سلامت نیوز:جنگل‌های زاگرس وسعتی حدود ۶میلیون هکتار دارد که بیش از دو هزارو۴۰۰گونه گیاهی و جانوری در آن شناخته شده است. متوسط بارش در این نواحی حدود ۸۰۰میلیمتر در سال است و بیش از ۵۰درصد آب‌های ایران را تامین می‌کند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ،از بین رفتن و نابودی این جنگل‌ها موجبات گسترش بحران آب، افزایش ریزگردها، فرسایش خاک و بیابان‌زایی، تهدید تنوع زیستی و حیات وحش زاگرس، تحت تاثیر قرار دادن اقلیم منطقه و بسیاری مشکلات و معضلات دیگر را به همراه دارد. اگر هرچه زودتر راهکارهای مناسب و عملی جهت جلوگیری از عواملی که موجبات نابودی زاگرس را فراهم می‌کند از سوی مسئولان و سازمان‌های مربوطه ارائه نشود این تغییرات که آغاز شده است با سرعت بیشتر ادامه می‌یابد و حتی حیات بشری در منطقه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
یکی از عوامل نابودی جنگل‌های بلوط در زاگرس شمالی آتش‌سوزی‌های گسترده است که در چند سال گذشته به امر عادی تبدیل شده و تاکنون هیچ گونه اقدام جدی برای حل این بحران زیست محیطی از سوی هیچ نهادی ارائه نشده است. این آتش‌سوزی‌ها با این گستردگی جای سوال و تعجب برای تمامی کسانی است که به نحوی با مسائل زیست محیطی درگیر هستند چون در چند سال گذشته این روند گسترش آتش‌سوزی‌ها آغاز شده است و متاسفانه در سکوت و سانسور خبری هنوز ادامه دارد.
اقدامات بی‌نتیجه
تاکنون شرکت‌ها در اطفای حریق جنگل‌های منطقه «شلم» در ایلام و منطقه «گوخلان» بود، البته لازم به ذکر است که در برخی موارد سازمان‌های مرتبط هم در کنترل آتش‌سوزی‌ها شرکت داشته‌اند که متاسفانه جای سوال است که چطور این سازمان‌ها در این چند سال هنوز نتوانسته‌اند امکانات لازم برای کنترل بهتر این آتش‌سوزی‌ها را از سازمان‌های استانی و کشوری تهیه کنند. از آنجا که این آتش‌سوزی‌ها از حالت طبیعی خارج شده است و تاکنون عزم جدی برای جلوگیری و کنترل این وضعیت شکل نگرفته است، نابودی این بخش از زاگرس زودتر و با سرعت بیشتری شکل می‌گیرد. بر اساس بررسی‌های انجام شده آتش سوزی شدید بر خصوصیات فیزیکی خاک(تخریب ساختار و تخلخل، افزایش رواناب و فرسایش)، خصوصیات شیمیایی و بیولوژیکی خاک تاثیر گذاشته و منجر به کاهش مواد آلی و افزایش بعضی از کاتیون‌ها و تبخیر عناصر گوگرد، نیتروژن و فسفر می‌شود. همچنین میزان نفوذ پذیری خاک، فضای بین ذرات و میکروارگانیسم‌های خاک تحت تاثیر آن تغییر می‌کند.آتش‌سوزی‌های شدید در جنگل‌های زاگرس با ایجاد ترکیبات آلی دارای خاصیت آب‌گریزی در خاک منجر به کاهش نفوذپذیری آب شده و بازده چرخه هیدرولوژیکی را کاهش می‌دهد.
خاک، آب و موجودات زنده از عوامل موثر در تعادل و پایداری اکوسیستم جنگلی است که هرسه آن تحت تاثیر آتش‌سوزی‌های شدید تخریب می‌شود. از آنجا که در حال حاضر کشورمان با بحران جدی آب مواجه است رخ دادن این آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌های بلوط زاگرس تاثیر جدی بر نابودی منبع تامین کننده ۵۰درصد آب کشور دارد. در این میان هر هکتار جنگل قابلیت ذخیره‌سازی ۵۰۰ تا دو هزار متر مکعب آب را دارد و وقتی بدانید زمان نفوذ آب در جنگل هفت دقیقه است، یعنی امکان جاری شدن سیل در این مناطق بسیار زیاد است. این زمان را می‌توان با چهار ساعت زمان نفوذ آب در مناطق غیر جنگلی مقایسه کرد. غیر از اینها هر هکتار جنگل سالانه ۶۸ تن رسوب گوگرد و غبار را جذب می‌کند و به جای آن ۲.۵ تن اکسیژن تولید می‌کند. اینها تنها بخشی از فواید پر تعداد جنگل و درختان است که حالا با روندی که ما در پیش گرفته‌ایم معلوم نیست تا چند سال دیگر خبری از آنها در کشورمان باشد.این وضعیت نابودی جنگل‌های غرب کشور درحالی است که ایران در کمربند خشک جهان واقع است. سهم ما از آب نسبت به جمعیت‌مان کم است. بارش‌ها در نقاط مختلف کشور نسبت به استاندارد جهانی کمتر است.
هوا هر سال گرم‌تر می‌شود. جمعیت کشور بیشتر شده. نیاز به چوب و کاغذ بیشتر شده و کلی حرف دیگر که همه‌اش هم درست است اما هیچکدام‌شان دلیل نمی‌شود که ما همین پوشش گیاهی و جنگلی محدودی را هم که داریم از بین ببریم. یعنی هیچ جای دنیا هیچ کشور پیشرفته‌ای برای تولید کاغذ درختان جنگل‌های طبیعی‌اش با صدها سال عمر را قطع نمی‌کند و به جایش از قطع درخت‌های دست‌نشان استفاده می‌کند یا هیچ جای دنیا با چنین سرعت بالایی اقدام به از بین بردن جنگل‌ها و تبدیل آنها به مزارع کشاورزی و چراگاه و شهرک‌های مسکونی نمی‌کنند. با این حال جنگل‌های شمال ایران با سرعت بی‌سابقه‌ای در حال محو شدن هستند و در ۴۰سال گذشته نزدیک به ۲۲درصد مساحت آن از بین رفته است. همه اینها هم در شرایطی اتفاق می‌افتد که قانون بر حفظ این سرمایه‌های ملی تاکید دارد اما در عمل کمترین تلاشی از جانب هیچ کس به خصوص خود مردم برای آن انجام نمی‌پذیرد. خیلی‌ها هم این خطر را باور ندارند که اگر با همین روند پیش برویم، احتمالا تا ۵۰ سال آینده هیچ اثری از جنگل‌های کشور باقی نخواهد ماند و تنها باید در عکس‌های قدیمی به خاطره‌بازی با آنها بپردازیم. لازم است هرچه سریع‌تر سازمان‌هایی چون منابع طبیعی، حفاظت محیط زیست و سایر ارگان‌های مرتبط با شکستن سکوت خود و رسانه‌ای کردن این آتش‌سوزی‌ها در سطح کشور با ارائه راه حل‌های مناسب و همچنین درخواست امکانات لازم مثل بالگرد و وسایل مخصوص اطفای حریق از نابودی میراث آیندگان که به امانت نزد ماست جلوگیری کنند و همه با هم کاری نکنیم که بیشتر از این شرمنده تاریخ شویم.
نظر شما