سلامت نیوز:سازمان ملل، پنجشنبه گذشته 25 نوامبر 2010 با انتشار گزارشی درباره افزایش چشمگیر تولید، قاچاق و مصرف مواد مخدر مصنوعی در آسیای شرقی هشدار داد. در این گزارش آمده که طی سال 2009 تمام کشورهای این منطقه تولید مواد مخدر آمفتامینی داشته‌اند...

به گزارش سلامت به گفته سازمان ملل این آمار تهدیدی جدی است؛ میانمار با قاچاق مواد اولیه از چین و تایلند در آزمایشگاه‌‌هایی مخفی به تولید این مواد مخدر مشغول است. گروه‌های سازمان‌یافته قاچاق جهانی مواد مخدر هم به روند تولید و عرضه مواد مخدر صنعتی در آسیای شرقی دامن زده‌اند؛ از طرفی مصرف کتامین هم در این منطقه افزایش یافته و طی سال 2009 9/6 تن کتامین در شرق و جنوب شرق آسیا کشف شد که 85 درصد مصرف جهانی را تشکیل می‌دهد. در هنگ‌کنگ کتامین مهم‌ترین ماده مخدر مصرفی است. از 14 تا 53 میلیون مصرف‌‌کننده آمفتامین در جهان 07/2 تا 4/3 میلیون نفر در آسیای شرقی سکونت دارند. همه این آمارها در حالی است که به‌رغم گرایش گسترده به مواد مخدر مصنوعی سیستم مبارزه با مواد مخدر این منطقه بر مبنای مواد مخدر سنتی چون تریاک، حشیش و هرویین پایه‌ریزی شده است. این اخبار جدید بهانه‌ای شد تا درباره مواد مخدر مصنوعی و سنتی اطلاعاتی را در اختیارتان قرار دهیم.


شاید باورکردنی نباشد اما مصرف مواد مخدر آمفتامینی از مصرف کوکایین و هرویین بیشتر شده است. ترکیبات آمفتامینی با تاثیر بر مراکز لذت مغز سبب احساس «سرعت» و «لذت» می‌شوند. این مواد راحت تهیه می‌شوند، ارزان‌اند، سخت مهار می‌شوند، از کوکایین قوی‌ترند و اثر دیرپاتری دارند؛ به صورت قرص، دود حاصل از سوختن، استنشاق یا تزریق مصرف می‌شوند و معمولا جوان‌‌ها را به خود جذب می‌کنند چرا که به آنها احساس انرژی، تخلیه احساسات، آزادی، هوشمندی، صلاحیت و قدرت می‌دهند. این مواد وسوسه‌انگیز، امروزه در تمام نقاط دنیا گسترش یافته‌اند اما شمال آمریکا، اروپا و جنوب شرق آسیا قطب‌‌های اصلی مصرف آنها هستند. به گفته مدیر برنامه مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل این مواد به زودی می‌توانند مشکل‌سازترین مواد مخدر قرن معرفی شوند. آمفتامین‌ها علاوه بر تاثیرات مطلوب از نظر مصرف‌کننده مزایایی هم برای تولیدکنندگان و قاچاقچیان دارند. انواع گیاهی سنتی تحت تاثیر ویژگی‌‌های اقلیمی و آب‌و‌هوایی قرار می‌گرفتند اما مواد مخدر مصنوعی به صورت قرص، پودر و کریستال تولید می‌شوند که همین حالت‌‌های فیزیکی عاملی موثر در افزایش روند توزیع و و البته مصرف آنهاست.


علل گرایش به آمفتامین

مبتلایان اغلب برای غلبه بر مشکلات زندگی، احساس شادی بیشتر، هوشیار و بیدار ماندن به مدت طولانی، کاهش ناگهانی وزن و فائق آمدن به اضطراب‌‌های خود به این دسته مواد روی می‌آورند.


تقصیر خلبانان جنگی است

مواد آمفتامینی تازه کشف نشده‌اند. در جنگ جهانی دوم برای خلبانان نظامی و دیگر افرادی که باید به مدت طولانی بیدار و هوشیار می‌ماندند داروهای آمفتامینی تجویز ‌می‌كردند. به تدریج موارد مصرف این داروها به انحراف کشیده شد و از دامنه پزشکی خارج شد. امروزه محرک‌‌های آمفتامینی در پزشکی کاربرد چندانی ندارند در عوض بازار سیاه‌شان رونق چشم‌گیری داشته است.


بدترین آمفتامین

مت‌آمفتامین، یکی از بدترین انواع آمفتامین‌ها و به شدت اعتیادآور است. بنا به گفته انجمن بین‌المللی مبارزه با مواد مخدر(INCB) تولید، قاچاق و مصرف این ماه در آمریکای مرکزی، جنوب شرق آسیا، اروپا، آمریکا، استرالیا و نیوزیلند رو به افزایش است.


کشورهایی خبرساز مت‌آمفتامین

• در آمریکا به‌رغم قانون‌های جامعی که برای کنترل و مبارزه با این ماده مخدر وضع شده نه تنها تعداد معتادان به این ماده رو به افزایش گذاشته بلکه بسیاری از معتادان کراک هم مصرف خود را به مت‌آمفتامین تغییر داده‌اند.

• مت‌آمفتامین در فیلیپین، استفاده گسترده‌ای دارد و در ژاپن، تایلند، مالزی و کره هم روبه گسترش است.

• در ژاپن 90 درصد قوانین مبارزه با مواد مخدر در ارتباط با مت‌آمفتامین است.

• در جمهوری کره و استرالیا سوءاستفاده از این ماده بعد از شاهدانه رتبه دوم را دارد.


قاچاقچیان سازمان‌یافته

شواهد حاکی از آن است که سود ناشی از قاچاق مواد مخدر صنعتی به مراتب بیشتر از مواد مخدر سنتی است. مافیاهای مکزیکی در قاچاق مت‌آمفتامین، نقشی اساسی دارند این گروه‌‌ها هم مت‌آمفتامین را به آمریکا قاچاق می‌کنند و هم مواد اولیه آزمایشگاه‌‌های مخفی تولید مت‌آمفتامین آمریکا را فراهم می‌کنند. اخیرا تولید محرک‌های آمفتامینی در کشورهای محل مصرف هم گسترش‌یافته و با حذف هزینه واسطه‌‌ها و مسیرهای قاچاق راه دور عرضه آنها را آسان و قیمت آنها را پایین آورده است.


آزمایشگاه‌‌های مخفی و ابتدایی

آزمایشگاه‌‌های مخفی تولید مواد مخدر آمفتامینی هرجایی می‌توانند باشند از زیرزمین آشپزخانه گرفته تا انبار و طویله. سابقا ماده اولیه این آزمایشگاه‌‌ها افدرین و پسودوافدرین بودند. با مبارزه‌های قانونی علیه استفاده از افدرین خلافکاران به پسودوافدرین روی آوردند. این ماده در ترکیب داروهای بدون نسخه وجود دارد و خلافکاران می‌توانند آن را به راحتی فراهم کنند. مکزیکی‌‌ها که تولیدشان بر پایه افدرین بود منبع جایگزین آن را از چین، چک و هند وارد می‌کنند. از دیگر مواد اولیه‌ای که در ساخت آمفتامین‌ها کاربرد دارد فنیل پروپانولامین است.


تاثیر اكستاسی بر سلامت

هنوز دانش متخصصان درباره عوارض این ماده مخدرکامل نیست اما دانشمندان معتقدند مصرف آن سبب کاهش سروتونین مغز و در نتیجه تحریک و توهمات بصری می‌شود. سرتونین ماده‌ای شیمیایی در مغز است که بر احساسات، خواب، عادت‌‌های تغذیه‌ای تفکر، رفتار پرخاشگرانه، عملکرد جنسی و حساسیت به درد تاثیر دارد. مطالعات انجام گرفته بر موش‌ها و میمون‌ها نشان می‌دهد که استفاده از اکستاسی می‌تواند سبب کاهش 90 درصدی سروتونین به مدت 2 هفته شود.


تأثیر مت‌آمفتامین بر سلامت

مت‌آمفتامین در بدن، سبب بالا رفتن شدید سطح انتقال‌دهنده عصبی دوپامین و در نتیجه تحریک سلول‌‌های مغزی و افزایش خلقیات و حرکات بدنی می‌شود. استفاده طولانی‌مدت توانایی مغز را در تولید دوپامین (که برای احساس لذت و عملکرد روانی ضروری است) مختل می‌کند. این اثر تا یك سال پس از قطع مصرف ماندگار است. استفاده طولانی‌مدت ازاین مواد امواج سیستماتیک مغز را دستخوش تغییر می‌کند بنابراین مردم باید درباره مصرف این ماده مضر تجدیدنظر کنند. در ابتدای مصرف دوزهای اندک مت‌آمفتامین سبب افزایش تمرکز فرد می‌شوند اما این دوز کم مربوط به همان اوایل است و مقاومت فرد به سرعت بالا خواهد رفت بنابراین مجبور می‌شود مصرف خود را افزایش دهد؛ بیشتر و بیشتر مصرف می‌کند و به مدت بیشتری در حالت خماری می‌ماند. برخی مصرف‌کنندگان به مدت 3 تا 15 روز قادر نیستند بخوابند. مصرف درازمدت مت‌آمفتامین می‌تواند سبب اسکیزوفرنی، جنون و رفتارهای خشونت‌آمیز شود.


کاربرد آمفتامین در پزشکی

آمفتامین، دارویی محرک و سرکوب‌‌کننده اشتهاست که برای درمان نارکولپسی (میل شدید به خواب) و اختلال تمرکز حواس و بیش‌فعالی(ADHD) کاربرد دارد. این دارو با تاثیر بر مغز و اعصاب سبب افزایش تولید برخی مواد شیمیایی در بدن می‌شود و در نتیجه ضربان قلب و فشارخون را افزایش داده و اشتها را کاهش می‌دهد. از عوارض مصرف آمفتامین می‌توان به گیجی، تاری دید، بی‌قراری و خستگی‌ناپذیری شدید اشاره کرد. این دارو می‌تواند بیمار را به طور جسمی و روحی وابسته خود کند و اگر پس از مدتی، استفاده مداوم به‌طور ناگهانی قطع شود ممکن است عوارض قطع مصرف را نشان دهد.