سلامت نیوز:روز گذشته فیلمی در شبکههای اجتماعی از مراسم عقد دو نفر در شهرستان بهمئی دراستان کهگیلویه و بویراحمد در میان مردم دست به دست میشد که در ابتدا فیلم مانند یک شوخی بچهگانه بهنظر میرسید.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی ،تجمع بچهها دور دوربین و شادی زنان در این فیلم در ابتدا همه را به یاد «خاله بازی»های دوران کودکی میانداخت، اما چهره مردی ۲۲ساله که با غرور بهعنوان داماد در کنار دختر ۱۱ساله نشسته بود اصلا شبیه خاله بازی و یک شوخی بچهگانه نبود و زمانیکه عاقد در فیلم شرایط ضمن عقد (۳۱۴ سکه بهار آزادی و ۵۰میلیون تومان وجه نقد برای خانهداری) را شرح میداد، شوخی به یک شوک غیرقابل باور تبدیل شد.
این شوک زمانی ابعاد بزرگتری را در جامعه ایجاد میکرد که ازدواج این دختر نهساله بهصورت موقت اعلام شد. شاید اینگونه ازدواجها دختران در دوران کودکی، اتفاق تازهای در کشور ما نباشد، اما انتشار این فیلم علامت سوال بزرگی را در ذهن هر بینندهای به وجود میآورد که چرا مسئولان هر بار این واقعیت تلخ را در جامعه تکذیب میکنند و برخی از نمایندگان نمیخواهند طرح کودک همسری در مجلس به تصویب برسد.
این فیلم با واکنشهای زیادی در سطح جامعه همراه بود و معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده از فرستنده فیلم در فضای مجازی درخواست کرد تا اطلاعات دقیقتری از محل، مشخصات و زمان این اتفاق را در اختیار او قرار دهد. شهیندخت مولاوردی، معاون پیشین امور زنان و خانواده رئیس جمهوری هم درباره این نوشت:
اولش فکر میکردم که یک شوخی است، اما بعد که از واقعیبودن فیلم اطمینان حاصل کردم این سوال که واقعا درک و تشخیص این دختربچه از شرایط این نوع عقد و تفاوت آن با عقد دائم چیست و الفاظی که بر زبانجاری میکند و نیز شرایطی که خانوادهاش را به تن دادن به این وضعیت سوق داده، لحظه ای رهایم نمیکند. ماده 190قانون مدنی قصد طرفین و رضای آنها و اهلیت طرفین را از شرایط اساسی صحت هر معامله ای دانسته است.
مواد 1062 الی1070 قانون مدنی هم به شرایط صحت نکاح تاکید دارد، از جمله آن که نکاح واقع میشود به ایجاب و قبول، به الفاظی که صریحا دلالت بر قصد ازدواج نماید، عاقد باید عاقل و بالغ و قاصد باشد، رضای زوجین شرط نفوذ عقد است و غیره. موضوعی که در این فیلم مغفول مانده است.
این نکاح را باطل میکنیم
رئیس اورژانس اجتماعی کشور نیز گفت: گزارشهای لازم درباره ازدواج کودک 11ساله بهمئی در استان کهگیلویه و بویراحمد در اختیار دادگستری استان قرار خواهد گرفت. رضا جعفری افزود: ما از مسئولان بهزیستی استان خواستیم تا گزارشی در خصوص این اتفاق تهیه کرده و به دادگستری و دادستانی استان ارسال کنند و حتما نتیجه را پیگیری میکنیم.
همچنین مشاوران بهزیستی نیز مشاورههایی در این خصوص به خانوادههای پسر و دختر ارائه خواهند کرد. رئیس دادگستری استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: پس از دیدن این فیلم و شناسایی خانوادهها، از دو خانواده و عاقد دعوت کردیم و سپس اظهارات پدر دختر، پسر، دختر و عاقد را شنیدیم.
