سلامت نیوز: پوكی استخوان بیماری است که علائم خاصی ندارد. در این بیماری بافت و مقاومت استخوان کم می شود. ذخیره شدن کلسیم در استخوان ها که باعث سفت و محکم شدن آنها می شود، قبل از تولد آغاز شده و تا سن 30 سالگی ادامه می‌یابد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از سایت دکتر کرمانی، در 30 سالگی استخواهای یک فرد سالم به بیشترین سختی خود می‌رسد. اگر فعالیت بدنی کم باشد یا رژیم غذایی مناسب نبوده و حاوی مقدار کمی کلسیم باشد، به تدریج کلسیم استخوانها کم شده و استخوانها شکننده می‌شوند وبیماری پوکی استخوان ایجاد می شود.
چه كسانی درمعرض خطر پوكی استخوان قرار دارند؟
زنان بعد از یائسگی به علت توقف ترشح هورمون‌های زنانه و نقش مهم این هورمون‌ها در استحكام استخوان ها، بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند. هورمون زنانه (استروژن) جلوی از بین رفتن استخوان را می گیرد. جذب کلسیم را بهبود مى‌بخشد و اثر ورزش بر روى استخوانها را افزایش مى‌دهد.
حدود نیمی‌از زنان بالاتر از 45 سال و 90 درصد زنان بالاتر از 75 سال به بیماری پوكی استخوان مبتلا می‌شوند.
مردان مسن نیز به پوكی استخوان مبتلا می‌شوند كه البته میزان ابتلای آنان كمتر از زنان است.
به طور تقریبی از هر سه زن یك نفر و از هر دوازده مرد یك نفر به پوكی استخوان مبتلا می‌شوند.
پیامد ها وعوارض پوكی استخوان
باعث کاهش کیفیت زندگی و برای برخی باعث معلولیت دائمی می شود.
اغلب اوقات شکستگی هایی که به دلیل پوکی استخوان صورت می گیرد به طور کامل درمان نمی شود و افراد از این بابت رنج می برند.
شکستگی لگن از عوارض شایع پوکی استخوان است.
کیفوز پوکی استخوان عارضه ای جدی است. ستون فقرات به علت شکستن مهره ها تغییر شکل می دهد. همچنین فرد بیمار، کوهان دار به نظر برسد که باعث بروز مشکلات تنفسی نیز می شود.
پیشگیری از پوكی استخوان
1. تغذیه، نقش مهمی در بروز یا پیشگیری از پوكی استخوان به عهده دارد. افرادی كه كلسیم، ویتامینD و ویتامین ث كافی در رژیم غذایی شان دریافت نمی كنند، بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستند.
2. غذای روزانه هر فرد بالغ باید حداقل حاوی 1000 تا 1200 میلی‌گرم كلسیم باشد. البته این مقدار نیاز در زنان باردار، شیرده، یائسه، افراد مسن و درسنین بلوغ بیشتر بوده و بین 1500 تا 2000 میلی‌گرم است.
3. منابع حاوی کلسیم عبارتند از شیر مادر، هر نوع شیر و غذایی که از شیر تهیه شده است. شامل:
پودر شیر، پنیر، ماست، دوغ ، كشك ، بستنی و قره‌قوروت
ماهی های کوچک مثل ماهی كیلكا که با استخوان خورده می شوند.
انواع حبوبات ( نخود و لوبیا، عدس،ماش..) .
سبزی های برگ سبز تیره ( جعفری، ، كرفس، برگ چغندر) .
4. باید توجه داشت كه هر چه میزان چربی شیر ومواد لبنی بیشتر باشد ، كلسیم آن كمتر است . بنابراین برای تامین كلسیم مورد نیاز بدن باید از شیر و لبنیات كم چرب ( كمتر از %5/1) استفاده كرد.
5. سایر منابع حاوی كلسیم عبارتند از: كلم پیچ، گل كلم ، كلم بروكلی ، نخودفرنگی ،شلغم، ترب، هویج، پرتقال، انگور، توت فرنگی، خرمالو، زیتون ، كشمش، بادام، كنجد.
6. مصرف کم شیر به عنوان یکی از مواد غذایی غنی از کلسیم، یکی از علل دریافت ناکافی کلسیم از برنامه غذایی روزانه در خانواده های ایرانی باشد.
7. هر لیوان شیر دارای ۳۰۰ میلی‌گرم کلسیم است. مقدار مناسب دریافت روزانه کلسیم برای بزرگسالان بین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی‌گرم است .
8. افرادی که نمى‌توانند در برنامه غذایى خود کلسیم کافى را بگنجانند، مى‌توانند با نظر پزشک، از مکمل‌ها استفاده کنند.
9. کمبود طولانی مدت ویتامین D منجر به کاهش جذب کلسیم شده و خطر پوکی استخوان را افزایش می دهد. مواد غذایی غنی از ویتامین D عبارتند از شیر، کره، پنیر، کشک، ماست و روغن حیوانی، ماهی های چرب، زرده تخم مرغ و جگر.
10. فرآورده‌هاى لبنى حاوی ویتامین د از بهترین منابع کلسیم در رژیم غذایى به‌شمار مى‌روند.
11. مصرف زیاد نمک احتمال ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می دهد. بصورتی که به ازای مصرف هر۲۳۰۰ میلی گرم نمک، ۴۰ میلی گرم کلسیم بدن از دست می رود.
12. مصرف روغن جامد و نوشابه های گازدار از جمله عواملی هستند که بر روی جذب کلسیم تاثیر گذاشته و احتمال ابتلا به پوکی استخوان را بالا می برد.
13. مصرف مقدار زیاد فسفر در رژیم غذایی به شدت جذب روده ای کلسیم را کاهش می دهد. به طور مثال با مصرف زیاد نوشابه های گازدار که در ترکیب خود حاوی اسید فسفریک هستند در عمل بخش عمده ای از کلسیم جذب نخواهد شد.
14. فعالیت بدنی و ورزش باعث استحكام استخوانها در هر سنی می‌شود. عدم تحرك و استراحت زیاد باعث تحلیل استخوانها و پوكی آن می‌شود و دردهای استخوانی را بیشتر می‌كند.
15. فعالیت بدنی روزانه با افزایش جذب کلسیم به سلامت بدن انسان به ویژه استخوان ها کمک زیادی می کند. بهترین، مفیدترین و بی‌خرج‌ترین ورزش برای انسان‌های بالغ و به ویژه افراد مسن پیاده‌روی است. توجه داشته باشید كه ورزش‌های تحمل وزن، مثل پیاده روی نقش مهمی در رسوب كلسیم در استخوانها دارند. ورزش‌هایی كه فشار و تحمل استخوانی ندارند كمتر از ورزش‌های تحمل وزن در این مسئله اثر مثبت دارند.
16. مصرف الكل، سیگار و قهوه فراوان از عوامل افزایش دهنده و تشدید كننده پوكی استخوان هستند.
17. كسانی كه خود سیگار می‌كشند یا همنشین سیگاری‌ها هستند، در معرض پوكی استخوان زودرس قرار دارند. زنانی كه سیگار می‌كشند دچار پوكی استخوان شدیدتری می‌باشند.
18. با داشتن برنامه غذایی و فعالیت های بدنی مناسب، می توانیم حافظ سلامتی استخوان‌هایمان باشیم. از ابتلا به پوكی استخوان در میان‌سالی و پیری جلوگیری کنیم.
نظر شما