مشاور دبیر كل كمیته دائمی پدافند غیرعامل كشور گفت: برخی خطوط تولید واكسن در كشور برای اخذ مجوز تأییدیه نظارت ایران بر واكسن در منطقه تعطیل شد و تا حدی مسیر واردات نسبت به گذشته تسهیل شد.

فرشید جزایری در گفت‌و‌گو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس، در خصوص وضعیت صنعت واكسن سازی كشورمان افزود: انستیتو رازی و پاستور معتبرین و قدیمی‌ترین مراكز تولیدی، تشخیصی و تحقیقاتی در حوزه‌های دارویی، بیوتكنولوژی، بهداشت، پزشكی و دامپزشكی، شناخته می‌شوند كه در صورت ظهور اپیدمی، پاندمی، بیماری‌های نوپدید عفونی انسانی یا دامی یا هرگونه تهاجم بیولوژیك و بیوتروریسم تنها مرجع و ملجاء مناسب به منظور همكاری در جهت اقدام عملیاتی متناسب در سطح كشور خواهند بود.

وی افزود: امروزه قریب 100فرآورده بیولوژیك، اعم از دارویی (واكسن و سرم های درمانی)، تشخیصی، تحقیقاتی و ... در این 2 مركز تهیه و تحت كنترل و آزمونهای كیفیتی قرار می‌گیرند.

جزایری تصریح كرد: طی 30 سالی كه از انقلاب اسلامی می‌گذرد، صنعت واكسن‌سازی به دلیل تحریم مواد اولیه‌، تجهیزات و دانش فنی مرتبط، دچار فراز و نشیب‌ها و چالش‌های زیادی شده است و مهمتر از همه اینكه طی دهه اخیر به دلیل پررنگ‌شدن رعایت الزامات و قوانین ملی-بین المللی نظام بهینه تولید (GMP) از سوی سازمان جهانی بهداشت و تهیه مواد اولیه و تجهیزات ساخت واكسن از كشورهای دست چندم، صنعت استراتژیك ساخت واكسن مورد تهدید جدی بیگانگان قرار گرفته است.

كارشناس خبره انستیتو تحقیقات واكسن و سرم سازی رازی ادامه داد: اخذ تأییدیه بین‌المللی صلاحیت نظارت وزارت بهداشت بر تولید واكسن‌های انسانی، اگر چه مزین به جملات كارشناسان دپارتمان واكسن WHO بود اما این تأییدیه مسیر واردات را تسهیل می‌كند.

وی افزود: آنها می‌گویند "جمهوری اسلامی ایران برای خدمت به بشریت هیچ مرز جغرافیایی نمی شناسد و أخذ گواهینامه بین المللی صلاحیت نظارت امری است كه سبب گسترش دیپلماسی سلامت در جهان می‌شود. " كه این جمله در مفهوم و محتوی كاملاً درست است و كلمات به دقت گزینش شده‌اند اما به منظور اخذ تأییدیه بین‌المللی برخی خطوط تولیدی واكسن تعطیل شد و برخی دیگر در آستانه تعطیلی است

جزایری تصریح كرد: البته پارادوكس مفاهیم اینجاست در حالی كه وزارت بهداشت نتواند نقش نظارتی خود را بر صنعت تولیدی داخل به درستی انجام دهد، چگونه می‌تواند در سطوح بین المللی محلی از اعراب داشته باشد؟

وی گفت: به دنبال اخذ تأییدیه بین‌المللی، ایران قابلیت صادرات واكسن‌های انسانی به 124 كشور فاقد فناوری تولید واكسن را دارد اما سؤال واضح، ساده و شفاف این است كه تا زمانی كه خطوط تولید واكسن با الزامات و مقررات ملی-بین‌المللی انطباق ندارد، چگونه می‌توان ترتیبی اتخاذ داد كه هم كشور از گزند تهدیدات تأییدیه بین المللی در امان بماند و هم به آینده‌ای روشنتر فكر كرد؟

مشاور دبیر كل كمیته دائمی پدافند غیرعامل كشور خاطرنشان كرد: در صورتی كه 11 شرط در صنعت ساخت و كنترل واكسن حاكم باشد می‌توان امیدوار بود جایگاه قبلی خود را در منطقه حفظ كرده و حتی قبل از 1404 به اهداف برنامه 20 ساله برسیم.

