سلامت نیوز:روز گذشته نشست خبری اجلاس بین‌المللی مقابله با گرد و غبار در سازمان محیط زیست با حضور معصومه ابتكار، رییس سازمان حفاظت محیط زیست، گری لوئیس، نماینده سازمان ملل در ایران و عباس عراقچی، معاون امور بین‌الملل وزارت امور خارجه برگزار شد.
به گزارش سلامت نیوز، اعتماد نوشت: این اجلاس قرار است از دوازدهم تا 14 تیرماه در تهران برگزار شود. معصومه ابتكار در این نشست خبری با اشاره به ارتباط مستقیم میان احیای تالاب‌ها در ایران و آزادی موصل گفت: «به‌طور قطع بازگشت امنیت و آرامش به عراق از طریق آزادسازی موصل و حذف داعش از عراق امكان‌پذیر می‌شود. این موضوع فضایی را ایجاد می‌كند تا اقدامات بیشتری در مورد احیای تالاب‌ها و كنترل و مهار كانون‌های گرد و غبار انجام شود و دولت عراق وظایف خود را در این زمینه با جدیت انجام دهد.»
معاون رییس‌جمهور با بیان اینكه ایران از طریق كشورهای مختلف از جمله عراق، سوریه، عربستان و افغانستان به وسیله ریزگردها محاصره شده است افزود: «پیگیری این موضوع از ابتدای دولت یازدهم در دستور كار دولت قرار گرفته است. از همان سفرهای آغازینی كه در این دولت به سوی عراق انجام شد تا به امروز مذاكرات بسیار زیادی با رییس‌جمهور عراق، نخست‌وزیر و وزیر محیط‌زیست این كشور درمورد ضرورت انجام تكالیف و وظایف دولت عراق در زمینه مهار كانون‌های گرد و غبار انجام شده است.»
ابتكار ادامه داد: «از دو ماه پیش تلاش برای دستیابی به چارچوب‌های عملی با دولت عراق تشدید شده است؛ به‌طوری‌كه ماه گذشته ما و معاون وزیرمحیط زیست عراق، یك برنامه اجرایی مشترك به منظور راه‌اندازی مزرعه ۲۰۰ هكتاری برای آموزش، پژوهش و توان‌افزایی در حوزه گرد و غبار امضا كردیم. طبق این تفاهمنامه انتقال تجربه ایران به عراق در مورد گرد و غبار در ابعاد مختلف از جمله مدل‌سازی و پیش‌بینی گرد و غبار، سنجش كیفیت هوا، نحوه مدیریت عرصه سرزمینی، چگونگی كاشت نهال و مالچ پاشی، مدیریت منابع آب، احیای تالاب‌ها در این مجموعه مورد توجه قرار می‌گیرد.»
ابتكار در پاسخ به این پرسش در مورد میزان تاثیرگذاری اجلاس بین‌المللی گرد و غبار در تعهد و پایبندی كشورهای منطقه به كنترل كانون‌های گرد و غباری كه ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد نیز اظهاركرد: « قطعا این اجلاس تاثیرگذاری خوبی در این زمینه خواهد داشت و امیدواریم در پایبندی كشورها در مهار كانون‌های گرد و غبار مفید و موثر باشد. در مورد كشور عراق احساس می‌كنیم شرایط نسبت به سال‌های گذشته بهبود پیدا كرده است چون برقراری امنیت پیش‌نیاز چنین اقداماتی است و از آنجا كه ثبات و امنیت در عراق بیشتر شده می‌توان انتظار داشت كه دولت عراق با جدیت در این زمینه كار كند. » ابتكار درباره سدسازی‌های دولت تركیه روی دجله و فرات و حذف حقابه كشورهای پایین‌دست اضافه كرد: «تركیه یا هر كشور دیگری باید ارزیابی زیست‌محیطی سدسازی‌ها را انجام دهد. باید روشن شود كه سدسازی‌ها در بالادست رود چه اثراتی در پایین‌دست دارد. ما با كشور تركیه مذاكراتی در این زمینه داشتیم و انتظار خود را در این زمینه مطرح كردیم. امیدواریم از طریق مذاكره و رایزنی به راهكارهای عملی و موثر برای حل این مشكل دست پیدا كنیم.»
وی افزود: «فعالان محیط زیست كشور از تاثیرات فعالیت‌های عظیم سدسازی تركیه در منطقه نگران هستند. آنان توقع دارند این مساله مورد توجه دولت تركیه قرار گیرد و حقابه رودخانه‌ها و تالاب‌ها را لحاظ كند تا از اثرات سوء و منفی سدسازی‌ها بر منابع پایین دست جلوگیری شود. این سدسازی‌ها و عدم رعایت حقابه رودخانه‌های اصلی و تالاب‌ها كشور، ایران را تحت‌تاثیر كانون‌های گرد و غبار عراق قرار داده است. این موضوع از طریق وزارت امور خارجه ایران پیگیری شده است و امیدواریم به ساز و كار مشترك برای رفع نگرانی فعالان محیط زیست دست یابیم. انتظار داریم كانون‌های گرد و غبار عراق و سوریه كه روی ایران تاثیر منفی دارند مهار شوند. امیدواریم با مذاكرات و همكاری‌های فنی با دولت تركیه در این زمینه به نقاط مشترك دست یابیم.» ابتكار در ادامه در مورد سهم منشاهای داخلی و خارجی در بروز پدیده گرد و غبار در ایران اظهار كرد: «بر اساس برآورد ستاد ملی گرد و غبار ۷۵ تا ۸۰ درصد وقایع گرد و غبار ایران منشا خارجی دارد. برای مثال در سال ۹۵ از ۲۸ بار گرد و غبار استان خوزستان، منشا چهار مورد داخلی و بقیه خارجی بود.»
