سلامت نیوز: عضو هیات علمی وزارت بهداشت با اشاره به تلاش‌های فراوانی که برای اجرا برنامه شیر مدارس صورت گرفته تاکید کرد که مسئولیت توزیع شیر نباید با قسمت خدمات مالی و اداری وزارت آموزش و
پرورش باشد و از لحاظ وجدانی صحیح است که شیرهای بد طعم و
آبکی و یا فاسد در اختیار دانش آموزان قرار گیرد.
دکتر ربابه شیخ الاسلام در گفتگو با خبرنگار سلامت نیوز، درباره برنامه ملی شیر مدارس اظهار داشت:«برنامه شیر مدارس با زحمات زیادی از حدود ده سال پیش شروع شد. ما در دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت و با کمک موثر وزارت جهاد در آن سال‌ها و بهداشت مدارس، ابتدا با گرفتن یارانه دولتی این برنامه را در 7 یا 8 استان کشور که آمار سوء تغذیه کودکان در آن جا بالا بود اجرا کردیم و در سال‌های بعد توانستیم با کمک سازمان برنامه و بودجه برنامه را در کل کشور توسعه دهیم.»
وی درباره اهداف اجرای برنامه شیرمدرسه گفت:« ما برای اجرای برنامه مهم و ملی چند هدف داشتیم، اول اینکه با اجرای این برنامه برای مصرف شیر فرهنگ سازی کنیم، چرا که در گذشته مادران اغلب شیر را برای دوره بیماری فرزندانشان مصرف می‌کردند، بنابراین کودک طعم شیر را با رنج یا درد دوران بیماری تجربه می‌کرد و خاطره خوبی از مصرف شیر در ذهن نداشت. به همین دلیل مصرف شیر در کشور ما خیلی پایین بود و متاسفانه هنوز هم هست.»
مدیر موسسه تغذیه، سلامت و توسعه افزود:« ما در نظر داشتیم در دوره مدرسه کودکانمان با شیرآشتی کنند و آنرا جزو غذاهای خوب بدانند و از این طریق مصرف شیر را در کشوری که کمبود کلسیم یکی از مشکلاتش هست با مصرف بیشتر شیر و فراورده‌های آن کاهش دهیم بنابراین طعم این شیر و کیفیت خوب آن برای ما بسیار اهمیت داشت و دارد؛ اگر این اتفاق می‌افتاد کودکان کم‌کم روزهای دیگر هفته که شیر توزیع نمی‌شد هم باهزینه خودشان شیر می‌خریدند، در کنار این هدف می‌دانستیم که حدود 90 درصد خانوار های کشور با کمبود کلسیم روبرو هستند و در کنار این مشکل ما کمبود ویتامین D را نیز داریم بنابراین می‌توانستیم با غنی کردن این شیرها با کلسیم اضافه و ویتامین D این کمبود را هم جبران کنیم.»
این متخصص اپیدمیولوژی تغذیه تصریح کرد:« در زمان اجرایی کردن برنامه شیر مدرسه کارخانه‌های بسیاری امکان تولید شیر پاستوریزه و تعداد کمی از کارخانه‌ها توانایی تولید شیر استرلیزه را داشتند و به دلیل کمبود زنجیره سرد از محل تولید تا مدرسه، توزیع شیر پاستوریزه در کل مدارس کشور دشوار بود و ما نگرانی فاسد شدن آن ها را داشتیم، حتی بسیاری از مدارس فاقد یخچال برای نگهداری و توزیع شیر بودند، ما برای حمل و نقل نیاز به ز نجیره سرما داشتیم که این شیر ها فاسد نشود و سالم بدست کودکان برسد، آن زمان امکان تولید و توزیع شیر استرلیزه که نیاز به زنجیره سرد نداشت بسیار کم بود ولی خوشبختانه امروزه می‌توان از این نوع شیر که سالم و بدون مشکل می‌تواند در هوای معمولی هم نگهداری شود استفاده کرد.»
وی یادآور شد:« در آن زمان برای توزیع شیر استرلیزه نیز با مشکلاتی روبرو بودیم از جمله اینکه قیمت این شیرها گران‌تر بود و دیگر اینکه کارخانه‌ها امکان تولید شیر استرلیزه را به میزان بالا نداشتند و نکته دیگر اینکه شیرهای استرلیزه به صورت 1 لیتری تولید می‌شدند و ما نیاز به شیرهای 250 سی‌سی داشتیم تا بتوانیم در میان دانش آموزان توزیع کنیم.»
