سلامت نیوز : با وجود هشدارهای مداوم كارشناسان سلامت در مورد عوارض بالای سزارین همچنان به علت ترس مادران از درد زایمان و نبود روش‌های زایمان بدون درد در سراسر كشور، اغلب مادران جوان به سزارین گرایش دارند و البته برای متخصصان زنان و زایمان هم روش خوبی برای كسب درآمد است.

به گزارش فارس ، مادرانی كه زایمان طبیعی داشته‌اند زودتر می‌توانند كارهای عادی خود را انجام دهند. حجم خونی كه مادر طی زایمان طبیعی از دست می‌دهد نصف یك عمل سزارین است و خطر خونریزی و كم خونی، در یك زایمان طبیعی خیلی كمتر از زایمان به طریق سزارین است.

مادران در طول 9 ماه بارداری لحظات شیرین و حتی تلخی را تجربه می‌كنند اما هر چه به آخر دوران بارداری می‌رسند، ممكن است ترس و دلهره خاصی پیدا می‌كنند؛ ترس از اینكه زایمان آنها چگونه خواهد بود و فرزندشان در چه شرایطی به دنیا خواهد آمد.

از آن زمان كه سزارین به روش طبیعی زایمان اضافه شد، افكار مادران را نیز كه روزهای بارداری را طی می‌كردند به خود جلب كرد. آنچه بیش از پیش عمل سزارین را پرمخاطب می‌سازد، كاهش درد در هنگام زایمان است؛ دردی كه از قدیم سخت‌ترین دردها عنوان شده‌ است.

بسیاری از مادران از زایمان طبیعی می‌ترسند و اگر از آنها بپرسیم كه چرا از این روش زایمان ترس دارند، از آنها جواب‌های گوناگونی می‌شنویم.

از ترس و درد زایمان طبیعی كه بگذریم، ترس بسیاری از مادران به این دلیل است كه در اتاق زایمان تنها هستند و فقط اطراف خودشان زنان بارداری می‌بیند كه ناله كرده و تنها حیغ می‌كشند.بسیاری از بیمارستان‌های دولتی اتاق‌های زایمان بسیار قدیمی با هوای گرفته دارند كه این مسئله موجب بروز حس بد در میان زنان باردار می‌شود.

زایمان طبیعی مزایایی دارد كه می‌توان به آن اشاره كرد؛ از جمله مدت بستری شدن و توانایی بازگشت به كارهای عادی و روزمره بعد از زایمان طبیعی خیلی كمتر از سزارین است و برای انجام هر چه بهتر زایمان طبیعی، مادران باردار فقط به آموزش، مراقبت و پایش نیاز دارند زیرا زایمان یك فرآیند كاملاً طبیعی و فیزیولوژیك است.

مادرانی كه زایمان طبیعی داشته‌اند زودتر می‌توانند كارهای عادی خود را انجام دهند و حجم خونی كه مادر طی زایمان طبیعی از دست می‌دهد نصف یك عمل سزارین است و خطر خونریزی و كم خونی، در یك زایمان طبیعی خیلی كمتر از زایمان به طریق سزارین است.
خطرات و ریسك بیهوشی برای زایمان طبیعی وجود ندارد، در حالی‌كه برای مادرانی كه به روش سزارین زایمان كرده‌اند، این خطرات بیشتر است.

با این وجود هنوز بسیاری از زنان برای كاهش درد و ترس از زایمان طبیعی به انجام سزارین گرایش داند و پیشنهاد زایمان طبیعی بدون درد كه با استفاده از گازها و تزریقات نخاعی بی حس كننده انجام می‌شود نیز نتوانسته آنان را به زایمان طبیعی تشویق كند البته گرایش برخی متخصصان زنان به سزارین برای درآمد بیشتر آن هم در افزایش سزارین موثر است.

سیمین 27 ساله می‌گوید: دوست دارم زمانی كه باردار شدم زایمان طبیعی انجام دهم ولی برخی می‌گویند كه زایمان به روش سزارین بهتر است.

به گفته وی برخی افراد تفاوت سزارین و زایمان طبیعی را نمی‌دانند به همین دلیل از زایمان ترس دارند . باید زنان باردار نسبت به انواع زایمان‌ها آگاهی كافی پیدا كنند تا بتوانند روش مناسب را برای زایمان خود انتخاب كنند.

زهرا 28 ساله می‌گوید: اولین زایمانی كه داشتم طبیعی بود. شناختی از انواع زایمان‌ها نداشتم و به دلیل اینكه پزشك متخصصم به من گفته بود كه زایمان طبیعی بهتر است آن را انجام دادم اما حالا اگر بخواهم فرزند دومم را زایمان كنم، زایمان طبیعی را قبول ندارم به دلیل اینكه زمانی كه یك زن زایمان طبیعی انجام می‌دهد به تمام اعضاء بدنش آسیب وارد می‌شود.

به گفته وی برخی از بیمارستان‌های دولتی زن باردار را مجبور می‌كنند كه زایمان طبیعی داشته باشد ولی زنان باردار باید توجه داشته باشند كه آیا می‌توانند از نظر جسمی و روحی زایمان طبیعی داشته باشند پس از آن تصمیم قطعی بگیرند.

این زن 28 ساله اضافه می‌كند: پس از زایمان اولم كه به روش طبیعی انجام شد به انحراف ستون فقرات مبتلا شدم اكنون نمی‌توانم به مدت طولانی روی پاهای خود بایستم و 90 درصد در زایمان دومم سزارین انجام می‌دهم.

سوسن 38 ساله بیان داشت: اولین زایمانی كه داشتم سزارین بود و به دلیل اینكه به ماده بیهوشی حساسیت داشتم تا دو هفته پس از زایمان نتوانستم لباسی كه برای جمع كردن شكمم به من پیشنهاد داده بودند استفاده كنم.

وی اضافه كرد: پس از سزارین بسیار اذیت شدم و تا 6 ماه پس از آن درد پا و كمر داشتم نظر من این است كه برای فرزند دومم زایمان طبیعی را انتخاب كنم به دلیل اینكه سالمتر است و عوارض كمتری دارد.

این زن 38 ساله می‌افزاید: اگر خدمات در یك بیمارستان به خوبی ارائه شود زن باردار می‌تواند دوران زایمان را به خوبی سپری كند. البته اولین زایمانم را در یك بیمارستان نیمه خصوصی داشتم كه از كادر پرستاری و كمبود امكانات آن بسیار رنج بردم.

شیرین 29 ساله می‌گوید: ترجیح می‌دهم كه طبیعی زایمان كنم به دلیل اینكه عوارض سزارین بسیار زیاد است. بیشترین عاملی كه موجب می‌شود زنان زایمان طبیعی انجام ندهند ترس است كه اگر بتوان ترس را مدیریت كرد می‌شود زایمان بهتری انجام داد.

كتایون 26 ساله می‌گوید: به نظر من اكثر زنان به دلیل ترس از زایمان طبیعی گریزان هستند در زایمان طبیعی زن درد بیشتری را تحمل می‌كند اما در سزارین این درد پس از تولد نوزاد آغاز می‌شود و در حین زایمان زن باردار دردی را احساس نمی‌كند.

به گفته وی در گذشته بسیاری از زنان زایمان طبیعی داشته‌اند و زمانی كه یك زن به روش سزارین زایمان می‌كرد آن را مشكلی در خانواده خود می دانستند ولی زنان جامعه امروز بسیار حساس‌تر از زنان گذشته هستند و توان درد زایمان طبیعی را ندارند.

مریم 47 ساله می‌گوید: دلهره و ترس از زایمان طبیعی موجب كاهش تمایل زنان باردار به این زایمان می‌شود، من خودم زایمان طبیعی داشتم و هر دو فرزندم را به این روش به دنیا آوردم ولی با وجود درد زایمان طبیعی باز هم به دیگران توصیه می‌كنم كه این نوع زایمان را برای فرزندان خود انتخاب كنند.

ربابه طاهری پناه، متخصص زنان در این رابطه می‌گوید: یكی از دلایلی كه زنان زایمان سزارین را بیشتر از زایمان طبیعی دوست دارند، ناآگاهی آنها و ترس از زایمان طبیعی است.

به گفته وی اگر در اتاق زایمان زن باردار تنها نباشد و یكی از بستگانش همراه او در اتاق باشد زن می‌تواند درد زایمان را راحت‌تر تحمل كند.

*خانواده‌ها فرزندان خود را از زایمان طبیعی می‌ترسانند

این متخصص زنان و زایمان معتقد است: خانواده‌ها باید فرزندان خود را نسبت به زایمان طبیعی ترغیب و تشویق كنند، در صورتی خانواده‌ها بیشتر فرزندان خود را از زایمان طبیعی می‌ترسانند و به زایمان سزارین ترغیب می‌كنند.

مریم كاشانیان، متخصصان زنان و رئیس بیمارستان شهید اكبرآبادی درباره مزایای زایمان طبیعی می‌گوید: با توجه به پیشرفت علم پزشكی تلاش می‌شود تا بیماران كمترین درد و ناراحتی را هنگام بروز بیماری تجربه كنند.

وی می‌گوید: دشواری تحمل درد زایمان بر كسی پوشیده نیست. درد طاقت‌فرسای زایمان یكی از شدیدترین دردهاست و زنان در طول زندگی خود آن را تجربه می‌كنند.

رئیس بیمارستان شهید اكبرآبادی اضافه می‌كند: هر چند علم پزشكی برای شمار زیادی از زنان در كشورهای توسعه یافته این فرصت را فراهم كرده تا بر این درد جسمانی كه نوعی فرایند فیزیولوژیك است غلبه كنند، با این وجود هنوز هم ترس از درد زایمان از مهمترین علل امتناع زنان در كشورمان از زایمان طبیعی است.

كاشانیان می‌افزاید: علاوه بر ترس از درد زایمان باورهای نادرست از روند زایمان نیز باعث اصرار زنان باردار به سزارین می‌شود. آگاهی زنان باردار از شیوه‌های تسكین درد زایمان بسیار كم بوده و اغلب آنها به عنوان تنها جایگزین، عمل جراحی سزارین را انتخاب می‌كنند.

رئیس بیمارستان شهید اكبرآبادی اضافه می‌كند: از جمله موفق‌ترین این روش‌ها، زایمان در آب است كه به عنوان یك روش غیر تهاجمی، غیردارویی و طبیعی همراه با كاهش بالقوه درد زایمان است. اثر بی‌وزنی آب باعث به وجود آمدن فشار یكسان بر تمام اعضای بدن می‌شود.

رئیس بیمارستان شهید اكبرآبادی اضافه می‌كند: در برخی موارد زایمان سیر طبیعی خود را طی نمی‌كند و برای خارج كردن جنین اقدامات دیگری انجام می‌شود. مهمترین این مداخلات، جراحی بزرگ سزارین (رستم زایی) است كه به معنای خارج كردن جنین از محل برش جدار شكم و دیواره رحم است.

كاشانیان اضافه می‌كند: هر گاه به دلیل تنگی لگن مادر یا بزرگی بیش ازحد بچه، زایمان طبیعی میسر نباشد، جنین در داخل رحم در وضعیت غیرطبیعی قرار گرفته باشد یا ریتم ضربان قلب جنین تغییر كند باید سزارین انجام شود و تعداد این موارد حداكثر باید 15 درصد كل زایمانها باشد.

وی می‌افزاید: در مواردی كه زایمان طبیعی بیش از زمان مقرر به طول انجامد یا مادر باردار مبتلا به پرفشاری خون یا بیماری قند باشد یا زایمان قبلی او به روش سزارین انجام شده باشد و هر گونه اختلال دیگری در پیشرفت زایمان رخ دهد، انجام جراحی سزارین برای حفظ سلامت مادر و جنین توصیه می‌شود.

