سلامت نیوز:«از دری كه فقر وارد شود از در دیگر ایمان خارج می‌شود» این حدیثی از امیرمومنان (ع) درباره تاثیر فقر بر شرایط جامعه و مردم است. به اعتقاد کارشناسان فقر بسترساز آسیب‌های اجتماعی و متهم ردیف اول جرم در کشور است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی ، با توجه به افزایش نرخ زندگی در کلانشهرها، گسترش آسیب‌ها در مناطق حاشیه‌ای شهری و بالا رفتن آمار توروم روزانه، خط فقر هر روز زندگی تعداد زیادی از مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

از سوی دیگر در یک نظرسنجی که توسط انجمن جامعه شناسی ایران صورت گرفته در همه استان‌ها، آسیب‌هایی همچون اعتیاد، فقر، طلاق، بیکاری، فرزندان فراری، خودکشی خشونت خانگی و بیماری HIV (ایدز) در مادران و کودکان مشترک است. بنابر اظهارات زهرا کمالی دهقان ریشه این عوامل در فقر آگاهی خانواده‌ها و فقر مالی آنهاست.

تاثیر فقر بر جوامع

در این رابطه یک رفتارشناس اجتماعی با بیان این مطلب که مشکلات اقتصادی و عدم تامین نیازهای جسمی و روانی زمینه ساز بروز مشکلات اجتماعی است، می‌گوید: عدم بضاعت مالی مکفی خانواده‌ها، ناتوانی در پاسخگویی به نیازهای طبیعی و ضروری مانند فراهم ساختن امکان تحصیل حتی در مقطع متوسطه، تامین پوشاک مناسب، متنوع و متناسب با سلیقه و روحیه فرد، زمینه بروز دل‌زدگی، سرخوردگی، ناراحتی‌های روحی، دل مشغولی، افسردگی و انزواطلبی در فرزندان را فراهم می‌کند.

دکتر مجید ابهری با اشاره به اینکه فقر، مادر تمام آسیب‌های اجتماعی است افزود: فقر با بسیاری مسائل و آسیب‌های اجتماعی از جمله ضعف تندرستی، افزایش مرگ و میر، بیماری روانی، شکست تحصیلی، جرم و مصرف دارو ارتباط دارد. فقر به‌طور ذاتی یک مشکل و آسیب است اما لزوما به این معنا نیست تمام افرادی که زیر خط فقر زندگی می‌کنند، افرادی نابسامان و مشکل ساز برای اجتماع هستند.

وی با بیان این مطلب که از دیدگاه جامعه شناسی، خشونت نوعی بهم ریختگی و بی‌‌‌سامانی محسوب می شود گفت: هرگاه بین انتظارات و مساله‌ای که در واقع وجود دارد فاصله ایجاد شود، افراد یک نوع عدم تعادل با پرخاشگری و عصبانیت از خود بروز می‌دهند. اگر در جامعه‌ای هنجارها رعایت نشود، کجروی در جامعه پدید آمده و رفتارها آسیب می‌بیند.

آسیب اجتماعی زمانی ایجاد می‌شود که از هنجارهای مقبول اجتماعی تخلفی صورت گیرد و همین عدم پایبندی به هنجارهای اجتماعی موجب پیدایش آسیب اجتماعی می‌شود.این آسیب شناس اجتماعی ادامه می‌دهد:

عدم بضاعت مالی مکفی خانواده‌ها، ناتوانی در پاسخگویی به نیازهای طبیعی و ضروری مانند فراهم ساختن امکان ادامه تحصیل حتی در مقطع متوسطه، تامین پوشاک مناسب، متنوع، متناسب با سلیقه و روحیه آنان، زمینه بروز دل‌زدگی، سرخوردگی، ناراحتی های روحی، دل مشغولی، افسردگی و انزوا طلبی در فرزندان را فراهم می کند و این امر موجب می شود تا این افراد برای حل مشکل خود از بند گرفتاری‌ها، دست به ارتکاب اعمال ناشایست بزنند.

امروزه فشار مشکلات اقتصادی، احتمال دو شغله‌بودن یا اشتغال نان آوران خانواده در مشاغل کاذب یا غیرمجاز را افزایش داده است. همین مسأله منجر به کم توجهی آنان نسبت به نیازهای جوانان، رفع مشکلات روحی و روانی، تربیت صحیح و شایسته آنها شده است. انعکاس شرایط زندگی تجملاتی از طریق وسایل ارتباط جمعی نقش موثری در ازدیاد آسیب‌های اجتماعی دارد.

در گذشته کودکان در حیاط با بچه‌های دیگر بازی می‌کردند و از این طریق قدرت تحمل، صبر و توانایی حل مساله آنان افزایش می‌یافت اما در حال حاضر آنان در آپارتمان‌ها محصور هستند و تنها به بازی‌های رایانه‌ای می‌پردازند و همین امر موجب کاهش آستانه تحمل فرزندان می‌شود.

همه جامعه و دستگاه‌ها باید بسیج شوند

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز در پاسخ به این سوال که چرا آسیب‌های خشن یا آسیب‌هایی که تاکنون کم بوده در جامعه زیاد شده است؟ می‌گوید: این موضوع دو علت دارد؛ نخست اینکه ریشه تمام آسیب‌های اجتماعی در فقر و بیکاری است و هرچه آمار فقر و بیکاری افزایش یابد آسیب‌های اجتماعی بیشتری هم خواهیم داشت.

بحث دوم فرهنگی است؛ باید فرهنگ‌سازی شود که مردم آمادگی مقابله با جرم و جنایت را داشته باشند اگر این فرهنگ در جامعه به‌وجود بیاید به‌طور قطع بسیاری از معضلات اجتماعی کاسته خواهد شد.

مردم ایران آمادگی لازم برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی را ندارند.سلمان خدادی با اشاره به اینکه همه جامعه باید بسیج شوند و به اقدامات جرم و جنایت حساس باشند، افزود: اگر همه نهادها در رابطه با این موضوع باید وارد عمل شوند زمینه بسیاری از مسائل از بین می‌رود و انسانیت رشد پیدا می‌کند.