طرحی که قرار بود حل‌کننده بسیاری از مشکلات بهداشت و درمان کشور باشد، خود نیازمند به راهکارهایی شد که مشکلاتش حل شود. در این میان، بسیاری از مسئولان و کارشناسان این حوزه یکی از علل عمده موفق نبودن این طرح را چالش پیش آمده میان وزارتخانه‌های بهداشت و رفاه می‌دانند و البته بدهکاری به بیمه‌ها را مطرح می‌کنند اما محمدرضا بادامچی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نظر دیگری دارد می‌گوید: «بزرگترین مانع اجرایی شدن طرح تحول سلامت، نبود شفافیت در سیستم و بوروکراسی اداری بیمارستان‌هاست.»

آیا طرح تحول سلامت به دلیل مشکلات مالی به بن‌بست رسیده است؟

سلامت نیوز:طرح تحول سلامت، طرحی که مبتنی بر افزایش رفاه و کیفیت خدمات‌رسانی است در دستورکار دولت یازدهم قرار گرفت، این روزها درگیر بسیاری از مشکلات مالی شده و حتی صحبت از لغو آن است.


به گزارش سلامت نیوز، روزنامه ابتکار نوشت: طرحی که قرار بود حل‌کننده بسیاری از مشکلات بهداشت و درمان کشور باشد، خود نیازمند به راهکارهایی شد که مشکلاتش حل شود. در این میان، بسیاری از مسئولان و کارشناسان این حوزه یکی از علل عمده موفق نبودن این طرح را چالش پیش آمده میان وزارتخانه‌های بهداشت و رفاه می‌دانند و البته بدهکاری به بیمه‌ها را مطرح می‌کنند اما محمدرضا بادامچی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نظر دیگری دارد می‌گوید: «بزرگترین مانع اجرایی شدن طرح تحول سلامت، نبود شفافیت در سیستم و بوروکراسی اداری بیمارستان‌هاست.»

3سال پیش بود که دولت تصمیم گرفت به بهداشت و درمان کشور به صورت ریشه‌ای نگاه کند از این‌رو طرح تحول نظام سلامت در اتاق‌های وزارت بهداشت و در جلسه‌های هیئت وزیران تدوین شد و به تصویب رسید. با این توضیح که این طرح شامل هشت بسته خدمتی است که از جمله این بسته‌ها می‌توان به برنامه حفاظت مالی از بیماران صعب‌العلاج، خاص و نیازمند، ارتقای کیفیت هتلینگ در بیمارستان‌های دولتی، برنامه ماندگاری پزشکان در مناطق محروم، حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستان‌های دولتی، ارتقای کیفیت خدمات ویزیت در بیمارستان‌های دولتی و برنامه ترویج زایمان طبیعی به میزان 10درصد اشاره کرد.

در کنار این بسته‌ها، جهت نظارت و پایش عملکرد آنلاین تحت نظر ستاد طرح تحول در تمام سطوح کشوری، دانشگاهی و بیمارستانی، بسته‌ای نظارتی با عنوان نظارت بر حسن اجرای برنامه تحول نظام سلامت طراحی و همزمان با اجرای بسته‌ها اجرا شد. 

این طرح در آغاز کار با حمایت‌های ویژه و انگیزه بالای دولت یازدهم روبرو شد اما به مرور مشکلات یکی پس از دیگری عیان شد؛ کسری شدید بودجه، مخالفت‌های سیاسی، اختلاف شدید بین درآمد پزشکان با پرستاران و سایر کارکنان بیمارستانی، کاهش تعرفه متخصصان بیهوشی تنها گوشه‌ای از موانع اجرایی شدن آن بود و هست. 

