به گزارش سلامت نیوز هپاتیت كه از نظر لغوی به معنای التهاب كبد است، می‌تواند در اثر عوامل مختلف از جمله مصرف بسیاری از داروها، ابتلا به ویروسهای مختلف، بیماریهای خود ایمنی و ژنتیك پدید آید.

هپاتیت «سی» نوعی بیماری كبدی است كه در اثر عفونت به ویروس هپاتیت «سی» رخ می‌دهد. ویروس هپاتیت «سی» در سلول‌های كبدی زندگی می‌كند و موجب التهاب كبد (هپاتیت) می‌شود. این ویروس همچنین می‌تواند موجب آسیب‌ دایمی كبد مثل سیروز (تنبلی كبد)، سرطان كبد و نارسایی كبد شود.

بسیاری از بیماران تا زمانی كه دچار آسیب كبدی شوند، از بیماری خود بی‌اطلاع هستند و این امر ممكن است چندین سال پس از آلوده شدن فرد به ویروس هپاتیت «سی» رخ دهد. بلافاصله پس از اینكه فردی به ویروس هپاتیت «سی» آلوده شود، وارد مرحله كوتاه مدت و ابتدایی (فاز حاد) بیماری می‌شود. پس از این مرحله، ویروس هپاتیت از بدن بعضی افراد به طور دایمی از بدن پاك می‌شود و هرگز مشكل كبدی پدید نمی‌آید ولی حدود 85 درصد از مبتلایان به این ویروس،وارد فاز پیشرفته و طولانی مدت بیماری (هپاتیت سی مزمن) می‌شوند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا بر اساس تخمین سازمان بهداشت جهانی 170 میلیون ناقل هپاتیت «سی» در جهان وجود دارد و سالانه بیش از یك میلیون مورد مرگ در اثر هپاتیت اتفاق می‌افتد. در سال 1379 در زندان‌های كشور ایران اپیدمی هپاتیت «سی» در حدود 20 درصد بود كه با توزیع سرنگ یك بار مصرف در بین زندانیان و تغییر اعتیاد آنها از تزریقی به خوراكی، این بیماری كاهش یافت به گونه‌ای كه در سال 84 حدود 5 درصد از معتادان تزریقی به هپاتیت «سی» مبتلا بودند.

در حال حاضر حدود 200 هزار بیمار هپاتیت «سی» در ایران شناسایی شده‌اند كه سابقه تزریق خون قبل از سال 1375 یكی از علل ابتلا می‌باشد.

 چگونگی ابتلا به هپاتیت «سی»

ویروس هپاتیت «سی» عامل ابتلا به این بیماری است. این ویروس پس از تماس فرد با خون بیمارمبتلا به هپاتیت «سی»، وارد بدن می‌شود. هپاتیت «سی» از خون یك فرد به خون فرد دیگر انتقال می‌یابد ولی از طریق بغل كردن، بوسیدن، سرفه یا عطسه كردن و آب یا غذای مشترك منتقل نمی‌شود. ویروس هپاتیت «سی» در محیط خارج از بدن و درون خون خشك شده نیز به مدت سه ماه زنده می‌ماند. ولی با جوشاندن در 100 درجه سانتیگراد به مدت 5 دقیقه از بین می‌رود.

روش‌های انتقال هپاتیت «سی»

استفاده مشترك از سرنگها یا وسایل دیگری كه برای تزریق داروها و مواد غیر مجاز(مواد مخدر) به كار می روند، شایعترین روش انتقال هپاتیت «سی» در بسیاری از كشورها است. خالكوبی، حجامت، تاتو كردن، سوراخ كردن گوش، خدمات پزشكی و دندانپزشكی در محل‌های نامطمئن و با وسایل آلوده ، دریافت خون یا عضو اهدایی آلوده قبل از سال 1375 ، تماس پزشكان و كاركنان مراكز بهداشتی - درمانی با خون فرد آلوده

در موارد نادر از مادر آلوده به هپاتیت «سی» به نوزادش در حین زایمان از راه‌های دیگر ابتلا به هپاتیت«سی» است.

اگر فردی شك به ابتلا به هپاتیت «سی» دارد باید از اهدای خون خودداری كند و آزمایش دهد چون شایعترین راه انتقال هپاتیت «سی»، روش تزریقی است كه بیش از 50 درصد موارد را شامل می‌شود. انتقال هپاتیت «سی» از راه جنسی نسبت به هپاتیت «بی» كمتر است. شیر دهی نیزموجب انتقال هپاتیت «سی» نمی‌شود.

 موارد ضروری مراجعه به پزشك برای بررسی ابتلا به هپاتیت «سی»

اگر فردی دارای عوامل خطر ابتلا به هپاتیت «سی»مانند تزریق وریدی است، دچارعلایم هپاتیت «سی» مانند خستگی، درد عضلانی، كاهش اشتها، تهوع، ادرار پررنگ، مدفوع كم رنگ، تب یا زردی است، مشكوك به تماس با فرد مبتلا هپاتیت «سی» است و تست خانگی او از نظر ابتلا به هپاتیت «سی» مثبت شده باید به پزشك مراجعه كند.

بیمارمبتلا به هپاتیت «سی» در صورت دچار شدن به خونریزی از مقعد یا استفراغ خونی و گیجی شدید یا توهم باید با اورژانس تماس بگیرد . در كل این بیماران باید به طور منظم و پیگیر وضعیت خود باشند چون هپاتیت «سی» می‌تواند بدون تظاهر بالینی به كبد آسیب برساند.

اگر فردی به این بیماری مبتلا شده است باید هرچه زودتر به پزشك خود این موضوع را اطلاع دهد چون در این صورت پزشك و گروه مراقبت‌های بهداشتی، بیمار را تحت نظر قرار می‌دهند و نتایج تحقیقات جدید درباره هپاتیت «سی» و انواع درمان این بیماری را با او در میان می‌گذارند علاوه برآن بیمار را درباره راه‌های پیشگیری از انتقال ویروس به دیگران آگاه می‌كنند.

 درمان هپاتیت «سی»

هپاتیت «سی» در مواردی نیاز به درمان دارویی دارد و در مواردی درمان دارویی لازم نیست. در صورتی كه آسیب كبدی خفیف باشد ممكن است نیازی به درمان نباشد. همچنین درمان دارویی به علت عوارض جانبی زیاد این داروها و گران بودن آنها همواره بهترین انتخاب نیست.

براساس مطالب كتابچه هپاتیت «سی» تالیف دكترسید موید الدین علویان رییس شبكه هپاتیت ایران، در صورتی‌كه پزشك معالج درمان دارویی را لازم بداند، اینترفرون و ریباویرین را تجویز می‌كند. آمپول اینترفرون هفته‌ای سه بار به بیمار تزریق می‌شود. مقدار و مدت مصرف آن را پزشك تعیین می‌كند. بیماران باید حداقل ماهی یك بار برای بررسی و انجام آزمایشات به پزشك مراجعه كنند. امروزه آلفا - اینترفرون جدیدی به نام پگ - اینترفرون معرفی شده كه هفته‌ای یك بار تزریق می‌شود. این دارو گرانقیمت است، ولی تاثیر بیشتری دارد. هپاتیت «سی» قابل درمان است و در صورت مصرف دقیق دارو تحت نظر پزشك، امكان ریشه كنی آن وجود دارد.