سلامت نیوز:پیدانشدن دارویی خاص تنها کمی بیش از چهار سال پیش جان پسرعموی چهارساله هانا را گرفت؛ درحالیکه این شهروند ایرانی، امروز میگوید: «سال گذشته همان دارو با قیمتی کمتر از یک میلیون تومان، جان مادربزرگم را نجات داد».
به گزارش سلامت نیوز، شرق نوشت: مادربزرگ هانا با بهت و حیرت از آنچه برای نوهاش اتفاق افتاده بود، از مرگ نجات یافت. این همه آن چیزی است كه طرح تحول نظام سلامت از ابتدای ریشهگرفتنش خواهان آن بود و از سال ٩٣ بهعنوان مهمترین و بزرگترین طرح دولت یازدهم اجرائی شد. طرحی برای برداشتن بار درمان از روی دوش بیمار و حمل آن از سوی دولت، تأمین اجتماعی و مؤسسات خدمات درمانی؛ بهطوریکه معاونت درمان وزارت بهداشت بهتازگی اعلام کرد: «هزینههای کمرشکن درمان برای اولینبار در کشور صفر شد». براساس این گزارش با توجه به جمعیت ٨٠میلیونی ایران، هزینههای درمان که تا قبل از دولت یازدهم هر سال بیش از دومیلیونو ٤٠٠هزار نفر را فقیر میکرد، در این دولت به صفر رسیده است.
درحالحاضر بسیاری از مردم از شگفتزدهشدن خود در هنگام پرداخت هزینه بیمارستان صحبت میکنند و معتقدند با توجه به هزینههای سرسامآور گذشته برای پرداختهای بیمارستانی یا پیداکردن دارو، بیشتر برایشان شبیه شوخی است.
هزینههای درمان دیگر کسی را فقیر نمیکند
محمد آقاجانی، معاون درمان وزارت بهداشت، در گفتوگو با ایرنا اعلام کرده است: «هزینههای کمرشکن درمان، شامل هزینههایی است که یک فرد بیمار با مراجعه به پزشک و مراکز درمانی، به علت پرداخت هزینههای درمان نهتنها به زیر خط فقر میرود؛ بلکه مجبور است برای ادامه درمان و ادامه زندگی خود مبلغی قرض کند؛ بنابراین با مراجعه به پزشک و بیمارستان نهتنها تمام دارایی خود را از دست میدهد و فقیر میشود؛ بلکه بدهکار میشود و برای همیشه زیر خط فقر میرود». به گفته او براساس مطالعهای که در زمان دولت دهم در تهران انجام شده بود، تعداد این افراد در تهران بین هفت تا ١٣ درصد جمعیت بوده است. یعنی بسیاری از افراد نه به این دلیل که فقیر بودهاند، نتوانستهاند در دولت قبل درمانهایشان را انجام دهند؛ بلکه به دلیل هزینههای درمان، فقر دامانشان را گرفت. «بدشانسی ما آن بود که در دولت قبل مادرم گرفتار سرطان شد، ای کاش سرطان خبر میکرد؛ اگرچه فکر میکنم دلیل آمدنش هم به خاطر فشارها و استرسهای فضای جامعه و تورمهای بیحدوحساب بود. مادر من بهبود یافته و هنوز هرازگاهی به دلیلهای دیگری که نشئتگرفته از شیمیدرمانیاش است، دچار مشکلاتی میشود؛ اما هزینههای درمانش آسیب زیادی به ما زد؛ ضمن آنکه هر چیز دیگری هم گران و دستنیافتنی بود». ندا از حدود شش سال پیش که مادرش مبتلا به سرطان شد، خاطرات خوبی ندارد. به گفته او بیماری و بیمار تنها بخشی از ماجرا بود و هیچوقت دردسرهای پیش و بعد از هر دوره شیمیدرمانی را فراموش نمیکند. «یادم هست تأمین اجتماعی نزدیک محلمان ساختمان انتظار برای کارهای اداریاش را بسیار بزرگ کرده بود و همیشه مملو از همراهان ناراحت و نگران بیماران بود و بعد از نامهها و اسناد در هر جلسه قبل از درمان نوبت هلالاحمر میرسید و دعاها برای آنکه دارو باشد و یادم هست در دو یا سه ساختمان دیگر هم البته نزدیک به هم نامه یا نسخههایمان را امضا میکردیم، بعد تازه دعا میکردیم دارو باشد. بیشتر از بیماربودن یا همراه بیماربودن احساس مجرمبودن میکردیم که نمیدانستیم علت جرممان چیست!».
اما درحالحاضر با گذشت چند سال از خاطرات بد مردم از سرگردانی در بیمارستانها و داروخانههای کشور، صحبتهای بهتری نیز در این چند سال اخیر شنیده میشود؛ مثل آنکه در محله آقای توکلی شهروند تهرانی، از مرد افغانستانی میگوید که از جراحی آبمروارید چشمش مدتها طفره میرفت تا آنکه بالاخره متوجه میشوند با دفترچه بیمه سلامت مشکل حل میشود و پیرمرد با مبلغی ناچیز چشمانش را جراحی میکند.
طرح تحول هزینههای درمان
«طرح تحول سلامت» دولت یازدهم و اهداف آن به صورت کامل بیان و طبقهبندی شده و در وبسایت مؤسسه ملی تحقیقات سلامت جمهوری اسلامی بهراحتی در دسترس است؛ بهطوریکه هشت راه برای اجرائیشدن اهداف کلی طرح که ازجمله افزایش نظام سلامت در کشور و کاهش پرداخت از جیب مردم است، عنوان شده؛ اگرچه مخالفان و منتقدان این طرح بهویژه کمیسیون بهداشت مجلس و ازجمله دکتر پزشکیان نماینده این کمیسیون؛ آن را بار گزافی روی دوش دولت میدانند که تبعات آن در آینده خود را نشان میدهد. تا پیش از انتخابات نیز عمدتا اختلافهایی میان سازمان تأمین اجتماعی و وزارت بهداشت درباره بدهیهای دولت به تأمین اجتماعی و از سوی دولت افزایش پرداختها و خدمات از سوی تأمین اجتماعی مطرح بود. کمبود یا ناپدیدشدن دارو در بازار یکی از مهمترین مشکلات مردم در سالهای گذشته بود که حالا با گذشت بیش از چند سال از آن فشارها و نزدیکشدن به پایان دولت یازدهم، مشکل کمبود دارو و هزینههای درمان کاملا تغییر کرده است.
با وجود همه اظهارنظرهایی که میان مسئولان و منتقدان درباره این طرح مطرح بود، نتیجه اجرائیشدن طرح تحول سلامت از سال ١٣٩٣ براساس آمار و فیلمها و صحبتهای پخششده، رضایت مردم را به دنبال داشت؛ بهصورتیکه بسیاری از ایرانیان برای نخستینبار طعم پرداخت هزینههای درمان از طرف دولت را مانند بسیاری کشورهای توسعهیافته احساس کردند. یک بیمار ٤٠ساله مبتلا به هموفیلی در استان تبریز میگوید: «برای اولینبار است که هزینههای درمان بهطورکلی از روی دوشمان برداشته شد».
پژوهشی که در سال ٩٣ یعنی با شروع این طرح از سوی مؤسسه ملی تحقیقات سلامت انجام شده است، بیش از ٦٥ درصد رضایتمندی شهروندان از خدمات را نشان میدهد که این رقم در برخی موارد مانند رضایت از خدمات بستری برابر با ٩٠ درصد رضایت شهروندان را دربر گرفته است. این پژوهش نشان میدهد حتی پزشکان متعلق به بیمارستانهای دولتی و پرستاران نیز با وجود افزایش بیماران در بیمارستانها و انتقاد به حقوق و مزایای خود تا حدود ٨٠ درصد با اجرای طرح بیمه سلامت برای مردم موافق هستند.
بیمارستانهای دولتی در اولویت انتخاب مردم
یکی از مسائلی که معاونت درمان وزارت بهداشت در گزارش نهایی خود درباره کاهش هزینههای درمان مطرح کرد، تأیید بر تجهیز بیمارستانهای دولتی و ارائه خدمات بهتر از سوی این بیمارستانها با توجه به اهداف طرح تحول سلامت بود. بر این مبنا که معاونت درمان وزارت بهداشت میگوید مبنای طرح تحول سلامت و وزارت بهداشت آن است که افراد از خدمات دولتی و بیمهها بهخوبی بهرهمند شوند. فردی که بیمارستان خصوصی را برای درمان انتخاب میکند، فرض بر این است که خود قادر به پردخت هزینههای درمان و خدمات بیمارستان خصوصی هست؛ بنابراین وزارت بهداشت وظیفه کنترل، نظارت و تجهیز بیمارستانهای دولتی را بر عهده دارد که البته براساس گزارشها موفق به بالابردن سطح رضایتمندی شده است. یکی از انتقادهایی که به طرح میشود از این سو و از سوی پرستاران و پرشکان متخصص مشغول در بیمارستانهاست و براساس همان تحقیقاتِ مؤسسه ملی سلامت، بیشتر نارضایتی برای تقاضای دستمزد پرستاران و کارکنان بیمارستانی است. البته وزیر بهداشت در هفته پرستار این موضوع را نادیده نگرفت و شخصا از پرستاران معذرتخواهی کرد و به آنان وعده تحقق خواستههایشان را در آیندهای نزدیک داد.
هزینه زایمان طبیعی رایگان شد
براساس طرح تحول سلامت هزینههای بیمارستانی زایمان و زایمان طبیعی نیز باید بهنفع مردم کاهش یابد و دیگر جمله معروف «بچهدار نمیشوم حتی هزینه زایمان را هم نداریم»، کمتر شنیده میشود. درحالحاضر هزینههای زایمان نیز بسیار پایین آمده و زایمان طبیعی نیز بهصورت رایگان انجام میشود.
در حقیقت معاونت درمان در گزارش خود اعلام کرد همزمان با طرح تحول سلامت اقدامات دیگری مانند رایگانشدن زایمان طبیعی، بیمهشدن ١٠میلیون فرد فقیر فاقد بیمه، حمایت و پوشش بخش مهمی از هزینههای سنگین بیماران خاص و مبتلایان به سرطان، پوشش خدمات دندانپزشکی برای دانشآموزان و زنان باردار و پوشش ٨٥درصدی خدمات درمان ناباروری در تکمیل این برنامه قرار گرفت و به کاهش هزینهها و دغدغههای مردم کمک کرد. این خدمات شامل هزینههای بیمارستان، دستمزد پزشکان و حتی حق ویزیت دکتر نیز میشود به این شکل که برای مثال حق ویزیت متخصص زنان که ٤٠ هزار تومان میشود، به هفت هزار تومان در بیمارستان کاهش یافته است. طرح تحول سلامت که با پایانیافتن دولت یازدهم تازه سهسالگیاش را پشتسر میگذارد، هنوز راه درازی تا برداشت محصول خود دارد؛ اما به نظر میرسد تا همینجای کار با وجود نوپایی، توانسته در سالهای اخیر پای صندوقهای پرداخت بیمارستان درصدی از لبخند رضایت را بر صورت همراهان خسته بیمار بنشاند. آنچه در ادامه میآید بخشی از تجربیات مردم درباره طرح تحول سلامت است:
«هزینه عمل آبمروارید مرد افغان در محلهمان پنج میلیون میشد؛ اما برایش دفترچه سلامت گرفتم و با ١٠٨ هزار تومان جراحی کرد.»
«مادرم برای درد مهره کمرش نیاز به یک داروی فرانسوی داشت که در سالهای قبل خیلی سخت آن را پیدا میکردیم و بسیار هم گران - حدود دومیلیونو ٥٠٠هزار تومان - بود که درحالحاضر آن را به قیمت ٦٠٠ هزار تومان خریداری میکنیم. البته مشابه ایرانی دارو هم به قیمت فقط ٣٥ هزار تومان درحالحاضر وجود دارد که البته دکتر بهدلیل شرایط خاص مادرم فعلا فرانسوی آن را برای او تجویز کرده است»
«برای جراحی ستون فقرات بیمه نداشتم و گفته بودند هزینه عمل ٣٢ میلیون تومان میشود؛ اما با دفترچه بیمه سلامت فقط با پرداخت دو میلیون تومان در بیمارستان شهر یاسوج عمل کردم».
«هزینه عمل قلب پدر من ١٣ میلیون تومان بود که قصد داشتیم برای تأمین هزینه ماشینمان را بفروشیم؛ اما با طرح تحول سلامت با پرداخت فقط ٧٠٠ هزار تومان جراحی قلب پدرم را انجام دادیم».
«عمل قلب پدرم در بیمارستان خصوصی دی ٤٠ میلیون تومان میشد؛ اما ما به بیمارستان قلب شهید رجایی مراجعه کردیم و فقط مبلغ بسیار ناچیزی برای استندی که باید در قلب میگذاشتند پرداخت کردیم».
«زمان بیماری مادرم به هزینه آن توجه نداشتیم؛ اما در نهایت با توجه به برخورد خوب و پاسخگویی محترمانه کادر بیمارستان دولتی طالقانی تهران، او را در همانجا بستری کردیم».
«همسر من با زایمان پُرخطر مواجه شد و مجبور به جراحی یک ماه زودتر از زمان زایمان شدیم که کل هزینه شش میلیون تومان بود؛ اما ١٠ درصد آن را یعنی فقط٦٠٠ هزار تومان پرداخت کردیم».
«امسال برای بهدنیاآمدن پسر دومان فقط چند هزار تومان در بیمارستان پرداخت کردیم که آنهم برای صدور شناسنامه بود».
«دخترم هر سه ماه معاینه تحت بیهوشی در بیمارستان رسول اکرم(ص) داشت که هر بار ٥٠٠ هزار تومان پرداخت میکردیم؛ اما در دولت یازدهم تمام مخارج کاملا رایگان شده است».
نظر شما