراف او جمع شده بودند، گفت: «ما دیگر واقعا خسته شدیم، عوامل انتظامی خیلی زحمت کشیدند، اما هر چقدر اعلام میکنیم، نه تنها ازدحام جمعیت، بلکه اهمیت ندادن به دستوراتی که آتش نشانان اعلام میکنند، افزایش مییابد. ما میگوییم این محل هنوز ناایمن است، اگر یک ساختمان فروریخته است، طوری نشود که۱۰ نفر هم بیرون از آن آسیب ببینند. ما همه اینها را توسط بلندگوهای دستی یا نیروهای انتظامی اعلام کردیم، حتی به زور هم متوسل شدند، اما متاسفانه تا چند ساعت قبل حتی یک وسیله آتشنشانی را هم نمیتوانستیم به نیروها برسانیم. تقاضا میکنم مردم همکاریهای لازم را در محل حادثه داشته باشند.»
روی دیگر سکه از برخورد مردم
در زمانی که برخی افراد با تجمع و ازدحام اطراف ساختمان پلاسکو در تلاش بودند تا حتی با رفتن روی ماشینهای آتشنشانی از مخروبه پلاسکو عکس و فیلم اختصاصی تهیه کنند و تب سلفی گرفتنهای بی موقع خود را پایین بیاورند، جمع زیادی از هموطنانمان در تهران در پاسخ به یک فراخوان غیر رسمی، در مراکز انتقال خون حضور یافتند تا به سهم خود به آسیبدیدگان و مجروحان رویداد تلخ پنجشنبه در تهران یاری برسانند. گویی دو واکنش مختلف از دو ملت متفاوت را شاهدیم که برای یکی جان افراد ارزشی ندارد و برای دیگری، بنی آدم اعضای یک پیکرند؛ تناقضی عجیب که نمیدانیم در جای دیگری از جهان نیز دیده میشود یا خیر، اما مطمئنیم که شایسته ملت ما نیست و میبایست تغییرش دهیم. از سوی دیگر در پی اعلام نیاز بخش سوانح سوختگی بیمارستان شهید مطهری برای کمکرسانی به مصدومان حادثه پلاسکو، عده بسیار زیادی از پزشکان با تماس با این بیمارستان برای کمکرسانی اعلام آمادگی کردند. حدود دو هزار نفر از آتشنشانان شیفت استراحت تهران نیز به صورت داوطلبانه در ایستگاه یک شهرداری مشغول سازماندهی برای نجات همکارانشان از زیرآوار شدند.
مردم نگران اموالشان نباشند
حسین ساجدینیا با اشاره به حضور پلیس در اطراف ساختمان به منظور محافظت از اموال و داراییهای کسبه پاساژ پلاسکو اظهار داشت: پلیس از ساعات اولیه این اتفاق در محل حادثه حضور یافت و با توجه به فراهم کردن مکانی برای نگهداری اموال و گاوصندوقهای کسبه این پاساژ، از اموال مغازهداران این محل حراست خواهد کرد و نگرانی وجود ندارد. فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ افزود: با توجه به اینکه یک شعبه بانک در این ساختمان وجود دارد، هماهنگیهای لازم برای حفاظت از اموال این بانک با حراست بانک مذکور به عمل آمده است. او با بیان اینکه محدودیتهای ترافیکی در اطراف پلاسکو تا اطلاع ثانوی اعمال میشود، ادامه داد: تردد هر گونه وسایل نقلیه در طول خیابان فردوسی حد فاصل میدان امام خمینی تا میدان فردوسی ممنوع بوده و همچنین از تردد هرگونه خودرو در خیابان جمهوری حدفاصل خیابان ۳۰ تیر تا چهارراه استقلال ممانعت میشود. فرمانده انتظامی تهران بزرگ با اشاره به حضور تیمهای تشخیص هویت در محل حادثه گفت: با توجه به شناسایی احتمالی اجساد این سانحه پلیس پایتخت و تیمهای تشخیص هویت در محل حادثه حاضر شدند و این تیمها حاضرند در صورت لزوم فعالیت خود را آغاز کنند.
تکذیب تخلیه سفارتخانهها
پس از وقوع حادثه پلاسکو، برخی رسانهها با نقل قولی از معاون امنیتی استانداری تهران که گفته بود: «قبل از اینکه ساختمان پلاسکو فرو بریزد، از سفارتخانههای آلمان، انگلیس و ترکیه خواسته بودیم که ساختمانهایشان را تخلیه کنند»، اخباری مبنی بر تخلیه شدن سفارتخانههای مذکور مخابره کردند که این امر توسط پلیس دیپلماتیک ناجا تکذیب شد. این نهاد در اطلاعیهای اعلام کرد: هیچ سفارتخانهای تعطیل نشده و تمام اتفاقات تحت کنترل است. وقوع حادثه حریق پلاسکو مقابل سفارتخانه ترکیه و در حوالی سفارت انگلیس رخ داده بود و امشب ( پنجشنبه) نیز وقوع یک فقره حریق در حوالی سفارت روسیه گزارش و پس از ساعتی مهار شد.
بازتاب حادثه پلاسکو در رسانههای جهان
خبر وقوع حادثه پلاسکو سرتیتر بسیاری از روزنامهها و خبرگزاریهای جهانی شده است. روزنامهها، سایتها و خبرگزاریهای مختلف جهان به دنبال حادثه پلاسکو اقدام به انتشار اخبار، تصاویر و فیلمهایی از آن، فرایند اطفای حریق، آواربرداری و امدادرسانی کردند. روزنامه واشنگتن پست در خبری نوشت: به دنبال آتش سوزی ساختمان ۱۷ طبقه پلاسکو و ریزش آن پس از گذشت حدود سه ساعت از شروع آتش سوزی، ایران به حالت بهت و شوک درآمد. خبرگزاری رویترز در گزارشی با اعلام اینکه ساختمان پلاسکو با قدمتی بیش از ۵۰ سال در یکی از مناطق مرکزی تهران دچار آتش سوزی شد و ریزش کرد، به نقل از منابع داخلی نوشت: بر اثر این حادثه چندین نیروی آتش نشان میان آوار به جا مانده از ریزش ساختمان گرفتار شدند که حفر تونل از نواحی اطراف ساختمان و حضور سربازان، نیروهای جستوجوگر و سگهای زندهیاب برای نجات هر چه سریعتر حادثهدیدگان تاکنون نتیجه بخش نبوده است. به گزارش ایسنا، شبکه خبری بیبیسی انگلیس نیز با اشاره به وقوع این حادثه در یکی از ساختمانهای قدیمی تهران نوشت: به گفته مقامات ایران علت وقوع این حادثه مشخص نیست اما پیش از این چندین مرتبه به مالکان این ساختمان نسبت به ناایمن بودن آن هشدار داده شده بود. شبکه خبری سی بی اس نیوز آمریکا، شبکه خبری اسکای نیوز، روزنامه شیکاگو تریبون آمریکا، روزنامه انگلیسی زبان لسآنجلس تایمز، رسانههای جنوب شرق آسیا، روزنامه استار مالزی و روزنامه نیو استریت تایمز از رسانههای دیگر پوشش دهنده این خبر هستند. گفتنی است جمعی از دانشآموزان شین آبادی، با انتشار پیامی شهادت آتش نشانان در فاجعه پلاسکو را تسلیت گفتند و خطاب به خانوادههای آنها گفتند: «ما همدرد شماییم.»
نظر شما