سلامت نیوز:لبنیات همواره عضو جدایی‌‌ناپذیر سفره‌های هر ایرانی است با این حال سرانه مصرف لبنیات در کشور ما از سرانه جهانی بسیار پایین‌تر است که بخشی از آن به چگونگی سبک زندگی و الگوی غذایی افراد برمی‌گردد اما مدیرکل فرآورده‌های غذایی سازمان غذاودارو می‌گوید: افزایش قیمت لبنیات در کشور در کاهش مصرف آن بی‌تاثیر نبوده و نتیجه آن سقوط سن ابتلا به پوکی استخوان است که به دهه چهارم زندگی هر فرد رسیده است؛ این درحالی است که میانگین ابتلا به بیماری پوکی استخوان در کشورهای توسعهیافته بالای 60سال است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از صبح نو ،معمولاً ابتلا به بیماری را از عوارض آن متوجه می‌شویم. هر فرد با دیدن نشانه‌هایی از بیماری به پزشک مراجعه کرده و پس از آزمایشات لازم وجود و نوع بیماری تشخیص داده می‌شود و شروع درمان از همان لحظه آغاز می‌شود. کافی است حواسمان به خودمان باشد و با دیدن نخستین عوارض و نشانه‌های درد به پزشک مراجعه کنیم و با اقدامی به‌موقع درمان آن را کوتاه‌تر و جلوی پیشرفت آن را بگیریم اما خدا نکند یکی از آن بیماری‌های مرموز و بی‌سروصدا به سراغمان آمده باشد. این دسته از بیماری‌ها زمانی نشانه‌های خود را بروز می‌دهند که بیمار دیگر شانسی برای پیشگیری یا حتی درمان ندارد. پوکی استخوان بیماری شایعی است که به‌دلیل عدم بروز علائم و نشانه‌هایش به آن مرگ خاموش می‌گویند و هر ساله تعداد زیادی از مردم جامعه ما را غافلگیر می‌کند. البته شاید جالب باشد بدانید که این بیماری در کشورهای اروپایی «دزد خاموش» نامیده می‌شود؛ چرا که کلسیم را به‌مرور زمان از بدن می‌گیرد.
شایع‌ترین علت بیماری پوکی استخوان عدم استفاده از محصولات لبنی و خوراک‌های دریایی است. اخیراً بر مبنای شواهد آماری موجود، با افزایش تعداد مبتلایان به پوکی استخوان، متوسط سن مبتلایان به این عارضه نیز کاهش یافته است. به گفته آقای دکتر وحید مفید، مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذاودارو، سن پوکی استخوان در ایران به شدت کاهش پیدا کرده است؛ به‌طوری که در ایران به‌ویژه در زنان سن پوکی استخوان به دهه چهارم زندگی رسیده است؛ در حالی که این عدد در کشورهای مترقی‌تر بالای ۶۰سال است.
مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذاوداروگفته است: «40سال سن برای پوکی استخوان فاجعه است. یعنی بعد از ۴۰سالگی یک خانم ایرانی هر آن امکان شکستگی‌های متعدد وجود دارد. خروجی چنین شرایطی هزینه‌های زیاد برای سیستم بهداشتیودرمانی است که می‌تواند با اصلاح سبک زندگی و اصلاح الگوی تغذیه‌ای حل شود.علاوه بر نقش دولت، خانواده‌ها هم می‌توانند در این موضوع نقش ایفا کنند و الگوی مصرف و سبک زندگی‌شان را اصلاح کنند. رسانه‌ها نیز در این زمینه می‌توانند به صورت فعال نقش ایفا کنند.
رسانه‌ها باید به صورت مبسوط، شفاف و در عین حال ساده این موارد را با کمک متخصصان برای مردم باز کنند تا مردم تصمیم‌گیر باشند. هرچقدر بیشتر مردم را آگاه کنیم، رفتار تغذیه‌ای‌شان مناسب‌تر می‌شود. اگر بخواهیم به سمت شعار «فائو»، یعنی رفع هرگونه گرسنگی حرکت کنیم؛ باید برنامه‌ریزی داشته و برای دو نوع گرسنگی شکمی و سلولی، برنامه‌ریزی داشته باشیم. به‌عنوان مثال افراد با مصرف فست‌فود دچار سیری شکمی می‌شوند، اما سلول‌هایشان همچنان گرسنه‌اند، منظور از گرسنگی سلولی این است که ویتامین‌های مختلف و آمینواسیدها و... به بدن نمی‌رسد. نهایتاً فرد عملاً قند و انرژی گرفته و چاق است اما کمبود ویتامینD، کلسیم و پوکی استخوان دارد.» چگونه پیشگیری کنیم؟
خانم دکتر مهرنوش حساس‌یگانه، متخصص روماتولوژی در گفت‌و‌گو با خبرنگار روزنامه «صبح‌نو» درباره بیماری پوکی استخوان گفت: «بیماری پوکی استخوان با کاهش ماده‌ای در استخوان ایجاد می‌شود که علت آن می‌تواند بیماری‌های زمینه‌ای باشد یا به‌دلیل مصرف دارو‌هایی نظیر کورتون رخ دهد. این بیماری می‌تواند به‌دلیل مشکلات تغذیه‌ای و عدم دسترسی و مصرف به اندازه لبنیات اتفاق بیفتد. پوکی استخوان در درازمدت استخوان را ضعیف می‌کند و سبب شکستگی‌های بی‌دلیل می‌شود. توصیه می‌کنیم مردم حتماً از مواد لبنی استفاده کنند و در صورت نیاز حتماً مکمل‌های «کلسیم» و «ویتامین د» را به رژیم غذایی خود اضافه کنند. »
سرانه مصرف ایران و جهان
روز گذشته آقای دکتر علیرضا رییسی، معاون وزارت بهداشت‌و‌درمان هم در هفته جهانی غذای سالم درباره سرانه مصرف لبنیات در ایران گفت: «سرانه مصرف روزانه لبنیات مردم در ایران ناامیدکننده و کمتر از یک لیوان است که حدود 130 تا 190گرم در روز و سالانه زیر 70کیلوگرم است که یک پنجم مردم فنلاند است.» رییسی می‌گوید: «کشور فنلاند رتبه نخست مصرف لبنیات دنیا با سرانه مصرف 365کیلوگرم سالانه به‌ازای هر فرد را دارد. اما مصرف پایین لبنیات در کشور، واقعاً نگرانکننده است.»
معاون وزارتبهداشت می‌گوید: سرانه مصرف لبنیات در هر کشور ارتباط مستقیم با وضعیت اقتصادی و درآمد ناخالص ملی آن کشور دارد. در نتیجه باید به قیمت
تمام شده لبنیات در عرضه و توزیع نیز توجه کنیم تا مردم به راحتی به این مواد غذایی دسترسی داشته باشند و از آن استفاده کنند. برای نخستین‌بار در کشور دستورالعملی به کمک اصناف تدوین شد که ساماندهی مسائل فنی، تولید، عرضه و توزیع مواد لبنی انجام شود.
رییسی گفته است: «بیش از 9هزار واحد صنفی در کشور در فرآیند عرضه و توزیع لبنیات کار می‌کنند. سال گذشته با کمک واحد بهداشت محیط وزارت بهداشت، همه اصناف فعال در لبنیات ارزیابی و پایش شدند. در کنار این واحدها، تولید سنتی لبنیات نیز وجود دارد. این واحدهای سنتی نیازمند کنترل بودند که این اتفاق نیز افتاد.»
سبک زندگی غلط عامل اصلی پوکی استخوان
این در حالی است که مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذاودارو می‌گوید: در حال حاضر سهم لبنیات در سفره مردم کم شده است. برخی بحث قیمت را در این زمینه مطرح می‌کنند. این درحالی است که تمام متخصصان تغذیه می‌گویند که لبنیات اعم از شیر، ماست، پنیر و انواع فراورده‌های لبنی به‌دلیل ترکیبات مغذی مانند فسفر، کلسیم و... جزو ضروریات سبد غذایی مصرفی مردماند.
در عین حال برخی فراورده‌ها مانند نوشابه‌ها باید به‌صورت کنترل‌شده مصرف شوند؛ چرا که مصرف بیش از حد آن‌ها می‌تواند تبعاتی داشته باشد. بنابراین باید فرهنگ غذایی اصلاح شود.
در حال حاضر در بسیاری از مناطق کشور مشکل کمبود ویتامین D داریم که یکی از دلایلش این است که نوع سبک زندگی به‌گونه‌ای است که مردم در محیط‌های بسته قرار دارند و از آفتاب استفاده نمی‌کنند. از طرفی مصرف مواد لبنی که سرشار از کلسیم و ویتامین D است، کاهش یافته و در عین حال جایگزین لبنیات محصولاتی چون فست‌فودها شده‌اند که هیچ چیزی در آن‌ها نیست و دچار فقر مواد مغزی هستند.
نظر شما