سلامت نیوز: دانشآموزان، معــلمــان و خانوادههای دانشآموزان سه گروهی هستند که همواره با کتابهای درسی و محتوای درسی دانشآموزان درگیر هستند و با آن سروکار دارند؛ دانشآموزان بهعنوان گروهی که ساعتهای زیادی از زمان تحصیل خود را صرف خواندن و آموختن از این منبع آموزشی میکنند، معلمان و دبیران که وقت زیادی را هزینه آموزش مطالب موجود در کتابهای درسی به دانشآموزان میکنند و با آن سروکار دارند و درنهایت خانوادههای دانشآموزان که با دامنههای متفاوتی از توجه و دقت و دغدغهمندی نسبت به مقولههای آموزشی فرزندانشان با کتابهای درسی آنها درگیر هستند و ارتباط برقرار میکنند.
به گزارش سلامت نیوز؛ فرهیختگان نوشت: مطالب و آموزههای موجود در کتابهای درسی بسیار مهم و تاثیرگذار است و باید توقعات و البته احتیاجات این گروهها سوای هر سیاست و چشماندازی در اولویت تدوین کتابهای درسی لحاظ شود و این مهم جز با دخالت و دریافت نظرات و خواستههای گروههای درگیر و دخالت آنها در روند تدوین و تولید کتابهای درسی امکانپذیر نیست و ورود موضوعات و گزارههای فرمایشی در متن کتابهای درسی نمیتواند و نتوانسته است مفید واقع شود.
همه آنچه تا به اینجا بیان شد، یک شِمای کلی و منطقی و البته آرمانی از واقعیت جامعه هدف مدنظر کتابهای درسی دانشآموزان و حداقل انتظارات در تهیه و تدوین آنها بود که جهت فهم اجرا یا عدم اجرای آن کافی است همین حالا کتاب درون کیف دانشآموزی را که در منزل دارید، باز کرده و مشاهده کنید که فاصله آنچه آرمانی و منطقی است با آنچه به رشته تحریر و تدوین و توزیع درآمده، چقدر زیاد و قابل تامل است. تقریبا همه ما، دوران دانشآموزی را پشت سرگذاشتهایم و کم و بیش با موضوعات کمتر مفید و کاربردی و بیشتر تئوریهای بلااستفاده، دست و پنجه نرم کردهایم و درنهایت آنچه عایدمان شد، حرص نمره قبولی پایان ترم بود و فراموشی آنچه روزگاری برایش شبها و روزها بیخواب و پراسترس بودیم.
اما آیا بهواقع هدف و دستاورد 12سال تحصیل و گذران دوران دانشآموزی و تورق کتابهای درسی همین خروجیهای بیبنمایههای غنی علمی و مهارتی است؟ همواره دیده و شنیدهایم که سیاستها و چشماندازهای کلان نظام آموزشی حول محور مهارتآموزی و آموزش کاربردی چرخیده و شکل گرفته است، اما حسرت انجام یک آزمایش جذاب شیمیایی در یک آزمایشگاه مجهز و یک تولید کارگاهی با آموزههای حرفهای و فناورانه در یک کارگاه مجهز و درنهایت یک ساعت ورزش مناسب و جذاب در یک مکان مناسب ورزشی همواره درون دل بسیاری از دانشآموزان مانده است و هیچ فرمول و تئوری کلاسیک و مدرنی نتوانست جای آن را در کلاسهای خشک و بیروح مدارس و لابهلای واژههای تکراری و کپیشده کتابهای درسی پر کند. در تمامی دورههای سکانداری وزارت آموزش و پرورش توسط وزرای مختلف، سخن از تغییر و تحول و رشد و بازنگری در شیوههای قدیمی و کمبازده گذاشته شد، اما امروز و بعد از همه این گذشتهها و دورههایی که یکی پس از دیگری آمدند و رفتند، ما شاهد تغییر شگرف و قابلتوجهی در عرصه تحول سیستم آموزشی مدارس و محتویات کتب درسی نبودهایم.
این گفتهها و گزارهها در تحلیل موضوع محتویات کتابهای درسی تنها بخشی از انتقادات و اظهاراتی است که میشود در این باره بیان کرد و در همین راستا میتوان به گفتههای اشخاص و سیاستگذاران بالادستی همچون خود وزیر آموزش و پرورش نیز اشاره کرد که در شهریور ماه امسال در نشست روسای آموزش و پرورش خراسان رضوی با انتقاد از نوع آموزشها و محوریت آموزشی مدارس به دانشآموزان به این موضوع اشاره کرد و گفت: «با توجه به انتقاد مردم و بسیاری از متخصصان از حافظهمحوری و تمرکز بیش از حد نظام آموزشی بر محفوظات، باید به اصلاح این روند در برنامههای درسی بپردازیم. از طرف دیگر باید تمرکز را در مجموعه آموزش و پرورش کاهش دهیم و از نیروی عظیم معلمان در تصمیمسازی استفاده کنیم، بهگونهای که بتوانند در طراحی و تدوین برنامه آموزشی و تربیت دخالت کنند.»اینها سخنانی دلنشین و نویددهنده برای دانشآموزان، معلمان و خانوادههای دانشآموزان است، اما عمل به آنها بسیار دلنشینتر و امیدبخشتر خواهد بود، چراکه این دانشآموزان و فرزندانی که در درون این سیستم آموزشی رشد مییابند، در آینده و در مراحل تثبیت و فرآیند تصاحب شغلیشان آنچه بیش از آموزههای فشل کتابهای درسی به دادشان میرسد، مهارتهایی است که انتظار میرود در زمان طولانی 12ساله تحصیلشان به آنها آموزش داده شود و بعدها از آن استفاده مفید ببرند؛ مهارتهایی که در تمامی جستوجوها و پرسش و پاسخها و مطالبهگریهای دلسوزان آموزشی از آن یاد میشود، اما درنهایت آنچه در کلاسهای درس مدرسه به دانشآموزان تزریق میشود، همان فرمولها و تکلیفهای بیدلیلی است که کمی امروزیتر و البته شسته رفتهتر ارائه میشود.
در پایان باید گفت که به گواه کارشناسان و صاحبنظران و البته منتقدان، محتوای فعلی کتابهای درسی و آموزشی نه در گذشته و نه در زمان حال نمیتواند بازدهی متناسب و کارآمدی داشته باشد و مهارتآموزی را در دانشآموزان نهادینه کند و تغییر این رویه و ایجاد تحول در آن برعهده وزارت آموزش و پرورش است؛ البته آموزش و پرورشی که به گفته رئیس ستاد اقامه نماز، باید خاکش عوض شود...
نظر شما