سلامت نیوز :توزیع دهان شویه در مدارس ابتدایی کشور به عنوان یکی از برنامه های وزارت بهداشت در پیشگیری از پوسیدگی دندانهای کودکان در سنین رشد، از سال 77 به تدریج در کشور آغاز شد اما این وزارتخانه بنا به دلایلی که گفته می شود از نحوه اجرای برنامه گلایه دارد، دو سال است که توزیع دهان شویه در این مدارس را متوقف کرده است.
به گزارش مهر، وضعیت دندانهای دانش آموزان ایرانی به قدری بغرنج است که کارشناسان سلامت دهان و دندان نسبت به بحرانی شدن خرابی دندانهای کودکان کشور هشدار داده و عنوان داشته اند در صورتی که برنامه ای جامع برای جلوگیری از پوسیدگی دندانهای دانش آموزان وجود نداشته باشد، سلامت این افراد در بزرگسالی به شدت تهدید خواهد شد.

در همین حال گزارشهای رسمی وزارت بهداشت از وضعیت دندانهای دانش آموزان و کودکان در سنین مختلف حاکی از این است که سلامت دندانهای این گروه سنی جامعه روز به روز تحلیل می رود. به طوریکه dmft کودکان 3 ساله در سال 77 حدود 8/1 و در سال 82 در حدود 9/1 اندازه گیری شده است. این شاخص در کودکان 6 ساله در سال 77 حدود 8/4 و در سال 82 در حدود 5 بوده است. همچنین dmft در کودکان 9 ساله حدود 35/3 در سال 77 و حدود 62/3 در سال 82 اندازه گیری شده است.

این در حالی است که گزارشهای جدیدتری از وضعیت سلامت دهان و دندان کودکان در کشور وجود ندارد اما شواهد امر نشان می دهد که با توجه به نوع تغذیه دانش آموزان و گرایش زیاد کودکان به مصرف انواع تنقلات، شیرینی، نوشابه گازدار و... می تواند وضعیت سلامت دندانهای آنها را بدتر از سالهای گذشته کرده باشد. از سوی دیگر، وزارت بهداشت هم برنامه ای جامع برای مقابله با پوسیدگی و خرابی دندانهای دانش آموزان و سایر افراد کشور نداشته است که اجرا کند.

در همین ارتباط بهتر است به صحبتهای دکتر حسین افشار، استادیار گروه کودکان دانشگاه علوم پزشکی تهران اشاره کنیم که گفته است در سالهای اخیر مشخص شده که غذا خوردن طولانی ‌مدت کودک با شیشه شیر یا حتی شیر مادر ممکن است باعث به وجود آمدن نوعی از پوسیدگی زودرس در سنین دو تا چهار سالگی شود که به آن پوسیدگی شیشه‌ شیر می‌گویند.

وی در تشریح چگونگی ایجاد این نوع پوسیدگی گفت: کودک در هنگام خواب در بعدازظهرها یا شب، از یک شیشه محتوی شیر یا شیر مادر استفاده کرده و بارها در طی شب از خواب بیدار شده و شیر می‌خورد بنابراین وقتی کودک به خواب می‌رود، شیر که محتوی قند است اطراف دندانهای جلو فک بالا را احاطه می‌کند و قندهای داخل مایع، یک محیط بسیار مناسب برای رشد میکروبها که قادر به ایجاد اسید هستند را فراهم می‌کند.

از سوی دیگر، دکتر محمدحسین خوشنویسان رئیس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه بیش از 95 درصد خرابی دندانهای کودکان 12 ساله کشور مربوط به پوسیدگی است، عنوان داشت که 1.68 دندانهای کودکان 12 ساله کشور خراب است.

دکتر مرضیه وحید دستجردی ، وزیر بهداشت نیز با اشاره به وضعیت دندانهای کودکان 10 تا 12ساله کشور که سه دندان پوسیده یا کشیده شده دارند، گفته است که بر اساس استانداردها این گروه سنی یک دندان پوسیده یا یک دندان کشیده باید داشته باشند. بنابراین در این زمینه ضعف داریم و لازم است با وزارت آموزش و پرورش به طور مشترک در این زمینه فعالیت کنیم.

وی با بیان اینکه قصد داریم برنامه پایش فلوراید را برای کودکان در سنین پایین اجرا کنیم، اظهارداشت که با انجام این کار حدود 60 تا 70 درصد از پوسیدگی دندان این گونه کودکان در آینده جلوگیری می‌شود.

به گفته دستجردی، پایش فلوراید با مصرف خوراکی فلوراید تفاوت دارد و این نوع پایش در دنیا پذیرفته شده است. فلوراید باید به مواد غذایی اضافه شود یا در دهان شویه‌ها وجود داشته باشد. همانطور که غنی سازی مواد غذایی با آهن و فولیک اسید داریم، این مواد با فلوراید نیز باید غنی شوند.
 
در هر حال، توزیع دهان شویه به عنوان یکی از راهکارهای جلوگیری از پوسیدگی دندانها در سنین کودکی، می توانست برنامه ای قابل قبول باشد اما شاید هزینه های تامین دهان شویه و نبود نظارت کافی بر نحوه توزیع دهان شویه در مدارس، باعث شده که وزارت بهداشت از ادامه اجرای طرح منصرف شود. اما نباید از این نکته غافل بود که سلامت دندانهای کودکان ایرانی به شدت نامساعد است و می بایست از هر راهکاری برای کاهش خرابی دندانها در سنین رشد جلوگیری کرد.