دسترسی كودكان و نوجوانان به موبایل و اینترنت و در پی آن كاهش سن بلوغ مسئولیت والدین را برای تربیت فرزندانی سالم سنگینتر كرده است.
هشدار دیگر رئیس سازمان نظام روانشناسی كشور این بود كه در تهران 10 درصد پسران زودتر از دختران یعنی زودتر از سن 9،5 سالگی بالغ میشوند كه در صورت صحت، بسیار با اهمیت است.
اینكه از بین عوامل اجتماعی و خانوادگی كدام عوامل در بروز این پدیده بیشتر موثر هستند؛ پدران و مادران چه نقشی درایجاد آن دارند؛ چه خطراتی در پیش است و راهكارهای برخورد با این مسئله كدام است موضوعاتی است كه به دنبال پاسخ آنها برآمدیم.
غلامعلی افروز، رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره كشور میگوید: نگاههای نفسانی جنسی در جامعه بیشتر شده و این در حالی است كه میانگین سن بلوغ جنسی در كشور كاهش یافته است به طوری كه قبلاً در پسران 15 سال و در دختران 14 سال بود اما در حال حاضر میانگین بلوغ جنسی دختران 9.5 سال و پسران 12سال است و البته 10 درصد پسران زودتر از دختران در شهر تهران بالغ میشوند.
افروز اضافه میكند: هزاران پسر در دبستان بلوغ جنسی را تجربه میكنند كه باید در نظر داشت در بلوغ جنسی تغییر الگوی تغذیه، استفاده از فضای مجازی و استفاده از برخی مواد تحریكآمیز به عنوان مثال در شامپوها مهم است و مربیان مدارس باید به این موضوع بها دهند.
*اطلاعات كودكان درباره مسائل جنسی به صورت تصاعدی افزایش یافته است
احمد محیط ،مدیر گروه ادبیات و روانپزشكی انجمن جهانی روانپزشكی نیز در این زمینه میگوید: اطلاعات كودكان در زمینه مسائل جنسی و سن بلوغ به صورت لگاریتمی افزایش یافته است و این اطلاعات به نوعی حس جنسی را در كودكان افزایش میدهد.
وی میافزاید: در حال حاضر اطلاعاتی كه در اختیار كودكان در زمینه مسائل جنسی میرسد نسبت به گذشته افزایش یافته است لذا میزان ذخیره مغزی در زمینه مسائل بلوغ زیاد شده و این اطلاعات وقتی انبوه میشوند حسهای كاذبی را در كودكی كه به سن بلوغ نرسیدهاند، برمیانگیزد.
محیط تصریح میكند: اما اینكه بلوغ از نظر زیستشناسی یعنی پیدایش مو در صورت مرد و تغییرات شكل بدنی در زن همراه باشد، مسئلهای است كه بعیدتر به نظر میرسد اما نكتهای كه میتوان روی آن اذعان داشت این است كه تغییرات در وضع تغذیه كه بدون تردید نسبت به نسلهای قبل بهتر شده است ممكن است در جلو انداختن سن بلوغ تاثیر داشته باشند.
این متخصص روانپزشكی خاطرنشان میكند: كیفیت تغذیه از عوامل تعیینكننده رشد جامعه است كه از نظر بالارفتن پروتئین و ویتامینها بهتر شده و این تاثیرات در میزان زودرس شدن سن بلوغ اثراتی دارد.
وی می گوید: افزایش اطلاعاتی كه در اختیار كودكان به كمك مسائل ارتباط رسانهای در خصوص سن بلوغ میرسد به صورت لگاریتیمی افزایش یافته است و همچنین تغییر شكل بحثها در درون خانواده و در بین بچهها كه باز هم منشاء آن رایانهها و رسانههای الكترونیكی هستند، آگاهیهای كودك را در این زمینه بالا برده كه با این وجود حسی جنسی در كودكان افزایش مییابد.
محیط یادآور می شود: اساس رابطه با فرزندان باید دوستی باشد و از همین طریق با فرزند خود به فعالیتهای رایانهای و اینترنت بپردازند و از طرف دیگر آنها را شریك و تنظیمكننده برنامه در كل خانواده بدانند كه این موضوع روی آنها اثر میگذارد لذا اینكه گفته میشود اصلاً حق نداری این كار را بكنی یا دنبال این موضوع بروی اثری نخواهد داشت.