معاون رییس‌جمهور در پاسخ به پرسش دیگری در مورد احتمال ایجاد ساز و كار حقوقی در نتیجه برگزاری اجلاس مقابله با گرد و غبار گفت: «ساز و كار حقوقی احتیاج به بررسی و پیگیری‌های بیشتر دارد اما ممكن است این اجلاس مقدمات ایجاد ابعاد حقوقی را فراهم كند.
در شرایط حاضر ساز و كارهای حقوقی مثل كنوانسیون حفاظت از تالاب‌ها و كنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی داریم اما ایجاد ساز و كار قانونی ویژه برای گرد و غبار موضوع جدیدی است كه با ابتكار عمل ایران این موضوع شكل بین‌المللی گرفته و ممكن است در آینده ساز و كار حقوقی نیز برای آن فراهم شود.» معاون رییس‌جمهور در پایان در مورد بی‌توجهی به كانون‌های گرد و غبار داخلی گفت: «ایران برای سایر كشورها كانون گرد و غبار نیست، این در حالی است كه كشور ما بیشترین تاثیر را از سایر كشورها در موضوع گرد و غبار دارد. در مورد مهار كانون‌های گرد و غبار داخلی نیز باید تاكید كنم كه طی چند سال گذشته مهار كانون‌های داخلی از طریق احیای تالاب‌ها و سایر اقدامات پیشرفت‌های خوبی داشته است كه همه اینها نشانه توجه جدی دولت یازدهم به این موضوع است. رییس سازمان حفاظت محیط زیست در مورد صرف بودجه كلان برای برگزاری اجلاس بین‌المللی گرد و غبار اظهار كرد: «عمده هزینه‌های كنفرانس بر عهده سازمان ملل است. از سوی دیگر برگزاری اجلاسی در این حد برای كشوری مثل ایران امتیازاتی به دنبال دارد؛ به ویژه اینكه ایران كشوری مبتلا به پدیده گرد و غبار است بنابراین باید حداكثر استفاده را برای كشور خودمان از این اجلاس ببریم.» ابتكار در مورد بی‌توجهی به كانون‌های گرد و غبار داخلی گفت: «ایران برای سایر كشورها كانون گرد و غبار نیست، این در حالی است كه كشور ما بیشترین تاثیر را از سایر كشورها در موضوع گرد و غبار دارد. در مورد مهار كانون‌های گرد و غبار داخلی نیز باید تاكید كنم كه طی چند سال گذشته مهار كانون‌های داخلی از طریق احیای تالاب‌ها و سایر اقدامات پیشرفت‌های خوبی داشته است كه همه اینها نشانه توجه جدی دولت یازدهم به این موضوع است.»
سازمان ملل و ایران هیچ كنترلی روی اتفاقات بعد از اجلاس ندارند
گری لوییس؛ نماینده سازمان ملل در ایران نیز در این نشست گفت: «ایران در زمینه مقابله با گرد و غبار كشوری راهبر است و به عنوان كشوری كه به توفان‌های گرد و غبار توجه دارد، اقدامات زیادی انجام داده است. از آنجا كه توفان‌های گرد و غبار تمام كره زمین را تحت تاثیر قرار داده است؛ از این رو از سراسر دنیا برای شركت در این همایش به ایران خواهند آمد. در ایران شهرهای تهران، ایلام، سیستان و بلوچستان، كرمانشاه و اهواز تحت تاثیر پدیده گرد و غبار قرار دارند اما در اهواز و سیستان و بلوچستان اوضاع بدتراست، این پدیده بر اقتصاد، حمل و نقل و نیرو تاثیر می‌گذارد.»
لوییس با اشاره به اینكه جامعه جهانی به فكر مقابله با این پدیده افتاد و سال گذشته چهار قطعنامه در مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شده گفت: نقش ایران در شكل‌گیری تمام آنها بسیار چشمگیر بوده است؛ به خاطر همین 30 كشوری كه بیشترین تاثیر از گرد و غبار می‌گیرند در این همایش شركت می‌كنند.»
نماینده مقیم سازمان ملل در پاسخ به این پرسش كه آیا احتمال صدور قطعنامه در نتیجه برگزاری كنفرانس بین‌المللی گرد و غبار و ایجاد الزام قانونی برای كشورهای منطقه به منظور مبارزه با این پدیده وجود دارد؟ اظهار كرد: «سازمان ملل و ایران هیچ كنترلی روی اتفاقات بعد از اجلاس ندارد. تنها كاری كه می‌توانیم انجام دهیم این است كه نمایندگان كشورهای مختلف را گرد هم آوریم و فهرستی از اقدامات به منظور مقابله با گرد و غبار فراهم كنیم. امیدواریم افرادی كه به تهران سفر می‌كنند مشكل موجود گرد و غبار را درك و برای حل آن تلاش كنند.» لوییس افزود: «امیدواریم بازدید از اقدامات جمهوری اسلامی ایران در زمینه مقابله با گرد و غبار در كاشان و اهواز و بررسی این اقدامات در سپتامبر سال جاری در سازمان ملل منتج به برنامه اقدام عملی شود. نمایندگان و كارشناسان ۳۰ كشور طی سه روز فرصت دارند با هم صحبت و رایزنی كنند تا به همكاری‌های دو یا چندجانبه دست یابند. از سوی دیگر ۱۵ تا ۲۰ رسانه خارجی برای پوشش اجلاس بین‌المللی گرد و غبار حضور می‌یابند.» این كنفرانس با حضور مقامات كشوری ایران در سه روز (12 تا 14 تیر) برگزار خواهد شد.
نظر شما