سلامت نیوز:چند ماهی است که بحث نیروی انسانی در شهرداری تهران و ازدیاد آن، سوژه داغ رسانه‌های خبری و البته بحث‌های جدی اعضای شورای شهر و مدیران شهری شده است.

به گزارش سلامت نیوز، قانون نوشت: مدیران سابق شهرداری تهران در سال‌های فعالیت خود، به‌طور‌قابل‌توجهی به میزان نیروی انسانی درشهرداری اضافه کرده‌اند و حال مدیریت جدید شهرداری، با مشکلات و تبعات ناشی از حجم بالای نیروی انسانی سر و کار دارد. هر روز نیز آمارهای مختلفی از تعداد نیروی انسانی در شهرداری مطرح می‌شود و تعداد آن از 60 هزار تا 135 هزار،متغیر است. اگرچه محمدعلی‌نجفی، شهردار تهران در نشست خبری خود، عددی که بتوان بر روی آن «قسم» خورد و به‌عنوان آمار رسمی کارکنان شهرداری از آن یاد شود، 68 هزار و 400 نفر اعلام كرد. با این حال، معاونان شهردار و برخی اعضای شورای شهر، اعداد مختلف و متنوعی را درباره تعداد کارکنان شهرداری اعلام کرده و آن‌ها را به تکاپوی راه‌حلی برای ساماندهی وضعیت نیروی انسانی در شهرداری تهران انداخته است.

تامین نقدینگی دشوار

شاید مهم‌ترین عاملیكه موجب طرح گسترده مشکلات منابع انسانی شهرداری در محافل مختلف شده، موضوع تامین نقدینگی برای پرداخت حقوق و مزایای کارکنان شهرداری است. امری که مشکلات عدیده اقتصادی در کشور و به تبع آن در شهرداری تهران، دغدغه ای بزرگ برای مدیران ارشد شهرداری تهران بوده و چالش‌های زیادی را برای‌شان ایجاد کرده است.آن نیز در شرایطی که در 6 ماهه اول امسال، کمتر از 75درصد منابع نقدی شهرداری تهران محقق شده و برای پرداخت حقوق و مزایای کارکنان فقط باید پول نقد داشت. آن‌گونه که از اظهارات اعضای شورای‌شهر تهران برآمده، شهرداری ماهانه رقمی بالغ بر 500 میلیارد تومان برای پرداخت حقوق و مزایای کارکنانش هزینه می‌کند که تامین این نقدینگی در اوضاع مایل به بحران اقتصاد این سال‌های کشور کاری بسیار دشوار است. آن‌نیز در شرایطی که یک روز عقب افتادن پرداخت حقوق کارکنان، بازتاب‌های منفی اجتماعی بسیاری را برای مدیران در شهرداری دارد و آن‌ها به هر قیمتی که شده، مجاب به تامین نقدینگی و پرداخت حقوق می‌شوند. این درحالی است که گزارش‌ها حکایت از آن دارد که مدیریت قبلی شهر نیز با چالش‌های جدی در پرداخت حقوق کارکنان مواجه بوده اما دم بر نمی‌آوردند و اتکا به راهکارهایی چون دریافت وام برای پرداخت حقوق داشتند. اگرچه مدیریت قبلی شهرداری بارها دریافت وام برای پرداخت حقوق را رد کرده و محل تامین آن را منابع درآمدی شهرداری اعلام کردنداما مدیران فعلی شهرداری و برخی اعضای شورا، دریافت وام برای پرداخت حقوق را تایید کرده‌اند.

کارمندان مازاد و نبود شغل

شهردار تهران در یکی از اظهارنظرهای خود درباره وضعیت منابع انسانی درشهرداری گفت که فقط 16هزار پست سازمانی رسمی در شهرداری وجود دارد و مابقی نیروها، پست سازمانی رسمی ندارند. از سویی، به تازگی مجید فراهانی، عضو شورای شهر تهران از وجود 20 هزار نیروی انسانی مازاد در شهرداری خبر داده و گفته بخشی از این نیروها، حتی در واحدهای شهرداری حضور نداشته و فقط کارت می‌زنند و حقوق دریافت می‌کنند! نبود پست سازمانی مناسب و دراصطلاح کاربرای کارکنان از جمله موضوعاتی است که این روزها بسیار در شهرداری تهران مشهود بوده و گویا برای آن چاره‌ای نیز نیست.

اگرچه فراهانی ، عضو شورای شهر تهران از پیشنهادی برای مشکل نبود کار برای کارکنان شهرداری خبر داده و گفته که یکی از راهکارها، آن است که کارها و پروژه‌هایی که در شهرداری برون‌سپاری می‌شد، توسط نیروهای شهرداری در قالب سازمان‌ها و شرکت‌های جدید اجرایی شود. همچنین شهرداری از کارهایی که وظیفه ذاتی خود نیست، دوری كرده و با شناسایی سازمان‌های زیان‌ده که عملکرد مناسبی نیز ندارند، آن‌ها را ساماندهی و این بدنه متورم را چابک‌سازی کند.این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه پیشنهاد ما، ایجاد سازمانی برای خصوصی‌سازی شهرداری تهران است، در توضیح عملکرد این سازمان گفت: با بررسی صورت‌های مالی شرکت‌ها و شناسایی و تحلیل عملکرد سازمان‌ها، تا آنجا که امکان دارد باید سازمان‌هایی که با وظیفه ذاتی شهرداری فاصله دارند، واگذار شوند؛ ما مجبور به کوچک‌سازی و چابک‌سازی شهرداری هستیم.

