سلامت نیوز:طرح « من می توانم» با تشویق دختران و پسران «هیرمند» به احیای هنرهای بومی، مسیر تازه ای را پیش روی آنان می گشاید.
به گزارش سلامت نیوز، ایران نوشت: هر تصوری که از سختی، نگرانی، محرومیت و تبعیض دارید، در این سالها یکجا تحمل کردهاند، اما هنرشان این بوده که دست از زندگی نشستهاند. البته بزرگترها خوب به خاطر دارند روزهایی را که آبادانی بر زندگیشان سایه انداخته بود، اما کوچکترها، از همان ابتدا هر چه دیدهاند و شنیدهاند، سختی و تلخی بوده و صدای دلخراش ساز ناکوک زندگی؛ مگر ساعاتی را که سر روی پای مادرها بگذارند و قصههای قشنگ روزهای پر رونق سیستان و بلوچستان را از آنها بشنوند.
اینکه هنوز محرومیت و بیآبی و هوای آلوده و... آنها را از سیستان و بلوچستان سیر نکرده و به خیل مهاجران از این دیار نپیوستهاند، به این معناست که هنوز دلداده امیدند و امیدوار به رسیدن روزهای روشن... البته سکه زندگی روی دیگری هم داشته و قسمت خوب ماجرا آنجا بوده که دغدغه مندانی از اقصی نقاط کشور رنج مردمان این دیار را درک کرده و مدام، یاریشان کردهاند.اما گاه شکل یاری متفاوت است و بیشتر توانمندسازی است. روشی که این بار با طرحی خلاقانه با عنوان «من میتوانم» در خطه آفتاب پیاده میشود.
بی گمان بیشتر یاریگرانی که در این سالها سیل مهرورزیهایشان را روانه دیار آفتاب کردهاند، قصد این را نداشتهاند که جور مسئولان را به تمامی به دوش بکشند یا این پیام را به مردم سیستان و بلوچستان برسانند که دست از تلاش بردارند و تنها چشم بدوزند به دستهایی که به سویشان دراز شده است. دستکم، خیرین گروه باغچه مهر که در این سالها از جمله «ان جی او»های یاریگر مردم سیستان و بلوچستان به حساب میآیند- چنان که خود میگویند-هرگز چنین نیتی نداشتهاند. آنها طی دو سال اخیر نه تنها شرایط تحصیل فرزندان هیرمند را چندین برابر ارتقا بخشیدهاند بلکه علاوه بر تأمین تجهیزات آموزشی و رفاهی برای آنها، به تأمین هزینههای خانواده دانشآموزان هیرمند نیز پرداختهاند. هرچند برای اینکه آنها فراموششان نشود نابرده رنج گنج میسر نمیشود، با آغاز تعطیلات تابستانی شور و شوق تازهای را در میان آنها به راه انداختهاند تا این بار دانشآموزان سرزمین آفتاب که حالا انگیزه درس خواندن و مدرسه رفتن در وجودشان تقویت شده است، امکانات سال تحصیلی جدیدشان را با بازوان توانمند خودشان تأمین کنند.
آذر مبارکی – سرپرست خیرین گروه باغچه مهر در مورد این تصمیم تازه و تأمل برانگیز به «ایران» گفت: از سال 1395 که با منطقه هیرمند و نیازمندیهای این بخش از کشور آشنا شدیم، همه سعی و تلاش من و همراهانم این بوده است که با آموزش و پرورش این شهرستان همراهی لازم را داشته باشیم تا بتوانیم دانشآموزانی که به دلایل مختلف ترک تحصیل را ترجیح داده بودند به درس خواندن مجدد تشویق کنیم و وضعیت بهتری را بر شرایط تحصیلی دانشآموزان این منطقه حاکم سازیم. اما دغدغه تک تک ما این است که نکند دانشآموزان این منطقه تلاش برای سر و سامان بخشیدن به زندگیشان را از یاد ببرند، به همین خاطر، با شروع فصل تابستان به آموزش و پرورش و معلمهای شهرستان هیرمند اعلام کردیم که در سال تحصیلی جدید از جانب اعضای «باغچه مهر» کمکی به دانشآموزان هیرمند نخواهد شد، مگر اینکه خودشان دست بهکار شوند و کارهای مثبتی انجام دهند که ما را تشویق به همراهی کنند.
مبارکی در ادامه یادآور شدد: بهار سال قبل برای اینکه زنان روستاهای مختلف شهرستان هیرمند را به انجام کارهای هنری تشویق کنم، به کمک همراهان مهربانم، کارگاه «شوق دوختن» را در یکی از روستاهای مرزی شهرستان هیرمند راهاندازی کردیم و با گذشت بیش از یکسال به دنبال استقبال خوبی که از این طرح صورت گرفت، تعداد کارگاههای اصلی و فرعی به 12 کارگاه رسید و خوشبختانه در حال حاضر شمار زیادی از بانوانی که سرپرست خانوار هستند یا به دلایلی تأمین هزینههای خانواده را بر عهده دارند، در این کارگاهها آموزش دیده و با بیش از 2 هزار متر پارچه اعلا و مناسب تهیه کوله پشتی که اهدایی کارخانه نساجی اردکان از زیرمجموعه سازمان پزشکی خیریه سیدالشهدا یزد بود، شروع به دوخت کوله پشتی و جا مدادیهای متنوع کردهاند، اما ازآنجایی که این میزان از پیشرفت کافی نبود و دانشآموزان هیرمند هم که هنوز خودشان را باور نکرده بودند، به تلنگری احتیاج داشتند تا تواناییهایشان به آنها یادآوری شود،به همین خاطر طرح فراگیر «من میتوانم»را به آنها معرفی کردم.
هنر ناب سیستان
این ایده جذاب شوق و ذوق زیادی در جمع دانشآموزان هیرمند به پا کرده است، چنان که او در خصوص طرح «من میتوانم» گفت: سیستان و بلوچستان از گذشتههای دور به هنرهای متعددی شهره بوده است که از میان آنها زنان سیستانی در هنر «سوزن دوزی» و مردان سیستانی در هنر «سفالگری» بسیار زبردست بودهاند و بهترین فرصت بود که این هنرهای «به خواب رفته» بیدار شوند. به همین خاطر اعلام کردیم اگر هر کدام از دانشآموزان دختری که در مجموع 2 متر سوزن دوزی را تا ابتدای مردادماه آماده کنند، پانزدهم مرداد ماه یک عدد کوله پشتی، یک جا مدادی (که در کارگاههای «شوق دوختن» و توسط زنان سرپرست خانوار دوخته میشود) و تعداد قابل توجهی نوشت افزار و دفتر هدیه میگیرند.
همچنین در همان روز سایز پاهای این دانشآموزان گرفته میشود و در صورتی که تا اواسط شهریور ماه کولهپشتی و جا مدادیهایشان را با هنر ناب «سوزن دوزی» تزئین کنند، به پاس این همراهی یک جفت کفش هم هدیه میگیرند. اجرایی شدن این تصمیم مستلزم آن بود که مدیر یا مربی پرورشی مدارس در هفته دو مرتبه در مدرسه حاضر شوند و بر روند کار نظارت کنند و دانشآموزان نیز فرصت این فعالیت گروهی را داشته باشند. ضمن اینکه اوایل اعلام این تصمیم، دانشآموزان شک داشتند میتوانند از پس این کار بربیایند یا نه، به همین خاطر از میان 176 مدرسه شهرستان هیرمند که اغلب در نقاط دور افتاده و مرزی قرار دارند، دانشآموزان و کادر آموزشی 12 مدرسه برای شرکت در این طرح اعلام آمادگی کردند و به این ترتیب از ششم خرداد ماه که نخ، سوزن و پارچه «شش تاری» مناسب سوزن دوزی در میان مدارس توزیع شد و در نهایت 400 دانشآموز دختر دست به کار شدند. آن تعداد از دانشآموزانی هم که توان دوختن نداشتند یا اینکه با هنر سوزن دوزی آشنا نبودند، توسط مادر یا یکی از اقوامشان در این طرح شرکت کردند تا با شرکت در طرح «من میتوانم» هنرشان را به رخ تمام کاستیهای شهرشان بکشند.
پسران هیرمند با کارکردی دیگر
در مقابل، طبیعی است که نمیشد از دانشآموزان پسر هم انتظار سوزن دوزی داشت به همین دلیل به آنها پیشنهاد داده شد به هنر زیبا و دیرینه مردان سیستان روی بیاورند واز خاک مرغوب و آفتاب سوزان سیستان برای ساختن خشتهای گلی بهره ببرند. به این ترتیب بنا شد هر کدام از پسران 9 متر خشت گلی را تهیه کنند و به کورههای آجرپزی (از قبل هماهنگیهای لازم با آنها انجام شده بود) بفرستند و پس از پخته شدن خشتها، حیاط مدرسهشان وابتدای جاده اصلی تا ورودی مدرسه را با هزینه گروه ما کفسازی کنند تا آنها هم پیش از آغاز سال تحصیلی ملزومات تحصیل و کفشهای اهدایی را هدیه بگیرند. این در حالی است که این برنامه در مورد پسرها کمی تفاوت دارد، زیرا معمولاً پسرهای هیرمند از ابتدای تابستان به منظور کار کردن به شهرهای اطراف میروند و پایان تابستان به روستایشان باز میگردند و برای اینکه به قولمان عمل کرده باشیم تا میان آنها و دختران هیرمند تبعیضی وجود نداشته باشد، قرار شد صبر کنیم تا پسرها از کوچ بازگردند و بنا بر گفته مسئولان هیرمند که تا نیمه آبان ماه، فرصت تهیه خشت و پختن در کورهها وجود دارد، پس از تهیه خشتها، هدایای پسران هم به آنها تحویل داده شود.
شوق زندگی در میان دانشآموزان 7 تا 17 ساله هیرمند تنها در این خلاصه نمیشود، بلکه قرار است آنها از این پس بواسطه طرح فراگیر «من میتوانم» در میان کسانی که تاکنون کمک کرده بودند تا به زندگی سلام دوباره بگویند، در میان هموطنان خود و نوعدوستان دنیا بیشتر شناخته شوند.یکی از فعالان این طرح که علاقهای به درج نام خود نداشت، با بیان این جملات افزود: قرار است دختران روستایی که هر کدام با خلاقیت خود سوزن دوزیهای متفاوتی را خلق کردهاند فرمهای ویژه دانشآموزان هیرمند را که مشخصات، پایه تحصیلی، نام روستا و شماره تماس آنها را نشان میدهد پر و کارهایشان را شناسنامهدار کنند تا در آیندهای نزدیک علاوه بر اینکه از آثارشان نمایشگاهی در تهران ترتیب داده شود و بنا بر شناسنامه کاریشان سفارش دریافت کنند، آثارشان در گروههای تلگرامی که ایرانیان ساکن کشور و مقیم کشورهای خارجی در آنها عضو هستند رونمایی شود و به این ترتیب علاوه بر کسب درآمد، کمک میکنند هنر کمرنگ یا فراموش شده دیارشان دوباره زنده شود.او با بیان اینکه ایدهآل ما این است که 400 اثر سوزن دوزی به 400 فرد فروخته شود تا به این واسطه افراد بیشتری با هنر ناب سوزن دوزی و دانشآموزان توانمند هیرمند آشنا شوند افزود: پسرهای هیرمند هم از این قافله باز نمیمانند، زیرا قرار است اگر آنها نیز خشتها را به نحو احسن آماده کنند، تا خشتهای بیشتری را تهیه و تمام مسیرهای روستایشان را که پر از گرد و غبار است و در طول سال موجبات بیماری افراد زیادی را موجب میشود، آجر فرش کنند و از این راه هم خدمتی به همولایتیهای خودشان ارائه کنند.
نظر شما