سلامت نیوز:نقش عوامل محیطی و رفتارهای تغذیه‌ای در مقابل عوامل وراثتی برای چاق شدن چقدر است؟ دکتر رضا کریمی فوق‌تخصص غدد و متابولیسم می گوید که  بهتر است پاسخ این پرسش را به صورت علمی و مبسوط دهم.

به گزارش سلامت نیوز، جام جم نوشت: کسانی که یک یا هر دو والدینشان چاق هستند و کسانی که در کودکی چاق بوده‌اند با احتمال بیشتری در بزرگسالی چاق می‌شوند. جالب این است که هر چه چاقی دوران کودکی تا سنین بالاتری ادامه داشته باشد، احتمال چاق شدن فرد در آینده بیشتر می‌شود. به طور مثال آنها که بعد از ده سالگی چاق هستند خیلی بیشتر از کسانی که زیر دو سالگی چاق بوده‌اند، استعداد چاقی دارند. 50 سال قبل در بسیاری از نقاط جهان شیوع چاقی در حد 10 درصد بوده است در حالی که این شیوع در سال‌های اخیر به بالاتر از 30 در صد افراد بزرگسال جامعه رسیده است.

بدون شک،زیاد شدن مصرف مواد غذایی و کم شدن فعالیت‌های بدنی، اساس این افزایش روز افزون چاقی است و شاید همین دلیل برای نشان دادن نقش پر رنگ محیط در ایجاد چاقی کافی باشد. با وجود این، برای اثبات بیشتر این مدعا دو مثال جالب را عنوان می‌کنم .

در میان بومیان شمال استرالیا که عموما لاغر بودند شیوع دیابت تیپ 2 و زیادی چربی خون بسیار کم بود .زندگی این بومیان با شکار حیوانات و ماهیگیری به صورت سنتی می‌گذشت و غذاهایشان کم کالری و کم چربی بود و در عین حال زندگی پرجنب‌و جوشی داشتند. گروهی از این بومیان چند سال بعد از شروع زندگی شهری و مدرن به‌سرعت دچار دیابت تیپ 2 و چاقی و فشار خون شدند. در یک اقدام جالب، وقتی تعدادی از این افراد که تازه به دیابت یا چربی بالای خون دچار شده بودند را به زندگی سنتی برگرداندند بعد از دو ماه و به‌سرعت چربی خون و قند خون در آنها اصلاح شد و بیماری محو شد. در سال‌های اخیربسیاری از روستاییان که زندگی سنتی داشتند و همه روزه فعالیت بدنی کاملی را انجام می‌دادند به شهرها مهاجرت کردند و دچار شیوع روزافزون چاقی و دیابت شدند. این در حالی بود که در هم نژادهایشان که هنوز در محیط دور از شهر نشینی زندگی می‌کنند اثری از چاقی و دیابت نبود.

نکته کاربردی و اساسی که امیدوارم در پایان این بحث به آن توجه ویژه شود این است که در بسیاری از کشورها سال‌ها قبل، معضل بی حرکتی و خوردن مشخص شده و بیماری‌های وابسته به چاقی مثل دیابت و فشار خون در کشورهای غربی خیلی زودتر از کشور ما شروع شده است. در این کشورها راه حل‌های خوبی برای حل این مشکل ارائه شده است.

تمام مدارس دارای فضای ورزشی هستند و هر روز دانش‌آموزان باید یک ساعت ورزش کنند.

در تمام شهرک‌ها یا مجتمع‌های مسکونی امکانات ورزشی مثل استخر وجود دارد.

انجام ورزش یک کار ارزشمند است. مثلا اگر یک پزشک با دوچرخه به محل کار برود کار خوب و پسندیده‌ای تلقی می‌شود.

خوردن انواع شیرینی‌ها به مناسبت‌های مختلف دیگر رایج نیست.

مردم در سفر هایشان تا می‌توانند پیاده از نقاط مختلف دیدن می‌کنند.

بسیاری از مهمانی‌ها به جای شب، صبح روز تعطیل انجام و یک فعالیت ورزشی نیز در آن گنجانده می‌شود.