آمارها در حالی افزایش حریم خط فقر در کشور را روایت می‌کنند که هنوز راهکار قطعی برای حل این معضل اقتصادی اندیشیده نشده است.

فقر در بازی آمارها/40 درصد از خانواده‌های ایرانی زیر خط فقر زندگی می‌کنند

سلامت نیوز:  آمارها در حالی افزایش حریم خط فقر در کشور را روایت می‌کنند که هنوز راهکار قطعی برای حل این معضل اقتصادی اندیشیده نشده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همدلی ،مرکز پژوهش‌های مجلس چندی پیش اعلام کرد در حدود 32 تا 40 درصد از خانواده‌ها زیر خط فقر زندگی می‌کنند ، اما روز گذشته یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس خبر داد، این رقم در حدود 55 درصد است. آماری که به نظر می‌رسد هرکدامشان به نوعی قبح اعداد در ایران را شکسته و شرایط غیر عادی اقتصاد را به تصویر می‌کشند.


مرکز پژوهش‌های مجلس مبنای محاسبه را با حقوق 3 میلیون و 400 هزار تومان در نظر گرفته است، اما نمایندگان مردم در خانه ملت می‌گویند درصد بالایی از مردم جامعه زیر 2 میلیون و 500 هزار تومان در ماه دریافتی دارند.


وعده کاهش خط فقر و بعدتر، ریشه کن کردن فقر مطلق، بارها از سوی حسن روحانی که گفته و برخی وزرای دردولت‌های یازدهم و دوازدهم نیز مطرح کردند، اما به نظر می‌رسد راهکارهای تحقق این وعده‌ها همچنان روی کاغذ مانده است.


دوازدهم مردادماه سال 96، وقتی مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری به حسن روحانی برگزار شد، او وعده داد تا پایان فعالیت دولت دوازدهم، فقر مطلق را ریشه کن خواهد کرد.

چهار ماه بعد، هفتم آذرماه سال 96، وقتی حسن روحانی مقابل دوربین صدا و سیما نشست تا درباره عملکرد 100 روز نخست دولت خود با مردم صحبت کند، تکرار کرد که به مردم قول داده است تا پایان فعالیت دولت دوازدهم، فقر مطلق را ریشه کن کند، صحبتی که به نظر می‌رسد محض یادآوری وعده‌ها بود و بس.


این وعده‌ها بارها از سوی دیگر وزرای اقتصادی رئیس جمهور هم مطرح شد. اواخر شهریور ماه سال 96 بود که علی ربیعی، وزیر وقت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در یکی از سخنرانی‌های خود اعلام کرد: « محو فقر مطلق در دستور کار دولت قرار دارد.»


اما درست هفت ماه بعد، 22 اسفندماه همان سال بود که در جریان استیضاح وزیر کار، شهاب نادری، یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، پشت تریبون اعلام کرد که به دلیل عملکر نادرست ربیعی، در حال حاضر 80 درصد از جامعه ایران زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

اشاره این نماینده مجلس به عملکرد آقای وزیر در حوزه بازنشستگان و نقش شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) در اقتصاد بود. نادری صراحتا خطاب به وزیر کار گفته بود: « خط فقر ۲.۵ میلیون تومان است و به برکت مدیریت شما در حوزه رفاه در ۶ سال گذشته ۸۰‌درصد جامعه ایران زیر خط فقر هستند. شما مسئول اشتغال کشور نیستید، ولی ۴۰ درصد از بنگاه‌های اقتصادی دست شماست.»


بدون هیچگونه نیت‌خوانی و فارغ از اینکه آیا آقای رئیس‌جمهور و کابینه او، در طول دوران ریاست جمهوری خود وعده‌هایی برای عمل‌کردن داده‌اند یا قول‌هایی برای محبوب شدن، اما به نظر می‌رسد محاسبات او و تیم اقتصادی‌ اش برای ریشه کن کردن فقر، درست از آب در نیامده و مسیری معکوس در پیش گرفته‌اند.


حالا مرکز پژوهش‌های مجلس، طی گزارشی از اوضاع شاخص‌های اقتصادی، خط فقر را در شش ماهه نخست سال ۱۳۹۷ برآورد کرده است که بر آن اساس بالاترین خط فقر ماهیانه برای شهرستان تهران به دست آمده که در سال ۱۳۹۵ برای یک خانوار چهار نفره دو میلیون و ۷۶ هزار تومان محاسبه شده و در تابستان ۱۳۹۷ در حدود دو میلیون و ۷۲۸ هزار تومان برآورد شده است.


بر این اساس خط فقر تهران تنها در تابستان ۱۳۹۷ نسبت به بهار ۱۳۹۷، در حدود ۳۰۰ هزار تومان برای یک خانوار چهار نفره افزایش داشته که این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده قرار گرفتن افراد بیشتری در زیر خط فقر در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال‌های قبل باشد.


در عملکرد گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس همچنین آمده است: نرخ رشد خط فقر در هر خوشه، متناسب با زمان معادل سال قبل نیز محاسبه شده است. منظور از نرخ رشد خط فقر، رشد خط فقر در سال‌های بعد نسبت به بازه زمانی مشابه سال قبل است که هزینه سبد خط فقر با استفاده از شاخص قیمت‌ها به روزرسانی شده است.

با توجه به رشد قابل توجه شاخص قیمت مصرف‌کننده در تابستان ۱۳۹۷ و همچنین ادامه رشد آن در پاییز، انتظار می‌رود خط فقر در انتهای سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۹۵ افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کند. مهم‌ترین دلایل این موضوع را می‌توان در رشد بیشتر شاخص قیمت گروه‌های خوراکی نسبت به سایر گروه‌ها در سال ۱۳۹۷ دانست.


کارشناسان چه می‌گویند؟
آنطور که آگاهان اقتصادی می‌گویند بدون اصلاح نرخ تورم نمی‌توان گامی برای ایجاد رفاه اقتصادی برداشت. هادی حق‌ شناس یک تحلیل‌گر اقتصادی در این باره به « همدلی»، می‌گوید: « طی سال‌های 95 تا 97، میانگین نرخ تورم در کشور، 26.5 درصد بود که همین اتفاق قدرت خرید جامعه را 1.4 کاهش داد؛ اگر چه این عدد میانگین کل جمعیت ایران است و بدون شک دهک‌های درآمدی ضعیف به مراتب کاهش قدرت خرید بیشتری را تجربه کرده‌اند.»


تاثیر یارانه بر کاهش رفاه چه بود ؟
حق‌شناس در ادامه گفت‌و‌گوی خود به نکته دیگری اشاره و تاکید می‌کند که بی‌توجهی به آن طی سال‌های گذشته تاکنون، عامل مهمی در گسترش خط فقر بوده است : « پرداخت یارانه‌های بی حساب و کتاب به معضلی برای اقتصاد کشور تبدیل شده، باید توجه داشت که تورم کالاهای اساسی که ارز یارانه ای دریافت می‌کنند 53 درصد و تورم کالاهایی که یارانه دریافت نکردند 83 درصد بوده است.»


به گفته این تحلیل‌گر اقتصادی: «آنچه مسلم است بخشی از دلایل کاهش رفاه و پایین آمدن قدرت خرید جامعه، بخصوص اقشار آسیب‌پذیر به دلیل تورم کالاهای خوراکی است؛ حالا اگر نقش هزینه‌های تامین مسکن و اجاره‌بها را به گرانی افسار گسیخته قیمت کالاهای اساسی اضافه کنیم در خواهیم یافت که به چه دلیل آمارهای خط فقر در ایران رو به افزایش است.»


او همچنین با اشاره آمار 40 درصدی خط فقر که مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرده است و عدد 55 درصدی که به گواه یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، صحیح‌تر است و باید مبنای تصمیم‌گیری قرار گیرد، به مساله دستمزدها و رابطه آن با کاهش قدرت خرید اشاره می‌کند و می‌گوید: «بر اساس آمار سازمان برنامه و بودجه، 80 درصد از حقوق‌بگیران و بازنشستگان درآمدی زیر 3 میلیون و 200 هزار تومان دارند؛ همچنین که کل اشتغال بخش خصوصی آن‌هم در غالب کارگری و مشاغل خدماتی در حدود 15 درصد از کل اشتغال کشور است، با این توضیح به نظر می‌رسد عدد 55 درصد با واقعیت امروز جامعه انطباق بیشتری داشته باشد.»

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha