سلامت نیوز: ساکنان اردوگاه‌ها یا به اصطلاح کمپ‌های پناهندگی، از حداقل‌های زندگی برخوردار هستند. دسترسی محدود به زیرساخت‌ها، امکانات و فرصت‌های نسبتا اندک برای کسب درآمد، زندگی را برای ساکنان اردوگاه پناهندگان داعیب در شمال‌شرقی کنیا سخت کرده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از شهروند ، پیامدهای مدیریت نادرست ضایعات و عدم‌برنامه‌ریزی برای بازیافت پسماند، اردوگاه پناهندگان داعیب را با چالش‌های بسیاری روبه‌رو کرده است. کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ (ICRC) و جمعیت صلیب‌سرخ کنیا (KRCS) در همکاری با انجمن‌های بشردوستانه و سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در حوزه پناهندگان تلاش می‌کنند با مدیریت پسماند که به‌طور ویژه بر زباله‌های پلاستیکی تمرکز دارد، به نوعی تهدید‌های محیط‌زیستی را به فرصت تبدیل کنند تا پاسخگوی نیازهای اجتماعی، زیست‌محیطی و اقتصادی باشند. سال ٢٠١٦ یک پروژه آزمایشی و نوآورانه بازیافت مواد پلاستیکی در این اردوگاه کلید خورد که در جهت کاهش آلودگی زباله در اردوگاه دنبال شد؛ درحالی‌که این تحرک زیست‌محیطی رفته‌رفته فرصت‌های معیشتی بهتر برای پناهندگان و اعضای جمعیت صلیب‌سرخ کنیا فراهم کرد.
اردوگاه پناهندگان داعیب
آلودگی یکی از مشكلات اصلی در اردوگاه پناهندگان داعیب به حساب می‌آمد كه تقریبا ٢٤٠هزار پناهنده را که اکثریت آنها از اهالی سومالی بودند و از خشکسالی به این کشور پناه آورده بودند، در خود جای داده است. این حجم از جمعیت، زباله قابل توجهی را تولید می‌کند، به همین دلیل یکی از دغدغه‌های اصلی جمعیت‌های صلیب‌سرخ و سازمان‌های مردم‌نهاد در کمپ‌های پناهندگان، مدیریت پسماند است؛ زباله‌ها در هر جایی تخلیه یا سوزانده و در برخی از مواد هم دفن می‌شوند. روش‌های امحای زباله، شرایط بهداشتی زندگی را سخت و آلوده می‌کند و علاوه بر این آسیب‌های محیط‌زیستی در اغلب موارد جبران‌ناپذیر خواهد بود. در طول زمان، فقدان یک سیستم دفع و جمع‌آوری کارآمد منجر به انباشت زباله در محیط‌زیست می‌شود، به‌ویژه زباله‌های غیرقابل تجزیه مانند کیسه‌های پلاستیکی و بطری‌های آب و آبمیوه که خالی شده است. خوشبختانه یک راه‌حل هوشمند برای این مشکل وجود دارد؛ راه‌حلی که توسط جمعیت صلیب‌سرخ کنیا اجرایی شده است.
پروژه بازیافت زباله‌های پلاستیکی
در ماه نوامبر سال ٢٠١٦ بود که برای مقابله با این مسأله به‌ویژه آلودگی‌های زیست‌محیطی که اکوسیستم منطقه را به خطر انداخته بود، کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ همراه با جمعیت صلیب‌سرخ کنیا، یک پروژه آزمایشی برای بازیافت زباله‌های پلاستیکی در اردوگاه آغاز کرد. این پروژه با اصول پایداری، هدایت و ساماندهی می‌شود و هدف آن حفاظت از محیط‌زیست و سلامت جامعه است. این کمپین، پناهندگان و اعضای جمعیت صلیب‌سرخ این کشور را به جمع‌آوری زباله‌های پلاستیکی ترغیب کرد. وجه دیگر این کمپین فرهنگ‌سازی بود؛ افزایش آگاهی در میان جمعیت انبوهی که ساکن اردوگاه بودند، با فرهنگ و سطح سواد و دانش متفاوت. کارکرد کمپین به شکلی طراحی شده بود که پلاستیک از ساکنان اردوگاه جمع‌آوری و مرتب‌شده، پیش‌پردازش شده و سپس به شرکت‌های بازیافت در نایروبی فروخته می‌شود. زباله‌های پیش‌پردازش‌شده، در دستگاه خردکن به دانه‌های تکه‌تکه شده تبدیل می‌شوند. بعد از تجزیه، پلاستک را به مواد اولیه تبدیل می‌کنند تا برای مقاصد دیگر مورد استفاده قرار گیرد و دوباره به چرخه تولید بازگردد. این فرآیند در کنار کاهش آلودگی، نیاز به استخراج منابع اولیه را هم کاهش می‌دهد.
شرایط زندگی بهتر، محیط سالم‌تر
این طرح به‌طور قابل توجهی به کاهش ضایعات پلاستیکی در داعیب کمک کرده است. از آنجایی که این پروژه در نوامبر ٢٠١٦ راه‌اندازی شد، بیش از ٨ تن پلاستیک در طول نزدیک به دو‌سال بازیافت شده است. بهبود شرایط زندگی، درآمدزایی برای ساکنان اردوگاه و مشارکت‌کنندگان در مدیریت اردوگاه، ازجمله نتایج موفق این طرح بوده است. این پروژه یک راه‌حل زیست‌محیطی حیاتی برای معضل زباله ارایه داد که می‌تواند الگوی دیگر جوامع در مدیریت کمپ‌های پناهدگی باشد. براساس اطلاعات ارایه‌شده در مقاله قرار است به‌زودی روش‌های جمع‌آوری زباله بیشتری برای ساکنان کمپ فراهم و آموزش حرفه‌ای کارگران در مورد نحوه اجرای پروژه پیگیری شود تا علاوه بر افزایش میزان جمع‌آوری پلاستیک، راه‌های درآمدزایی و رونق کسب‌وکار برای پناهندگان ایجاد شود.
منبع: www.icrc.org
از قحطی شاخ آفریقا تا مدیریت پسماند در کمپ آوارگان صلیب سرخ
شاخ آفریقا سال ٢٠١١ در پی خشکسالی بی‌سابقه دچار قحطی شد؛ این قحطی یعنی بحران غذایی بیش از ١٢ میلیون نفر به دلیل خشکسالی بی‌سابقه و کمبود شدید بارش‌ها در منطقه شرقی قاره آفریقا در سال ۲۰۱۱ میلادی. قحطی میلیون‌ها نفر از ساکنان کشورهای سومالی، اتیوپی، کنیا، جیبوتی، سودان و اوگاندا را در شاخ آفریقا با کمبود شدید آب و مواد غذایی مواجه کرد و در دو منطقه جنوب سومالی که تحت کنترل گروه الشباب بود، نزدیک به ۳میلیون و ۷۰۰هزار نفر دچار قحطی شدند. ۲ دهه جنگ طولانی در سومالی باعث وخیم‌شدن وضع قحطی در این کشورها شد. در پی سال‌های بعد از این تاریخ ده‌ها هزار نفر از ساکنان منطقه آفریقا به دلیل قحطی جان خود را از دست دادند و بر اساس اعلام سازمان ملل جان میلیون‌ها نفر نیز در خطر بوده است. قحطی، کودکان بسیاری را دچار سوءتغذیه کرد و در این بین سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی بشردوستی برای کمک به مردم بحران‌زده پیشقدم شدند.
جمعیت صلیب‌سرخ کنیا (KRCS) پس از قحطی بی‌سابقه و سیل جمعیت مردم گرسنه و تشنه از سومالی که به علت اثرات خشکسالی در نیمه اول سال ٢٠١١ رخ داد، کمپ پناهندگان را در جولای ٢٠١١ برای اسکان آوارگان تأسیس کردند. به دنبال این اقدام بشردوستانه، در اکتبر ٢٠١١ جمعیت صلیب‌سرخ کنیا (KRCS) در همکاری با فدراسیون بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر یک یادداشت تفاهم با کمیساریای عالی پناهندگان (UNHCR) که مسئولیت ارایه خدمات در بخش‌های کلیدی کمپ تازه تأسیس را برعهده داشت، به امضا رساند. بخش‌های مختلف اردوگاه یا کمپ پناهندگان شامل مدیریت کمپ، سلامت، تغذیه، آب، بهداشت فردی، پیشگیری و رسیدگی به خشونت جنسی می‌شود. کمیته بین‌المللی انجمن صلیب‌سرخ و هلال‌احمر (ICRC) همچنین برنامه‌ای برای ردیابی و پیداکردن افراد جدا افتاده خانواده‌ها شروع کرده است که این برنامه عمدتا بر روی بازسازیارتباط‌های خانوادگی تمرکز دارد.
جمعیت اردوگاه در اوج بحران به بیش از ٧٧هزار پناهنده رسیده بود که البته در طی ماه‌های بعد، کمپ شاهد بازگشت تدریجی پناهندگان به سومالی بود؛ به طوری که براساس آمار جمعیت کمیساریای عالی پناهندگان در تاریخ ٣١ می ٢٠١٥، اردوگاه ترکیبی از ٥١هزار نفر آواره را در خود جای داده بود. افتتاح اردوگاه پناهندگان فرصت زندگی در شرایط بهتر را برای پناهندگان و پناهجویان فراهم کرد تا به آنها کمک کند زندگی سخت پیشین خود که سراسر خشونت و ناآرامی بود را بازسازی کنند؛ حتی با برآورده‌کردن حداقل نیازهای انسانی ازجمله آب و غذای بهداشتی. رفته رفته نیاز اردوگاه به ساخت تأسیسات توسعه‌یافته و جدی‌تر برای زندگی آوارگان احساس شد. اردوگاه به شکلی طراحی شده بود که نیاز به سرمایه‌گذاری‌های بزرگی برای توسعه داشت. جمعیت صلیب‌سرخ کنیا نیز در این میان از لحاظ عملکرد توانست به نقاط قوت قابل توجهی دست بیابد. سیستم مدیریت پسماند و فاضلاب زهکشی کانال‌ها جهت تخلیه آب‌های سیلاب به‌خصوص در مناطقی که در معرض کمبود آب قرار داشتند، از مهمترین این اقدامات بود.
پروژه مدیریت پسماند با هدف کمک به توسعه استراتژی‌های بازیافت، جمع‌آوری و دفع زباله‌ها در اردوگاه و کاهش مخاطرات محیط زیستی طرح‌ریزی و پیاده شد. همچنین برنامه‌ریزان این طرح به دنبال استفاده از نتایج طرح برای دیگر نقاط کنیا بودند؛ به طوری که مسئولان جمعیت صلیب‌سرخ این کشور توسعه استراتژی‌هایی برای کاهش میزان تولید زباله‌های شهری را از اهداف آینده خود اعلام کردند. شناسایی چالش‌های پیش روی مدیریت زباله در اردوگاه برای شروع برنامه در دستور کار قرار گرفت و این جمعیت موفق شد در طول این سال‌ها راه‌حل مناسبی از طریق مقایسه راه‌های مختلف مدیریت زباله با توجه به پسماند موجود در منطقه ارایه دهد.
نظر شما