سلامت نیوز: هر قسمت از شهر تهران را که نگاه کنید احتمالا همان حوالی حداقل یک ساختمان را می‌بینید که در حال ساخت است یا نیمه کاره به حال خود رها شده است. بسیاری از شهرهای دیگر نیز از این منظر تفاوتی با تهران ندارند و تعداد ساختمان‌های نوساز با سرعتی حتی بیشتر از سرعت رشد جمعیت در حال افزایش است، تا آنجایی که مرز شهرها توسط شهرک‌ها و مجتمع‌های مسکونی مختلف هرروز فراتر می‌رود و شهرها و استان‌های مختلف به هم نزدیک تر می‌شوند.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه جهان صنعت در ادامه می نویسد: در حالی که ساختمان‌سازی با سرعت سرسام آوری رو به افزایش است اما به نظر می‌رسد کسی به فکر ساختمان‌های فرسوده‌ای نیست که روز به روز به مرگ خود نزدیک‌تر می‌شوند تا آنجایی که اگر رسیدگی و اقداماتی فوری در این زمینه انجام نشود، پلاسکو تنها اولین مهره از دومینوی ساختمان‌هایی خواهد بود که یکی پس از دیگری فرو می‌ریزند و چه بسا افراد بسیاری را نیز با خود به کام زمین فرو ببند.
بافت شهری فرسوده را به جرات می‌توان یکی از مهم‌ترین مشکلات این دوره معرفی کرد چرا‌که شروع مدرنیزه شدن شهری از سال‌های پیش از انقلاب آغاز شد و آنچه در آن دوران ساخته شده بود، اکنون به پایان عمر خود نزدیک شده است، این در حالی است که تا‌کنون نیز نه نهاد‌های مسوول و نه حتی بسیاری از شهروندان به این قضیه به چشم یک مشکل جدی نگاه نکرده بودند و نتیجه آن ناگهان به صورت آواری در ساختمان پلاسکو روی سر مردم فروریخت.
در همین زمینه روز گذشته معاون اول رییس‌جمهور اعلام کرد 19 میلیون نفر در بافت فرسوده و ناکارآمد حاشیه شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند.
با توجه به اینکه این آمار غیر از افرادی هست که در ساختمان‌های ناکارآمد داخل شهرها زندگی می‌کنند و همچنین مراکز تجاری و پاساژهایی مانند پلاسکو نیز در این آمار محاسبه نشده‌اند، در نهایت می‌توان گفت بخش قابل توجهی از کشور نیاز به بازسازی دارد و درصد بالایی از مردم روی پرتگاه زندگی می‌کنند.
افزون بر این باید توجه داشت که نه حتی بناهای قدیمی که بسیاری از ساختمان‌های نوساز نیز از ایمنی لازم برخوردار نیستند، کما اینکه در بسیاری از این ساختمان‌ها پله‌های اضطراری متناسب با ظرفیت و جمعیت داخل ساختمان نیست، هم چنین بسیاری از سازندگان با توسل به روش‌های غیرقانونی طبقات اضافه بدون مجوز شهرداری می‌سازند، پی بسیاری از آنها با توجه به وزن ساختمان استاندارد نیست و در ساخت آنها روشی برای مقابله با بلایای طبیعی احتمالی نظیر سیل، زلزله و... در نظر گرفته نشده است. پیش از این نیز طرحی با عنوان «زمین صفر» برای نوسازی بافت فرسوده توسط وزارت راهوشهرسازی تدوین شده بود که چندان مورد استقبال انبوه‌سازان قرار نگرفت و در نهایت به لیست طرح‌های بایگانی شده دولتی پیوست. با این اوصاف به نظر می‌رسد اولویت تازه‌ای که باید در دستور کار دولت قرار گیرد، رسیدگی به وضعیت شهری باشد تا دیگر شاهد حوادث تلخ و گزنده و از دست دادن جان شهروندان عادی به خاطر این قبیل مسایل نباشیم.
پلاسکو زنگ خطری برای شهرها
بر این اساس معاون اول رییس‌جمهور روز گذشته به همراه عباس آخوندی وزیر راهوشهرسازی از مجموعه مسکونی 214 واحدی محله سیروس شهر تهران که قسمتی از طرح بازآفرینی محله تاریخی سیروس تهران بازدید کرد.
