ایران یکی از کشورهایی است که جمعیت بسیار جوانی دارد و هرم جمعیت در میانه‌ها از بخش‌های دیگر قطور‌تر است. ا

برنامه‌ریزی، این‌بار برای سالمندان

سلامت نیوز:ایران یکی از کشورهایی است که جمعیت بسیار جوانی دارد و هرم جمعیت در میانه‌ها از بخش‌های دیگر قطور‌تر است. این موضوع می‌تواند برای کشوری که زیرساخت‌های لازم برای بهره‌مندی از این موهبت را دارد، بسیار خوب باشد اما اگر چنین نباشد و یک کشور نتواند از جمعیت جوانش به خوبی استفاده کند و از قضا جمعیت جوان زیادی هم داشته باشد، به جز انواع و اقسام مشکلات و آسیب‌هایی که در کمینش هستند باید به روزهای بد آینده فکر کند؛ روزهایی که همان جمعیت پا به سن بگذارند و از آنجایی که جوانی خوبی هم پشت سر نگذاشته و میل به ازدیاد جمعیت در حد جایگزینی نداشته‌اند پس با گذشت نزدیک به 30 سال روزهای سالمندی اکثریت جمعیت از راه می‌رسند.

به گزارش سلامت نیوز،روزنامه وقایع اتفاقیه نوشت:  درحال‌حاضر، 7,3 درصد از جمعیت ایران را سالمندان با سن بالای 60 سال تشکیل می‌دهند و پیش‌بینی می‌شود که تا 15 سال آتی، این رقم به دو برابر افزایش پیدا کند؛ بنابراین همان‌طور که در تمام سال‌های گذشته بخش وسیعی از برنامه مسئولان مربوط به جوانان بود، کم‌کم برنامه‌های ویژه سالمندان سر از حرف‌ها و برنامه‌ریزی‌های نهادها و مسئولان سر‌در‌می‌آورد. نمونه این را در یکی از خبرهایی که دیروز منتشر شد، می‌توان دید. رئیس اداره آموزش و توسعه صندوق بازنشستگی کشوری روز گذشته از ارائه طرح ملی «آمادگی ورود به دوره بازنشستگی برای کارمندان دولت بالای 25 سال سابقه» به شورای ملی سالمندان خبر داد. زهرا زاده‌غلام در گفت‌وگو با ایسنا به دوره‌های آموزشی برگزار‌شده برای بازنشستگان در سال گذشته اشاره کرد و گفت: «آموزش در صندوق بازنشستگی در چهار حوزه دنبال می‌شود که یکی از آنها حوزه بازنشستگان است.»
او ادامه داد: «البته برگزاری مداوم دوره‌های آموزشی برای بازنشستگان به‌صورت حضوری مشکلات خود را دارد اما تلاش کردیم به طرق مختلف مباحث آموزشی برای بازنشستگان داشته باشیم. سال گذشته با همکاری انجمن آلزایمر چند دوره ویژه بازنشستگان را برگزار کردیم و دوره‌های تربیت مدرس آلزایمر داشتیم که این مدرسان در شهرستان‌های خود نیز اقدام به تشکیل دوره و انتقال مفاهیم مرتبط با آلزایمر کردند. همچنین تفاهمنامه‌هایی با چند مؤسسه داشتیم تا بازنشستگان بتوانند از امکانات آموزشی این مؤسسات با تخفیف بالا استفاده کنند.» رئیس اداره آموزش و توسعه صندوق بازنشستگی کشوری در ادامه از ارائه طرحی به شورای ملی سالمندان به منظور آشنایی کارکنان دولت در آستانه بازنشستگی با دوره بازنشستگی خبر داد و گفت: «طراحی دوره‌های آموزشی برای کارکنان دولت در آستانه بازنشستگی با عنوان «آمادگی برای ورود به دوره بازنشستگی» را مدنظر داشتیم که محتوای آن آماده و سال گذشته به شورای ملی سالمندان ارسال شد. ازجمله برنامه‌های جدی ما برای سال جاری پیگیری این طرح و به سرانجام‌رساندن آن است و تلاش می‌کنیم به روش‌های مختلف دوره‌های آموزشی و کسب آمادگی برای کارمندان دولت با سابقه 25 سال به بالا را داشته باشیم که از روش‌های حضوری گرفته تا دوره‌های مجازی را دربرمی‌گیرد.»


سالمندان شوکه می‌شوند


او با بیان اینکه البته قبلا این کار به صورت پراکنده انجام می‌شده است اما با اجرای این طرح به صورت منسجم و ساختار‌یافته ادامه خواهد یافت، گفت: «علت این تصمیم آن است که بسیاری از کارمندان دولت آمادگی لازم را برای ورود به این دوره ندارند و معمولا شوکه می‌شوند، به‌همین‌خاطر برگزاری این دوره‌ها می‌تواند به‌عنوان یک راه‌حل کمک‌کننده باشد.»
رئیس اداره آموزش و توسعه صندوق بازنشستگی کشوری با اشاره به ترجمه و انتشار دو کتاب پرفروش در حوزه بازنشستگی گفت: «متأسفانه محتوای ویژه دوره بازنشستگی در کشور اندک است. در سال گذشته دو کتاب با عناوین «چگونه بازنشستگی شاد داشته باشیم؟» و «لذت فراغت» را منتشر کردیم که استفاده مطلوب از دوره بازنشستگی و کسب مهارت برای لذت‌بردن از زندگی محورهای اصلی آنهاست.»


