سلامت نیوز :شب چهارشنبه آخر سال كه می‌رسد طی یك رسم قدیمی آتش‌ها بر پا می‌شود تا جمعی شاد شوند اما این سالها رسم آتش بازی به رسم ترقه بازی و انفجار بمب تغییر كرده كه حاصل آن برای خیلی‌ها به جای شادی یك عمر پشیمانی است.

به گزارش  فارس،‌ چهارشنبه سوری، رسم دیرینی است كه ایرانیان در طول سال‌ها با آتش‌بازی و رسومی مثل قاشق‌زنی و پریدن از روی آتش آن را حفظ كرده‌اند. این شب بر اساس این سنت، شب گرفتن سرخی‌‌ها به عنوان سمبل نشاط و شادی و شب وانهادن زردی‌های سستی و غم است.

در این مراسم ایرانیان رسم بود كه پیش از پریدن آفتاب، هر خانواده بوته‌های خار و گزنی را كه از پیش فراهم كرده‌اند روی بام یا زمین حیاط خانه كپه می‌كنند و با غروب آفتاب و نیم تاریك‌شدن آسمان، زن و مرد و پیر و جوان گرد هم جمع می‌شوند و بوته‌ها را آتش می‌زنند. در این هنگام از بزرگ تا كوچك هر كدام 3 بار از روی بوته‌های افروخته می‌پرند، تا ضعف و زردی ناشی از بیماری و غم و محنت را از خود بزدایند و سلامت و سرخی و شادی به هستی خود ببخشند.

اما این مراسم در سالهای اخیر به سمت دیگری رفته است. سال‌هاست كه رسم چهارشنبه‌سوری در هیاهوی انفجارها از بین می‌رود.

بر اساس گزارش‌های موجود هیچ فرد و هیچ گروه سنی از خطرات حوادث ناشی از این آتشبازی‌ها در امان نیستتند ولی پسران بیشتر در معرض خطر هستند.

این درحالی است كه اگر پیامك‌های مربوط به این روز را بررسی كنیم به این پیام‌ها برمی‌خوریم " چهار شنبه‌سوری روز ملی مبارزه با آرامش اعصاب بر شما ترقه بازان گرامی مبارك باد. " یا "چهارشنبه سوریه نیا پایین می‌سوزی ".

*50 درصد افراد آسیب‌دیده چهارشنبه‌سوری رهگذران و تماشاچیان هستند

محمود جباروند، رئیس بیمارستان فارابی می‌گوید: در چهارشنبه آخر سال 50 درصد افرادی كه دچار آسیب‌های چشمی می‌شوند رهگذران و تماشاچیان هستند. میزان آسیب‌ناشی از این روز در حد سوختگی پلك و مژه است و در بعضی از موارد شدید پارگی قرنیه و نفوذ تركش مواد منفجره به چشم هم داریم كه این مسئله آسیب‌های جدی را برای افراد به وجود می‌آورد.

وی می‌افزاید: پس از پایان این روز زمانی كه افراد مصدوم را به مراكز درمانی ارجاع می‌دهند و خونریزی چشم به خاطر موج انفجار زیاد دیده می‌شود همچنین این مسئله منجر به از دست رفتن شكل طبیعی قرنیه می‌شود.

رئیس بیمارستان فارابی ادامه می‌دهد: بیمارانی كه مشكل آب مروارید، عنبیه یا داخل چشم لنز دارند در این روز باید بیشتر مراقب خود باشند زیرا با كوچكترین مسئله‌ای مشكلات زیادی برای آنها به وجود می‌آید. همچنین در این روز آسیب رسیدن به شبكیه و عصب بینایی نیز دیده می‌شود كه این دسته از افراد باید تحت حمل جراحی قرار گیرند ضمن اینكه در بعضی از موارد آسیب به چشم به قدری زیاد است كه مجبور می‌شویم چشم را تخلیه كنیم.

جباروند به آمار سال گذشته حوادث ناشی از چهارشنبه آخر سال اشاره می‌كند و می‌گوید: در سال گذشته 400 مورد سرپایی داشته‌ایم كه از این بین 40 مورد به بستری شدن انجامید و تعدادی از این افراد بینایی خود را از دست دادند.