وی درباره حادثه پلاسکو و لزوم رسیدگی به بافت‌های فرسوده و مناطق ناکارآمد گفت: حادثه پلاسکو زنگ خطری بود که باید به سرعت به بافت فرسوده و مناطقی که در معرض خطر هستند، برسیم. این بازدید هم در همین راستا بود که این کار به صورت جدی در دستور کار دولت و دستگاه‌های مختلف قرار دهیم.
جهانگیری افزود: یکی از مسایل مهمی که کشور با آن روبه‌رو است، حدود 19 میلیون نفر جمعیت کشور در بافت‌های ناکارآمد و حاشیه شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند که هم وضعیت خدمات‌رسانی به آنها مطلوب نیست و هم واحدهای مسکونی آنها چه از نظر ایمنی و چه کیفیت مناسب نیستند.
وی ادامه داد: بخشی از مردم نیز در بافت‌های مرکزی شهرهای بزرگ مثل تهران و مراکز استان‌ها که عموما به بافت‌های فرسوده و قدیمی تبدیل شده‌اند زندگی می‌کنند که از نظر ایمنی و خدمات‌رسانی و معابر وضعیت مناسبی ندارد.
معاون اول رییس‌جمهور تاکید کرد: باید برای این 19 میلیون نفر فکر جدی شود البته نوسازی و بازسازی این واحدها در حاشیه شهرها آسان‌تر است زیرا زمین‌هایی در این مناطق وجود دارد که دولت می‌تواند برای آنها برنامه‌ریزی و بخش‌خصوصی نیز در آن سرمایه‌گذاری کند. جهانگیری اضافه کرد: در بافت‌های فرسوده برخی شهرها با محدودیت‌هایی از جمله آثار تاریخی و قدیمی که باید از آنها حفاظت شود، مواجه هستیم و همچنین ساکنان این مناطق که به محله‌های خود علاقمندند. بنابراین باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که بافت اصلی این مناطق و محله‌ها حفظ شود.
وی یادآور شد: وزارت راهوشهرسازی 270 محله در کشور را شناسایی کرده که با مشکل بافت فرسوده و مسکن ناکارآمد مواجه هستند و در جلسه‌ای که در حضور رهبر معظم انقلاب بودیم درباره آسیب‌های اجتماعی و زندگی مردم در حاشیه شهرها و علل بروز آن صحبت شد .
معاون اول رییس‌جمهور با بیان اینکه زیرساخت‌ها در بافت‌های فرسوده فراهم است، گفت: باید در محله‌های ناکارآمد که در بافت فرسوده قرار دارند، امکان ایجاد واحدهای مسکونی مناسب فراهم شود و برای این کار باید طرح کاملی در نظر گرفت.
معضل شهرفروشی در کلانشهرها
افزون بر این عباس آخوندی، وزیر راهوشهرسازی نیز با اشاره به صدور مجوز احداث ۲۷۵ برج در معابر زیر ۱۲ متر و سه برج در معابر کمتر از شش متر گفت: نگران این موضوع هستم که حادثه پلاسکو به تراژدی تک ساختمان محدود شود و مساله اصلی که تخطی مدیریت شهری از قوانین و مقررات است را فراموش کنیم.
وی اظهار داشت: مساله آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو را نباید به یک ساختمان یا سازمان آتش‌نشانی تنزل داد بلکه مساله اصلی مربوط به نحوه مدیریت شهری در ایران است. من چه در این دوره و چه در دوره پیشین که مسوولیت وزارت مسکن و شهرسازی را بر عهده داشتم این بحث را مطرح می‌کردم که معضل ما در کلانشهرهای ایران و مشخصا تهران مساله شهرفروشی و فروش ضابطه است.
وی ادامه داد: هر قانون، ضابطه، مقررات شهرسازی و مقررات ساختمانی که وضع کنید باید ضمانت اجرایی داشته باشد. اگر قرار باشد مدیریت شهری بتواند این ضوابط را برای ایجاد درآمد برای شهرداری بفروشد، دیگر نمی‌دانم چه پاسخی به سوالات مطرح شده درباره حادثه پلاسکو بدهم.
آخوندی افزود: اساسی‌ترین بحث من این است که این موضوع را نمی‌توان به تک ساختمان‌ها تقلیل داد بلکه باید به نظام توسعه شهری برگرداند. وقتی به آمار نگاه می‌کنیم برای معابر بین ۶ تا ۱۲ متر شهر تهران ۲۷۵ مجوز احداث بنای بیش از ۱۱ طبقه و حتی در معابر کمتر از شش متر سه مجوز ساختمان بلندمرتبه صادر شده است.
