سلامت نیوز:امروزه آتش سوزی جنگل از بلایای طبیعی پیشرو بوده وهمه كشورها را در رابطه با اثرات آن نگران كرده است .
آتش سوزی ها موضوعات قابل توجهی هستند كه هر ساله باعث احتراق میلیون ها هكتار از سطح جنگل ها در سراسر جهان می شوند و مؤثرترین راه برای كاهش خسارت ناشی از آتش سوزی های جنگل، یافتن سریع آتش و واكنش همه جانبه باتمام اقدامات حفاظتی است.
آتشسوزی جنگل با دیگر انواع آتشسوزیها از نظر گستردگی، سرعت گسترش از منشاء، پتانسیل تغییر جهت ناگهانی و توانایی جهیدن از میان فضاهای خالی مانند جادهها، رودخانهها و دیگر نقاط اشتعالناپذیر تفاوت دارد.
آتشسوزی جنگل از نظر علت آتشسوزی و ویژگیهای فیزیکی آن مانند سرعت پراکندگی، وجود مواد اشتعالپذیر و تاثیر آبوهوا بر آتش توصیف میشوند.
آتشسوزی جنگل پدیدهای معمول در استرالیا است، زیرا اقلیم این منطقه به طور کلی اقلیمی داغ و خشک است که همین اقلیم در همه طول سال زندگی و زیرساختهای آن را در معرض خطر بسیار زیاد آتشسوزی قرار میدهد که این خطر در ماههای داغتر تابستان و بهار چند برابر میشود.
در ایالات متحده هم هر ساله بین ۶۰،۰۰۰تا ۸۰،۰۰۰آتشسوزی جنگل روی میدهد که ۱۳میلیون تا ۴۵میلیون متر مربع زمین را هر ساله میسوزاند.اما در یک رقم کلی می توان گفته هرسال به طور متوسط حدود ۴میلیون هکتار از سطح جنگل های دنیا براثر آتش سوزی خسارت می بینند.میزان خسارتی که حریق به جنگل ها وارد می آورد برحسب نوع درختان و محیط متفاوت است.
درجه شدت حریق و در نتیجه خسارت وارده در جنگل های سوزنی برگ به مراتب بیشتر از جنگل های پهن برگ است. البته اکثر جنگل های ایران از گونه های پهن برگ تشکیل یافته است. با این وجود حریق و آتش گرفتن جنگل و مرتع، چه عمده و چه غیر عمد باعث از بین رفتن جنگل ها و مراتع می شود و قبل از آنکه توسعه یابد، باید از ایجاد آن جلوگیری شود.
با شروع فصل تابستان و گرمای سوزان، کابوس جنگلهای شمال دوباره شراره میگیرد و آتشسوزی ها در سایه کمبود امکانات و تجهیزات، بکرترین جنگلهای جهان را به خاکستر میکشاند.دمای هوا که بالا میرود، بیش از هر چیز در شمال باید برای جنگلهای خزر اشک ریخت، چراکه کوچکترین جرقه، همانند باروت فاجعهای جبرانناپذیر را به بار میآورد و در نبرد آتش و درخت، تنها دستهای خالی حاشیهنشینان و جنگلبانان است که به یاری میآید تا گرمای آتش را از تن جنگل فرونشاند.
هر ساله سطح وسیعی از جنگلهای شمال و مازندران براثر حریق به خاکستر تبدیل میشود که سهم عامل انسانی در بروز این حوادث تا مرز ۱۰۰درصدی است.کمبود امکانات و تجهیزات، نبود پایگاه امداد هوایی اطفای حریق، کمبود نیرووبیاحتیاطی گردشگران و رهگذران، هرساله آتشسوزی را به کابوسی برای جنگلهای شمال تبدیل میکند.
آتشسوزی تهدید همیشگی عرصههای طبیعی به شمار میرود اما افزایش دما، خشکی و پایین بودن رطوبت و ناکافی بودن امکانات و تجهیزات اطفای حریق ضرورت توجه به این سرمایه و آموزش جوامع محلی را بهعنوان همیار طبیعت برای پیشگیری از حریق الزامی میسازد.
محسن موسوی مدیرکل منابع طبیعی مازندران ساری درباره تدابیر اتخاذشده برای پیشگیری از حریق با اشاره به شناسایی نقاط آسیبپذیر میگوید: سطح عرصههای طبیعی بسیار گسترده است و وجود درختان خشک و افتاده در کف جنگل، مشکل بروز حریق را چند برابر میکند.
وی اضافه میکند: هرچند قرار است از سوی سازمان جنگلها مجوزی برای برداشت و جمعآوری درختان خشک و افتاده از کف جنگل صادر شود تا تهدیدها را کاهش دهیم اما امکانات اطفای حریق بسیار ضعیف است و به فرض مثال، ماشین آتشنشانی که از نوع پیکاپهای معمولی است امکان ورود به مناطق صعبالعبور را برای اطفای حریق ندارد و اگر آتشسوزی در مناطق صعبالعبور رخ دهد هیچ راه چارهای نداریم.
موسوی با اظهار اینکه ابزار اطفای حریق ما در حد آتشبر و بیل خلاصهشده است به نبود بالگرد برای اطفای حریق در جنگل اشاره میکند و میگوید: برای استفاده از بالگرد هلالاحمر هم نیازمند مجوز هستیم که تا امدادرسانی صورت گیرد عملاً بخشی از جنگل میسوزد.