وی اضافه می‌كند: از آنجایی كه 50 درصد افراد آسیب‌دیده در این روز تماشاچیان و رهگذران هستند توصیه می‌شود افراد بیش از پیش مراقب خود باشند همچنین برای فردی كه دچار حادثه شده خصوصاً در ناحیه چشم نخستین اقدامی كه باید صورت پذیرد این است كه چشم دستكاری نشود و از هیچ قطره یا محافظی استفاده نشود و فرد مورد نظر را به نزدیكترین مركز درمانی منتقل كنند.

*ناشنوایی‌های دائم ارمغان انفجارهای چهارشنبه آخر سال

بابك ساعدی، عضو انجمن گوش، گلو، بینی ایران می‌گوید: در چهارشنبه پایان سال‌ افرادی به بیمارستان‌ها مراجعه می‌كنند كه به علت انفجارهای شدید دچار ناشنوایی‌های موقت یا دائم شده‌اند.

وی می افزاید: وقتی صدا از حد مجازش افزایش می‌یابد به ویژه زمانی كه انفجار ترقه به صورت ناگهانی است، صدمات زیادی را به گوش می‌رساند. علت آن این است كه گوش تا یك حدی از شدت صوت می‌تواند كاركرد اصلی خو را به شكل سالم ادامه دهد و وقتی از آن حد كه حدود 70 دسی‌بل است افزایش می‌یابد، قطعاً آسیب می‌بیند.

ساعدی اضافه می‌كند: آسیب‌های گوش به دو شكل است. یكی به صورت مزمن كه دیر اتفاق می‌افتد و خطرش هم كمتر است و دیگری آسیب حاد است و از این جهت خطر بیشتری نسبت به نوع مزمن دارد. گوش در این حالت نمی‌تواند آمادگی لازم را به عنوان مكانیزم دفاعی در مقابل صدای ناگهانی داشته باشد.

وی با بیان اینكه در چهارشنبه سوری‌ها افرادی به ناشنوایی‌های موقت یا دائم مبتلا می‌شوند، تصریح می‌كند: كاهش شنوایی می‌تواند به دو حالت موقت و دائم باشد. نوع موقت آن یعنی اینكه بیمار پس از شنیدن صدای انفجار دچار كاهش شنوایی شده، صداها را نمی‌شنوند و ممكن است این حالت پس از 12 تا 24 ساعت بهبود یابد. در این زمان توصیه می‌شود فرد استراحت كند و حتماً یك متخصص گوش شنوایی او را بررسی كند و سعی كند یك شنوایی‌سنجی انجام دهد تا نوع آسیب مشخص شود.

این عضو انجمن گوش، گلو، بینی ایران می‌گوید: اگر این فرد احساس كرد كه شنوایی‌اش كاهش یافته است اما بهبودی حاصل شده است باید بداند كاملاً مستعد كاهش شنوایی دائم است یعنی احتمالاً صدای انفجار بعدی ممكن است منجر به عدم شنوایی دائم فرد شود و این یك علامت هشدار‌دهنده است.

این متخصص گوش خاطرنشان می‌كند: برخی افراد دچار مشكل می‌شود كه همان ابتدا كه صدای انفجار به گوش آنها می‌رسد به طور دائم شنوایی خود را از دست می‌دهند كه متأسفانه درمان خاصی هم برای آنها وجود ندارد. احساس كاهش شنوایی، احساس سر و صدا داخل گوش و سرگیجه از مهم‌ترین علائم هشداردهنده این حالت است كه اگر فردی این علامت را در خود احساس كرد باید حتماً به متخصص گوش مراجعه كند.

وی تصریح می‌كند: باید به بچه‌ها و نوجوانان آموزش دهیم كه ترقه‌های خود را جایی منفجر كنند كه فاصله 10 متری محل انفجار فردی قرار نگیرد.

