سلامت نیوز :اگر این روزها سری به سوپرماركت‌ها بزنید محصولاتی را می‌بینید كه روی بسته‌بندی‌ آنها نشان یك سیب دیده می‌شود؛ نشانی كه به گفته مسوولان وزارت بهداشت، بیانگر برخورداری آن محصول از یك استاندارد بالاست. اما سوال این است: محصولاتی كه‌ این نشان را از وزارت بهداشت می‌گیرند، چه خصوصیاتی دارند؟

اگر این روزها سری به سوپرماركت‌ها بزنید محصولاتی را می‌بینید كه روی بسته‌بندی‌ آنها نشان یك سیب دیده می‌شود؛ نشانی كه به گفته مسوولان وزارت بهداشت، بیانگر برخورداری آن محصول از یك استاندارد بالاست. اما سوال این است: محصولاتی كه‌ این نشان را از وزارت بهداشت می‌گیرند، چه خصوصیاتی دارند؟
پیش از این، درج شماره پروانه و مجوز ساخت وزارت بهداشت روی مواد غذایی نشانه برخورداری مواد غذایی از كف و حداقل كیفیت استاندارد بود اما نشان جدید علامت برخورداری حداكثری كیفیت مواد غذایی و سقف كیفیت است و درج این نشان روی محصولات غذایی علاوه بر اطمینان‌بخشی به مردم موجب تشویق تولیدكنندگان برتر نیز می‌شود.» وی ادامه می‌دهد: «این نشان تنها به محصولاتی تعلق می‌گیرد كه به عنوان شرط لازم، دارای پروانه ساخت و پروانه بهره‌برداری از وزارت بهداشت باشند و شرایط ثانویه مندرج در آیین‌نامه اجرایی نشان ایمنی و سلامت غذا را نیز داشته باشند.

ضوابط اعطای نشان ایمنی و سلامت
نداشتن مواد افزودنی شیمیایی سنتتیك، به حداقل رساندن میزان كالری فرآورده از طریق كاهش مصرف كربوهیدرات‌های ساده و چربی‌ها، به حداقل رساندن تركیبات و عوامل خطرساز از قبیل اسیدهای چرب ترانس و اشباع، استفاده از مواد افزودنی و اولیه طبیعی و ارگانیك، تولید بهداشتی و صنعتی فرآورده‌های سنتی، عاری بودن فرآورده از سموم قارچی و باقی‌مانده سموم دفع آفات نباتی و داروهای دامپزشكی و عوامل آلودگی بیولوژیك و به كارگیری سازوكارهای بهبود ارزش تغذیه‌ای فرآورده از جمله ضوابطی است كه تولیدات دارای پروانه بهره‌برداری وزارت بهداشت برای دریافت نشان ایمنی و سلامت غذا باید داشته باشند.
یك فرآورده سالم از مواد اولیه سالم و در شرایط خوب بهداشتی تولید و عرضه شده و علاوه بر حداقل ویژگی‌های مورد انتظار و خواص ذاتی خود باید دارای خصوصیاتی باشد كه در ارتقای ایمنی و سلامت مصرف‌كننده نقش موثری ایفا نماید.» وی در پاسخ به این پرسش كه این نشان آیا از نشان استاندارد مجزاست یا نه، یادآور می‌شود: «كاری كه وزارت بهداشت می‌خواهد انجام دهد یك اطلاع‌رسانی است كه برای مصرف‌كنندگان انجام می‌شود و نشان استاندارد و پروانه‌های ساخت كالا كه در وزارت بهداشت به محصولات داده می‌شود، نشان‌دهنده حداقل كیفیت و ویژگی‌های لازم برای عرضه فرآورده‌هاست؛ در حالی كه نشان ایمنی و سلامت، نشان‌دهنده حداكثر كیفیت سلامت است و وزارت بهداشت این نشان را به وجود آورد تا مصرف‌كنندگان به راحتی بتوانند در بین كالاهای مشابه، كالاهای كیفی‌تر را انتخاب كنند.

نشان سلامت محصولات غذایی یعنی چه؟
توصیه‌ای به واحدهای تولیدی
واحدهای تولیدی كه فكر می‌كنند با توجه به آن شاخص‌هایی كه ما تعریف كرده‌ایم محصولات‌شان می‌تواند این نشان را به دست آورد با دریافت فرم‌هایی كه در دانشگاه‌های علوم پزشكی موجود است، محصول تولیدی خود را ارایه دهند تا در دانشگاه‌ها بررسی‌های اولیه انجام شود و با توجه به بازدیدهایی كه كارشناسان از محل انجام خواهند داد و مستنداتی كه در ارتباط با محصول موجود است، بررسی‌ها در مورد دارا بودن حداكثر شاخص سلامت انجام می‌شود و در كمیته نهایی شده و نشان ایمنی و سلامت غذا به محصول تولیدی اعطا می‌شود.
مسأله ضعف نظارت بر مواد غذایی چگونه حل می‌شود؟
ما به این صحبت شما معتقد نیستیم و اعتقاد راسخ داریم كه نظارت كافی وزارت بهداشت بر محصولات غذایی وجود دارد كه این نظارت هم در سطح تولید و هم در سطح عرضه محصولات غذایی است و ما در وزارت بهداشت هم در سطح كیفی، یعنی زمانی كه تولید انجام می‌شود بر شرایط تولید، وضعیت خط تولید، فضای فیزیكی كه در آن تولید انجام می‌شود، نظارت داریم و بعد برای دادن پروانه‌های ساخت كه اجازه ساخت آن را وزارت بهداشت می‌دهد، نظارت وجود دارد و این در حالی است كه در بازدیدهای ادواری هم كه كارشناسان وزارت بهداشت انجام می‌دهند بر تولید و عرضه محصولات نظارت كافی اعمال می‌شود.» وی در خاتمه با بیان اینكه وزارت بهداشت در رابطه با ارتقای سلامت جامعه، اهدافی مانند افزایش فیبر دریافتی مواد غذایی روزانه مردم و افزایش مصرف نوشیدنی‌های سالم مانند چای سبز را دنبال می‌كند، می‌گوید: «یكی از برنامه‌های مهم وزارت بهداشت كه از سال گذشته آغاز شده طرح نظارت دقیق بر فرآورده‌های خوراكی و گوشتی است كه با جدیت دنبال خواهد شد.

نویسنده:دكتر هدایت حسینی -مدیركل نظارت بر مواد غذایی وزارت بهداشت