خوب است بدانیم مصرف آنتی بیوتیك در كشور به مرز هشدار رسیده است و اكنون كارشناسان درباره تبعات آن از جمله مقاومت به داروهای ضد میكروبی هشدار میدهند.
به گزارش ایسنا، خوب است بدانیم مصرف آنتی بیوتیك در كشور به مرز هشدار رسیده است و اكنون كارشناسان درباره تبعات آن از جمله مقاومت به داروهای ضد میكروبی هشدار میدهند. اهمیت این موضوع به قدری است كه شعار روز جهانی بهداشت در سال جاری، «مقاومت به داروهای ضدمیكروبی، یك تهدید جهانی» انتخاب شده است.
بر اساس اعلام انستیتو پاستور ایران، موضوع مقاومت به داروهای ضدمیكروبی اكنون در دنیا به عنوان یك بحث جدی مطرح است به طوری كه در كشور آمریكا سالانه حدود 70 میلیارد دلار هزینه ناشی از درمانهای نابجای دارویی برآورده شده است. همچنین عوارض ناشی از دارو، پنجمین عامل مرگ و میر در آمریكا و چهارمین عامل مرگ و میر در اروپاست.
مصرف بیرویه آنتی بیوتیكها به سه شكل اتفاق میافتد؛ گاه در بیمارستانها بیش از حد مجاز آنتی بیوتیك تجویز میشود. گاه پزشكان درمطبهای خصوصی بدون دلیل آنتی بیوتیك تجویز میكنند و گاه افراد به خوددرمانی با آنتی بیوتیك میپردازند و دوره درمانی خود را كامل نمیكنند.
تمام این موارد در افزایش مقاومت به آنتی بیوتیكها دخیل است و طبیعی است كه اولین اقدام اطلاع رسانی در این باره و ارائه راهكارهایی برای پیشگیری از مقاومت دارویی است. خوب است بدانید آنتی بیوتیك دارویی است كه علیه میكروارگانیسمهای مختلف عمل و از تكثیر و رشد میكروارگانیسمهای مضر در بدن جلوگیری میكند. آنتی بیوتیك تقسیم بندی مختلفی دارد و هر یك روی میكروارگانیسمهای متفاوتی تاثیر میگذارد و طیف اثر متفاوتی دارد.
از میان پركاربردترین آنتی بیوتیكها میتوان به پنی سیلینها، سفالوسپورینها، آمینوگلیكوزیدها و سولفونامیدها اشاره كرد كه جزو آنتی بیوتیكهایی است كه در سطح وسیع و گسترده استفاده میشود. این داروها اثرات جانبی كمتری دارند و تنها میكروب یا میكروارگانیسمی را كه از بیرون وارد بدن ما شده است را از بین میبرند. اما برخی انواع آنتی بیوتیكها عوارض جدی برای سلامت فرد دارند. به عنوان مثال مصرف جنتامیسین و كلرامفنیكل ممكن است به اعصاب گوش و كلیه فرد آسیب برساند. عوامل متعددی در ایجاد مقاومت نسبت به داروهای ضد میكروبی موثرند اما كامل نكردن دوره درمان پس از تجویز آنتی بیوتیك یكی از مهمترین عوامل است. در مواردی نیز پزشكان قبل از تجویز آنتی بیوتیك سابقه دارویی بیمار را به درستی نمیدانند و اطلاع ندارند كه بیمار چه داروهایی مصرف كرده است. از این رو با تجویز مجدد آنتی بیوتیك جدید، ناخواسته مقاومت دارویی در بدن فرد ایجاد میشود.
از طرفی برخی میكروارگانیسمها را نباید فقط با یك دارو درمان كرد؛ چرا كه زیرا بلافاصله در برابر آنتی بیوتیك مقاوم میشود. بنابراین گاهی نیاز داریم 2 تا 3 دارو را همزمان تجویز كنیم تا میكروارگانیسم از بین برود. هزینههای ناشی از مصرف بی رویه آنتی بیوتیك یكی از چالشهای اساسی حوزه درمان در بسیاری از كشورهاست و در كشور ما هم مانند بسیاری دیگر از كشورها، آنتی بیوتیك جزو داروهای پرمصرف است و مقاومت دارویی ناشی از مصرف نابجای این داروها، باعث میشود در بیمارستانها و بخشهای درمانی، آنتی بیوتیكهای متفاوتی را برای بیمار تجویز كنیم كه باعث افزایش طول درمان میشود و هزینهها را افزایش میدهد. به عنوان مثال مصرف بی رویه آموكسی سیلین، آمپی سیلین و كوتری موكستازول در كشور ما باعث مقاومت به این دسته از داروها شده است.
عوارض مقاومت به داروهای ضد میكروبی
برخی از میكروارگانیسمهایی كه نسبت به داروها مقاوم شدهاند، با آنتی بیوتیك ساده قبلی قابل رفع شدن نیست و مجبوریم از آنتی بیوتیكی استفاده كنیم كه میكروارگانیسم تا به حال با آن روبه رو نشده است. گاه مجبور میشویم از 2 تا 3 آنتی بیوتیك به طور همزمان استفاده كنیم تا بتوانیم آن را از بین ببریم.
نكته آنجاست كه تمام گروههای سنی در معرض خطر مقاومت نسبت به داروهای ضد میكروبی قرار دارند اما كسانی كه دیابت دارند یا در خطر ابتلا به عفونت هستند، بیماری قلبی دارند یا به دیگر بیماریهای مزمن مبتلا هستند، در معرض خطر نوعی مقاومت قرار دارند كه در افراد سالم احتمال بروز آن كمتر است.
همچنین كسانی كه سیستم ایمنی ضعیفی دارند و نسبت به داروها مقاومت پیدا میكنند در معرض عفونت منتشر شده قرار میگیرند و سلامت جسمیشان به شدت به خطر میافتد. به نظر میرسد برای كاهش تجویز آنتی بیوتیك كه به مقاومت به داروهای ضدمیكروبی منجر میشود و حوزه سلامت را به چالش جدی میاندازد اطلاع رسانی گسترده به مردم و پزشكان ضروری است.
نظر شما