از آنجایی كه این موضوع از نظر مسئولان وزارت بهداشت یك موضوع مربوط به تخصص غدد است. عباسعلی ناصحی، رئیس اداره كل سلامت روان وزارت بهداشت اظهارنظر درباره آن را به اداره غدد وزارت بهداشت واگذار كرد.
*كاهش سن بلوغ باید بررسی شود
شهین یاراحمدی، رئیس اداره غدد وزارت بهداشت در این زمینه اظهار داشت: برای اینكه این پیشفرض كه سن بلوغ كاهش یافته است باید كار تحقیقاتی انجام شود و در آن افرادی كه به رسانههایی مانند رایانه و موبایل دسترسی دارند با افرادی كه دسترسی ندارند مقایسه شود.
وی میافزاید: بدون مدارك علمی نمیتوان در این زمینه صحبت كرد البته ممكن است برخی دانشگاههای این تحقیق را انجام داده باشند.
*كسب اطلاعات درباره مسائل جنسی، سن بلوغ را كاهش میدهد
حسین دلشاد، معاون پژوهشكده غدد دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی میگوید: كسب اطلاعات درباره مسائل جنسی موجب كاهش سن بلوغ میشود اما شروع بلوغ قبل از 5 سالگی غیر طبیعی و نشانه بیماری است.
وی میافزاید: به طور كلی پدیده رشد و نمو و بلوغ پدیدههای فیزیولوژیك هستند كه سن به خصوصی دارند و در دخترها در سن حدود 7 تا 8 سالگی و در پسرها در سن 8 تا 9 سالگی اولین علائم بلوغ ظاهر میشود.
به گفته وی دخترها در سن 14 تا 15 سالگی و در پسرها در سن 15 تا 16 سالگی فرآیند بلوغ تكمیل میشود لذا به طور معمول چون بلوغ 5 مرحله دارد از مرحله یك تا 5 حدوداً 4 تا 5 سال طول میكشد تا فرد به بلوغ كامل برسد.
دلشاد اذعان میكند: نژاد، ژن و مسائل محیطی در این مسئله تاثیرگذار است به طوری كه اگر پدر و مادری بلوغ زودرس داشته باشند احتمال اینكه پسر یا دختر این خانواده نیز بلوغ زودرس داشته باشد وجود دارد البته برعكس آن هم دیده شده است. همچنین مسائل محیطی مانند آب و هوا در سن بلوغ تاثیر زیادی دارد به طوری كه به عنوان مثال در جنوب ایران شروع بلوغ به علت گرما از مناطق سردسیر زودتر اتفاق میافتد.
این فوق تخصص غدد ادامه میدهد: موضوع بعدی كه در این زمینه اهمیت دارد تغذیه است و افرادی كه تغذیه بهتری دارند به علت اینكه فرآیندههای فیزیولوژیك به موقع انجام میشود سن بلوغ آنها زودتر اتفاق میافتد به عنوان مثال اگر به روند شروع سن بلوغ در تمام كشورهای دنیا نگاه كنیم متوجه میشویم كه این روند سیر نزولی داشته است. به طوری كه ممكن بود سن شروع بلوغ در 50 سال آینده در دخترها 10 تا 12 سال باشد كه این میزان در حال حاضر به 7 تا 8 سال رسیده است.
وی ادامه میدهد: شایعترین علت بلوغ زودرس مسائل ژنتیكی است اما در دسترس بودن مطالب مربوط به مسائل سن بلوغ در بین كودكان میتواند موجب تحریك غدد جنسی فرد شده و روی كاهش سن بلوغ اثرگذار باشد.
اما در این بین كارشناسانی هم هستند كه به نوعی مخالف این موضوع هستند و كاهش سن بلوغ را كارشناسی نمیدانند.
*سن بلوغ جنسی كاهش نیافته است
پرویز مظاهری، دبیر انجمن روانپزشكان ایران میگوید: سن بلوغ جنسی با كاركرد غدد جنسی ارتباط دارند و ربطی به میزان اطلاعات نوجوانان در زمینه مسائل سن بلوغ ندارد به همین علت سن بلوغ كاهش نیافته است.
وی اضافه میكند: بلوغ فرایندی است كه 3 مرحله جسمی، روانی و اجتماعی دارد و بلوغ جسمی وقتی است كه صفات ثانویه جنسی آغاز میشود كه بر اساس آن در پسرها دورگه شدن صدا و درآمدن موهای زاید و در دخترها تغییر در اندام از مهمترین این تغییرات است.
مظاهری تصریح كرد: بلوغ جسمی در دخترها از 9 سالگی تا 13 سالگی طول میكشد و بر اساس تغذیه و مكان جغرافیایی فرد این میزان تغییر میكند به طوری كه در مناطق گرمسیر و تغذیه خوب، بلوغ زودتر اتفاق میافتد.
وی یادآور شد: میانگین سن بلوغ دختران 11 سالگی است و در پسرها از 12 تا 13 سالگی تا 15 سالگی ممكن است طول بكشد كه این بلوغ، بلوغ جسمی است.
*تزریق هورمون به دامها در كاهش سن بلوغ افراد تأثیرگذار است
فربد فدایی، مدیر گروه روانپزشكی دانشگاه علوم بهزیستی هم با بیان اینكه سن بلوغ ربطی به اینترنت و موبایل ندارد گفت: مصرف غذاهای دامی به علت تزریق مواد هورمونی به دامها در تغییر و كاهش سن بلوغ افراد تاثیرگذار است اما استفاده از اینترنت در این زمینه نقشی ندارد.
وی ادامه میدهد: نباید همكاران روانشناس در مورد مسائل بیولوژیك از جمله سن بلوغ كه جنبه روانشناختی دارد و بررسی آن به منابع دقیقی نیاز دارد اطلاعرسانی كنند و اطلاعرسانی در این زمینه باید صرفاً از طریق وزارت بهداشت انجام شود.
این موضوع با وجود اینكه مورد اختلاف كارشناسان است ولی یك موضوع مسجل دارد و آن این است كه دسترسی كودكان و و نوجوانان به اینترنت موبایل بسیار آسان شده و پدر و مادر در این مورد نقش اساسی دارند تا اثرات مخرب این وسایل را كاهش دهند.
*كودكانی كه خلاء عاطفی دارند به سراغ موارد غیر اخلاقی اینترنت میروند
غلامعلی افروز، رئیس سازمان نظام روانشناسی ایران میگوید: در زمان حاضر امكان ایجاد مانع اساسی برای تعاملات مجازی كودكان و نوجوانان در اینترنت برای والدین تقریباً محال است. این تعاملات مجازی دیگر میتواند حتی در موبایل نوجوان یا همكلاسیاش خلاصه شود لذا امكان منع آن وجود ندارد.
وی میافزاید: بررسیها نشان میدهد برای اینكه از این ابزارهای موجود استفاده مناسب شود مهمترین راه ارتباط عاطفی والدین با فرزند است كه باید به اوج برسد و پدر و مادر محبوب بچهها شوند. برای این كار باید پدر، مادر را محبوب فرزند و مادر، پدر را برای بچه محبوب كند.
افروز تصریح میكند: اگر این وابستگی امن ادامه یابد و هر دوی والدین محبوب فرزند شوند دیگر لازم نیست حرفی زده شود و ناخودآگاه بیشترین ارتباط كلامی را با فرزند، پدر و مادر خواهند داشت و هر جا كه بچه زندگی كند مصونیت فرهنگی ایجاد خواهد شد.
رئیس سازمان نظام روانشناسی كشور ادامه میدهد: لازمه مصونیت فرهنگی مصونیت عاطفی است و مقدمه مصنونیت عاطفی دلبستگی عاطفی فرزند به پدر و مادر است مثلاً خانم به بچهاش بگوید كه پدرت بهترین بابای دنیاست و مرد به فرزندش بگوید كه مادرت بهترین مادر است اما اگر زن و شوهر با هم با زبان تهدید و تحقیر صحبت كنند فرزند به هیچ كدام دل نمیبندد و در نهایت به كسی دل میبندد كه در بیرون از خانواده پیدا میكند.
وی اضافه میكند: بچههایی كه در محیط امن خانواده، بزرگ و تكریم میشوند آسیبپذیر نمیشوند چرا كه امیرالمومنین علی (ع) فرمودند: "هر كس شخصیت خویش را شریف بدارد از گناهان و لغزشها مصون میماند ".
افروز اذعان میكند: تكریم فرزند این است كه اسم بچه را با خانم و آقا صدا بزنید و همین طور همسران نیز باید همینگونه در مقابل بچهها با هم صحبت كنند اگر پدر و مادر برای فرزند محبوب شدند فرزند عاشق خانواده میشود و در آن خانواده آرامش میگیرد، اگر این كار انجام شد معضلات اینترنتی رنگی نخواهد داشت چرا كه بچههایی به سراغ موارد غیراخلاقی اینترنت میروند كه خلاء عاطفی دارند و پدر و مادر خود را دوست ندارند.
نظر شما