دانشگاه  سالمندان


چند وقت پیش هم خبری درباره راه‌اندازی دوره‌های ویژه سالمندان در دانشگاه زاهدان منتشر شده بود. معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان درباره این طرح می‌گوید: «بررسی‌ها نشان داده که ارائه آموزش‌ها به شیوه‌ دانشگاهی به سالمندان، کمک می‌کند تا آنها به حال‌وهوای دوران جوانی و دانشجویی بازگردند و از نظر روحی هم اثبات‌ شده که این روش بسیار تأثیرگذار است. به‌همین دلیل این دوره‌های آموزشی با عنوان دانشگاه نسل سوم یا University of the Third age اجرا می‌شود.» سیدمهدی طباطبایی ادامه می‌دهد: «جمعیت دنیا به‌سمت سالمندی پیش می‌رود و بر‌اساس گزارش سال 2013 سازمان جهانی بهداشت، ایران جزء سه کشوری است که بالاترین سرعت سالمندی در جهان را دارد؛ یعنی تا 15 سال آینده تعداد سالمندان ما دو برابر می‌شود. جامعه‌ای که بیش از 10 درصد جمعیت آن بالای 60 سال هستند، به‌عنوان جامعه پیر و سالمند به‌حساب می‌آید و ایران هم به احتمال زیاد یکی از این کشورها خواهد بود. پیرشدن جمعیت دنیا به دو دلیل اتفاق می‌افتد؛ اول افزایش سن امید به زندگی که از فواید توسعه‌یافتگی جوامع است و خوشبختانه در ایران هم شاهد این مسئله بوده‌ایم؛ به‌طوری‌که درحال‌حاضر امید به زندگی در مردان حدود 72 سال و در زنان 74 سال است. دوم، کاهش میزان موالید موجب می‌شود جمعیت سالمند، بخش بیشتری را به خود اختصاص دهد.»


باید آماده باشیم


طباطبایی که استاد دانشگاه زاهدان هم هست، ادامه می‌دهد: «سالمندی جمعیت پدیده‌ای است که درحال وقوع بوده و جوامع باید خود را برای روبه‌روشدن با این مسئله و پاسخ به نیازهای دوران سالمندی آماده کنند و به همین دلیل سازمان جهانی بهداشت بحث سالمندی سالم را مطرح کرده است. در افراد سالمند یکسری تغییرات از نظر فیزیولوژیک صورت می‌گیرد و این افراد نیازهای خاص خودشان را دارند، سالمندان باید از وجود این نیازها آگاهی داشته باشند. با افزایش سن یکسری بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی و عروقی، فشار خون، دیابت، سرطان‌ها و... افزایش می‌یابد و نیاز است که سالمندان از بروز این شرایط، آگاهی داشته باشند و بدانند که چطور باید با این بیماری‌ها برخورد کنند؛ به‌ویژه بحث خودمراقبتی در این سنین بسیار حائز اهمیت است. همچنین انزوای اجتماعی از دیگر مشکلات آزاردهنده دوران سالمندی است. برای پاسخ به این مسائل بیش از 40 سال قبل اولین‌بار بحث دانشگاه سالمندان مطرح و در کشورهای توسعه‌یافته راه‌اندازی شد. کشور استرالیا جزء کشورهای پیشرو در‌این‌زمینه است.»
این استاد دانشگاه با بیان اینکه برای اولین‌بار در کشور چهار سال پیش دانشگاه نسل سوم یا دانشگاه سالمندان در دانشگاه علوم پزشکی زاهدان راه‌اندازی شد، درباره نحوه عملکرد دانشگاه سالمندان گفت: «گروه هدف این دانشگاه، افراد بالای 60 سال هستند و آموزش‌ها رایگان به‌صورت تئوری و عملی و در قالب دوره‌های یکماهه در داخل دانشگاه انجام می‌شود. آگاهی‌رسانی راجع بیماری‌های دوران سالمندی، اختلالات قلبی و عروقی، دیابت و تغذیه مناسب، فعالیت فیزیکی مناسب در این دوران، راهکارهای تقویت حافظه و آموزش کمک‌های اولیه، جزء مباحثی است که در بحث اختصاصی دوران سالمندی با تأکید بر خودمراقبتی تدریس می‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «در دوران تحصیل کارت دانشجویی برای سالمندان صادر می‌شود و درنهایت بعد از اتمام یک دوره‌ آموزشی یکماهه، به سالمندان شرکت‌کننده، گواهی پایان دوره اعطا شده و حتی جشن فارغ‌التحصیلی نیز برای این افراد گرفته می‌شود. این افراد سپس می‌توانند به‌عنوان داوطلب سلامت متخصص با دانشگاه همکاری ‌کنند. این دوره‌ها کاملا رایگان است و هزینه‌های آن از طرف دانشگاه علوم پزشکی زاهدان تأمین می‌شود. علاوه بر دوره‌های یکماهه، یکسری دوره‌های بازآموزی به مناسبت‌های مختلف بهداشتی مانند روز سرطان، دیابت، تالاسمی و هفته سلامت نیز برای سالمندان تشکیل می‌شود.»

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha