سلامت نیوز: انسان برای رفع نیازهای اولیه خود همواره در حال تولید زباله است. زباله‌هایی ناشی از مواد غذایی مصرفی، پوشاک، سیستم‌های برقی که مورد استفاده قرار می‌گیرد و... در تهران روزانه نزدیک به هشت هزار و ۵۰۰ تن پسماند تولید می‌شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ،زباله‌هایی که به علت نبود برنامه‌مدیریتی، هزینه و زمان زیادی را از شهرداری برای جمع‌آوری و دفع می‌گیرد. باید توجه داشت که بسیاری از کشورها از زباله به عنوان منبعی ارزشمند استفاده می‌کنند، اما در ایران پسماندها منبعی برای درآمد نیستند، بلکه باید برای جمع‌آوری آنها از سطح شهر، هزینه و نیروی زیادی صرف شود. اینها در حالی است که شهردار تهران استفاده از سرمایه‌های اجتماعی را یکی از راه حل‌های کاهش پسماند می‌داند.
پیروز حناچی دی 97 دراین باره گفت: اگر بتوانیم از سرمایه‌های اجتماعی استفاده کنیم، می‌توانیم آن را به یک فرصت و ثروت تبدیل کنیم. استفاده از سازمان‌های مردم نهاد، افزایش حساسیت شهروندان نسبت به کاهش پسماند و افزایش هزینه تولید زباله سه راهکاری هستند که می‌توانیم برای کاهش تولید پسماند از آنها استفاده کنیم. در بسیاری از کشورها اگر زباله به خوبی تفکیک نشود، شهروندان متحمل جریمه‌های سنگینی می‌شوند. جانمایی مخازن زباله سر کوچه‌ها تبعاتی از جمله تجمع موش و کاهش سهم شهروندان در تفکیک زباله از مبدا را به وجود آورده که باید در این شیوه جمع‌آوری زباله تجدید نظر کنیم. شهردارتهران این مساله را یک معضل کشوری دانست و گفت: دستگاه‌های حکومتی در این بخش خودشان را کنار کشیده اند و شهرداری‌ها در این موضوع که با سلامت شهروندان در ارتباط است، تنها مانده اند.
شهرداری‌ها باید در مسائل مربوط به پسماند حمایت و پشتیبانی شوند. حناچی نارضایتی شهروندان ساکن جنوب شهر را یکی از موارد مربوط به پسماندهای کلانشهر تهران عنوان کرد و گفت: به غیر از پسماند‌هایی که به آرادکوه می‌رود، 43 هزار تن زباله هم به جاده آبعلی می‌رود. در کشور ما تکنولوژی در رابطه با پسماندهای ساختمانی هم قوی نیست و تمام این موارد به طبیعت ضرر می‌زند. اگر در بودجه سال 1398 برای مشکل پسماند کلانشهرها بودجه‌ای در نظر گرفته شود، به طور قطع کمک بزرگی است. شهردار تهران استفاده از سرمایه اجتماعی در زمینه رفع معضل پسماندهای شهری را یکی از راه حل‌ها دانست و عنوان کرد: اگر بتوانیم از سرمایه‌های اجتماعی استفاده کنیم می‌توانیم آن را به یک فرصت و ثروت تبدیل کنیم.
