سلامت نیوز:بی تردید تامین سلامت و تحقق تربیت جسمی یكی از وظایف مدارس است یعنی كودكان و نوجوانان باید در طول دوران تحصیل تحت مثلث تغذیه و بهداشت و درمان و ورزش به حدی از ویژگیهای جسمی برسند كه با شاخصهای تربیت جسمی بشود آنها را افرادی سالم و توانمند و دارای اندام مناسب دانست و این از جمله حقوق كودكان و نوجوانان است كه وظایف مربوط به آن بر عهده خانواده و مدرسه است.
به گزارش سلامت نیوز، اعتماد نوشت: از آنجا كه تغذیه اساسیتر است و بدون تغذیه مناسب ورزش و بهداشت و درمان هم معنا پیدا نمیكند بر آن شدیم تا در گزارشی به این مهم بپردازیم و مردم و مسوولان را به آن توجه دهیم. لذا این گزارش را در معرض نقد و نظر خوانندگان صفحه مدرسه قرار میدهیم.
ضرورت تربیت و سلامت جسمی و تغذیه مناسب دانشآموزان
دوران تحصیل دانشآموزان یكی از حساسترین دورهها چه از لحاظ رشد شخصیتی و چه از لحاظ رشد جسمانی است. بنابراین تغذیه دانشآموز باید طوری باشد كه از تمام جهات نیازهای او را برطرف سازد. تغذیه میتواند نقش مهمی در فعالیت فكری كودك داشته باشد. پیروی از اصول اولیه و كلی برای نظمدهی به برنامه تغذیهای محصلان كافی است تا ابتداییترین خواسته آنان محقق شود. برنامه غذایی صحیح و سالم میتواند در پیشبرد یك سال تحصیلی خوب، نقش اساسی ایفا كند.
محصلان به همه موادمغذی نیاز دارند
به طور كلی برنامه غذایی در زمان مدرسه و خارج از مدرسه تفاوت چندانی ندارد فقط موضوع این است كه با توجه به گذراندن دوران تعطیلات تابستان و به تبع آن مسافرتها و برنامههای اینچنینی، احتمال مصرف غذاهای فرآوری شده یا غذاهای فستفودی بیشتر بوده است. با این حال اگر فردی به عنوان یك محصل یا یك دانشجو میخواهد از حداكثر پتانسیل ذهنی و جسمی خود استفاده كند باید تمام مواد مغذی شامل املاح و ویتامینها و مواد مغذی ماكرو و میكرو برای هر فردی بهطور متعادل و با توجه به مقدار نیاز فرد به بدن او برسد.
دخترهای محصل مراقب كمبود آهن باشند
دخترها در سنین بلوغ كه قاعدتا مترادف است با دوران راهنمایی یا دبیرستان باید مراقب كمبود آهن، روی، ید، ویتامین D و كلسیم باشند چون كمبود این ویتامینها و مینرالها شایع است و چه بسا كمبود هر یك از آنها میتواند روی عملكرد فیزیولوژیك و مكانیسمها مغز و بدن تاثیرگذار باشد. بنابراین كمبود خفیف هر یك از موارد یاد شده میتواند روی قدرت تمركز ذهنی، توجه و نهایتا میزان یادگیری سر كلاس درس موثر باشد. به طوری كه مطالعات مختلف نشان دادهاند كمبود آهن حتی اگر به طور حاشیهای ایجاد شود یعنی حتی اگر به بروز نشانههای بالینی هم منجر نشود، میتواند به طور قابل توجهی روی تمركز ذهنی اثر بگذارد. درباره كمبود ید هم این مساله كاملا ثابت شده است. این موضوع حتی در كتابهای درسی هم قید شده و به عنوان یك نشانه علمی مورد توجه است. كمبود كلسیم و ویتامین D هم میتواند روی متابولیسم بدن اثر بگذارد و در واقع منجر به كاهش متابولیسم پایه بدن شده و در نهایت باعث بیماریهایی مثل چاقی و اضافه وزن، استرس و البته بیماریهای التهابی و متابولیك شود.
ضرورت خوراكی در زنگ تفریح
۴ گروه اصلی غذایی باید در قالب وعدهها و میانوعدهها تنظیم شوند و در برنامه غذایی قرار بگیرند. در واقع تنظیم خوراكی باید به گونهای باشد كه این ۴ گروه غذایی حداقل در ۳ وعده خوراكی و ۳ میان وعده گنجانده شود. هر چقدر سن افراد كمتر باشد اهمیت این موضوع بیشتر میشود. به بیان ساده اگر یك نوجوان صبحانه را كامل مصرف كند اما ساعت ۱۰ در مدرسه دیگر میان وعدهای استفاده نكند، در ساعات نزدیك به ظهر دچار افت قندخون خواهد شد و اگر كلاس درسی در آن ساعت خاص داشته باشد طبیعی است یادگیریاش در آن زمان به حداقل ممكن برسد، بنابراین در ساعات زنگ تفریح بهتر است میانوعدههایی از گروه میوهها، سبزیجات و صیفیجات یا شیر و لبنیات گنجانده شود تا بچهها بتوانند در طول روز و البته به فاصله هر ۲ یا ۳ ساعت از آنها مصرف كنند.
صبحانه مهمترین وعده غذایی است
عادت، موضوع بسیار مهمی در امر تغذیه است. مثلا اگر فردی خودش را به خوردن صبحانه و شام عادت دهد و ناهار نخورد بعد از مدتی به ناهار نخوردن عادت میكند یا عكس این هم میتواند صادق باشد. نباید فراموش كرد مهمترین وعده خوراكی صبحانه است؛ گویی اینكه اگر صبحانه در زمان، مقدار و شرایط مناسب مصرف شود به نوعی تنظیمكننده حالتهای گرسنگی و اشتها طی روز خواهد بود، اما نمیتوان این موضوع را به شكل دستوری درآورد؛ بهطوری كه بگوییم همه بچهها باید صبحانه بخورند این امر به مدیریت و شیوه زندگی افراد هم ربط دارد و اینجاست كه بحث عادت هم مطرح میشود. به بیان ساده كسی اشتها و میل به صبحانه دارد كه ۴۵ دقیقه تا یك ساعت بعد از اینكه از خواب بیدار شد سر میز صبحانه برود، بنابراین بچهای كه شب تا دیر وقت بیدار است و صبح هم به سرعت از خواب بیدار میشود و فقط وقت دست و صورت شستن دارد و بعد باید بلافاصله سوار سرویس شود و به مدرسه برود مسلم است كه به هیچ عنوان نمیتواند صبحانه بخورد. پس مهمترین تاثیرگذاری روی این مساله برنامهریزی زندگی است. باید طوری برنامه را تنظیم كرد صبح كه بچهها از خواب بیدار میشوند اشتهای كافی برای خوردن این مهمترین وعده غذایی را داشته باشند تا بلكه در ساعات اولیه روز به بالاترین پتانسیل ذهنی برای درك مطلب و توجه برسند.
سبد كالا برای دانشآموزان مناطق محروم و تلاش برای پوشش بیشتر
یك مقام مسوول در آموزش و پرورش گفته بود نظر آموزش و پرورش این است كه سبد كالا در مدرسه داده شود و صرف بهبود تغذیه دانشآموزان شود؛ همان سبد كالایی كه هر چند ماه یكبار وزارت كار به خانوادههای منطقه محروم میدهد و شامل برنج و مرغ و اقلامی از این دست است، در مدارس شبانهروزی هم توزیع خواهد شد. تعداد زیادی از دانشآموزان مراكز شبانهروزی در مناطق عشایر و محروم و غیربرخوردار هستند كه میتوانند از این مزیت استفاده كنند.
یك مقام دیگر هم گفته بوداعتباری برای توزیع تغذیه رایگان در مدارس مناطق محروم در آموزش و پرورش وجود دارد كه این اعتبار با تهیه تغذیه رایگان، در میان مدارس مناطق محروم توزیع میشود. انجام فعالیتهای اجرای توزیع تغذیه رایگان در مدارس مناطق محروم توسط معاون پشتیبانی آموزش و پرورش هر استان انجام میشود؛ ضمن اینكه فعالیتهای نظارتی، كیفیتی و سلامتی را معاون تربیتبدنی و تندرستی بر عهده دارد. این مقام مسوول گفته بود: در حال حاضر مناطقی كه تحت پوشش توزیع تغذیه رایگان هستند، تمام مناطق مد نظر آموزش و پرورش نیست و باید مناطق دیگری نیز تحت پوشش این طرح قرار گیرند اما به دلیل كمبود بودجه این امر در حال حاضر میسر نیست. وی همچنین تاكید كرده بود: تمام تلاش خود را میكنیم كه تمام مناطق محروم را تحت پوشش این طرح قرار دهیم. گفتنی است سالانه ٢ میلیون و ٨٠٠ هزار دانشآموز مناطق محروم تحت پوشش طرح توزیع تغذیه رایگان قرار میگیرند.
نظر شما