سلامت نیوز:ایران دارای یكی از بینظیرترین اكوسیستمهای تالابی جهان است. از 42 نوع تالاب شناخته شده در جهان 41 نوع آن در كشور وجود دارد. تنها نوع «تندرا» كه در سیبری واقع است، در ایران وجود ندارد.
به گزارش سلامت نیوز، جوان نوشت: ضمن اینكه 35 تالاب كشور هم در قالب 24 عنوان در كنوانسیون جهانی تالابها (كنوانسیون رامسر) به ثبت رسیده كه این تالابها حدود 1/5 میلیون هكتار از مساحت كشور را تشكیل میدهند، اما این روزها اوضاع تالابهای بینظیر ایرانی خوب نیست.
در همین زمینه، مدیر دفتر اكوسیستمهای تالابی سازمان محیطزیست، در نخستین جلسه مدیریت تالابها و دریاچههای كشور، توسعه ناپایدار كشاورزی، زهكشی و ورود آلایندهها را از جمله مهمترین تهدیدات اكوسیستم تالابی ایران برشمرد.
مسعود باقرزاده كریمی با اشاره به شناسایی250 تالاب در ایران گفت: «بر اساس قانون تالابها، سازمان حفاظت محیطزیست و وزارت نیرو مكلف به تأمین نیاز آبی تالابها هستند.»
وی افزود: «تأكید و نگاه مثبت دولت یازدهم به حفظ و احیای تالابها منجر به آن شد كه برای نخستینبار جدول تخصیص حقابه تالابهای كشور كه معادل 11میلیارد مترمكعب است؛ توسط وزارت نیرو منتشر و تصویب قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالابهای كشور در اردیبهشت ماه 1396 منجر به شفافیت تكالیف دولت در این حوزه شد.»
آب كم و انتظارات زیاد
معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان حفاظت محیطزیست هم در این جلسه گفت: «وضعیت آبی كشور بسیار وخیمتر از تصور است و هر سال نیز بدتر از سال گذشته میشود. تالابها بهرغم نقش و جایگاه مهم خود، قربانی زیادهخواهی نسل حاضر و قربانی پیشرفت تكنولوژی شدهاند.»
عیسی كلانتری با اعلام اینكه میزان بارش امسال 54درصد كمتر از بارش بلندمدت و 32درصد كمتر از بارش سال گذشته است، خاطر نشان كرد: «با شرایط آبی حال حاضر كشور، تنها راهكار افزایش تطبیق و سازگاری با شرایط موجود از طریق تنظیم مصارف و افزایش بهرهوری است.»
معاون رئیسجمهور ضمن یادآوری این موضوع كه هر كجا تالابی خشك شده، پایداری منابع آبی هم از بین رفته است، گفت: «این موضوع به ویژه در مناطق مركزی كشور كه با نبود آب سطحی یا میزان كم آب سطحی روبهرو هستند، تأثیر بیشتر و چشمگیرتری دارد.»
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست ادامه داد: «نسل جدید بدترین استفاده را از تكنولوژی داشته و برای ویران كردن طبیعت از آن بهره گرفته است. استفاده از اره برقی برای نابودی درختان و جنگلها، تفنگ ژسه برای كشتار حیاتوحش و دستگاههای حفاری برای غارت منابع آبی نمونههایی از بدترین استفاده از پیشرفت تكنولوژی در طبیعت است.»
كلانتری با انتقاد از شیوه مدیریت منابع آبی در كشور گفت: «با آب كم میخواهیم انتظارات زیادی در كشور را برآورده كنیم و به همین خاطر كمترین بازدهی برای جایی است كه فراوانی آب است. طبق آمار وزارت جهادكشاورزی، درحالیكه متوسط بازدهی آب در كشور، 45 سنت به ازای هر متر مكعب است، در خوزستان پر آب، این رقم به 12سنت به ازای هر متر مكعب میرسد.»
باید برای تالاب بجنگیم
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست با یادآوری این موضوع كه یكی از چهار سیاست ابلاغی رئیسجمهوری در حوزه محیطزیست برای چهار سال دولت دوازدهم، حفظ و احیای تالابها است، افزود: «از جمله اولویتهای برنامهای سازمان حفاظت محیطزیست و وزارت نیرو، تعیین و تأمین حقابه محیطزیست است، زیرا یقین داشته باشید بدون پرداخت سهم آبی محیطزیست، تالابها خشك میشوند.»
كلانتری با بیان اینكه اگر به دنبال احیا و حفظ تالابهای كشور هستید باید شجاعت تلاش برای دریافت حقآبه تالاب را هم داشته باشید، گفت: در این سرزمین آب گرفتن برای تالاب، جنگیدن است، ولی اگر برای تالاب نجنگید، آب هم نخواهیم داشت.»
از سوی دیگر به گفته معاون دفتر برنامهریزی كلان آب و آبفای وزارت نیرو حدود 2 میلیارد متر مكعب آب از محل طرحهای مختلف آبی و 45 میلیارد متر مكعب آب نیز از رودخانهها برداشت و تأمین میشود.
هدایتالله فهمی معتقد است كه «میزان آب سطحی ما در بهترین حالت كمتر از 60 میلیارد متر مكعب است و در نتیجه امكان تأمین حقابههای محیطزیستی در شرایط فعلی ممكن نیست.»
چالشی جدی برای منابع آبی كشور
این در حالی است كه با توجه به شرایط فعلی منابع آبی، امكان احیای تمامی پهنههای تالابی ایران وجود ندارد. پرداخت حقابههای محیطزیستی هم كه در گذشته محاسبه و اعلام شده در شرایط كنونی ممكن نیست.
طی یك دهه اخیر با 10 درصد كاهش بارش و 25درصد كاهش روان آب در كشور روبهرو شدهایم. این در حالی است كه عمده تالابهای كشور با آبهای سطحی تغذیه میشوند.
حجم مصرف كنونی كشور از محل سدها، 21 میلیارد مترمكعب است و 22 میلیارد متر مكعب آب نیز از طریق انهار سنتی و پمپها تأمین میشود كه نگرانكننده است.
نانوشته نباید گذاشت كه وابستگی بیش از 90درصد اقتصاد روستایی ایران به كشاورزی و عدم دستور كار و برنامه مشخص برای توسعه روستایی و افزایش سهم سایر بخشهای اقتصادی همچون گردشگری و صنایع دستی در روستاها چالش بسیار بزرگی است كه تأثیری مهم بر منابع آبی كشور نیز دارد.
نظر شما