به گزارش سلامت نیوز تفاوت رنگ لباس پرستاران در بیمارستان های مختلف دولتی وقتی با تنوع رنگ لباس پرستاران در هر یک از بیمارستان های خصوصی کنار هم قرار گیرد. آشفتگی و سردگمی بیشتر می شود تا حدی که در بسیاری از مواقع بیماران نمی توانند کادر پرستاری را از پزشکان، دانشجویان علوم پزشکی، کمک بهیاران و گاهی حتی از نیروهای خدماتی بیمارستان تشخیص دهند.
 
این آشفتگی و لزوم مشخص شدن رده پرستاران با توجه به اینکه گروهی از پرستاران نیز با عنوان سوپروایزر و مترون در بیمارستان ها مسئولیت های مدیریتی دارند. از سال ها پیش مسئولان سازمان نظام پرستاری و وزارت بهداشت را بر  آن داشت تا به فكر طراحی لباس جدید برای کادر پرستاری بیفتند.
 
به این ترتیب ساماندهی پوشش پرستاران به عنوان یكی از مطالبات پرستاران به منظور بازنگری اصولی و علمی آن و طراحی لباس كادر پرستاری در دستور کار قرار گرفت و در این راستا کمیته تخصصی با محوریت سازمان نظام پرستاری تشکیل شد و چندین نشست نیز برای رسیدن به نظر مشترک برگزار شد.
 
اهمیت طراحی لباس پرستاری علاوه بر کمک به تشخیص بیماران و مراجعه کنندگان آنجا اهمیت بیشتری پیدا می ند که در شکل گیری یک هویت حرفه ای و تخصصی به پرستاران کمک می کند.
 
مرضیه بستان دوست، مدیر پرستاری اداره بهداشت و درمان نیروی زمینی ارتش در این مورد می گوید: در زمان حاضر رنگ لباس پرستاران در بخش های مختلف تعریف خاص خود را دارد و نه تنها پرستاران بخش های مختلف قابل تشخیص نیستند بلكه لباس آنان با سایر گروه های بهداشت و درمان نیز تفاوتی ندارد.
 
وی با تأکید بر اهمیت یكپارچگی و هماهنگ سازی لباس کادر پرستاری،افزود: تنوع لباس به نفع پرستاری نیست چرا که لباس نشان دهنده هویت حرفه ای، تحصیلات و جایگاه سازمانی ماست و از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است بنابراین باید پوشش یکسانی را به صورت علمی و فارغ از اعمال سلیقه برای پرستاری طراحی کنیم.
 
*استفاده از رنگ های روشن در روحیه بیماران تأثیر مثبت دارد
 
سفید تنها رنگی است که برای لباس پرستاری از دوران کودکی در ذهن ها نقش بسته است اما کدام اتفاق باعث شد فرشتگان سپید پوش به رنگ سرمه ای متمایل شوند؟ پاسخی است که اکثر صاحبنظران از آن اظهار بی اطلاعی می کنند.
 
سارا منصوری، پرستار یکی از بیمارستان های دولتی تهران رنگ های روشن و شاد را در بهبود روحیه بیماران موثر می داند و می گوید: شما خودتان را لحظه ای به جای بیمار و روی تخت بیمارستان فرض كنید آیا از دیدن پرستاری كه با لباس روشن بر بالین شما حاضر می شود روحیه می گیرید یا آنكه سر تا پا مشكی پوش است؟
 
وی با اشاره به محیط بسته و غمبار بخش های مراقبت های ویژه گفت: پوشش تیره پرستاران در این بخش ها  اثرات روانی منفی هم بر پرستاران و هم بر مددجویان دارد.
 
مژده صابری مقدم، سرپرستار بیمارستان خصوصی پارس رنگ سفید را به دلیل تمیزی و پاكی آن برای پرستاری مناسب تر عنوان کرد و با تأكید بر لزوم آراستگی لباس پرستاری گفت: پرستاری که لباس تیره پوشیده به راحتی متوجه لکه خون و آلودگی روی لباسش نمی شود. ما واقعاً نمی دانیم این رنگ تیره سرمه ای برای لباس پرستاری چگونه و با چه دیدگاهی رواج یافت در حالی که در همه جای دنیا لباس کادر پزشکی و به ویژه پرستاران روشن است.
 
پروین دخت بیک، پرستار بیمارستان آپادانا نیز رنگ سفید را در کنترل عفونت های بیمارستانی مؤثر می داند و می گوید: در گذشته پوشش همه پرستاران سفید بود اما تصور می کنم رنگ تیره بیشتر به دلیل حفظ شئون اسلامی و بدن نما نبودن آن انتخاب شده است.
 
* نبود یکپارچگی لباس پرستاران در بخش های مختلف
 
در حال حاضر لباس پرستاری در بخش های مختلف به لحاظ رنگ و مدل متفاوت است و آنچه مشهود به نظر می رسد عدم یکپارچگی و تعریف صحیح آن در همه بخش ها است.
 
محمدحسن محمودی، کارشناس گروه پرستاری سازمان تأمین اجتماعی در خصوص لباس پرستاران این بخش گفت: تفکیک پرستار، سرپرستار و سوپروایزر در لباس پرستاران بخش تأمین اجتماعی وجود دارد به عنوان مثال برای پرستار زن روپوش و شلوار سرمه ای، مقنعه و کفش و جوراب سفید و پرستار مرد روپوش سفید شلوار سرمه ای و کفش و جوراب سفید تعریف شده است.
 
وی با بیان اینکه لباس سرپرستار زن با پرستاران تأمین اجتماعی متفاوت است افزود: این در حالی است که لباس سرپرستار مرد با پرستاران تفاوتی ندارد.
 
محمودی با تأکید برضرورت انجام پژوهش و مطالعه عمیق در این زمینه اظهار داشت: ما بر اساس پژوهش های علمی که بر روی لباس پرستاران در بخش تأمین اجتماعی انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که رنگ سفید برای پرستاران مناسب تر است و حتی لباس کادر مختلف پرستاری را هم تعریف کردیم اما به دلیل وارد عمل شدن سازمان برای یکپارچه سازی لباس این موضوع را در بخش خود مسکوت گذاشتیم.
 
مرضیه بستان دوست، مدیر پرستاری اداره بهداشت و درمان نیروی زمینی ارتش نیز در خصوص لباس پرستاران بخش نیروی زمینی ارتش می گوید: پوشش پرستار بخش ما مانتو و شلوار و مقنعه سورمه ای  است که سرپرستار زن با مقنعه مشکی از آن منفک می شود و بهیاران ما نیز سفید می پوشند.
 
پریسا وثوقی، مترون بیمارستان خصوصی لاله روپوش و مقنعه سرمه ای را به عنوان لباس پرستاران بخش های عمومی این بیمارستان معرفی می کند و می گوید: پرستاران ما در اتاق عمل سبز ، در ICUجنرال سبز مغز پسته ای، ICU قلب آبی فیروزه ای، آنژیوگرافی آبی آسمانی و بخش نوزادان آبی تیره می پوشند.
 
پرویندخت بیک، پرستار بیمارستان آپادانا نیز گفت: در بیمارستان ما روپوش سرمه ای و مقنعه مشکی به عنوان لباس پرستار زن، روپوش سفید و شلوار سرمه ای برای پرستار مرد، لباس سفید و مقنعه مشکی برای بهیار، رنگ بنفش برای خدمات بخش زنان و طوسی برای خدمات بخش مردان تعریف شده است.
 
*تمایز رده های پرستاری  با بهره گیری از نوارهای رنگی
 
اعتقاد بسیاری از پرستاران این است که دوختن نوارهای مختلف رنگی روی آستین ، جیب یا مقنعه پرستاران علاوه بر زیبایی و جلوه خاص به تمایز رده های مختلف كمك می کند.
 
علی اکبر جراحی، رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری یزد معتقد است : دوختن نوارهای مختلف روی آستین یا جیب یا مقنعه پرستاران علاوه بر زیبایی و جلوه خاص به تمایز رده های مختلف پرستاری كمك می کند. ما می توانیم از روپوش سفید،‌شلوار سرمه ای، كفش سفید و مقنعه ای كه روی آن نوار سورمه ای كار شده استفاده كنیم و از نوارهای رنگی برای تفكیك پرستاران با سابقه با دانشجویان پرستاری، مامایی و كادر اداری بهره ببریم.
 
محمدحسن محمودی، کارشناس گروه پرستاری سازمان تأمین اجتماعی نیز با تأكید بر اینكه باید روپوش از فرم رده های مدیریتی پرستاری حذف شود؛ معتقد است: با توجه به اینكه مترون ها و سوپروایزرها جزو نیروهای بالینی محسوب نمی شوند به نظر می رسد بهتر است فرم رده های مدیریتی پرستاری شبیه كادر ستادی طراحی شود.
 
*لزوم طراحی لباس ویژه برای پرستاران بخش های ویژه
 
برخی از صاحبنظران معتقدند باید رنگ و مدل لباس پرستاری به گونه ای مختص بیمارستان طراحی شود كه در محیط خارج از آن قابل پوشیدن نباشد. درست مانند لباس كادر اتاق عمل كه پوشیدن آن در خارج از آن محیط و حتی خارج از بخش، از نظر فرهنگ و عرف جامعه پذیرفتنی نیست.
 
مرضیه بستان دوست، مدیر پرستاری اداره بهداشت و درمان نیروی زمینی ارتش با تأیید این مطلب می گوید: اگر برای لباس پرستاری نیز این اتفاق بیفتد هم در پیشگیری و كنترل عفونت های بیمارستانی و عدم انتقال آن به افراد جامعه موفق می شویم و هم از طریق اطلاع رسانی و فرهنگ سازی آن را برای پرستاران و مردم نهادینه می كنیم.
 
وی با تأكید بر لزوم طراحی فرم خاص لباس برای پرستاران بخش های ویژه افزود: برای فرم پرستاری باید از رنگ های روشن بهره برد چرا كه در بهبود روحیه بیمار موثر است.
 
یکی از پرستاران بخش خصوصی نیز با بیان اینکه مدل لباس پرستاری نباید دست و پاگیر باشد افزود: پرستار باید قدرت مانور هر اقدامی را داشته باشد بنابراین لباس نباید زیاد تنگ و بلند باشد که مزاحم فعالیت های پرستار شود.
 
*لباس بخش کودکان باید شاد  و متنوع باشد
 
استفاده از رنگ های شاد برای بخش كودكان در شادابی آنان بسیار مفید به نظر می رسد. این نکته ای است که برخی از کارشناسان و صاحبنظران پرستار بازگو می کنند.
 
تهمینه ناجی، مترون مرکز طبی کودکان تهران با بیان اینکه بر اساس نظرسنجی های ما از کودکان بستری، آنان از رنگ های تیره وحشت دارند و مضطرب می شوند،می گوید: در این پژوهش پرستاران با لباس های متنوع بر بالین کودکان حاضر می شوند که هم کودکان و هم مادران رنگ های آبی روشن و صورتی را از میان رنگ های تیره، روشن و طرح های گلدار برای لباس پرستاران این بخش انتخاب کردند.
 
وی می افزاید: ما بر این اساس تغییراتی را با استفاده از نوارهای رنگی در لباس پرستاران بیمارستان  تغییراتی  ایجاد کردیم تا از یکنواختی خارج شود اما آمادگی داریم آن را به رنگ روشن تبدیل کنیم.
 
ناجی با اشاره به پژوهش مرکز طبی کوکان درباره نوع رنگ لباس پرستاران بخش کودکان گفت: سازمان نظام پرستاری می تواند از این پژوهش ها در طراحی لباس مناسب برای پرستاران بهره برداری کند و حتی می توان با  تشکیل کارگروه برای طراحی لباس واحد برای پرستاران، ابتدا در تهران آن را اجرا کرد و پس از نهایی شدن در سطح کشور آن را پیاده کرد.
 
احمد نجاتیان، معاون فرهنگی سازمان نظام پرستاری در این خصوص می گوید: طراحی لباس پرستاری به عنوان یک مدل ملی باید بر اساس نظر علمی متخصصان طراحی لباس و پرستاران سراسر کشور انجام شود که در این راستا سازمان نظام پرستاری سال گذشته مذاکراتی را با یکی از دانشگاه های علوم پزشکی در زمینه طراحی لباس پرستاری انجام داد و حتی به مرحله انعقاد قرارداد نیز نزدیک شد اما به واسطه تداخل عمل با وزارت بهداشت متوقف ماند.
 
وی افزود: سال گذشته نیز وزارت بهداشت طراحی لباس پرستاران را به دانشگاه علوم پزشکی ایران سپرد و قرار شد با نظرسنجی کشوری از پرستاران از نظرات کارشناسی سازمان نظام پرستاری نیز استفاده شود که طبق آخرین اطلاعات ما، ظاهراً این پروژه به اتمام رسیده و برای تصویب نهایی به وزارت بهداشت ارسال شده است.
 
نجاتیان آمادگی سازمان نظام پرستاری در تأمین هزینه و همکاری با وزارت بهداشت برای ایجاد تغییرات بنیادین در لباس پرستاری و تبدیل آن به لباس ملی پرستاری را اعلام کرد.
 گزارش از سمیه ایزدی