* سزارین در ایران 3 برابر بیشتر از آمارهای جهانی است

رئیس بیمارستان شهید اكبرآبادی می‌گوید: طبق آمارهای اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، شیوع سزارین در ایران به طور متوسط، 3 برابر بیشتر از آمارهای جهانی است.

*50 درصد زایمان‌ها در ایران به روش سزارین انجام می‌شود

وی می‌افزاید: در شهر تهران تقریباً 50 درصد زایمان‌ها به این روش انجام می‌شود كه طبق آمار سازمان جهانی بهداشت باید بین10تا 15 درصد باید باشد.

كاشانیان معتقد است: در ایران زنان باردار این تصور نادرست را دارند كه با انتخاب سزارین، هیچگونه درد و مشكلی را تحمل نخواهند كرد و این در حالی است كه درد و عارضه پس از انجام سزارین ایجاد خواهد شد.

رئیس بیمارستان شهید اكبرآبادی می‌گوید: از طرفی در كشور ما متخصصان زنان و زایمان بیشتر تمایل به انجام سزارین دارند تا زایمان طبیعی چرا كه هدایت زایمان طبیعی تا مرحله آخر در حدود 5 برابر بیشتر از جراحی سزارین زمان نیاز دارد.

*تعرفه دریافتی زایمان طبیعی كمتر از سزارین است

وی می‌افزاید: تعرفه دریافتی زایمان طبیعی كمتر از سزارین است و همین متخصصان زنان را به این سمت متمایل می‌كند. مسئله قابل توجه دیگر تبدیل شدن سزارین به اقدامی تجملی و لوكس است.

كاشانیان اضافه می‌كند: برخی تصور دارند كه انجام زایمان به روش سزارین برای مادر اعتبار می‌آورد و متأسفانه زنان كشور ما با چنین دیدی به جراحی سزارین نگاه می‌كنند و آن را روشی برای تسكین درد زایمان تلقی می‌كنند كه تصور اشتباهی است و باید اصلاح شود.

لیلا هادی پور، كارشناس ارشد مامایی اداره سلامت مادران وزارت بهداشت در این باره می‌گوید: زایمان به 2 صورت طبیعی و غیر طبیعی انجام می‌گیرد كه سزارین روش غیر طبیعی است.

به گفته وی زایمان به روش سزارین در صورتی انجام می‌گیرد كه جان مادر و نوزاد در خطر باشد. سزارین عمل جراحی بزرگی است كه تمام عوارض اعمال جراحی را دارد.

كارشناس ارشد مامایی اداره سلامت مادران وزارت بهداشت می‌افزاید: یك عمل سزارین نیازمند تجهیزات، نیروهای متخصص از قبیل متخصص زنان، بیهوشی و جراح است و این عمل هزینه بسیاری را برای بیمار و بیمارستان در بردارد.

هادی‌پور می‌گوید: عفونت و خونریزی در زنانی كه زایمان به روش سزارین برای آنها انجام می‌گیرد، نسبت به كسانی كه به صورت طبیعی زایمان می‌كنند، بیشتر است. زنانی كه به صورت غیر طبیعی زایمان می‌كنند تا مدت‌ها نمی‌توانند، كارهای خود را انجام دهند.

وی می‌افزاید: در سزارین با اینكه تاریخ دقیق زایمان مشخص می‌شود، ولی ممكن است، اشتباهی صورت گیرد و بچه نارس به دنیا بیاید. درد در زایمان طبیعی بعد از آن از بین می‌رود در صورتی كه فاصله شروع زایمان تا پایان آن وجود دارد و بعد از زایمان درد بسیار كم است.

كارشناس ارشد مامایی اداره سلامت مادران وزارت بهداشت اضافه می‌كند: با روش‌هایی دردهای زایمان طبیعی را می‌‌توان كاهش داد كه مهمترین آن را می‌توان استفاده از ماساژ اشاره كرد.

