نشریه "پزشكی مستند مكمل و جایگزین" در جدیدترین شماره ماه مارس خود نتایج تحقیقات یك گروه چهار نفره از پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تهران را به چاپ رسانده كه نشان میدهد چهار تركیب شیمیایی ضد درد قبلا شناخته شده در گیاه مرزه وجود دارد.
گیاهی كه در این تحقیق استفاده شده با نام علمی "ساتوریا خوزستانیكا" شناخته میشود كه محل رویش طبیعی آن در استانهای خوزستان و لرستان در ایران است و در گویش محلی به نام "مرزه خوزستانی" شناخته میشود.
رویش مرزه خوزستانی نه تنها در این استان بلكه در سایر استانهای جنوبی و تا میانه ایران نیز گسترش دارد.
تاكنون گزارشهای مختلفی درباره وجود انواعی از روغنهای ضروری در این گیاه به چاپ رسیده است. علاوه بر این، سه گزارش علمی مختلف در ایران در فاصله سالهای ۲۰۰۳تا ۲۰۰۵میلادی به خواص ضد التهابی و ضد میكربی این گیاه اشاره كردهاند.
آنچه در تحقیق جدید به آن اشاره شده وجود تركیبات شیمیایی با خواص ضد التهابی در نمونههایی از گیاه است كه نه به شكل وحشی بلكه به صورت دستی كاشته شدهاند.
انواع وحشی گیاه مرزه كه به عنوان گیاه گلدار چند ساله شناخته میشود در غرب آسیا و نیز شرق مدیترانه رشد میكنند و استفاده از خواص آن در بسیاری از مناطق جهان مرسوم است.
پیش از این و از جنبه آزمایشگاهی به خواص دو تركیب از ۴تركیب شیمیایی موجود در قسمت برگ و ساقه مرزه اشاره شده است. این دو تركیب عبارتند از بتا سیتروزول و اسید اورسولیك.
به عنوان مثال تركیب بتا سیتروزول كه در بادام زمینی نیز وجود دارد منجر به توقف رشد غده پروستات در حیوانات آزمایشگاهی میشود.
همچنین گزارشهای متعددی مبنی بر اثر ضد التهابی اسید اورسولیك برای درمان سوختگیها و نیز اثر بازدارندگی آن بر رشد تومورها منتشر شده است.
خواص ضد التهابی اسید اورسولیك منجر به استفاده وسیع از این تركیب در صنایع آرایشی شده است.
گزارش جدید حاكی از وجود مقادیر زیادی اسید اورسولیك در گل، ساقه و برگ گیاه مرزه است.
مرزه كه از گیاهان خانواده نعناع به شمار میرود در فاصله ماههای تیر تا شهریور در ایران به گل مینشیند.
در بین مصارف بومی از گیاه مرزه در ایران میتوان به استفاده از آن برای تسكین دندان درد اشاره كرد.
نظر شما