نگرانی‌های کارکنان

اما همزمان با طرح مشکلات نیروی انسانی بسیاردر شهرداری تهران و ضرورت چاره‌جویی برای این موضوع از سوی مدیران شهری، بدنه نیروی انسانی شهرداری نیز با چالش دلهره اخراج مواجه شده و این موضوع بر راندمان کاری در شهرداری و نیز سلامت روان کارکنان تاثیر منفی گذاشته است.چنانچه بیش از 60 درصد کارکنان شهرداری تهران را نیروهای قراردادی تشکیل می‌دهند و خبرهای مربوط به ساماندهی منابع انسانی و ... آن‌ها را نگران‌تر از همیشه برای از دست دادن شغل کرده است. با آنکه از سوی شهردار تهران یا برخی اعضای شورای شهر گفته شده که برنامه ای برای «تعدیل نیرو» در شهرداری تهران نیست و مدیریت شهری به دنبال «ساماندهی وضع موجود» و «ارتقای بهره‌وری» در شهرداری است اما از آنجا که قدرت شایعه بیش از هر سخن دیگری در جامعه ایرانی است، دلهره اخراج را به میان گروه‌هایی از کارکنان شهرداری آورده است. به خصوص آنکه شهردار تهران در نشست خبری خود اعلام کرد که در سال جاری، بالغ بر6 هزار نفر در شهرداری تهران جذب شده‌اند و این مساله، مشکلات منابع انسانی را بیشتر کرده است.

لایحه ای برای ساماندهی

طرح مشکلات مختلف ناشی از نیروی انسانی حجیم در شهرداری سبب شده تا اعضای شورای شهر تهران که چند هفته ای از آغاز فعالیت‌شان می گذرد، ساماندهی منابع انسانی در شهرداری تهران را ضروری دانسته و از شهرداری بخواهند لایحه‌ای برای تحقق این موضوع به شورا بدهد. نایب رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر در همین باره با اشاره به جزییات الزام شهرداری تهران به ارائه برنامه ساماندهی نیروی انسانی که از سوی کمیسیون برنامه و بودجه طراحی شده است، گفته 130 هزار فیش حقوقی ماهانه در شهرداری صادر می‌شود که مابه‌التفاوت عدد موجود بین 70 هزار نیروی انسانی و 130 هزار فیش صادره، متعلق به کارگران پیمانکاران است که شهرداری برای اطمینان از پرداخت حقوق کارگران، به‌طورمستقیم به حساب آن‌ها واریز می‌کند. فراهانی با بیان اینکه شهرداری با تورم نیروی انسانی مواجه است و به همین دلیل باید خانه‌تکانی در منابع انسانی شهرداری رخ دهد، گفته باید برای نیروهای بازنشسته و نیروهایی که از سازمان‌های دیگر به شهرداری منتقل شده‌اند، چاره‌ای اندیشید؛ با توجه به تورم نیروی موجود، باید راهکارهای تقسیم‌بندی و استفاده از این نیروهای موجود احصا شود و بنابراین کمیسیون بودجه، شهرداری را ملزم کرد که برنامه ساماندهی نیروی انسانی خود را به شورای شهر ارائه کند. وی تاکید کرده که در ساماندهی نیروی انسانی، شهرداری تهران باید مسائل مختلفی از جمله افزایش بهره‌وری، ارائه برنامه فرآیند و ضابطه جذب نیروی انسانی رابراساس نیازهای موجود شهرداری با روند عادلانه و طبق فرآیند قابل دفاع مشخص کند.

موج بیکاری و نگرانی‌های اجتماعی

شهرداری تهران در شرایطی این روزها با چالش منابع انسانی خود مواجه است که جو حاکم بر جامعه و موج گسترده بیکاری میان جوانان، تصمیم‌گیری‌ها را برای مدیران شهری، سخت و سخت‌تر کرده است. به طور حتم وقتی مجموعه‌ای با ازدیاد منابع انسانی و کمبود منابع مالی مواجه می‌شود، راحت‌ترین کار ممکن تعدیل نیروی انسانی است؛ اتفاق مهمی که در سال‌های اخیر به دفعات در بخش غیر دولتی و کارفرمایان خصوصی رخ داده و مشکلات اقتصادی کشور، بیکاری تعداد زیادی از کارگران را در بخش‌های مختلف رقم زده است.

این اخراج‌ها، اعتراضات و تبعات منفی بسیاری را در جامعه به همراه داشته ونه تنها مشکلی را حل نکرده بلکه آسیب‌های بسیاری را نیز آفریده است. در چنین شرایطی، شهرداری تهران با حساسیت‌های بالای سیاسی و اجتماعی که در فعالیت‌ها و مدیریت آن وجود دارد، به‌طورحتم تمرکزی بر گزینه‌های تبدیل و اخراج نیرو نداشته و زیر بار هزینه‌های سیاسی و اجتماعی آن نخواهد رفت. در چنین شرایطی، باید دید شهرداری و شورای شهر جدید تهران، چه تصمیمی برای خروج از تبعات بدنه حجیم نیروی انسانی می‌گیرند و آیا صف اعتراض کارکنان و کارگران اخراجی، به شهرداری خواهد رسید و یا چاره دیگری برای پایان چالش منابع انسانی در شهرداری به‌کار خواهد آمد.