سلامت نیوز: دبیر انجمن روانپزشكی كودكان و نوجوانان گفت: شب‌ادراری در پسران نسبت به دختران بیشتر است به طوری كه در پسران 15-6 درصد و در دختران 12-3 درصد است.

فریبا عربگل در گفت‌وگو با فارس اظهار داشت: عدم كنترل ادرار یا شب ادراری یك علامت روان‌تنی شایع است كه هم به تنهایی و هم همراه با سایر اختلالات كودكان و نوجوانان تظاهر می‌كند و زمانی این اختلال مطرح است كه كودكی كه حداقل سن او 5 سال شده، هنوز كنترل ادرار خود را به طور كامل به دست نیاورده و در رختخواب یا لباس خودش ادرار می‌كند.

وی با بیان اینكه این عدم كنترل ممكن است فقط در شب، فقط در روز یا در هر دو زمان باشد تصریح كرد: ممكن است این رفتار كودك عمدی یا غیرعمد باشد. از بین این كودكان كسانی هستند كه در مرحله‌ای از سن خود حداقل به مدت 6 ماه تا یكسال كنترل ادرار خود را به دست آورده‌اند و پس از آن مجدد دچار مشكل شده‌اند. ولی كودكانی نیز هستند كه هیچگاه كنترل ادرار خود را به دست نمی‌آ‌ورند كه شب‌ادراری اولیه نامیده می شود و شایع‌تر از نوع ثانویه است.

این فوق تخصص روانپزشكی كودك و نوجوان ادامه داد: شیوع این بیماری در پسران 15-6 درصد و در دختران 12-3 درصد است كه با افزایش سن شیوع آن كاهش می‌یابد و در سن 14 سالگی شیوع آن بین نیم تا 1،5 درصد می‌شود.

وی با بیان اینكه شب ادراری در پسران شیوع بیشتری نسبت به دختران دارد اضافه كرد: در بزرگسالان شیوع شب ادراری به یك درصد می‌رسد. البته درصد بالایی از كودكانی كه مبتلا به شب ادراری هستند در بستگان درجه یك خود افرادی را دارند كه مبتلا به شب ادراری بوده‌اند و همچنین چنانچه یكی از والدین تارخچه مثبت شب ادراری داشته باشند، احتمال ابتلا فرزند آنها بیشتر از جمعیت عادی است و چنانچه هر دو والد سابقه مثبت داشته باشند احتمال ابتلاء كودك واضحاً افزایش می‌یابد.

عربگل گفت: حقیقتاً نمی‌توان علت واحدی را برای این اختلال مطرح كرد. در نوع اولیه شب ادراری ممكن است تأخیر تكاملی و رشدی مطرح باشد و بعد ژنتیك نیز به عنوان عامل قوی دیگر در نظر گرفته شود و در نوع ثانویه كه معمولاً در سن 5 تا 7 سالگی شروع می‌شود می‌تواند تظاهری از وجود استرس كودك مانند تولد نوازد جدید، مهاجرت و نقل مكان، دعواهای خانوادگی، اختلاف، جدایی و طلاق والدین، تعویض مدرسه و ورود به مدرسه جدید باشد.

وی افزود:‌ همچنین مواردی از همراهی شب ادراری با سایر اختلالات روانپزشكی مانند تاخیر تكاملی، اختلال بیش فعالی، كم‌توجهی و اختلالات رفتاری دیده می‌شود.

این روانپزشك گفت: گاهی دیده می‌شود كه شب ادراری متعاقب مصرف برخی از داروهای روانپزشكی رخ می‌دهد در نتیجه بهتر است در این مورد نیز دقت كرد. كودكانی نیز هستند كه بنا به برخی دلایل روانشناختی، آب و مایعات زیادی مصرف می‌كنند كه متعاقب آن دچار شب ادراری می‌شوند.

عربگل خاطرنشان كرد: شب ادراری به طور كلی یك بیماری خوش خیم و خود به خود محدود شونده است و بهبودی به خصوص در سن 5 تا 7 سالگی و پس از 12 سالگی رخ می‌دهد. در صورتی كه درمانی انجام نشود میزان بهبودی 20-10درصد در سال است.

وی افزود: معمولاً در مواردی كه وقایع و حوادث استرس‌زایی چون اختلاف، جدایی و طلاق والدین، تولد فرزند جدید، مرگ، از دست دادن عضوی از خانواده و ... مطرح است، توجه و مداخله مناسب برای حل آنها لازم است.

وی گفت: همچنین نباید تاثیر منفی بیماری را بر اعتماد به نفس كودك از نظر دور داشت و چنانچه اعتماد به نفس كودك آسیب دیده باشد یا كودك دچار افسردگی و اضطراب شده باشد باید به این جنبه‌ها كه تاثیر ویژه‌ای در درمان شب ادراری دارند به عنوان راه‌های اولیه درمان توجه كرد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی یادآور شد: باید از تشویق و تنبیه مناسب در مورد كودك استفاده شود و به شب‌هایی كه كودك خودش را خیس نكرده و خشك گذرانده است پاداشی مناسب داد كه واقعاً كودك را خوشحال كند. همچنین می‌توان جدولی برای كودك تشكیل داد كه به ازای هر شب خشك، در صبح روز بعد یك ستاره یا صورتك خندان به جدول او چسبانده شود.

وی اضافه كرد: استفاده از زنگ و تشكچه یك انتخاب قابل قبول به عنوان خط اول درمان با توجه به شرایط سنی كودك است. میزان موفقیت این روش 75 درصد است كه با ریزش اولین قطرات ادرار، صدای زنگ باعث می‌شود كودك از خواب برخیزد و ادرار خود را نگهدارد. در صورت وجود مشكلات روانپزشكی همراه با استرس و مشكلات خانوادگی میزان موفقیت این روش كاهش می‌یابد.

عربگل گفت: علاوه بر موارد فوق می‌توان از ساعت زنگ‌دار برای بیدار كردن كودك در طی شب و محدود كردن مصرف مایعات هنگام شب برای كودك استفاده كرد.

دبیر انجمن روانپزشكی كودكان و نوجوانان تصریح كرد: استفاده از دارو در رده‌های بعدی درمانی قرار می‌گیرد. دارو باید با تجویز پزشك مصرف شود و قطع آن نیز باید تدریجی باشد تا چنانچه علایم كودك پس از قطع دارو برگردد بنا به نظر پزشك دارو مجدد به دوز قبلی برگردانده شود و دوره جدیدی از درمان شروع شود.