مدیر موسسه تغذیه و توسعه سلامت با انتقاد از سخنان مسئولان آموزش و پرورش در رابطه با تهیه شیر مدارس از طریق مناقصه و صرفه جویی 10 میلیارد تومانی، گفت:« در مناقصه، معیار کیفیت نیست بلکه قیمت پایین‌تر محصولات تولیدی مد نظر است و این مساله باعث می‌شود شیرهای تولید شده با کیفیت پایین‌تر خریداری شود که مسلما روی طعم و کیفیت شیر اثر می‌گذارد و این عاملی برای تنفر بچه‌ها از این ماده غذایی شده و بسیاری از دانش آموزان این شیرها را مصرف نمی‌کنند.»
دکتر شیخ الاسلام با انتقاد از این مساله گفت:« تهیه شیر برای برنامه مهم و ملی شیر مدرسه از طریق مناقصه صرفه‌جویی نیست بلکه موجب ضرر است، چون باعث به خطر افتادن سلامت بچه‌ها شده و این فرهنگ سازی تبدیل به ضد فرهنگ و موجب تنفر بچه‌ها از شیر می‌شود و ما در آینده بیمارانی خواهیم داشت که باید بودجه‌های بیشتری را صرف سلامت و درمان آنها کنیم.»
وی افزود:« مسئولیت توزیع شیر نباید با قسمت خدمات مالی و اداری وزارت آموزش و پرورش باشد، چرا که ارزان‌تر بودن قیمت شیرها مد نظر این ادارات خواهد بود و لذا بایستی اداره کل بهداشت مدارس و کمیته شیر مدرسه بر این امر مهم نظارت داشته باشند.»
این متخصص اپیدمیولوژی تغذیه تاکید کرد:« ما برای اجرایی شدن این برنامه زحمات بسیاری کشیدیم آیا این از لحاظ وجدانی صحیح است که شیرهای بد طعم و آبکی و یا فاسد در اختیار دانش آموزان قرار گیرد؟»
وی با بیان اینکه باید کمیته ملی شیر مدرسه با حضور فعال جهاد کشاورزی ، ادارات مرتبط در وزارت بهداشت و متولیان سلامت در آموزش و پرورش مسئولیت این کار بزرگ را به عهده بگیرند، تصریح کرد:«هر گونه تصمیم سازی و تصمیم گیری باید در این کمیته صورت گیرد، اکنون که ده سال از اجرایی شدن این برنامه گذشته باید این برنامه ارزیابی شود تا با پیدا کردن نقاط قوت و ضعف بتوانیم برنامه را با بهره‌گیری از نتیجه تحقیق و رفع کاستی‌ها بهتر از پیش هدایت کنیم و همچنین بایستی تحقیقاتی در زمینه اثر بخشی و یا نظر دانش اموزان انجام شود تا متولیان کمیته کشوری متوجه شوند در استان‌های کشور چه می گذرد و آیا دانش آموزان شیرهای توزیع شده را مصرف می‌کنند؟ آیا طعم شیر را دوست دارند ، آیا شیرها سالم بدست آنها می‌رسد.»
مدیرتارنمای آموزشی بهسایت ایران، افزود:« گاهی از طریق بهسایت گزارش شده که چند روز متوالی شیری در میان دانش آموزان توزیع نمی‌شود و از طرفی یک روز تعداد زیادی شیر در میان بچه ها توزیع می شود که این به هیچ وجه صحیح نیست و موجب اسراف و از بین رفتن شیر می‌شود، همکاران وزارت بهداشت هم در اداره نظارت بر مواد غذایی نیز باید نگاه کاملی به کیفیت شیر داشته باشند.»
شیخ الاسلام خاطر نشان کرد:« از ابتدای برنامه بخشی از بودجه‌ای که برای این برنامه اختصاص یافته بود می‌بایست در زمینه آموزش و تحقیق بکار گرفته می‌شد. کاش بجای افتخار برای این صرفه جویی ما تلاش می‌کردیم با این بودجه، برنامه های آموزش همگانی تغذیه برای معلمین و کادر درگیر در آموزش و پرورش تدارک می‌دیدیم چون تغذیه صحیح یکی از مهمترین راه‌ها برای پیشگیری از طیف وسیعی از بیماری‌هاست و ما اکنون در سطح وسیعی با بیماری‌هایی مواجه هستیم که با تغییر در شیوه زندگی و تغذیه مناسب می‌توانیم از بروز آنها پیشگیری کنیم.»
برنامه شیر مدارس با زحمات زیاد از حدود ده سال پیش با گرفتن یارانه دولتی در 7 یا 8 استان کشور که آمار سوء تغذیه کودکان در آن جا بالا بود اجرا شد وبعدها با کمک سازمان برنامه و بودجه این برنامه در کل کشور توسعه پیدا کرد.
نظر شما