سلامت نیوز:خاک هرمز را در کیسه می‌کنند و رو به دوربین لبخند می‌زنند. این سوغاتی است که گردشگران از جزیره هرمز به همراه خود می‌برند. خاک رنگارنگ جزیره را در شیشه می‌کنند تا یادگار از هرمز داشته باشند. خاکی که جزیره به خاطر آن معروف است و حالا در کنار مافیای صادرکننده آن، گردشگران نیز برای بردنش بیل به دست شده‌اند.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه آفتاب یزد نوشت: «بهشت زمین‌شناسان»، «جزیره سرخ خلیج‌فارس» و «جزیره خاک‌های رنگی» برخی از لقب‌های جزیره هرمز در خلیج‌فارس است. جزیره‌ای کوچک در نزدیکی قشم که به طبیعت بکر و خاک‌های رنگارنگش شناخته می‌شود. جزیره‌ای که حالا با هجوم گردشگران روبه‌روست و طبعیت و خاک آن تهدید می‌شود. معروف شدن هرمز به عنوان یک مقصد گردشگری قدمت زیادی ندارد. چند سال اخیر است که جزیره با هجوم گردشگر مواجه شده و مدیریت نشدن این هجوم با آسیب‌هایی برای آن همراه خواهد بود. موج زباله در ساحل‌های بکر جزیره و فروش و برداشت خاک آنچنان به‌سرعت پیش می‌رود که چیزی نمانده ساحل‌های بکر هرمز را شبیه ساحل‌های شهر شمالی چالوس کند. هرمز که به واسطه فاصله زیادش از شهرهای بزرگ سال‌ها از هجوم گردشگرها درامان بوده حالا تبدیل به مقصد دوست‌داشتنی شده است. هر چند هرمز مقصد مناسبی برای طبیعت‌گردی است، اما شواهد نشان می‌دهد گردشگران این جزیره از الفبای طبیعت‌گردی نیز بی‌اطلاع هستند و جز آسیب چیزی برای این جزیره به جای نمی‌گذارند.
**نسبت به خروج خاک تذکر دادیم
خروج خاک از هرمز مسئله تازه‌ای نیست. بارها به صادرات و قاچاق این خاک پرداخته شده و نسبت به آن هشدار داده شده است، اما خارج‌کردن خاک به عنوان سوغات، پدیده جدیدی به‌شمار می‌رود؛ پدیده‌ای که فروشندگان زینتی آن معتقدند چون خاک به طور رسمی از جزیره خارج می‌شود، فروش آنها نیز غیرقانونی نیست. حالا گردشگران نیز به حلقه خارج‌کنندگان خاک هرمز پیوسته‌اند و هر کجا که می‌رسند بیل به‌دست به جان خاک هرمز می‌افتند. اتفاقی که هرمز را بیش از پیش تهدید می‌کند. احمدی، مسئول محیط‌زیست جزیره هرمز درباره خروج خاک و مرجان از جزیره به آفتاب‌یزد می‌گوید: «امسال در اسکله ورودی جزیره تابلویی را نصب کرده و غیرقانونی بودن خروج مرجان و خاک از جزیره را اطلاع‌رسانی کرده‌ایم.»
او با اشاره به اینکه موضوع خروج خاک باید حل شود، می‌گوید: «شخصا به هرگونه خروج خاک از جزیره نقد دارم، اما گردشگرها به موضوع خارج‌کردن خاک اضافه شده‌اند. برخورد با خروج خاک نیز در اختیار ما نیست.»
امسال با توجه به افزایش گردشگر در جزیره محیط‌زیست از همیاران نیز کمک گرفته است. احمدی می‌گوید: «در کنار 2 محیط‌بان مستقر در جزیره 10 همیار محیط‌زیست نیز به ما کمک کردند.»
احمدی در پاسخ به اینکه آیا با خروج مرجان یا خاک، برخوردی شده، می‌گوید: «برخورد در حد تذکر و ارشاد بوده است.»
**ماهی زیر نظر شیلات است
فروش ماهی‌های زینتی اطراف جزیره معضل دیگری برای جزیره هرمز است. با افزایش گردشگر برخی از بومی‌ها اقدام به صید ماهی می‌کنند تا آنها را به عنوان سوغات به گردشگران بفروشند. تصاویری از فروش ماهی‌ها نیز در فضای مجازی منتشر شده است. احمدی با اشاره به اینکه حوزه آبی خلیج‌فارس تحت نظارت شیلات است، می‌گوید: «محیط‌بانان با موضوع ماهی‌ها برخورد نمی‌کنند، اما در زمینه فروش ماهی‌ها ممنوع و حفاظت شده، شخصا موردی را ندیدم.»
**زباله‌ها معضل هستند
ریختن زباله‌ها در مناطق بکر جزیره هرمز نیز این جزیره را تهدید می‌کند. حجم زباله‌های بجا مانده از گردشگران بالاست و امسال پس از پایان تعطیلات نوروزی، گروه‌های خودجوش اقدام به جمع‌آوری زباله از سطح جزیره کرده‌اند. مسئول محیط‌زیست جزیره در این باره می‌گوید: «در چند سال گذشته ورود گردشگر به هرمز هر سال نزدیک به دو برابر رشد داشته و فکر می‌کنم امسال نیز برخلاف شرایط بارندگی رشد مشابهی را داشته‌ایم. در حجم بالای گردشگری اگر بخشی رعایت محیط‌زیست را نکنند با انباشت زباله مواجه خواهیم بود.»
او با اشاره به اینکه فرهنگ زباله نریختن تا نهادینه شدن، راه زیادی دارد، می‌گوید: «جزیره هرمز به سواحل و طبیعت بکرش شناخته می‌شود. اگر معضلات این چنینی گریبان جزیره را بگیرد جاذبه‌های آن برای طبیعت‌گردی تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت.»
مسئول محیط‌زیست درباره اقدامات در نظر گرفته برای زباله‌ها نیز می‌گوید: «رینگ دور جزیره از ابتدای پاییز مجهز به سطل‌های زباله شد و در ایام نوروز ضمنافزایش آن، جمع‌آوری زباله‌ها نیز به سرعت انجام می‌گرفت.»
**خروج خاک اجتناب‌ناپذیر است!
محسن ضیایی، مدیرکل میراث فرهنگی استان هرمزگان با اشاره به رشد گردشگر در نوروز 96 می‌گوید: «در ایام نوروز 40 هزار نفر از جزیره بازدید کرده‌اند.»
ضیایی در پاسخ به مشکلاتی که حضور گردشگر با خروج خاک و مرجان ایجاد می‌کند، می‌گوید: «خروج خاک اجتناب‌ناپذیر است. گردشگران حتی در تخت جمشید نیز می‌خواهند خطی روی آثار بیندازند! در جزیره هرمز سیستمی برای بازرسی و کنترل وجود ندارد، با این حال پلاکاردهایی نصب شده و ما نیز به راهنمایان گفته‌ایم در این زمینه هشدارهای لازم را به مسافران بدهند.»
او با اعلام اینکه نسبت به این موضوع نگرانی وجود دارد، می‌گوید: «باید کار فرهنگی و آموزشی صورت گیرد. در جریان آموزش بلد محلی و بومی به این موضوعات پرداخته‌ایم، اما باید بدانیم مردم خود در معدن خاک این جزیره سهیم هستند و باید بدانند که خروج خاک از جزیره به هر شکلی به نفع آنها نخواهد بود.»
**بابت سوله شکایت کرده‌ایم
موضوع خاک در هرمز آسیب‌های دیگری نیز دارد. سوله خاک دیوار به دیوار قلعه تاریخی پرتغالی‌ها ساخته شده و فعالیت آن با آسیب‌هایی برای این قلعه همراه بوده است. رنگ خاک در این منطقه تغییر کرده است. خاکی که یکی از دلایل ساخت بزرگ‌ترین قلعه پرتغالی خطه جنوب کشور در جزیره هرمز بوده است. ضیایی، مدیرکل میراث فرهنگی استان هرمزگان در این باره می‌گوید: «نسبت به این سوله شکایت‌های لازم را انجام داده‌ایم و موضوع آن در دست بررسی است. پیش از این نیز در زمینه آزادسازی در این منطقه اقداماتی را انجام داده‌ایم.»
نظر شما