امیرهوشنگ احسانی، متخصص پوست‌و‌مو می‌گوید: مشكل بزرگی كه پس از سوختگی‌های ناشی از آتش یا مواد محترقه ایجاد می‌شود بروز گوشت اضافه است. گوشت اضافه پس از سوختگی‌ها بسیار سخت درمان می‌شود و همراه با خارش و درد فراوان است.

حمید صالحی، رئیس بیمارستان سوانح و سوختگی شهید مطهری نیز خاطرنشان می‌كند: بارها و بارها گفته شده است كه به هیچ وجه موادی مانند خمیردندان و سیب‌زمینی برای درمان سوختگی توصیه نمی‌شود. این كار نه علمی است و نه سند قطعی مبنی بر اینكه به درمان سوختگی كمك می‌كنند، وجود ندارد.

وی می‌افزاید: این مواد بعضاً دارای یك ماده زمینه‌ای قلیایی هستند كه وقتی روی محل سوختگی قرار می‌گیرند گاهی اوقات سوختگی را تشدید می‌كنند. اگر سوختگی سطحی باشد در بیشتر اوقات خود به خود در روند 5 تا 6 هفته‌ای خوب می‌شوند و حتی نیاز به پماد ندارند. به هر حال پمادی كه پزشك توصیه می‌كند باید استفاده شود.

صالحی تصریح می‌كند: افرادی كه دچار سوختگی می شوند را می توان با انداختن پتو روی‌ آنها یا استفاده از كپسول آتش‌نشانی خاموش كرد و در اولین فرصت فرد را به بیمارستان رساند.

*برخی بیماران سوخته به 100 عمل جراحی برای بازگشت به زندگی نیاز دارند

عبدالجلیل كلانترهرمز، رئیس مركز فوق تخصصی سوختگی 15 خرداد می‌گوید: حوادث سوختگی گاهی تركیبی از پاره شدن عروق، سوختگی و كوبیدگی است. برخی بیماران دچار سوختگی گاهی نیازمند 100 عمل جراحی سخت و بزرگ هستند كه فقط بتوانند به زندگی عادی برگردند و درمان كامل برخی از آنها از محالات است.

وی می‌افزاید: متأسفانه در سال‌های اخیر به خصوص در دنیای صنعتی یك نوع سوختگی دست‌ساخته، به صورت استفاده از مواد قابل انفجار گریبانگیر مردم شده است كه فكر می‌‌كنند برای لحظاتی ایجاد شادی می‌كند. این مسئله در روزهای آخر سال معضلات بعضاً جبران‌ناپذیری را موجب می‌شود و این معضل جدیدی است كه تركیبی از سوختگی‌های متعدد را به وجود می‌آورد.

كلانترهرمز ادامه می دهد: قدرت انفجاری موجود در این مواد ممكن است موجب پاره‌شدن عروق مغز و احشاء، كوبیدن و پرت‌كردن شخص به دیوار، تخریب نواحی اطراف فرد و آسیب به رهگذران شود.

وی اضافه می‌كند: دیده شده زمانی كه قطعات مواد منفجره ریز باشد به درون احشاء، روده‌ها، قفسه سینه، گردن، چشم و قلب نفوذ كرده است و ممكن است منجر به مرگ زود یا دیررس شود. از طرف دیگر قطعات اگر بزرگتر باشند موجب كندگی قسمتی از بدن می‌شود.

كلانتر هرمز تصریح كرد: مواد منفجره به علت اینكه در چشم و صورت فرد پاشیده می‌شود ممكن است به غیر از ورود این قطعات به داخل بدن، تركیبی از سوختگی شیمیایی و حرارتی ایجاد كند و اگر شخص نمیرد ممكن است تا سال‌ها این مواد به شكل خالكوبی در بدن فرد بماند.

كلانترهرمز ادامه می‌دهد: توصیه می‌شود هنگام سوختگی، بیمار از فضای انفجار خارج شود. اگر فضا سربسته است و گرد و خاك و دودی وجود دارد از آن محل دور شود و وقتی از راه هوایی فرد مطمئن شدند افرادی كه خیلی دست پاچه نیستند و بر خود مسلط هستند، بیمار را به اولین مركز درمانی برسانند.