وی افزود: از حاكمیت و استیلای هوش هیجانی (EQ) برهوش تحلیلی (IQ) بپرهیزیم چرا كه پدیده مهاجرت نخبگان نتیجه راه اندازی و راهبری مجموعه واكسن سازی توسط مستشاران خارجی از قدیم الایام بوده است و خرید تجهیزات، مواد اولیه و طی دوره‌های آموزشی در كشورهای دست اول دنیا سبب شد كه صنعت استراتژیك ساخت واكسن كمتر به فكر تربیت مخترع، دانشمند و كاشف باشد و تبدیل به صنعتی مونتاژ و اپراتوری شود.

جزایری ادامه داد: تفكر شورایی را باید به عنوان ابزاری توانا برای احیا فكر در چهارچوب اندیشگاه‌های فكر و در بستری از توجه رویكردی و تالاری به فكر با زیرساخت های فرهنگ فكر كه مجموعه تولیدی دارویی را به سمت مجموعه های دانش بنیان هدایت می‌كند، بر فعالیت‌هایمان حاكم كنیم.

وی با بیان اینكه واكسن به منظور پیشگیری از بروز همه‌گیری بیماری‌های عفونی به كار می‌رود تصریح كرد: لذا بسادگی و برخلاف تصور عوام دارو محسوب می‌شود و حتی برخی واكسن‌ها نیز راه خود را به حیطه درمان باز كرده‌اند. لذا ترویج روحیه همكاری بین بخشی و بین رشته‌ای علوم پزشكی ـ دارویی باید در دستور كار قرار گیرد.

جزایری یادآور شد: امروزه ملزم به رعایت الزامات و استانداردهای ملی-بین المللی، سطوح ایمنی ـ زیستی BSL، امنیت ـ زیستی BS و نظام بهینه تولید GMP‌ هستیم كه باید بدون غرب‌زدگی، قوانین، مقررات و الزامات را جدی بگیریم.

وی افزود: اشراف به اصول توان‌سنجی تولید، ظرفیت سازی و نظارت بر به‌سرانجام‌رساندن اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه از جمله عوامل اصلی و مهم در تضمین كیفیت فرآورده تولیدی و انطباق با معیارها بین المللی است.

كارشناس خبره انستیتو تحقیقات واكسن و سرم‌سازی رازی ادامه داد: تنظیم فعالیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی و صرف درصدی از سود تولید جهت تحقیق و توسعه امروزه نشانه و شاخصی از اعتلای صنعت مربوطه محسوب می‌شود كه باید بیش از پیش به آن پرداخته شود.

وی ادامه داد: نجواها، زمزمه‌ها و پیشنهاد تشكیل كنسرسیوم‌ها، هلدنیگ‌ها، شركت‌های اقماری، مجموعه‌های دانش بنیان به گوش نمی‌رسد و باید در نظر داشت كه تعریف و تبیین اهداف مشترك كشوری خود زمینه‌ساز ائتلاف‌های كاری است.

جزایری گفت: وجود مجموعه‌های پایش و مونیتورینگ عوارض ناخواسته و جانبی، ایمن‌سازی و بازخورد نتایج به دست آمده به خطوط تولیدی امری است كه باید بیش از پیش مورد توجه جدی قرار گیرد. در هر مجموعه با هر قدر توان منابع انسانی، تجهیزاتی و مالی بدون نظارت‌های عالیه و كارشناسی هیچگاه، انحراف از خط مشی كیفی ـ مشتری مداری آشكار نخواهد شد.

وی اضافه كرد: محاسبات طراحی و كنترل مربوط به الگوریتم زمان‌بندی تولید با محوریت مشتری‌مداری تنها عاملی است كه ارزیابی مدیریت ارشد را عملیاتی و بهنگام می‌كند. علم اقتصاد انرژی در حوزه تخصصی ساخت واكسن راه نیافته و واژه‌ای شناخته شده نیست.

جزایری خاطرنشان كرد: در آینده نظارت سازمان غذا و دارو ایران (iFDA) در تجمع نیازها و ارتقاء كیفی استانداردهای كشور عامل جدی و تأثیر گذار است به طوری كه هرگونه عدول از موازین علمی و كارشناسی اگر چه در وهله اول با نیت تأمین نیازهای فوری و آنی كشور، امری توجیه‌شده جلوه می‌كند اما در بلندمدت تأثیر منفی بر مجموعه دارد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha