سلامت نیوز: «18تا 35 درصد از مردم زیر خط فقر هستند». این آمار جدید از فقر را چند وقت پیش «احمد میدری»، معاون رفاهی وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی در نشست «دام فقر، در جستجوی راه رهایی» اعلام کرد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از همدلی ،خبری که از پیوستن تعداد بیشتری از مردم به جرگه فقرا و نیازمندان کشور حکایت دارد. بنا به گواه آمارها، در گذشته نرخ فقر 14 تا 18 درصد بوده است،اما اکنون به دلیل شرایط نامساعد اقتصادی کشور، این مولفه جهشی کم سابقه داشته و از 18 درصد به 35 درصد رسیده است.
فقر فقط در چهرههای تکیده شده و شکمهای به پشت چسبیده گرسنگان خلاصه نمیشود، بلکه با مسائل اجتماعی در هم تنیده است. بیراه نیست اگر بگوییم فقر زیربنا و ریشه تمام آسیبهای اجتماعی است. در احادیث به نقل از مولا علی(ع) آمده است «وقتی فقر از در وارد شود، ایمان از در دیگر خارج میشود». «مارکس» نیز معتقد است: «فقر مادر تمام نابسامانیها است». این جملات که یکی ریشه در مباحث دینی دارد و دیگری از نظریات نظریهپردازان اجتماعی است، تبعات فقر را در افزایش آسیبهای اجتماعی به روشنی نشان میدهد. در واقع نابرابری و فقر حس تبعیضی را به وجود میآورد.
بر کسی پوشیده نیست فقر و آسیبهای اجتماعی رابطهای دو سویه و مستقیمی دارند. به این معنی که هر مقدار نرخ فقر در جامعهای رو به فزونی رود، آسیبهای اجتماعی آن نیز به همان مقدار افزایش پیدا میکند. برای صحت سنجی این موضوع کافی است به زندانها رجوع کنیم. بخش زیادی از افراد زندانی به دلیل فقر و مشکلات مادی سر از زندان درآوردهاند. فقر راه فساد را میگشاید و انسان را به ورطه سرقت، جنایت، و ...میاندازد و به گفته کارشناسان فقر مادر آسیبهای اجتماعی است.
کارشناسان اجتماعی می گویند آمار آسیب های اجتماعی با افزایش فقر در کشور در حال افزایش است. موضوع دیگری که بر افزایش نرخ فقر در جامعه صحه می گذارد. آمار رو به رشد آسیبهای اجتماعی در کشور است. خرداد ماه امسال «عبدالرضا رحمانی فضلی»، وزیر کشور آماری از آسیبهای اجتماعی به رسانهها اعلام کرد، آماری که از روند رو به رشد آن حکایت داشت. «روزانه 432 طلاق، کاهش سن ابتلا به اعتیاد به 17 سال، دوبرابر شدن اعتیاد زنان در کمتر از 5 سال، تولد روزانه 20 تا 200 نوزاد معتاد، وجود 11 میلیون حاشیه نشین در کشور، وجود 3و نیم میلیون بیکار و رسیدن درصد بیکاری در برخی مناطق به عدد 60، کاهش عمر ازدواج به کمتر از یک سال و 5 سال، افزایش نزاع های خیابانی و خانوادگی و ورود سالانه 600 هزار نفر به زندانها تنها بخشی از آماری بود که رحمانی فضلی در خصوص وضعیت آسیب های اجتماعی کشور اعلام کرد.آسیبهایی که به گفته کارشناسان، ریشه بسیاری از آنها فقر و نابرابریهای اجتماعی است.»
یک آسیب شناس اجتماعی با بیان این که نباید به فقر به عنوان عامل آسیب اجتماعی اکتفا کنیم، به همدلی گفت: به عنوان کسی که 40 سال در زمینه آسیبهای اجتماعی پژوهش و کار میدانی انجام دادهام، اذعان میکنم، فقر عامل آسیبهای اجتماعی نیست، بلکه بستر آسیبهای اجتماعی است. چرا که افراد زیادی وجود دارند که از لحاظ مالی ضعیف هستند یا توان مالی بالایی ندارند، اما افراد پاکدامن، پاکدست و قابل اعتمادی هستند. بنابراین نباید گفت که همه افراد فقیر مشکل ساز هستند، بلکه فقر به عنوان یک آسیب اجتماعی میتواند بستر بروز بسیاری از آسیبها باشد.
«مجید ابهری» افزود: اگر در جامعهای در زمینه مبارزه با فقر فرهنگ سازی نشود، بستههای حمایتی دولت برای اقشار کم درآمد ضعیف باشد، آن وقت فقر بستری برای آسیبهای اجتماعی میگردد.
وی گفت: علیرغم این که، ایران کشور ثروتمندی است که بر روی گنجهای زیادی از جمله نفت، گاز و... خوابیده است اما به دلایلی مانند برنامهریزیهای سلیقهای،تنوع سیاستگذاریها و... تاکنون نتوانسته با فقر به عنوان بستری برای آسیبهای اجتماعی مبارزه کند. در صورتی که دولت میتواند با اشتغال، کارآفرینی، حرفه آموزی، حمایتهای علمی و فرهنگی از افراد کم توان از بروز آسیبهای اجتماعی جلوگیری کند.
این آسیب شناس در جواب این سوال که آیا در کشور ما مبارزه با فقر طبق اصول علمی پیش رفته است یا خیر؟ تصریح کرد: متاسفانه در کشور ما برنامهریزی و سیاست گذاری در راستای مبارزه با فقر صورت نگرفته است. سازمان بهزیستی و کمیته امداد به عنوان دو نهادی که وظیفه کمک به مستمندان را بر عهده دارند به علت کثرت نیازمندان فقط میتوانند مبلغ ناچیزی به عنوان مستمری به نیازمندان پرداخت کنند، مبلغی که حتی پول نانشان هم نمیشود. اما خوشبختانه در این دو نهاد آموزش تولید و آموزش مهارتها برای ایجاد اشتغال در جریان است، اما این به تنهایی کافی نیست. دولت باید با اختصاص بودجه در راستای مهارت آموزی و اشتغال زایی گام بردارد و گرنه با کمکهای ناچیز مالی نهادهای حمایتی نمیتوان با فقر مبارزه کرد. در واقع دولت باید به جای دادن ماهی، ماهیگیری را به نیازمندان یاد بدهد.
ابهری شکستن سد فقر یا کمرنگ شدن آن را به اراده دولت گره زد و افزود: دولت باید در مبارزه با فقر اراده جدی داشته باشد و مبارزه با فقر را اجتماعی نماید. یعنی مردم برای مبارزه با این پدیده بسیج شوند. به تجربه ثابت شده است هرگاه مردم حرکت کردهاند، توانستهاند تاریخ ساز شوند.فقر پدیده زشتی است که در دین اسلام نیز نکوهیده شده و به مبارزه با آن توصیه شده است. در روایتهای دینی آمده است، حضرت علی (ع) فرموده «به خدا پناه میبرم از فقر و فساد» این حدیث به روشنی گویای این مطلب است که فقر لازمه فساد در جامعه است.
ابهری در جواب این سوال که برخی فقر را تقدیر الهی میدانند که نباید با آن مبارزه کرد، گفت: پذیرفتن و تن دادن به فقر به عنوان تقدیر، کاری عبث و غلط است، این طرز تفکر عمدا در ذهن بخشی از جوامع نهادینه کردند تا آنها به فکر تغییر و تحول در جامعه خود نباشند. پذیرفتن فقر به عنوان سرنوشت، عملی خلاف دین، عقل و منطق است. هیچ گاه خداوند گروهی را فقیر خلق نمیکند، آموزشهای نادرست و خرافی و تن پروری باعث تن دادن عدهای به فقر میشود. تن به فقر دادن یعنی پذیرفتن ذلت، یعنی یاد نگرفتن درست مصرف کردن، با توجه به مطالعاتی که خود شخصا انجام دادهام افراد تنبل فقیر هستند.
وی تاکید کرد: ضمن این که نباید فراموش کنیم «بینیازی» فقط به معنی داشتن «پول» نیست. بینیازی در سرشت انسانهاست و با عزت نفس رابطه مستقیمی دارد. افراد با عزت نفس بالا، حتی اگر از لحاظ مالی ضعیف باشند، دست به عمل خلاف نمیزنند. لازم به یادآوری است، اغلب اختلاسگران افراد توانمندی هستند اما به راحتی به دارایی مردم یک جامعه دست درازی میکنند.
این رفتار شناس اجتماعی با بیان این که، باید افراد را از لحاظ مالی و چگونگی کسب و امرار معاش توانمند کرد تا زمینه بروز دیگر آسیبها از بین برود.گفت برای مبارزه با فقر دولت میتواند بصورت کوتاه مدت و بلندمدت اقداماتی انجام دهد. اقدامات کوتاه مدت شامل بستههای حمایتی برای مرتفع کردن نیازهای فیزیولوژی افراد نیازمند او همچنین پرداختهای نقدی است. اقدامات دراز مدت نیز شامل مهارت آموزی، ایجاد زمینه اشتغال و کارآفرینی، ایجاد تعاونیهای محلی و منطقهای و نظارت مستقیم بر آنها، پرداخت وام بدون بهره برای تولید و... است
نظر شما