رابطه شخصیت افراد و میزان استرس شان
استرس به صورت واکنش فیزیولوژیک بدن به شرایط تهدیدآمیز محیطی تعریف می شود. واکنش هایی مانند افزایش ضربان قلب، افزایش تنفس و جمع شدن خون در دست و پاها که بدن را برای واکنش مناسب درباره آن تهدید ادراک شده، آماده می کند. در واقع این تفکر ماست که باعث ایجاد استرس در یک موقعیت خاص می شود. به طور مثال پرش از هواپیما با چتر را یک عده خطرآفرین و در نتیجه استرس زا برداشت می کنند اما عده دیگری آن را یک چالش و هیجان انگیز ادراک می کنند. این عامل نقش شخصیت و یادگیری را در ادراک استرس پررنگ می سازد. برخی افراد در بیشتر شرایط، احساس تهدید می کنند و دچار استرس می شوند، صرف نظر از این که آیا آن شرایط واقعا خطرناک است یا خیر.

   استرس همیشه منفی نیست
بیشتر مردم استرس را عاملی منفی و مشکل ساز تلقی می کنند اما در واقع استرس می تواند مثبت هم باشد. اثر استرس بر عملکرد، یک اثر دوگانه است. در سطوح استرس کم تا متوسط، عملکرد بهتر می شود اما از سطح متوسط به بالا با افزایش استرس، عملکرد مختل می شود زیرا نبود استرس به معنای اهمیت نداشتن آن موضوع برای فرد است. برای مثال هنگامی که امتحان داریم، نبود استرس باعث بی خیالی زیاد و احتمالا مطالعه نکردن می شود. از سوی دیگر، استرس و ترس زیاد از امتحان هم باعث می شود آن چه را که بلد هستیم، نتوانیم در برگه امتحان پیاده کنیم. در زندگی روزمره هم این امر صادق است.

   نحوه محاسبه میزان کلی استرس سالانه تان
حال این پرسش مطرح می شود که چه میزان استرس تان مثبت و چه میزان منفی است. برای اندازه گیری میزان استرس و پیش بینی نتایج آن از مقیاس استرس «هلمز و راهه» استفاده می شود که یکی از معتبرترین جدول ها در این باره است. آن ها رایج ترین پیش آمدهای احتمالی در زندگی انسان ها و میزان استرس هریک را در یک جدول مرتب کرده اند. برای مثال در مقیاس آن ها مرگ همسر، بیشترین استرس و معادل 100 واحد است اما تخلفات قانونی مانند جریمه رانندگی حدود 11 واحد استرس تولید می کند. حال برای سنجش میزان استرس هر فرد، او باید از این فهرست اتفاق هایی را که سال گذشته برایش افتاده است، انتخاب و میزان استرس آن ها را با هم جمع کند. جمع کل یک نشانه میزان کلی استرس فرد است. البته باید توجه کرد همان گونه که در بالا اشاره شد، برداشت از هر واقعه ای برای افراد مختلف متفاوت و در نتیجه میزان استرس تجربه شده آن ها هم برای هر حادثه متفاوت است اما مقیاس هلمز و راهه، یک میانگین و یک شاخص قابل مقایسه به دست می دهد.

   تفسیر عدد به دست آمده
قدم بعدی پس از مشخص شدن نمره هر فرد، تفسیر این نمرات است. اگر نمره کل پایین تر از 150 باشد، نشانگر استرس کم و بهداشت روانی است. نمره بین 150 تا 200 بیانگر استرس متوسط است که در این شرایط، 37 درصد احتمال ابتلا به بیماری ها و عوارض ناشی از استرس وجود دارد. نمره کل بین 200 تا 300 نشانگر سطح استرس بالا و 50 درصد، نشانه احتمال ابتلا به عوارض ناشی از استرس است. در پایان و نمره کل بالاتر از 300 هم بیانگر سطح استرس شدید و در 80 درصد  هم احتمال ابتلا به عوارض استرس مانند بیماری هایی چون کمردرد، سردرد، میگرن، زخم معده، حوادث ناشی از کار، تصادفات رانندگی، سکته قلبی، عروقی و مغزی و دیگر عوارض استرس بالا وجود دارد.

   اصلی ترین راهکارهای مدیریت استرس
سوال اساسی این است که در دنیای پر استرس امروز، چگونه می توان استرس را کاهش داد؟ بارها مطالب بسیار خوبی در این باره توسط مشاوران صفحه خانواده و مشاوره چاپ شده است که از شما می خواهم با مراجعه به آرشیو، به این مطالب دست یابید. با این حال و به طور کلی راهکارهایی مانند ورزش، رسیدگی جسمی و روحی به خود، تفریح مناسب و کافی، عبادت و مراجعه به روان شناس و مشاور متخصص برای کنترل و کنار آمدن با استرس وجود دارد. پیروی از سبک زندگی سالم و از سوی دیگر رسیدگی و معاینه منظم روان، بهترین راهکار پیشگیری از عوارض ناشی از استرس است.

حوادث مثبت هم استرس زاست
حوادث مثبتی چون ازدواج، یافتن شغل و ارتقای درجه هم مانند حوادث منفی مانند طلاق، اخراج و مشکلات مالی استرس زا هستند زیرا در همه این شرایط آینده و نتیجه در هاله ای از ابهام قرار دارد. ابهام برای مغز انسان غیر قابل درک و در نتیجه استرس زاست

جدول سنجش استرس «هلمز و راهه»
در این جدول بخشی از رایج ترین حوادث فهرست شده در مقیاس «هلمز و راهه» آورده شده است. برای دست یابی به فهرست کامل تر، می توانید به کتاب های تخصصی روان شناسی یا یک روان شناس مجرب مراجعه کنید.

*روانشناس