وی با بیان اینکه خوشبختانه آتشسوزی در سطح جنگل و مرتع در حوزه منابع طبیعی ساری نداشتیم، آتش زدن کاه و کلش را از جمله تهدیدها برشمرد و از کشاورزان خواست تا از این اقدام پرهیز کنند.
درعینحال، سرهنگ عسگری فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی مازندران – نوشهر هم ضمن اشاره به وضعیت رویش گیاهی و مشخص نبودن وضعیت بالگرد برای اطفای حریق میگوید: بحث تجهیزات در حوزه اطفای حریق مهم است زیرا علاوه بر بحث هماهنگیهای ستادی نیازمند تجهیزات هستیم و امکانات موجود پاسخگوی نیازها نیست ازاینرو باید بتوانیم جوامع محلی را بهعنوان پیشانی مأموریت اطفای حریق تجهیز کنیم.
وی با اشاره به اینکه امسال از مناطق پاییندست تا بالادست با مشکل مواجه هستیم، می گوید: امسال میزان آمار حریق در حوزه جنگل و مرتع بالا است و حتی پرتاب سیگار در عرصهها ممکن است فاجعه به بار آورد.
عسگری با عنوان اینکه بیش از ۹۵درصد علل حریق انسانی است، عدم توجه و آگاهی را دلیل بروز حریق دانسته و می افزاید: خاموش کردن آتش توسط گردشگران سبب بروز حریق میشود و امیدواریم تابستان امسال را بدون مشکل سپری کنیم.
وی ادامه می دهد: هر آن ممکن است بروز آتشسوزی به بحران تبدیل شود زیرا در بالادست به دلیل خشکی و نبود رطوبت نگران آتشسوزی در عرصههای مرتعی و جنگلی هستیم.
گستردگی عرصههای طبیعی و صعبالعبور بودن آن در حالی است که عبدالرضا سنگاری مدیرکل منابع طبیعی مازندران - نوشهر با اشاره به حساسیت و شرایط جوی و احتمال وقوع حریق در عرصههای طبیعی میگوید: امسال دستوری از سوی رئیس سازمان جنگلها به استانداران سراسر کشور ابلاغ شد مبنی بر اینکه تمام فرمانداران و مسئولان حوزه استانداری و نظامی برای اطفای حریق بسیج شوند و در این راستا همه در حالت آمادهباش قرار دارند.
وی با بیان اینکه فرمانداران مسئول اطفای حریق تعیین و منابع طبیعی هم دبیر فعال شدند، می افزاید: نیروهای منابع طبیعی در قالب گشت و کشیک مأمور به انجاموظیفه شدند.
وی با اظهار اینکه در تمام نقاط بحرانی نیروها بهصورت شبانهروزی مشغول فعالیت هستند، تصریح می کند: کف جنگل به دلیل علوفههای خشک مستعد آتشسوزی است و این عامل و وجود درختان خشک و افتاده مهار حریق احتمالی را سخت میکند.
سنگاری با اظهار اینکه امکانات هوایی برای اطفای حریق بسیار محدود است، اضافه می کند: در حال حاضر فقط با توان فیزیکی همکاران و بهصورت سنتی و با بهرهگیری از آبپاشهای دوشی میتوانیم در بحران حریق فعالیت داشته باشیم.
وی با تأکید بر آموزش و آمادگی جوامع محلی برای پیشگیری از حریق و امدادرسانی در مواقع بحران اظهار می دارد: حدود یک ماه کلاسهای آموزشی مختلفی برگزار کردیم تا با کمک مردم و جوامع محلی در زمینه اطفای حریق گام برداریم.
مدیرکل منابع طبیعی مازندران نوشهر ادامه می دهد: همچنین با دهیاران و شوراها جلساتی برگزار کردیم تا به کشاورزان اطلاعرسانی شود از آتش زدن بقایای محصولات کشاورزی و کاه و کلش پس از برداشت محصول خودداری کنند زیرا در بروز حریق در عرصههای طبیعی تأثیر زیادی دارد.
وی افزود: تمام هموغم را برای پیشگیری از حریق قرار دادیم و امیدواریم در تابستان با مشکلی مواجه نشویم.
به گفته مجتبی اکبری مدیرعامل هلالاحمر مازندران، با اینکه اطفای حریق جنگل وظیفه ذاتی این جمعیت نیست اما برای هرگونه اطفای حریق در جنگل از هلالاحمر درخواست کمک میشود زیرا بالگردهای امدادی در اختیار این جمعیت است.
وی یادآور می شود: از چند سال قبل ستاد کل نیروهای مسلح مسئولیت هماهنگی پرواز بالگردها برای اطفای حریق را طبق قراردادی که با منابع طبیعی دارد برعهده گرفته است و برای تأمین بالگرد از دستگاههایی که بالگرد دارند، استفاده میکنند و بر اساس هر سورتی پرواز هزینه پرداخت میشود.
وی با اشاره به مسئول کارگروه اطفای حریق منابع طبیعی عنوان کرد: مناطق طبیعی طبق قرارداد از بالگردها برای اطفای حریق بهره میگیرد.
روزها و ماههای گرم تابستان،تداوم هوای گرم، خشکی، وجود درختان افتاده و خشک در جنگل، کابوس آتشسوزی جنگلهای خزری را دامن میزند و در این راستا، تقویت امکانات و تجهیزات، بهکارگیری نیروهای آموزش دیده جوامع محلی و پرهیز از ایجاد آتش توسط رهگذران و گردشگران میتواند تا حدی دلهره طبیعت دوستان را برای بروز حریق کمتر کند.
نظر شما