در این میان، مسعود پزشکیان، نائب رئیس مجلس از جمله منتقدانی است که این روزها به مخالفت با ادامه اجرای طرح تحول سلامت برخاسته است و اجرای آن را از اساس اشتباه عنوان می‌کند. به گفته وی، قبل از اجرای طرح تحول سلامت، من به مسئولان وزارت بهداشت و دولت با سند و مدرک و استناد به پژوهش‌های خارجی گفتم این کار را نکنید و این روشی که شما می‌خواهید در پیش بگیرید، غلط است؛ اما کسی به حرف من گوش نداد. 

طناب‌کشی وزارتخانه‌های بهداشت و رفاه

اما مسئله تنها به منتقدان ختم نمی‌شود. تنش‌ها و اختلاف‌های میان دو وزارتخانه بهداشت و رفاه بر سر این طرح از خردادماه 94 بالا گرفت، یعنی زمانی که بدهی بیمه‌ها به نظام سلامت به رقم 5/7‌هزار‌ میلیارد تومان رسید. وزیر رفاه، در طرف بدهکار دعوا، همان زمان در توضیح تنگناهای اعتباری این وزارتخانه و انباشته شدن بدهی بیمه‌ها، گفت: «این طرح بی‌اشکال نبود و کسانی همچون پزشکیان، نایب‌رئیس مجلس، از ابتدا منتقد آن بودند.


اما وزارت رفاه در گمنامی بار طرح تحول سلامت را بر دوش کشید. 75درصد بار مالی طرح تحول را بیمه‌ها تقبل کردند و نیمی از جمعیت را نیز تامین اجتماعی پوشش داد.» در طرف دیگر ماجرا وزارت بهداشت این توضیحات وزارت رفاه را نمی‌پذیرفت و بر تسویه هرچه سریع‌تر طلب‌هایش پافشاری می‌کرد برای همین پای اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهوری و محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه به این کشمکش باز شد تا با میانجی‌گری اختلافات آنان را حل کنند؛ اتفاقی که هرگز رخ نداد و موجب شد وزارت بهداشت یک سال بعد خواستار مصادره اموال بدهکار یعنی وزارت رفاه شود. 

شاید یکی از تازه‌ترین اظهارات درباره رفع اختلاف‌نظرها بین این وزارتخانه و وزارت کار درخصوص بیمه‌ها صحبت‌های وزیر بهداشت باشد که چند هفته پیش اعلام کرد: «قرار نیست این اختلافات ادامه یابد زیرا علاوه‌بر اینکه وزرا و وزارتخانه‌ها آسیب دیدند، همگی از این حواشی خسته شده‌ایم، ادامه این روند به همکاران در این حوزه هم آسیب خواهد زد.»

به عقیده حسن قاضی‌زاده‌هاشمی، «در صورتی که سیاق دو سه سال گذشته ادامه یابد، بیم آسیب به مردم نیز می‌رود. در حقیقت تا پایان دولت یازدهم مردم تنها گرفتاری و اختلاف نظر بین دو وزارتخانه را می‌شنیدند اما متاثر نمی‌شدند زیرا طرح تحول سلامت بدون هیچ کاستی و بهتر از روز نخست تا پایان دولت ادامه یافت.»


از سوی دیگر، رئیس کمیسیون بهداشت به عنوان یکی از منتقدان دیگر این طرح می‌گوید: «در این مدت مسئولان وزارت بهداشت هرکاری دل‌شان خواست انجام دادند که یکباره متوجه شدیم اگر با همین روش پیش بروند طرح تحول نظام سلامت با مشکل مواجه خواهد شد.

علی نوبخت به تابناک توضیح می‌د‌هد: «دو ماه بعد از اجرای این طرح گفتم این خزانه تحمل چنین فشار مالی را ندارد و ادامه چنین روندی ما را به سرنوشت یارانه‌ها مبتلا می‌کند و این طرح ورشکست می‌شود.»

