سلامت نیوز: در غربالگری ملی که به‌زودی انجام خواهد شد، فشار خون که وجودش ممد حیات است و نبودش علامت ممات، سنجیده خواهد شد. رئیس‌جمهوری دستور داد که یک بسیج کنترل فشار‌خون بالا راه بیفتد تا این بیماری خاموش برای بسیاری که از آن اطلاع ندارند، ‌به امری واضح و روشن تبدیل شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همشهری ،براساس این دستور که به درخواست وزیر بهداشت است، همه دستگاه‌های اجرایی در یک حرکت ملی با این وزارتخانه همکاری خواهند کرد تا در روز 27اردیبهشت که روز جهانی کنترل فشار خون است، برنامه کنترل فشار خون ایرانی‌ها اجرایی شود.

این برنامه ۶ تا ۸‌هفته تداوم خواهد داشت. غربالگری فشار خون در محل جمع‌های گروهی ازجمله سازمان‌های دولتی و غیردولتی، مساجد، اماکن عمومی، ادارات، کارخانجات و سایر محل‌ها عملیاتی خواهد شد. با توجه به اینکه پرونده الکترونیک همه ایرانی‌ها تا پایان خرداد به‌ سامان خواهد رسید، شاید بتوان گفت این نخستین دیتای خام سلامت ایرانیان هم خواهد بود.


چه کار کنیم که فشار خون نگیریم؟
ابتلا به فشار خون بالا به چند عامل بستگی دارد و همه آنها دست شما نیست. در واقع 95درصد مردم از نوعی افزایش فشار خون رنج می‌برند که علت مشخصی برای آن پیدا نشده است. به این فرم، افزایش فشار خون اولیه گفته می‌شود. 5درصد باقیمانده مبتلایان به فشار خون افزایش‌یافته علت مشخصی برای بیماری خود دارند که  به این نوع، افزایش فشار خون ثانویه گفته می‌شود. بنابراین برای برخی از عوامل نوع اولیه می‌توان کاری کرد.

عوامل فشار خون اولیه
(95درصد از بیماران)
سن: در مطالعات مختلف نشان داده شده است که سیر پیشرونده افزایش فشار خون با افزایش سن ارتباط دارد.

ژنتیک: به خوبی اثبات شده است که عوامل ژنتیک که به ارث می‌رسند با افزایش فشار خون ارتباط دارند.

عوامل محیطی: عواملی مانند چاقی، الکل، نمک زیاد و استرس نیزبر فشار خون مؤثر هستند.

عوامل فشار خون ثانویه (5درصد از بیماران)

بیماری کلیوی: به‌دلیل احتباس آب و نمک در بدن موجب بالا رفتن فشار خون می‌شود. این افزایش، خود می‌تواند باعث ایجاد بیماری کلیوی شود و یا آن را بدتر کند.

بیماری‌های غدد درون‌ریز
داروها و سموم: افزایش فشار خون می‌تواند عارضه جانبی استروئیدها، الکل، کوکائین، سیکلوسپورین و اریتروپوئیتین باشد. مصرف مواد حاوی تیروزین مانند برخی از پنیرها در افرادی که از داروهای ضد‌افسردگی خاصی استفاده می‌کنند، ممکن است منجر به حمله افزایش فشار خون در این افراد شود. خطر افزایش فشار خون در زنانی که از قرص‌های ضد‌بارداری استفاده می‌کنند، بیشتر است.



فشار خون بالا و خطر مرگ
همه ما اگر زنده باشیم، فشار خون داریم، اما وقتی این فشار از حد معتدل آن که 12روی 8 است بالاتر ‌رود، عوارض خود را بیشتر نشان می‌دهد. این عوارض می‌تواند به اندام‌های حیاتی آسیب وارد کند.

به همین دلیل آن را بیماری زمینه‌ای می‌نامند، در واقع از عوارض آن است که عملکرد اصلی اندام‌های حیاتی مانند قلب و کلیه را به خطر می‌اندازد‌ و اگر اندامی مانند چشم حیاتی نباشد، آن را ضعیف و بعضا کور می‌کند. مطالعه روند بار بیماری‌های کشور در بازه زمانی 1394-1369 نشان داده که فشار خون بالا ازجمله مهم‌ترین عوامل خطر تهدیدکننده سلامت مردم و مرگ زودرس ناشی از سکته‌های قلبی و مغزی است.


عوارض فشار خون بالا
دلیل اینکه فردی دیر متوجه می‌شود که فشار خون بالا دارد، این است که بدن آنقدر هوشمند است که در مراحل اولیه خود را با شرایط جدید مطابقت می‌دهد اما اگر فشار خون به‌مدت طولانی بالا باشد و تشخیص داده نشود و از همه مهم‌تر کنترل نشود، عوارض کم‌کم چهره مخرب خود را نشان می‌دهند.

وقتی خون به‌دلیل فشار خون بالا با پمپاژ شدید به رگ‌ها منتقل می‌شود، رگ‌ها توان همیشگی خود را از دست می‌دهند. در نتیجه بیماری‌های قلبی و عروقی خود را نشان می‌دهد.

خطر پارگی شریان، زخم‌های عروقی، افزایش لخته‌شدن خون و ساخت پلاکت می‌تواند باعث بروز سکته مغزی، گیرکردن کلسترول یا سلول‌های خونی، حمله قلبی، صدمه به بافت‌های سالم ارگان‌هایی مانند کلیه و چشم شود.

آسیب فشار خون عموما جبران‌ناپذیر است. به همین دلیل کنترل آن پیش از آسیب مهم است. باید حداقل هر 2سال یک‌بار فشارخونتان را اندازه‌گیری کنید و اگر سنتان 50سال و یا بیش از آن است، یا فاکتورهای دیگر ابتلا به فشارخون بالا را دارا هستید، بیش از این، باید فشارخونتان را بررسی کنید.


چطور فشار خون را بگیریم؟
کلا فشار خون 2طیف حداکثر و حداقل دارد. کمتر کسی وجود دارد که تا‌کنون فشار خونش سنجیده نشده باشد. بنابراین همگی چشم‌اندازی از کاری که قرار است کادر پزشکی انجام دهد، داریم.

برای اندازه‌گیری فشار خون دستگاه فشار‌سنج دیجیتال یا دستی را روی بازو وصل می‌‌کنند. گوشی را دقیقا روی شریانی که همیشه برای خون‌دادن یا سرم‌زدن استفاده می‌شود، قرار می‌دهند.

بازوبند را تا 180میلی‌متر جیوه که رگ‌های دست در آن متورم می‌شود، باد می‌کنند. شماره‌ای که با نخستین تپش شنیده می‌شود، فشار سیستولیک یا همان عدد بزرگ‌تر فشار خون است و دقیقا وقتی صدای ضربانی شنیده نشد، عدد دیاسیستولیک ثبت می‌شود. اگر در 3نوبت جداگانه اندازه‌گیری فشار‌خون شما بالا باشد، احتمالا به بیماری پرفشاری خون مبتلا هستید.