وزیر راهوشهرسازی تصریح کرد: وقتی چنین وضعی داریم تصور تک بنا نمی‌دانم چه تصوری است که به آن می‌پردازیم. به نظر من اصلی‌ترین مساله ما بازنگری در نظام مدیریت شهر و حاکمیت قانون در ایران است. زمانی در ایران بحث حاکمیت قانون مطرح شد که عده‌ای موضوع را به سخره گرفتند و از کنار آن گذشتند. بر همین اساس اوایل وقتی صحبت از تراکم‌فروشی می‌شد آن را نوعی جرم آشکار تلقی می‌کردند اما بعدها از شدت تکرار تبدیل به مساله‌ای عادی شد.
نصف بودجه شهرداری از تراکم‌فروشی است
آخوندی با اشاره به بودجه شهرداری تهران تاکید کرد: بودجه سال ۱۳۹۶ شهرداری تهران که چندی پیش توسط شورای شهر به تصویب رسید حدود ۱۸ هزار میلییارد تومان است که در آن نوشته شده درآمد حاصل از محل فروش تراکم هشت هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان است. با این وضع اگر شما ضابطه قرص و محکمی برای تک بنا بگذارید، چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟
وی ادامه داد: پایه بسیار قرص و محکم زندگی مدرن، حاکمیت قانون و نظارت عمومی بر اجرای قانون است.یعنی کسی جرات نمی‌کند در زندگی مدرن از قانون تخطی کند ولی وقتی در یک شهر این‌طور قانون فروخته می‌شود در این بستر هرچه ضابطه هم بگذارید دردی را دوا نمی‌کند. به همین دلیل لازم است مقداری از تک بنا به ساختار محیطی برگردیم که این اتفاقات در آن رخ می‌دهد.البته تک بنا هم به عنوان موضوعی ثانویه مهم است اما مساله اصلی جای دیگری است.
وزیر راهوشهرسازی با بیان اینکه معضلات مدیریت شهری مختص تهران نیست، خاطرنشان کرد: در همه کلانشهرها از جمله شیراز، اصفهان و مشهد شاهد چنین وضعیتی هستیم.در اصفهان کنار میدان نقش جهان یک بنای بلندمرتبه ساختند. زمانی هر جای شهر مشهد وارد می‌شدید گنبد امام رضا (ع) به عنوان یک نگین دیده می‌شد اما الان به دلیل احداث ساختمان‌های بلندمرتبه در اطراف حرم باید کلی بگردیم تا گنبد را پیدا کنیم.سال گذشته در همین مشهد ساختمانی دچار آتش‌سوزی شد که نتوانستند ساختمان را نجات دهند.
آخوندی زندگی مدرن شهری در ایران را دچار اختلال کلی دانست و افزود: نگرانم که داستان پلاسکو به سمت یک ساختمان هدایت شود و بعد هم در تراژدی آتش‌نشانان که واقعا جانفشانی و فداکاری کردند، خلاصه شود.آتش‌نشانان از جان مایه گذاشتند اما باید از این موضوع که حادثه پلاسکو را در یک تراژدی خلاصه کنیم و مساله اصلی را به فراموشی بسپاریم، پرهیز کنیم.
لازم به ذکر است که پروژه سیروس شامل شش بلوک مجموعا به مساحت 37 هزار و 673 متر مربع شامل 214 واحد مسکونی به مساحت 18 هزار و 791 متر مربع، پنج هزار و 38 متر مربع مشاعات مسکونی، هزار و 598 متر مربع فضای انبار، 215 پارکینگ به مساحت 7959 متر مربع، 1474 متر مربع مشاعات پارکینگ، 57 واحد تجاری به مساحت 1288 متر مربع و 881 متر مربع مشاعات فضای تجاری و 642 متر مربع فضای تاسیساتی است.
این مجموعه با استفاده از الگوی مشارکت بخش دولت و بخش‌خصوصی به کمک تسهیلات ارزان‌قیمت بانکی ساخته شده و به منظور ارائه فرآیند نوسازی محله سیروس (طرح کلید به کلید) برای ایجاد مسکن مناسب است.
نظر شما