هادی پور می‌گوید: زایمان باید در محلی انجام شود كه فرد در آن احساس راحتی كند. خلوت مادر رعایت شود اما اجازه ورود یك نفر همراه، در اتاق زایمان داده شود كه با این روش‌ها درد زایمان كمی كاهش پیدا می‌كند.

كارشناس ارشد مامایی اداره سلامت مادران وزارت بهداشت می‌افزاید: روش‌های متفاوتی چون روش‌های غیردارویی و دارویی برای كاهش درد زایمان در یك زایمان طبیعی به كار می‌روند.

وی اضافه می‌كند: متداول ترین روش غیردارویی عبارت است از آماده سازی روانی بیمار قبل از زایمان كه در این روش با آموزش صحیح نحوه تنفس و تمركز زیاد، احساس درد كاهش می‌یابد.

هادی پور می‌گوید: اساس آن بر این واقعیت است كه اضطراب و ناآشنایی با مراحل زایمان، درد را تشدید می‌كند و از این رو حمایت روانی از بیمار، درد را كاهش خواهد.

كارشناس ارشد مامایی اداره سلامت مادران وزارت بهداشت می‌افزاید: درد زایمان طبیعی به صورت مداوم نیست، ممكن است 30 ثانیه تا 60 ثانیه مادر درد داشته باشد و 2 دقیقه بدون درد باشد.

*زایمان‌های طبیعی بهتر از زایمان‌های سزارین است

وی می‌گوید: تحقیقات در بیشتر كشورهای پیشرفته بیانگر این است كه زایمان‌های طبیعی بهتر از زایمان‌های سزارین است. 85 درصد زایمان‌ها طبیعی است و 5 تا 15 درصد به خاطر حفظ جان مادر و نوزاد باید به صورت سزارین انجام شود.

*میزان خونریزی زنان بعد سزارین 2 برابر زایمان طبیعی است

هادی‌پور اضافه می‌كند: میزان خونریزی زنان بعد سزارین 2 برابر زایمان طبیعی است و احتمال عفونت زنان بعد عمل سزارین بسیار بیشتر از زایمان طبیعی است. برای زایمان سزارین باید مركزی با تمام تجهیزات كامل وجود داشته باشد.

كارشناس ارشد مامایی اداره سلامت مادران وزارت بهداشت می‌گوید: در یك اتاق عمل معمولی نمی‌توان این كار را انجام داد. اگر مادری به داروی بیهوشی حساس باشد ممكن است عوارضی برای آن به وجود آید و احتمال ایجاد عوارض وابسته به بیهوشی ، در سزارین خیلی بیشتر از زایمان بدون درد است.

وی می‌افزاید: ممكن است كه پس از عمل زایمان عوارض ریوی در مادر به وجود آید و هم آغوشی مادر و نوزاد در عمل سزارین به خوبی برقرار نمی‌شود.

هادی پور می‌گوید: زنی كه عمل سزارین انجام می‌دهد 5 تا 10روز بعد از زایمان قادر به انجام كارهای شخصی خود نیست. طبق آماری كه در سال 86 وجود دارد 40درصد زایمان‌ها در كشور به صورت سزارین و 59 درصد به صورت طبیعی بوده است.

به گزارش فارس مسئولان وزارت بهداشت از سال‌ها پیش وعده داده بودند كه با افزایش و تجهیز مراكز زایمان بدون درد و آموزش فراگیر آن در جامعه برای فرهنگ سازی این روش‌های طبیعی و همچنین تغییر تعرفه‌های زایمان به سمت افزایش تعرفه زایمان طبیعی همراه با پوشش بیمه‌ای مناسب جلوی افزایش افسار گسیخته سزارین را در كشور بگیرند اما هنوز این وعده قدیمی محقق نشده است و اغلب متخصصان زنان برای كسب درآمدهای میلیونی سزارین، بیماران خود را به سمت سزارین سوق می‌دهند.