وی تصریح می‌كند: مهمترین اصل حفظ آرامش، بردن شخص به فضای خارج از انفجار، حداقل حركت در اندام‌های شخص مصدوم و رساندن آن به مركز پزشكی است.

حمید صالحی، رئیس بیمارستان سوانح و سوختگی شهید مطهری هم می گوید: تولیدكنندگان مواد محترقه برای افزایش صدای این مواد از شیشه خرده و فلزات سنگین استفاده ‌كنند و تركش‌های این مواد شدت آسیب‌ها را افزایش می‌دهد.

او با توصیه به اینكه از مواد محترقه و منفجره غیراستاندارد در چهارشنبه آخر سال استفاده نشود، اضافه می‌كند: سال گذشته موارد متعددی از قطع عضو، از دست‌دادن بینایی و حتی تخلیه چشم را در یك هفته مانده به چهارشنبه آخر سال شاهد بودیم.

*حادثه آفرینان چهارشنبه سوری تا آخر عید در بازداشت می‌مانند

احمدرضا رادان جانشین فرماندهی نیروی انتظامی كشور نیز اعلام كرده است كه نیروی انتظامی با مزاحمان و حادثه‌آفرینان چهارشنبه آخر سال برخورد جدی خواهد كرد و این افراد تا پایان تعطیلات نوروز مهمان ما خواهند بود.

وی می‌افزاید: در بحث چهارشنبه‌ آخر سال كه مردم اصرار دارند آن را به صورت مراسمی برگزار كنند توصیه می‌شود بزرگترها در كنار كوچكترها قرار گیرند تا خطرها كمتر شود و سزاوار نیست برای یك شب سال‌ها پشیمانی ایجاد شود.

رادان یادآور می‌شود: در این روز با متخلفان به صورت جدی برخورد می‌شود و به صورت محله‌محور برنامه‌های چهارشنبه‌سوری اجرا خواهد شد و افرادی كه در چهارشنبه آخر سال مزاحمت یا حادثه‌آفرینی كنند با هماهنگی قوه قضاییه تا پایان تعطیلات مهمان ما هستند.

جانشین فرماندهی نیروی انتظامی كشور خاطرنشان می‌كند: در ابتدای چهارشنبه آخر سال ساختن مواد دستی خطرناك و تلفات حاصل از آن وجود دارد و در طول این روز استفاده از این مواد و صدمات جبران‌ناپذیر حاصل از آن وجود دارد كه برخورد نیروی انتظامی با مزاحمان جدی خواهد بود.

*870 مصدوم در سال گذشته سوغات چهارشنبه‌ آخر سال

در نهایت اینكه بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، تعداد مصدومان چهارشنبه آخر سال گذشته نسبت به دوسال گذشته بیش از 50 درصد كاهش یافت كه نشانه افزایش آگاهی مردم است.

بر این اساس در مجموع در سراسر كشور 870 مصدوم در پی داشت كه از این تعداد 237 نفر در محل حادثه به صورت سرپایی درمان شدند و 633 نفر نیز توسط امدادگران اورژانس كشور به بیمارستان اعزام شدند.

همچنین وزارت بهداشت اعلام كرد كه 86 نفر از این آسیب دیدگان در تهران بودند و از مجموع آسیب دیدگان تهرانی، 36 مورد آسیب‌های مستقیم شامل 11 مورد سوختگی، 7 مورد آسیب به چشم، 10 مورد تروما و ضربه به دست و پا، 7 مورد جراحات ناشی از انفجار در نقاط مختلف و یك مورد قطع عضو در حوادث چهارشنبه آخر سال بوده است. همچنین 50 نفر نیز دچار آسیب‌های غیرمستقیم، شامل غش، بیماری‌های قلبی، روانی شده‌اند.

از لحاظ تركیب جغرافیایی آسیب‌دیدگان در نقاط مختلف شهر تهران 26 نفر در شرق، 25 نفر در غرب، 9 نفر در شمال و 26 نفر در جنوب تهران دچار حادثه شده‌اند. میانگین سنی آسیب دیدگان حوادث چهارشنبه آخر سال در شهر تهران نیز 21 سال گزارش شده است.