حسن نگین تاجی افزود: سن دختر براساس کپی شناسنامه ارائه شده 11 سال است و پسر نیز 22 سال دارد . انگیزه این اقدام صرفا به خاطر ایجاد محرمیت با عقد موقت، شناخت بیشتر و رفت و آمد زوج با خانواده زوجه جهت جلوگیری از برخی مسائل و مشکلات شرعی بوده است تا اینکه پس از گذشت 6 سال اقدام به عقد رسمی و ازدواج کنند .
عقد منتفی و منحل شد تا در زمان مقتضی با اخذ مجوز از دادگاه اقدام به ازدواج رسمی کنند.شاید هر بار که فیلم یا عکسی از مراسم عقد کودکان زیر 14سال در فضای مجازی منتشر میشود، مسئولان را به برخورد با اینگونه اتفاقات حساس میکند و چند ماه بعد همه یادشان میرود که چه اتفاقی رخ داده، هر چند که این واقعیت همواره در کشور ما تکذیب میشود ولی برخی منابع از ثبت سالانه حدود چهارهزار ازدواج زیر 14سال در کشور خبر میدهند. آمارهای ثبتاحوال در سال 95 نشان میدهد که خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، خوزستان، زنجان و خراسان شمالی در صدر استانهایی قرار دارند که کودکان 10 تا 14ساله در آنها ازدواج میکنند.
در سال 96، استان زنجان با بیش از 36هزار ازدواج زیر 14 سال پیشگام کودک همسری بوده است. در مناطق مرزی مثل سیستان و بلوچستان ازدواجهای کودکان بسیار رایج است. مدیرکل ثبت احوال خراسان شمالی از ازدواج 1054 دختر 10 تا 14ساله در این استان در سال گذشته خبر داده است.
چندی پیش نیز مدیرکل ثبت احوال همدان گفت: 44 زن زیر 15 سال در این استان سال گذشته صاحب فرزند شدند. طرح کودک همسری که از سال 95 در دست مطالعه بود و فعالان حقوق کودک و فراکسیون نمایندگان زن آن را به مجلس بردند، در زمستان 97 بهدلیل جامع و کامل نبودن از سوی کمیسیون قضائی با ده عضو مرد رد شد و هنوز بلاتکلیف است.
کودکی فراموش شده با لباس سفید
عضو هیات مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان با اشاره به اینکه متاسفانه ما هم فیلم این ازدواج موقت این دختر بچه را دیدیم و پیگیر آن خواهیم بود که در چه شرایطی این نکاح رخ داده، به میگوید: اولین دلیل عقد با توجه به شرایط ضمن عقد، فقر خانواده است، امری که هر بار موجب میشود دختران با اجبار خانوادهشان تن به این ازدواجها دهند و پیامدهایی همچون بازماندگی از تحصیل، تهدید سلامت جسمی، ورود به بازار کار سیاه برای پسران، خطرات زایمان در سن پایین و سقط جنین دارد.
هادی شریعتی خاطرنشان کرد: قانون صریحی که در ایران درباره ازدواج کودکان وجود دارد، ماده 1041 است که نکاح دختر را قبل از رسیدن به 13 سال و پسر را قبل از 15سال، با اذن ولی و با تشخیص دادگاه منوط به رعایت مصلحت کودک، مجاز میداند. همانطور که در این قانون مشخص است سنی که برای پسران در نظر گرفته شده، همان سن بلوغ است، اما درباره دختران سن بلوغ که 9 سالگی است ملاک قرار نگرفته و برای نکاح، سن دختر افزایش پیدا کرده است.
متاسفانه طبق این ماده حتی می توان قبل از این سن در صورت شرایطی عقد نکاح را منقعد کرد. این فعال حقوق کودک با انتقاد از اینکه در این ماده «مصلحت کودک» به شکل دقیقی تعریف نشده است، تصریح کرد: اولین سوالی که می توان مطرح کرد این است که چه مصلحتی میتواند برای کودک با ازدواج ایجاد شود؟ چنانچه در تفسیر فقهی مصلحت را منفعت کودک در نظر بگیریم در این صورت ازدواج زودهنگام بدون شک خلاف منافع کودک است.
نظر شما