طبقات بالای اجتماعی بی‌نظم‌ترند
درخصوص تفکیک بازیافت در مناطق مختلف پروژه‌ای با عنوان «مطالعات باستان‌شناسی پسماند» انجام شده است که نتایج جالب توجهی داشت. با بررسی پسماندها و مصاحبه با اهالی در خصوص زیست روزمره و انواع مسائل محله، الگوی مصرف در مناطق مختلف، بیماری و اوقات فراغت، آسیب‌هایی چون اعتیاد و روسپیگری و نیز زندگی تنها و بدون خانواده به دست آمد. این پژوهش میدانی از اسفندماه ۹۶ تا تیرماه سال جاری از سوی تیمی به سرپرستی مریم پاپلی یزدی انجام شده و در آن علاوه بر بررسی و تحلیل بیش از ۸۰۰ نمونه زباله، بیش از ۱۰۰ مصاحبه انجام گرفته و بر اساس آن، الگوها و مدل‌هایی طراحی‌شده که می‌تواند در برنامه‌ریزی حوزه پسماند مورد استفاده قرار گیرد. نتایج این پژوهش علمی در میان شهروندان تهرانی نشان می‌دهد که طبقات بالای اجتماعی نسبت به تفکیک زباله و بهداشت دفع پسماند بسیار بی‌نظم‌تر و بی‌تفاوت‌تر از مناطق فرودست اجتماعی هستند و این تفاوت در حدی است که مدیران شهری را بر آن داشته تا به فکر برنامه‌ریزی ویژه برای آموزش این قشر باشند.علاوه بر این هر چه به سمت طبقات مرفه‌تر شهری می‌رویم مصرف شامل اشیایی می‌شود که اولیه نیستند و لایه‌های دیگری از حوزه زیست را شامل می‌شوند. برای مثال کیسه حاوی 6 عطر فرانسوی در خیابان میرداماد یا عروسک دویست و پنجاه‌هزار تومانی در خیابان خرمشهر، نشانه مصرفِ بی‌رویه اشیایی است که لزوماً ارزش زیستی ندارند.
بر اساس این گزارش هرچه به شمال شهر برویم میزان مصرف بالا می‌رود که این مصرف فقط شامل حجم مصرف نمی‌شود، بلکه تنوع مواد مصرفی و مقدار دورریز چیزهای قابل‌مصرف هم افزایش می‌یابد و از مشخص‌ترین این نمونه‌ها غذای دورریز است که متأسفانه گاه به نیمی از کل پسماند خانواده می‌رسد. افراد فرودست بیشتر به دلیل فقر و درآمد اندکی که از فروش زباله برایشان ایجاد می‌کند، اقدام به فروش زباله‌های خشک می‌کنند. این زباله‌های خشک در مناطق عبدل‌آباد دوباره به فروش می‌رسد و عملاً چرخه معیوبی را به وجود می‌آورد. با آموزش بیشتر شهروندان به فروش زباله به دکه‌های بازیافت می‌توان این چرخه را متوقف یا ضعیف کرد.
نخستین دستگاه تصفیه شیرآبه در مازندران
با اینکه تا به امروز در تهران طرح تفکیک زباله از مبدا عملی نشده است، نخستین دستگاه تصفیه شیرآبه در استان مازندران با حضور معاون محیط زیست انسانی افتتاح شد. معاون انسانی سازمان محیط زیست با اظهارخرسندی ازجدیت مسئولان استان مازندران برای بهسازی محیط زیست، کاهش زباله وآثارسوء ناشی از دفن آن را ازجمله برنامه‌های کشورهای اروپایی، آمریکا وجنوب شرق آسیا عنوان کرد و گفت: این کشورها درتلاش هستند دفن زباله را تا 80 درصد کاهش دهند. مسعود تجریشی اجرای طرح تفکیک زباله در مبدا درمازندران را خبری خوب ذکر کرد که هنوز در تهران مرکز کشورمان محقق نشده و درعین حال ابراز امیدواری کرد که تجربه تفکیک زباله ازمبدا درسایراستان های شمالی تکرار شود. معاون محیط زیست سازمان محیط زیست کشور با اشاره به اینکه تولید کمپوست از زباله در فضای شمال امکان پذیر نیست؛ سوزندان زباله درحاشیه شهرها را با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین دنیا اقدامی مناسب عنوان کرد و اظهار امیدواری نمود که اعتبارات لازم برای این منظور ازمحل صندوق توسعه ملی تامین شود.