اما معاون امور فنی و برنامه‌ریزی معاونت درمان وزارت بهداشت دیدگاهی خلاف نوبخت دارد و می‌گوید: «قطعا تایید نمی‌کنم که این طرح ورشکسته شده است. وزارت بهداشت با تمام توان دنبال اجرای طرح و ادامه کار است. مشکلات ما فقط بحث مالی نیست اما باید برنامه‌هایی برای کاهش هزینه‌ها داشته باشیم. کمبود منابع خاص طرح ما نیست و همه دستگاه‌ها با این مسئله درگیر هستند. مشکلی که ما داریم کمبود بودجه و بدهکاری به برخی بیمارستان‌هاست. تلاش ما این است که با همین منابع موجود طرح را مدیریت کنیم که طبیعی است به مشکل بخوریم.»

علی ماهر در پاسخ به این سوال که آیا دولت همچنان از این طرح حمایت می‌کند، می‌گوید: دولت قول داده است منابع مالی جدید را واریز کند و ما هم قول دادیم که با صرفه‌جویی بیشتر طرح را مدیریت کنیم. باید در نظر داشت که چون درآمدهای دولت با دلار محاسبه می‌شود طبیعی است که به خاطر نوسان‌های مربوط به بازار نفت، بودجه ما هم کاهش پیدا می‌کند.

به عقیده معاون امور فنی و برنامه‌ریزی وزارت بهداشت، برای اینکه طرح تحول نظام سلامت بتواند ادامه راه خود را به‌سلامت سپری کند‌ نیاز به انجام یکسری اقدامات است؛ اول اینکه وزارت رفاه میزان کسری منابع را در سازمان‌های بیمه سلامت و تامین اجتماعی مشخص کند. دیگر اینکه وزارت بهداشت متعهد به سطح‌بندی تمام خدمات تشخیصی و درمانی شود.

نبود شفافیت در سیستم و بوروکراسی اداری

اما عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نظر دیگری دارد. محمدرضا بادامچی بزرگترین مانع اجرایی شدن این طرح را نبود شفافیت در سیستم و بوروکراسی اداری می‌داند و می‌گوید: «دو مسئله در این طرح قابل بررسی است. یکی تغییر وضعیت اداری و بوروکراسی در وزارت بهداشت و بیمارستان‌هاست که این موضوع را وزارت بهداشت باید با جدیت تمام دنبال کند و دوم بودجه طرح نظام سلامت باید از پیش برنامه‌ریزی شود تا طرح به این مهمی در نیمه‌های راه بدون اعتبار مالی نماند.»

او در پاسخ به این سوال که خبرهایی منتشر شده مبنی بر اینکه این طرح به دلیل مشکلات مالی به بن‌بست رسیده است، برای خروج از این وضعیت چه باید کرد، معتقد است: «بسیاری از ارباب رجوع‌ها و پزشکان از این طرح رضایت ندارند. مسئله ای که این وسط آزار دهنده است این است که موضوع زیرمیزی همچنان در بیمارستان‌ها وجود دارد و این باعث نگرانی و نارضایتی شده است.مسئله دیگر اصلاح دریافتی‌های نامتعارف برخی پزشکان است.»

با آغاز طرح تحول نظام سلامت به عنوان بزرگ‌ترین پروژه رفاهی و اجتماعی دولت یازدهم، امیدها برای بهبود این شرایط آن هم با دادن اعتبارات مناسب به این طرح افزایش یافت به طوری ‌که در سال 93 که به اذعان برخی کارشناسان سال طلایی برای نظام سلامت کشور بوده است.

در این میان مهم‌ترین نقطه قوت طرح تحول سلامت این بود که روند افزایش فشار بر اقتصاد سلامت جامعه و هزینه‌های کمرشکن درمان را کاهش داد و باعث رضایت نسبی مردم شد حالا با وضعیتی که پیش آمده باید منتظر ماند و دید که دوباره این طرح مورد حمایت قرار می‌گیرد و جان تازه‌ای به سلامت و درمان مردم می‌دهند یا با نیمه رها کردن آن مردم را قربانی بی‌برنامه‌گی و اختلاف‌های شخصی می‌کنند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha