سلامت نیوز:
نگاهی به آمار و پیامدهای ریختن زبالهها
آمار تولید زباله در ایران بسیار هولناک است. طبق بررسیهای انجام شده، سرانه تولید پسماند در کشورهای توسعه یافته 250 تا 500 گرم است، به تعبیری در بدبینانه ترین حالت، هر فرد در طول یک ماه از زندگی خود، 8 تا 15 کیلوگرم زباله تولید میکند. اما این آمار در کلانشهری همچون تهران چقدر است؟ براساس آمار ارائه شده میزان تولید زباله در تهران بالغ بر 850 تا 900 گرم در روز است و این رقم به معادل قریب به 27 کیلو گرم در ماه می رسد. آماری که تولید زباله در تهران را دو برابر میانگین جهانی کرده است. اما در میان این 27 کیلوگرم زبالهای که تنها تهرانیها در ماه تولید میکنند یک نوع زباله بیشترین خطرات و پیامدهای زیست محیطی را برای طبیعت ایران دارند؛ «زبالههای پلاستیکی». طبق آمار در هر دقیقه در ایران، حدود پنج تن زباله پلاستیکی دور ریخته میشود که این مواد 250 الی 500 سال در محیط زیست میمانند و تجزیه نمیشوند. از همین رو است که ایران به یکی از پنج کشور اصلی در زمینه مصرف مواد پلاستیکی تبدیل شده است. کیسههای پلاستیکی که با باد جابهجا شده و وارد رودخانهها و کانالهای آب میشوند و درصورت ورود به محیط زیست دریایی، وارد زنجیره غذایی جانوران دریایی شده و سالانه هزاران گونه از جانوران آبزی به واسطه این زبالهها میمیرند.
اما آمارها در ایران هشدارهای دیگری نیز میدهند. ایران طبق آمار سردمدار تولید زبالههای آبی و پروتئینی در دنیا است و این ناشی از نبود الگوی مصرف مناسب و عدم پرهیز از اسراف گرایی است که پیش از هر گونه تلاش برای کاهش آن جامعه ایران نیازمند فرهنگ سازی الگوی مناسب مصرف و راههای کاهش زبالهها و جمعآوری، دفن و بازیافت آنها به وسیله تبلیغات اصولی به شهروندان است.
در سالهای اخیر اما افزایش رغبت مردم به خرید و تعویض گوشیهای تلفن همراه سبب شده که ایران با مشکل جدیدی برای امحای پسماندهای الکترونیکی روبهرو شود. به گفته معصومه ابتکار از امسال سالی ۱۰ میلیون در ایران موبایل کهنه وجود دارد که دور ریز هستند و دنیا نیز هر ساله با یک یا دو میلیارد موبایل پسماندی مواجه خواهد شد. موبایلهایی که بشر برای ساختشان یک سوم از ذخایر کانی جهان را در دوره ۲۰ سال اخیر برداشت کرده است و اگر این روند ادامه پیدا کند استفاده از این ذخایر در دوره بعد دوبرابر خواهد شد و به زودی بشر کل کانیهای جهان را برداشت میکند و اگر بازیافت اتفاق نیفتد و کانیها به طبیعت باز نگردند بشر از ذخایر ارزشمندش بی نسیب خواهد شد.
حل مشکل پسماند شهرستانهای گردشگرپذیر
ابتکار بازیافت را عنصر مهم در اقتصاد کشورها خواند و گفته است: امروزه بر پسماند مدیریت کامل می شود و با اجرای آموزش در پسماند و تفکیک از مبداء می توان به استفاده مجدد از پلاستیک و کاغذ دست یافت. ابتکار تبدیل پسماند آلی به کمپوست و استفاده مجدد به عنوان کود و خاک از آن را به عنوان یکی از مهمترین راهکارها خواند و گفت: با مدیریت پسماند و حل مشکلات این حوزه میتوان ایجاد اشتغال کرد، زیرا پسماند جنبه اقتصادی و اجتماعی و محیط زیستی دارد.
ابتکار به استانهای شمالی اشاره کرده و گفته است: در این استانها شوراها و شهرداران باید دقت بیشتری کرده و نباید اعتبارات را در جایی دیگر توزیع و وقتی به پسماند می رسند، بگویند اعتبار نداریم. وی به حمایت دولت به ویژه در استانهای شمالی اشاره کرده و افزوده است: ما در دولت به صورت خاص به گیلان و مازندران توجه ویژهای داریم .رئیس سازمان محیط زیست کشور تاکید کرده است: شهرداران و شوراها پسماند را در اولویت ببینند و برنامه منسجم داشته باشند زیرا تهدید و آسیب های پسماند بر سواحل دریای خزر و جنگلها و محیط شهری و رودخانه ها و منابع طبیعی بر کسی پوشیده نیست.
وی به تلاش مضاعف در جهت کاهش تولید پسماند در استان تاکید کرده و گفته است: باید تولید زباله را به حداقل برسانیم و سامان دهی کنیم، زیرا استان گیلان گردشگری و گردشگر پذیر است و اگر ما و شما دقت نکنیم در آینده منابعی برای بهره برداری های گردشگری نخواهیم داشت. معصومه ابتکار مناطقی همچون ماسوله و قلعه رودخان از زیباترین مناطق گیلان دانست و گفته است: این مناطق دارای بیشترین حضور گردشگر و مسافر هستند و برای حل معضل پسماند ناشی از فعالیتهای گردشگری این مناطق راهکار وجود دارد چون مسافر پذیر هستند بنابراین شوراها اختیار دارند عوارض وصول کنند و گردشگران باید عوارض بپردازند تا هزینه ها،صرف مدیریت پسماند و جمع آوری آن شود. رئیس سازمان محیط زیست کشور گفته است: هزینههای مربوط به هر فعالیت باید در خود آن فعالیت دیده شود و شوراها اختیار قطعی دارند تا عوارض لازم برای مدیریت گردشگری کسب کنند. وی افزوده: ما تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا این طرح ها را در سطح ملی حمایت کنیم و پیگیر حل موضوع پسماند در شهرستانهای گردشگرپذیری همچون فومن هستیم. حال گرچه معصومه ابتکار قول تخلیه رودخانههای چندین شهرستان گردشگر پذیر از جمله فومن، قلعه رودخان و ماسوله را داده است اما باید دید که این قول تا چه اندازه در سال جدید محقق خواهد شد.
نظر شما