تولید گاز متان از زباله
زباله‌ها منابع خوبی برای تامین مواد اولیه و سوخت هستند. یکی از مناقط دفع زاله در تهران آرادکوه است که مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با توجه به اینکه چندین میلیون مترمکعب زباله در آرادکوه دپو شده و ایجاد گاز متان کرده است، اعلام کرد که قرارداد تبدیل گاز متان به برق اخیراً امضا و ابلاغ شده و به زودی اجرایی می‌شود. رضا عبدلی در آبان با اشاره به اینکه میانگین پسماند شهر تهران روزانه حدود ۹ هزار تن است، اظهار کرد: حدود 6 هزار و ۵۰۰ تا هفت هزار تن، میانگین زباله شهری است که روزانه از ایستگاه‌های میانی جمع‌آوری کرده و به آرادکوه منتقل می‌کنیم. همچنین هزار و ۳۰۰ تن زباله ارزشمند در تهران داریم که توسط پیمانکاران تفکیک زباله روزانه جمع‌آوری می‌شود.
۳۰۰ تن از زباله‌های اطراف شهر تهران هم روزانه به آرادکوه منتقل می‌شود. علاوه بر این روزانه ۲۰۰ تن زباله صنعتی و پزشکی نیز به آرادکوه انتقال داده می‌شود که مجموعه این زباله‌ها روزانه به ۹هزار تن می‌رسد و حتی در ماه آخر سال این آمار گاهی به ۱۲ هزار تن می‌رسد. به گزارش ایلنا، او همچنین با اشاره به قرارداد تبدیل گاز متان به برق بیان کرد: ۵۰ سال است که زباله شهر تهران در مرکز آرادکوه دپو می‌شود. اکنون چندین میلیون مترمکعب زباله در آرادکوه دپو شده است که تولید گاز متان می‌کند. در راستای تبدیل این گاز متان به برق قراردادی بسته و ابلاغ شده است که امیدواریم به زودی اجرایی شود تا مشمول جرائم قراردادهای بین‌المللی هم نشویم.
اپلیکیشن‌های تفکیک پسماند
هر تهرانی سالانه بیش از ۳۱۰ کیلوگرم پسماند شهری تولید می‌کند که از این میزان حدود ۶۵ درصد زباله‌ها، زباله‌های‌تر و ۳۵ درصد آن پسماندهای خشک هستند. هر کیلوگرم پسماند شهری قابلیت تولید ۲۰۰ سی‌سی شیرابه دارد که ۲۰۰ سی سی شیرابه می‌تواند ۶ متر مکعب زمین رودخانه‌ای را مسموم کند و مسمومیت ۶ متر مکعب آب منجر به مسمومیت ۲۰۰ رأس دام و هزار انسان می‌شود. بنابراین کاهش تولید پسماندها در مرحله اول و کاهش میزان رطوبت در پسماند تولیدی به کاهش این موضوع کمک موثری خواهد کرد. زندگی اینترنتی و دیجیتالی امروز ما انجام هر کاری را برایمان آسان‌تر از گذشته کرده است. به عنوان نمونه می‌توان به اپلیکیشن‌های تفکیک پسماند از مبدا اشاره کرد.
این اپلیکیشن‌ها که بیشتر از سوی بخش خصوصی راه‌اندازی شده‌اند در هر نقطه از شهر، پسماندهای تفکیک شده را دریافت می‌کنند و حتی مبلغ آن را می‌پردازند. کارکرد این اپلیکیشن‌هابسیار ساده و در واقع شبیه برنامه‌های تاکسی اینترنتی است. تنها شرط استفاده از برنامه‌های بازیافت و تحویل پسماندها به ماموران آن، تفکیک از مبدا است. برای آگاهی از اهمیت تفکیک پسماند کافی است چند نکته کوچک را بدانیم. به گزارش ایسنا، بازیافت هر تن کاغذ از قطع ۱۷ درخت، مصرف ۱۴۵۰ لیتر نفت، 7000 کیلوژول انرژی، ۲۷متر مکعب آب و اشغال دو متر مکعب زمین برای دفن زباله جلوگیری می‌کند و این یعنی بازیافت کاغذ ۲۸ درصد صرفه‌جویی در انرژی و ۵۸ درصد صرفه‌جویی در مصرف آب را به همراه دارد.
نظر شما